In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.
De puinhopen van twee decennia VVD
De VVD blijft hoog staan de in peilingen. En dat terwijl het naïeve idealisme dat de VVD nog steeds aanhangt eigenlijk de oorzaak is alle grote politieke problemen van onze huidige tijd.
De vrije markttheorie. De centrale filosofie is dat wanneer het kapitaal vrij is, de maatschappij vanzelf het meest gezond zal worden. Een heerlijke geruststellende gedachte. Eigenlijk te mooi om waar te zijn. En verdomd, wat blijkt: het is ook niet waar.
Het tegenbewijs ligt op straat. Markten gedragen zich wanneer zij vrij zijn helemaal niet gezond. Bonussen en hoge salarissen blijken geen enkele relatie te hebben tot prestaties. Blinde privatiseringen hebben er over het algemeen juist voor gezorgd dat de service achteruit is gehold en de prijzen door het dak zijn gegaan: in de voorheen publieke sector en in de bankensector wordt meer verdiend maar slechter gepresteerd dan ooit. Wanneer bedrijven vrij zijn produceren zij rustig ten koste van mens en milieu, en tenslotte heeft de markt zich de afgelopen decennia als een hongerig consumptiedier volgevreten met een fikse hypotheek op de toekomst. Die hypotheek bleek helaas gebaseerd op gulzigheid in plaats van op enig gevoel voor realisme. Resultaat: dikke vette crisis.
Marktfalen
Zomercollege: de gestage economische teloorgang van het Westen
Jon Moynihan is uitvoerend voorzitter van de PA Consulting Group, een internationaal adviesbureau op het gebied van alle aspecten van IT, management en innovatie in werkelijk alle sectoren van overheid en bedrijfsleven; of het nu zakelijke en financiële dienstverlening betreft, industrie en logistiek, of (semi-)overheid en de nutssector.
AP’s paradepaardjes draaien om kostenbesparing en efficiëntie. Het stemt dan ook weinig hoopgevend dat Moynihan in een uitvoerige powerpointpresentatie voor de London School of Economics eerder dit jaar, voorspelde dat het Westen gedoemd is achteruit te blijven kachelen terwijl opkomende industriën als China, India en Brazilië het stokje van het economisch wereldleiderschap langzaam maar zeker over zullen nemen.
Kort en goed: we zijn flink de klos, en in zijn lezing legt Moynihan uit waarom. De globalisering doet ons de das om. Onze levensstandaard en lonen liggen te hoog in vergelijking met de rest van de wereld; de inkomensongelijkheid is te groot en er is derhalve niets dat de Chinezen of Brazilianen niet goedkoper kunnen doen. Gevolg: het massaal wegspoelen van banen naar lagelonenlanden. Begon dat met ongeschoolde arbeid, inmiddels kunnen landen als China, Taiwan, Korea en Brazilië goedkoper elektronica en auto’s maken dan Europese of Amerikaanse landen.
De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.
In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.
“Stimulusprogramma Obama geweldig succes.”
Arm Bloemendaal
DATA - Wie in Bloemendaal een riante villa bezit, is een stuk armer geworden in de crisis.
Er zijn twee, nee drie goede redenen waarom je niet in Bloemendaal wilt wonen. Ten eerste wordt je zomers onder de voet gelopen door semi-hippe Amsterdammers die iets te nonchalant rose, prosecco, of wat er nu weer in is naar binnen gieten. Ten tweede loop je aanzienlijke kans om keukentafelfilosoof Leon de Winter tegen het lijf te lopen, die vanuit zijn rijke enclave immer de wereld aan het duiden is. En ten derde is de kans vrij groot dat je flink wat geld hebt verloren.
Nu is de gemiddelde woningwaarde van Bloemendaal nog steeds een tikkie aan de hoge kant. Ik bedoel, 630.000 euro is niet bepaald het gemiddelde voor Nederland. Maar laten we ook barmhartig zijn: in 2008 waren de woningen daar gemiddeld nog 702.000 euro waard. Volgens een inschatting van de gemeente althans : we hebben het hier over de gemiddelde woningwaarde voor de WOZ.
Hoe heeft de crisis in andere gemeenten huisgehouden (no pun intended) onder de gemiddelde woningwaarden?
De harde klappen vielen in ’t Gooi en de rijke kustgebieden. Maar het beeld is gemengd. Bloemendaal begon al vroeg aan zijn neergang (okee, dat klinkt wat ernstiger dan het is, we hebben het hier nog steeds over heel veel geld). De prijzen in Laren daarentegen stegen nog vrolijk door totdat na 2010 de klad erin kwam. En snel. De gemiddelde woningwaarde daalde van 630.000 naar 602.000 dit jaar (de cijfers zijn net bekend geworden).
Leven met nul procent rente
Welkom in de 0%-rentewereld: een case study.
Weet je wat het voor jou betekent, een rentetarief van 0,75% van de Europese Centrale Bank? Het betekent nul komma nog minder rente op je spaargeld en dat in aller eeuwigheid.
