Als het in de verkiezingscampagne over economie gaat, dan zou het niet moeten gaan over hoeveel er nu precies bezuinigd moet worden, maar over de oorzaken van de crisis. Als links nog terug wil komen in de verkiezingsrace dan moet men stoppen met het concurreren met rechts op het huishoudboekje. De huidige verkiezingsstrijd concentreert zich op een strijd tussen ‘links’ en ‘rechts’, waarbij beide zijden zich in het debat over de economie vrijwel uitsluitend profileren door waar zij op bezuinigen. Het is prettig dat het integratiedebat voor de meeste burgers hierdoor naar de achtergrond wordt gedrongen omdat dat voornamelijk ging over een rechtsdraaiend gecreëerd doembeeld. Jammer is dat het nu over een ander irrelevant onderwerp gaat. Helemaal jammer is dat het dan ook nog gaat over de specifieke doorrekeningen van de respectievelijke bezuinigingen door het CPB gaat, waardoor helemaal een schijnwerkelijkheid wordt gecreëerd waarin iedere partij alleen het eigen gelijk ziet.
In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.
Dit is wederom een gastbijdrage van Paul Teule.
Moeten banken de economie aanjagen of ondersteunen? Kort samengevat is dat de vraag die drie hoogleraren economie zich afgelopen vrijdag stellen. Is de economie het beste gebaat bij een zelfstandige financiële sector die eigenstandig groeit en innoveert? Of bij een dienstbare financiële sector, die geld beheert, ondernemingen helpt, en met betaal- en transactiediensten zorgt dat we allemaal aan de ‘echte’ economie deel kunnen nemen? Hoogleraren Beck, Boot en Degryse neigen naar het laatste, hoewel ze eigenlijk niet zeggen waarom.
Ik denk dat niemand het antwoord weet. Een vergelijkbare, onmogelijke vraag die je veel hoort is: Welke financiële innovaties baten de ‘echte’ economie? Oud-Federal Reserve president Paul Volcker zei eens dat de laatste waardevolle uitvinding in het bankwezen de pinautomaat was. Toch zijn financiële producten die schommelingen van olieprijzen of wisselkoersen afdekken, wel degelijk nuttig. Bedrijven kunnen daarmee zekerheid kopen en zich met een gerust hart toeleggen op hun ‘reële’ activiteiten. Ook zijn de onbegrijpelijke derivaten die risico’s verdoezelen en klanten misleiden overduidelijk onnuttig. Over alles er tussenin…tja.
Dit maakt de vraag of we academisch (technisch) toptalent wllen inzetten voor financiële innovatie of op ‘reële’ innovatie, ook zo lastig te beantwoorden. Beck, Boot en Degryse merken in een voetnoot op dat veel goede studenten aan het ‘transactiebankieren’ zijn geslagen. LibDem-voorman Nick Clegg spoorde de Britten aan weer iets ‘echts’ te gaan maken, “instead of just betting on things on computer screens in the City of London.” De Britse topondernemer Dick Olver vindt zelfs dat The City technisch talent “stroopt”. Maar wat gaan dat talent dan in de ‘echte’ economie doen? Het nut van sleutelen aan schone energie, medische technologie, of aan de Googles en Ipods van morgen kan ik me voorstellen. Maar de ‘echte’ economie bestaat ook uit de clusterbommen van Dick Olver’s BAE Systems… De New New Economics Foundation (NEF) doet een dappere poging om de maatschappelijke waarde van beroepen in kaart te brengen. Schoonmakers zouden meer waard zijn dan bankiers of accountants. Maar ik weet niet wat ik van hun rekenmethode moet vinden.
Europees Commissaris Neelie Kroes sluit niet uit dat ze premier wil worden als de VVD bij de Tweede Kamerverkiezingen als grootste partij eindigt (NU.nl).
Daar is ie dan: de langverwachte maar toch nog redelijk vroeg gekomen ‘deur op een kier’ bij VVD coryfee Neelie Kroes. Professionele peilers zeggen het al langer: “als Neelie zich beschikbaar stelt voor het premierschap wint de VVD gegarandeerd de verkiezingen”. Nu geeft Kroes het zelf aan en dat zal hoogstwaarschijnlijk haar effect op de peilingen hebben.
Maar moet Nederland wel blij zijn met een VVD-premier, ook al zal het de eerste vrouwelijke premier van ons land zijn? Natuurlijk heeft Neelie Kroes een bovengemiddeld goede Europese track record en heeft ze ooit bewezen met PvdA-ers te kunnen samenleven. Maar het economische beleid van de VVD is keihard en volgens hoogleraar Rick van der Ploeg praktisch niet uitvoerbaar en soms zelfs in strijd met de grondwet. Bovendien schiet de VVD hopeloos tekort op het groene en sociale vlak. U mag het zeggen moet/mag Nederland in deze zware economische tijden op Kroes control?
Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.
Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.
