Verkiezingen die niet deugen

Binnenkort zijn er verkiezingen voor onze provincies. Het zijn verkiezingen, die niet deugen. Hieronder vertel ik waarom. Mag je dat wel zeggen, als democraat? Ik heb het probleem eerder gehad, bij het referendum over de grondwet voor Europa: een onzinnige vraag, die ook een onhanteerbare uitkomst gaf. Maar deze verkiezingen hebben ook veel tegen: zoveel dat ik mij oppositioneler voel dan ooit. Dat heeft te maken met de formatie van dit kabinet, de gevolgen daarvan voor deze verkiezingen en voor de verkiezingsstrijd, die nu begint. Hoe kiezen we eigenlijk? Je kunt kiezen op basis van standpunten. Dan lees je programma’s van partijen en vergelijkt die, luister je naar slagzinnen van lijsttrekkers en probeer je dat alles rationeel te toetsen aan je eigen opvattingen. Dat is de ene kant. De andere is vertrouwen te schenken aan een vriend: dan ga je uit van het besef dat niet alles valt te doorgronden of te weten. Daar is niks mis mee: onze democratie is representatief. Wij kiezen volksvertegenwoordigers, die meer weten en die we vertrouwen. Als je die op een kluitje zet, dan is de kans vrij groot dat zij besluiten tot dingen die het volk wil. Soms werkt dat niet goed: in Amerika is onderzocht hoe mensen wel willen dat hun ziektekosten geregeld worden in een verzekering, maar niettemin in het stemhokje steun geven aan de felste tegenstanders daarvan. Je kunt dus een standpunt willen en bevorderen en een tegenstander daarvan je vertrouwen geven. Tragisch…

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol
Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Het verhuiscircus, deel 23

, door

Er is weer nieuws van het front van het gevecht om de vergaderplaats van het Europees Parlement. Een nieuw rapport laat zien dat 91% % van de Europarlementariërs en medewerkers van de maandelijkse Straatsburg-vergadering af wil. Eigenlijk zijn de kosten zelf (180 miljoen euro per jaar, 19 miljoen ton CO2) nog niet eens het grootste probleem. Het is de democratie die er onder lijdt,  zo valt te lezen.

Straatsburg is duur en slecht bereikbaar. Bekend is dat veel media het zich niet kunnen veroorloven om naar Straatsburg te komen, wat de journalistieke controle verzwakt. Maar ook het parlementaire werk lijdt onder de verhuizingen. Het rapport staat bol van ergernissen: “Na een week Straatsburg ben ik kapot (…) Velen klagen over allergieën, problemen met de stoelgang, stress”, zegt een medewerker. “Ik heb een klote tijd (…) Je verliest een halve dag om er te komen, een halve dag om weer terug te gaan”, zegt een ander.

Europarlementariërs hebben last van de reputatieschade door het verhuiscircus. Burgers weten vaak niets van hun werk, behalve dat er onnodig gereisd en geld verkwist wordt .  “Het hangt als een albatros om je nek”, zegt een langzittend parlementslid. Was Straatsburg eerst een symbool van verzoening, het is nu een symbool van verspilling en daarmee een enorm obstakel in de verantwoording van het EP naar de Europese burger.

Doneer!

Mededeling

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Waan van de dag

Volgens Wilders is de ene dictatuur de andere niet

, door

Volgens Wilders is de ene dictatuur de andere niet

Wel Mubarak, geen Mubarak, zolang de fascistische islam niet wordt verdrongen zal Egypte niet vrij zijn. Islam en vrijheid gaan niet samen.

De stem des volks is voor Geert Wilders kennelijk alleen relevant als het om zijn eigen kiezers gaat. Alle anderen gunt hij liever een dictator dan hun eigen democratie. Bijster veel vertrouwen in het Egyptische volk spreekt er niet uit.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Egypte, Europa en wij

, door

GC heeft ruimte voor gastloggers. Vandaag onze maandelijkse gast, P.J. Cokema, over Egypte, Europa en Nederland.

Er wordt misschien wat vreemd opgekeken van Amerika’s reacties op de situatie in Egypte. In de commentaren wordt regelmatig herinnerd aan de steun die de V.S. altijd aan Mubarak hebben gegeven. Opzienbarend dus dat de VS deze meneer nu dringend adviseren op te stappen. Een beetje laat, nietwaar?