Minstens zo lang totdat alle staatsleningen op dit lage niveau zijn geherstructureerd. Ik spreek vanuit mijn ervaring in Japan. Daar liet de Bank of Japan zijn rentetarief in 1994 al onder de 1% zakken. De Japanners sloegen de 0,75 over en gingen meteen op 0,5% zitten. Tot de dag van vandaag is de rente er nooit meer bovenop gekomen, alleen maar lager. Er staan immers nog 30-jarige staatsobligaties met 9% rente uit, en die matureren rond 2020. Pas dan verwacht ik een substantiële renteverhoging. Hopelijk kan Japan dan teren op het goedkoop geleende geld en zijn immense overheidstekort terugvoeren. Wat dat concreet voor de Japanse spaarders betekent illustreer ik aan een case, die van mijn vriend Jiro.
Jiro opende in 1999 een bankrekening. De bank wilde van hem een borg hebben. 500.000 yen (toentertijd het equivalent van 3846 euro, cq. pakweg 8000 gulden) gingen op een spaarrekening. Die rekening heeft hij gelaten voor wat hij is. Na 13 jaar lui liggen heeft hij nu 504.485 yen te boek staan. Een fenomenale vermogensgroei: 0,89% winst in 13 jaar tijd. Beter dan Icesave, geef het toe. Maar sparen voor je oudedag? Jiro en zijn landgenoten zetten liever in op doorwerken. Hoe de rente op zijn spaargeld bij Japans grootste commerciële bank verliep laat het grafiekje hieronder zien. Tussen 2004 en 2012 schommelde hij tussen de 0,02 en 0,25 procent, en staat momenteel op 0,025. (De afschriften van vóór 2004 heeft hij niet in reikwijdte, sorry, maar geloof me, het was nooit meer dan 0,3%.) Japan kende in deze jaren nauwelijks inflatie, eerder tendens deflatie. Jiroʼs reële winst was dus 0,89%.
Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.
Marxisme maakt een comeback
D66 wil langer werken
D66 ziet de langere werkweek als oplossing voor de vergrijzing en de crisis. Nederlanders zouden veel te weinig werken. Maar deze analyse doet geen recht aan de werkelijke situatie. Ook is het geen passend antwoord op de problemen nu en in de toekomst.
Cijfers
Nederlanders werken nu gemiddeld 1377 uur per jaar, het minst van de geïndustrialiseerde wereld, zegt D66 in haar verkiezingsprogramma. Inderdaad, als we de cijfers erbij pakken dan blijkt dat de Nederlander gemiddeld nog geen 1400 uur per jaar volmaakt, terwijl de Britten tegen de 1700 uur per jaar werken, en de Grieken (de uitslovers) maar liefst 2100 uur per jaar halen.
Dat laatste zou ons al moeten doen afvragen of het niet veel belangrijker is wat je tijdens je werkuren doet, dan hoeveel uur het eigenlijk zijn. Maar er is een andere reden waarom deze cijfers bedrieglijk zijn. In Nederland is de arbeidsparticipatie bijzonder hoog. In ons land zijn ongeveer 5% meer mannen en vrouwen aan het werk dan in het Verenigd Koninkrijk. En maar liefst 10% meer mannen en twee keer zoveel vrouwen dan in Griekenland!
Nu is het zo dat veel van die mensen die wij extra aan het werk hebben in deeltijd werken. 25% van de mannen en maar liefst 75% van de vrouwen werkt in een deeltijdfunctie. Een en ander weegt natuurlijk tegen elkaar op. Klaarblijkelijk werken wij net zo hard, maar hebben wij het werk eerlijker verdeeld. Dat geeft ons tijd om dingen te combineren. Nederlanders zijn dan ook expert in het combineren van zorgtaken, het huishouden en vrije tijd met een werkend bestaan.
Vroeger was het leven pas duur
DATA - Och, och, wat wordt het leven toch duur. Hoewel….vergeleken met vijftig jaar geleden valt het reuze mee.
Reiskosten die worden belast, een BTW van 21%, een hoger eigen risico in de zorg. Iedereen gaat erop achteruit de komende jaren. We wachten op het zoet, maar bijten nog in het zuur. Maar wordt het leven daarmee ook duur?
Een blik in het huishoudboekje van 50 jaar geleden relativeert.
Televisie en wasmachine kostten elk 15 procent van het gemiddeld jaarinkomen van 6.200 gulden. Nu een fractie. Een album op iTunes kost niets in vergelijking met een dure LP. Een hedendaagse schrijfmachine (laptop) kost lang geen 4% van het inkomen meer. Veel dagelijkse producten en voedingsmiddelen zijn slechts met de inflatie meegegroeid. Tel uit je winst.
Hoeveel kostten producten uitgedrukt in huidige euro’s? Hoe zwaar drukten de kosten op een gemiddeld maandsalaris? En wat betalen we nu voor al die luxe? Nu.nl en Sargasso zijn een gemiddeld huis doorgelopen en hebben geturfd en gerekend. Daarom, na de doorlees overzichtelijk op een rij, onze fraaie infographic over de kosten van ons levensonderhoud anno 1962 en 2012.
Klik op de plaat voor een grotere versie.
De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.
Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.
De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.
Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.