We zijn overgeleverd aan de grillen van de markt en kunnen alleen maar hopen dat aan deze crisis snel een einde komt. Maatregelen van politici om de economie te beïnvloeden hebben geen effect. Daarvoor is de macht van politici tegenwoordig te beperkt. Economie is geen exacte wetenschap en landen zijn geen laboratoria. Keynes of Reaganomics? Die vraag is niet langer relevant. Politici zijn brandweerlui, de brandpreventiemedewerkers zijn onvindbaar.
De macht van de markt valt in economisch moeilijke tijden goed op. De politiek hoeft niet meer bang te zijn dat ze speelbal worden van de markten, ze zijn het al. Spanje is het meest sprekende voorbeeld. Twee weken geleden meldde Zapatero dat hij absoluut niets aan zijn beleid van relatief hoge overheidsuitgaven wilde veranderen. Hij wilde de economische groei niet in de kiem smoren. Het beleid leek –eindelijk- positieve resultaten op te leveren. De werkloosheid daalde in april, huizenbezitters betaalden hun hypotheek wat trouwer en er was een minimale kwartaal op kwartaalgroei.
Maar wat Zapatero wel of niet wil is niet langer relevant. De Griekse problemen verergerden en uiteindelijk moest Zapatero 180 graden draaien. De geplande uitgaven bleken onhaalbaar, omdat Spanje van de markt meer rente moest betalen voor haar leningen. Het Spaanse voorbeeld staat niet op zichzelf. Europese politici reageren met een steunmaatregel hier en een reddingsactie daar. Reactie in plaats van actie. Een noodplan van 750 miljard moest de euro op niveau houden. Gevolg: de euro daalde afgelopen week harder dan ooit.
Belastingen moet je zo veel mogelijk op hetzelfde niveau houden, ook al kan dat tijdelijk minder economische groei met zich meebrengen.
Alles pleit ervoor om de belastingen op een gematigd niveau vast te houden. Spelen met belastingverlagingen om consumenten aan het kopen te krijgen of meer bedrijven in je land te laten vestigen, levert alleen maar korte termijn resultaten op. Op lange termijn krijg je de deksel op je neus in tijden van economische crisis.
Verder is een voorspelbaar belastingklimaat met name voor lange-termijn-investeerders goed om zonder al te veel risico zaken op te starten.
Houdt daarom in goede en slechte tijden de belasting min of meer op hetzelfde niveau.
Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.
Hier weer de driemaandelijkse update over het globale beurssentiment. Met behulp van de inbreng van onze trouwe reaguurder MP hebben we de gegevens geactualiseerd voor 85 beurzen voor alle tussenliggende weken. Het plateau-gevoel van de vorige keer is ook nu aanwezig. De dip van afgelopen twee weken als gevolg van de Griekenlandcrisis valt op deze schaal wel mee. We komen nog steeds in de plus uit overigens.
Dit is een gastbijdrage van Paul Teule, promovendus in de economie en filosofie.
4 mei bood een lesje collectieve paniek. Een man roept iets onverstaanbaars, iemand naast hem reageert net iets te emotioneel, iemand daarnaast schrikt daar weer van en voilá: een paniekgolf. Volgens hoogleraar sociale psychologie Roos Vonk is paniek besmettelijk. We kunnen er niets aan doen, ons instinct maakt dat we eerst vluchten, en dan pas nadenken. “En als een mensenmassa eenmaal in beweging is er geen houden meer aan. (…) Een vluchtende massa veroorzaakt dan weer zijn eigen paniek,” aldus Vonk. Tragisch. En fascinerend.
En nu naar Griekenland. We stemmen toch maar in met de reddingsboei van 110 miljard euro, want, zo roepen er velen, er is ‘besmettingsgevaar’. Rentevoeten in Spanje, Portugal, Ierland klimmen tot angstige hoogten. Net zoals op 4 mei iemand ‘bom, bom, vlucht!’ riep, wordt ook hier de angst vakkundig gevoed. IMF-baas Strauss-Kahn spreekt van besmetting, OESO-chef Gurria spreekt zelfs van ebola. En dan moet je drastisch gaan snijden, want, zo zegt Jan Kees de Jager, “zachte heelmeesters maken stinkende wonden.”
Nu is het niet zo dat er niets aan de hand is. Spanje heeft een hoge (private) schuldenlast (178% van BBP), hoge werkloosheid (20%), en een zwakke exportpositie (die niet met devaluatie kan worden verbeterd). Maar toch bestaat de besmetting vooral uit angst. Als iedereen bang is, ben jij het ook. Op grond van de ‘echte’ cijfers in Spanje blijven geloven, is naïef gekke henkie gedrag zoals ook Arjo Klamer stelde bij RTL Z.
Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.
Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.
Dat kan! Sargasso is een collectief van bloggers en we verwelkomen graag nieuw blogtalent. We plaatsen ook regelmatig gastbijdragen. Lees hier meer over bloggen voor Sargasso of over het inzenden van een gastbijdrage.