Kwakgeschiedenis: het Griekse erfgoed
De wetenschappelijke methode, onze vrijheid, de experimentele wetenschap, de democratie, rationaliteit, wiskunde, wijsbegeerte… het wordt allemaal maar toegeschreven aan de oude Grieken en het is bijna allemaal niet waar.
Over het algemeen gaat de drogredenering als volgt: wij hebben X, de Grieken hadden ook X, dus wij hebben het van de Grieken. Dat X ook bij andere volken kan zijn voorgekomen wordt vaak genegeerd (wiskunde is hier een voorbeeld), zoals men ook vaak over het hoofd ziet dat X vergeten kan zijn geraakt en herleefd kan zijn, zonder dat er een direct verband is (democratie).
Verder is maar de vraag of de Grieken X wel echt op hun culturele repertoire hadden, want misschien is ons voorbeeld van een Griekse X wel niet-representatief. De experimenten van Archimedes zijn bijvoorbeeld nogal uitzonderlijk en kunnen niet worden beschouwd als bewijs dat de Grieken de experimentele wetenschap hebben uitgevonden. Dat onze natuurwetten weinig gemeen hebben met de wet van Archimedes, zal ik dan nog buiten beschouwing laten. Kortom, veel veronderstelde ontleningen zijn gebaseerd op drogredeneringen.
Sprekend over drogredeneringen. Dáár hebben de Grieken nu wél als eersten over nagedacht, en veel van wat Aristoteles erover zei is nog steeds actueel. Vandaar dat ik graag verwijs naar deze infographic, waarop ze handig worden uitgelegd.
Als McDonald’s morgen de MacShit op het menu zet, happen morgen een miljard mensen een broodje poep. Wie vandaag een nieuwe slimme telefoon koopt, zet volgend jaar een dom exemplaar op Marktplaats. De globalisering en modernisering zijn nooit sneller gegaan dan nu. Dat deze ontwikkelingen bij veel mensen tot een unheimisch gevoel leiden is geen nieuws. Sommige mensen kunnen de technologische ontwikkelingen niet bijbenen en geven de technologische ratrace op. Hun interne klok tikt langzamer dan de dorpsklok. Mijn vader vroeg me bijvoorbeeld of het zinnig was om een LinkedIn-profiel te maken. ‘Maar je gaat volgende maand toch met pensioen?’ was mijn verbaasde antwoord. ‘Ja, dat wel, maar ik krijg per e-mail steeds van die verzoeken om te connecten. Niet doen dus, zeg jij?’ Er zijn ook serieuze moderniseringsproblemen in onze tijd, de Europese crisis is zo’n serieus probleem. In Europa leeft niet ieder land in dezelfde tijd. De Zuid-Europese landen kunnen het tempo van hun noordelijke broeders niet bijbenen. Dat konden ze nooit, maar door de geldunie zonder fiscale unie is dat nu wel een probleem. Vorig jaar