Hypotheekrenteaftrek geen breekpunt meer in kabinetsformatie

Gisteren werd bekend dat Nederland zich binnenkort bij het rijtje Iran, Pakistan en Vaticaanstad kan voegen als kersverse theocratie. CDA en PvdA hebben nl. te kennen gegeven dat de nieuwe informateur een coalitie van die partijen met de Christenunie (als u dit stukje hardop voorleest, blijf dan even extra lang hangen bij de ‘Ch’ aub) mogelijk moet maken. Een greep uit wat Grootvizier Rouvoet straks allemaal in het oor van Sultan Balkenende gaat fluisteren. (alle quotes uit het verkiezingsprogram van CU, met dank aan De Verkiezingskijker).

Ongewenste zwangerschap en ondraaglijk lijden? Had je maar meer moeten bidden! “Abortus-provocatus of euthanasie (actieve levensbeëindiging) mag dan ook niet ons antwoord zijn op de nood en het lijden waarin mensen terecht kunnen komen.”

Het Gezin niet alleen als hoeksteen, maar als fundering, hoek- en toetssteen, dakbedekking, span- spouw- en steunmuren van de samenleving: “Nieuwe regelgeving wordt daarom eerst onderworpen aan een gezinstoets: nadelige effecten op het gezin, zowel financieel als sociaal, worden voorkomen.”

Gelukkig wordt kunst weer netjes, het is afgelopen met die vunzigheid: “Wanneer kunst echter moreel verlagend werkt door kwetsend taalgebruik of vormgeving, is overheidsondersteuning niet op haar plaats.” en “Pornografisch of anderszins omstreden materiaal komt in ieder geval niet voor indirecte subsidiëring in aanmerking.”

Vanmiddag heeft informateur Hoekstra gezegd dat de SP is “afgevallen” in de gesprekken over de vorming van een nieuwe kabinet.

Dit maakt de situatie van de PvdA wel heel moeilijk. Aan de ene kant is gaan regeren met het CDA zonder de SP een indirect doodvonnis. De volgende verkiezingen wordt de SP dan zonder twijfel de grootste linkse partij van Nederland. Aan de andere kant, mocht de PvdA besluiten niet te gaan regeren heeft het CDA een zondebok die ze de schuld kunnen geven mochten er nieuwe verkiezingen komen.

Maar wat zijn de alternatieven voor het CDA? Het aantal mogelijke coalities zonder de PvdA en de SP wordt voor het CDA wel heel erg klein. De enige mogelijkheid met een behapbaar aantal partijen (4) is de combinatie CDA, VVD, ChristenUnie en de Partij vd Vrijheid. En de ChristenUnie zal niet zo happig zijn op een combinatie VVD en PvdV. Daarbij heeft het CDA ook al gezegd niet met de PvdV in zee te willen.
En een coalitie zonder het CDA is sowieso al bijna een onmogelijkheid, dus waar stuurt Balkenende op aan? Nieuwe verkiezingen?

De sleutel ligt bij de PvdA, maar achter de deur die die sleutel opent zou wel eens een gifbeker kunnen staan. Dus mocht de PvdA haar poot stijf houden, gok ik op nieuwe verkiezingen.

Nu blijkt dat Verdonk meer voorkeursstemmen heeft behaald dan Rutte de afgelopen verkiezingen, bevindt de VVD zich in een impasse. Hoewel de nummer drie op de VVD-lijst, Minister Kamp, denkt dat er geen machtstrijd zal ontstaan lijkt dit toch onafwendbaar. Het is namelijk nog nooit voorgekomen dat de lijsttrekker minder stemmen kreeg dan de nummer twee.

Dit maakt pijnlijk duidelijk dat de VVD-stemmer niet dezelfde persoon is als het gemiddelde VVD-lid. De laatste koos immers voor Rutte. In ons eerste vragenrondje met Mark Rutte vroegen wij of dat erg was. Hij twijfelde aan de juistheid van de peilingen en zei “Zo lang het VVD-lid en de VVD-kiezer zich beiden binnen de bandbreedte van het liberale gedachtegoed ophouden is dat prima.”

De vraag is of dat nog wel zo is. De peilingen zaten er blijkbaar niet naast; een groot deel van de VVD-kiezers wilde blijkbaar geen VVD, maar een Verdonk.

Het is nu aan de partij hoe daarmee om te gaan. Gaat men voor het partijgewin en omarmt men Verdonk, of kiest men voor het hart, en blijft Rutte partijleider. Dat laatste zal wel betekenen dat men Verdonk op een zijspoor moet schuiven, en dat er voldoende tijd moet zijn om haar te doen vergeten.

Het grote gezelschapsspel van informeren en formeren is weer begonnen. De nieuwe Tweede Kamerleden zijn gekozen. Zij beginnen op woensdag 29 november. Voordat zij ook maar een woord hebben kunnen zeggen, begint het zoeken naar een nieuwe regering. Aangezien de meeste partijen met zichzelf bezig zijn en niemand vlak na de verkiezingen de rol van de koningin ter discussie wenst te stellen, blijft het potje dammen met Beatrix gewoon doorgaan.

Bea benoemt straks een informateur, een sjiek woord voor iemand die gaat babbelen met alle partijen. Deze keer wordt het eerst een soort van scout, die kleine vuurtjes moet gaan stoken om te kijken wat blijft branden. Vervolgens komt er een akela, die echte gesprekken moet gaan voeren. Het is allemaal van een nietszeggende treurigheid, want er komt geen democratie verder aan te pas: de koningin is zelf benoemd, daarna benoemt zij iemand anders, waarna de onbenoemde koningin weer de formateur benoemd.

De formateur is de nieuwe minister-president van Nederland. Deze gaat aan de slag met de verhaaltjes en de poppetjes. Maar de poppetjes zijn altijd het minst belangrijk, wordt dan gezegd. Nou, ik weet niet wat u zich nog herinnert van de laatste jaren, maar ik begin daar aan te twijfelen. De brokkenpiloten die de huidige minister-president, onder het mom van eigen verantwoordelijkheid van de partijen zelf, heeft opgenomen in zijn kabinet: kunnen we deze niet nog even door de Tweede Kamer aan de tand laten voelen?