Maar goed, de Amerikaanse regering beseft goed dat ze niet om de protesterende massa’s heen kan. Europa lijkt zich daar ook bewust van te zijn. Maar elke steun nu aan de bevolking van Egypte, en eventueel Tunesië, Jordanië, Jemen en wie weet Syrië, Libië, Saoedi Arabië en Marokko, staat in hetzelfde vreemde daglicht als de steun van de VS.

Europa kent al ruim 16 jaar het Euro-Mediterraan Partnerschap. In 1995 kwamen 15 Europese landen tot een overeenkomst met landen uit Zuid-Europa en Noord-Afrika, die de basis moest zijn voor “een gemeenschappelijke ruimte van vrede, stabiliteit en welvaart te creëren door middel van een intensivering van de dialoog op het gebied van politiek en veiligheid, een economisch en financieel partnerschap en een sociaal, cultureel en menselijk partnerschap.”

In 2004 namen 25 EU-lidstaten en 10 Noord-Afrikaanse en Midden-Oosten landen deel aan het partnerschap. Waaronder Egypte en Tunesië. In 2005 werd het tienjarig bestaan gevierd, waarbij onderstreept werd dat men aardig op weg was naar vrijhandelszones, culturele uitwisseling en verbetering van welvaart, democratie en mensenrechten.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Nee, dictators zijn geen betrouwbare partners

, door

GeenCommentaar heeft ruimte voor gastloggers. Vandaag is dat Arjen de Wolff met een artikel dat eerder verscheen op zijn eigen website. Arjen werkte voor het National Democratic Institute for International Affairs in onder andere Azerbeidzjan.

Protest in het Midden-Oosten (Foto: Kaj Leers)

Lang rekende vooral de Westerse wereld op dictatoriale regimes in de Arabische wereld, feitelijk relieken – pionnen – uit de Koude Oorlog. Een nieuwe rechtvaardiging voor hun onderdrukking van hun volkeren vonden de Mubaraks, Ben Ali’s en Assad’s na 1991 in hun rol als buffer tussen het Westen en moslimfundamentalisme. Nu pas blijkt hoezeer Westerse regeringen zich zand in de ogen lieten strooien. Er werd door hen nooit echt geïnvesteerd in democratische oppositiegroepen, en daarvan plukt men nu de zure vruchten: van beïnvloeding kan geen sprake zijn, men kan slechts hopen dat er geen nieuwe Irans opstaan.

Terwijl in Cairo de protesten tegen president Mubarak hun tweede dag ingaan, wordt in Tunis nog druk gesleuteld aan de vorming van een interim-regering. Er zijn zeker parallellen tussen de revolutionaire gebeurtenissen in Tunesië en Egypte, maar er zijn even zovele verschillen. En of één of beide van deze volksopstanden tegen een brute dictator uiteindelijk zal leiden tot de totstandkoming van een echte democratische rechtsstaat, is nog zeer twijfelachtig.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Hoe democratisch is Nederland?

, door

Tweede Kamer (Foto: Flickr/Jackie Kever)

Nederland staat onveranderlijk hoog genoteerd in de lijst van democratische landen van het het Amerikaanse Freedom House. Op grond van het jaarlijkse overzicht van politieke rechten en burgerlijke vrijheden mogen we ons gelukkig prijzen hier te wonen en en niet in Wit-Rusland of Noord-Korea. Maar democratie is behalve een bestuursvorm ook een ideaal om aan te werken. En dus valt er in Nederland ook nog wel wat te doen. Aan de informatievoorziening bijvoorbeeld, de basis van een democratische besluitvorming.

Nederland loopt niet voorop als het om openbaarheid van overheidsinformatie gaat. In de documentaire Woberator zegt GroenLinks Tweede Kamerlid Mariko Peters dat Nederland afglijdt naar een besloten bestuurscultuur. De recente Wikileaks onthullingen laten zien dat ook Tweede Kamerleden niet altijd goed geïnformeerd worden. Zo blijken de Verenigde Staten door Defensie beter geïnformeerd te zijn over de regeringsplannen met de JSF dan ons eigen parlement.

Volgende week promoveert Guido Enthoven in Tilburg op een proefschrift over de informatievoorziening van de Tweede Kamer. Hij constateert op grond van zijn onderzoek dat de regering het parlement slecht informeert. Er is sprake van een grote asymmetrie in de informatie tussen enerzijds de regering die een enorm ambtenarenapparaat achter zich heeft en anderzijds de Tweede Kamer. De zogenaamde Oekaze-Kok verbiedt directe communicatie tussen ambtenaren en Tweede Kamerleden. Het grootste probleem is echter de ongelijkheid in de informatievoorziening. Leden van de oppositie zijn altijd minder geïnformeerd dan leden van fracties die tot de regeringscoalitie behoren. Via de eigen ministers kunnen parlementariërs van de coalitie namelijk wel toegang krijgen tot informatie die dankzij de Oekaze-Kok niet beschikbaar is voor de oppositie. Zo wordt het principe van de gelijkheid van informatie, voorwaarde voor een eerlijk debat, met voeten getreden. En dat is geen gering smetje op het de democratisch blazoen van de Nederlandse overheid.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Sociale sferen & democratie

, door

In een interview, een tijdje geleden, merkte Wouter Bos op dat mensen beslissingen maken als burger, maar soms ook als werknemer, investeerder of consument, hij verwees hierbij naar het werk van Robert Reich. Dit gecombineerd met de discussie over de toekomst van de functionele bestuurslaag van de waterschappen inspireerde me tot het uitwerken van het idee van een democratie op basis van verschillende sociale sferen. Het idee gaat intellectueel terug op Walzer’s Spheres of Justice. Hij stelt voor dat er in verschillende sociale sferen verschillende principes van rechtvaardigheid gelden. Hoe zou een democratie eruit zien waarbij burgers de kans krijgen om vanuit verschillende maatschappelijke rollen en daarbij horende belangen en principes van rechtvaardigheid te kunnen stemmen?

Je zou je kunnen voorstellen dat er drie belangrijke maatschappelijke sferen zijn: de economische sfeer, de publieke sfeer en de sfeer die betrekking heeft op ruimtelijke ordening. In ieder van deze sferen zijn burgers met verschillende ‘petten’ actief: in de economische sfeer zijn we allemaal werkgevers of werknemers; in de publieke sfeer zijn we allemaal actief als ‘client’; in de milieusfeer zijn we allemaal bewoner. Je zou je kunnen voorstellen dat al deze groepen apart vertegenwoordigd worden. In plaats van één parlement met 150 leden zouden er drie parlementen kunnen zijn met 50 leden.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Mededeling

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Steun ons!

Mededeling

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Optimisme als plicht

, door

Sargasso's week van het hardnekkig optimismeBij haar afscheid noemde Femke Halsema de filosoof Popper. Hij had ooit “optimisme een plicht” genoemd. Halsema maakte geen opgewekte indruk, zodat het citaat een beetje leek op een uitwijkactie om haar teleurstelling mee te verbloemen. Maar de formulering bleef bij mij hangen.

Na enig zoeken vond ik de tekst, in een speech van Popper uit 1992:

“Before I finish, I should just like to clarify this phrase, “Optimism is a duty”. The future is open. It is not fixed in advance. So no one can predict it – except by chance. The possibilities lying within the future, both good and bad, are boundless. When I say, “Optimism is a duty”, this means not only that the future is open but that we all help to decide it through what we do. We are all jointly responsible for what is to come. So we all have a duty, instead of predicting something bad, to support the things that may lead to a better future”. (p.143/144)

Ook in een interview in Der Spiegel liet Popper zich zo uit: “Optimism is a duty. One must focus on the things that need to be done and for which one is responsible.” (p.135)

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Weekendquote | Een soort koeien

, door

“De Oostenrijkse kunstenaar en schrijver Bernard Kathan heeft vorig jaar een boek gepubliceerd, Schöne neue Kuhstallwelt heet het, waarin hij een moderne koeienstal beschrijft, waarin de koeien volledig onder controle worden gehouden door slechts in te spelen op hun natuurlijke behoeften. Ze mogen vrij rondlopen, worden nergens door mensen toe gedwongen. Maar als ze honger krijgen en naar hun eten toelopen, worden ze automatisch gewassen of gemolken. In toenemende mate is onze samenleving zo georganiseerd: er wordt ingespeeld op onze behoeften, onze geestesrust vormt het leidend principe, alles wordt in het werk gesteld om geweld en pijn te voorkomen, maar uiteindelijk gedragen we ons als koeien. We stoppen met nadenken, we schaffen tegenstellingen af, alles moet comfortabel worden, zonder obstakels of conflicten. Het enige wat dan rest is eten en slapen.”

Aldus Juli Zeh in een interview met Bas Heijne. Ze schreef samen met Ilija Trojanow het pamflet Aanslag op de vrijheid.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Mededeling

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Mededeling

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Vorige Volgende