Een ietwat corrupt gaaf land

Nederland scoort goed op de Corruption Perception Index 2016, hoewel het anti-corruptiebeleid tekortschiet. Gezien de relatie met groeiende ongelijkheid en populisme moet ook Nederland zich de waarschuwing van Transparency International aantrekken. Transparency International (TI), een ngo die wereldwijd corruptie onderzoekt en bestrijdt, publiceerde afgelopen woensdag de Corruption Perception Index 2016. De index rangschikt 176 landen op basis van het waargenomen niveau van corruptie in de publieke sector. Nederland daalde van plek 5 naar 8, waarmee we passen in het algemene patroon dat dit jaar de meeste landen dalen op de index. Populisme TI maakt dit jaar een stevig statement over de noodzaak om corruptie aan te pakken. Onderzoek laat zien dat er een relatie is tussen sociale ongelijkheid en uitsluiting enerzijds en corruptie anderzijds (zie ook hier). De vicieuze cirkel waarin toenemende corruptie en toenemende ongelijkheid elkaar versterken voedt de opkomst van populistische bewegingen: Mensen hebben genoeg van de loze beloften van politici om corruptie aan te pakken en velen wenden zich daarom tot populistische politici die beloven het systeem te veranderen en de cyclus van corruptie te doorbreken. Populistische leiders hebben een punt, wanneer ze de ‘corrupte elite’ bekritiseren die alleen voor zichzelf zorgt ten koste van de ‘hardwerkende mensen’. Maar de belofte van populistische leiders om de corrupte elite onder handen te nemen zijn vals: juist deze partijen hebben een bijzonder slecht trackrecord hebben als het gaat om het bestrijden van corruptie, aldus TI. Wanneer populistische leiders aan de macht komen zal de vicieuze cirkel alleen maar versterkt worden, met hevigere sociale spanningen als gevolg.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Foto: Dennis Jarvis (cc)

In Roemenië is geen enkele politicus echt geliefd

ELDERS - Roemenië gaat zondag naar de stembus. Charismatische populisten hebben zich hier nog niet aangediend.

Met 5,1% groei doet de Roemeens economie het volgens de Wereldbank beter dan elk ander land in Europa. Salarissen stijgen en de BTW is onlangs verlaagd met als gevolg een enorme koopkrachtverhoging voor de bevolking. Het leidt echter nog niet tot grotere populariteit van de politici die zondag meedingen om een van de 412 zetels in het Huis van Afgevaardigden. In Roemenië worden politici door veel mensen in verband gebracht met fraude en corruptie. Alleen al in 2015 zijn 16 parlementsleden, 5 senatoren, 5 ministers en 97 burgemeesters en locoburgemeesters met die beschuldigingen voor de rechter gebracht. Zie hier de complete lijst van zondaars uit de afgelopen jaren. ‘Corruptie is zo normaal geworden, zegt socioloog Bruno Steffen in het FD, dat het voor de meeste kiezers geen rol van betekenis meer speelt’. Volgens hem laten mensen zich liever verleiden door beloften over lagere belastingen, hogere lonen en meer pensioen.

De groei van de economie heeft veel Roemenen nog niet bereikt. Het platteland blijft achter en ook onder lager opgeleiden is er een sterk sentiment tegen de EU en de westers georiënteerde politieke elite. De voortdurende sociaal-economische ongelijkheid en de omstandigheden waaronder Roemenen elders in Europa als gastarbeider moeten werken zullen bij veel Roemenen daarom belangrijker zijn bij het bepalen van hun stem dan de stand van zaken bij de corruptiebestrijding.

Foto: Roel Wijnants (cc)

Van Rey en de integriteit van het openbaar bestuur & het strafrecht

ANALYSE - De integriteit van het openbaar bestuur raakt aan de fundamenten van de democratische rechtsstaat. De rechter had daarom wel wat strenger mogen zijn voor Jos van Rey, meent Prof. Mr. Aalt Willem Heringa.

De Rechtbank Rotterdam veroordeelde Jos van Rey en stelde vast dat passieve corruptie bewezen was maar legde daarvoor geen staf op. Dat bevreemdt mij vanuit constitutioneel perspectief van een open democratie waarin de verkozenen en publieke functionarissen zoals wethouders niet geacht mogen worden puur eigen belang of eigen voordeel na te streven. De rechtbank (hieronder heb ik enkele cruciale overwegingen opgenomen) overweegt dat er niet veel meer was dan een lichte schijn van belangenverstrengeling en uiteindelijk veroordeelde de rechtbank Van Rey voor gerommel met volmachten en lekken uit de vertrouwenscommissie).

Was er nu in de eerste zaak sprake alleen maar van schijn, of zelfs lichte schijn? Dat botst met de constatering van de rechtbank dat Van Rey toch ook voordelen heeft genoten. De ratio achter het strafbaar stellen van actieve en passieve corruptie is toch het bewaren van de integriteit van het openbaar bestuur. En toegegeven, inderdaad kon Van Rey niet op eigen houtje de projectontwikkelaar van projecten voorzien: daar was BenW eveneens bij. Maar de crux is toch dat Van Rey de verantwoordelijk wethouder was, die in de cultuur van BenW niet licht werd tegengesproken of aangesproken op zijn contacten. Dat laatste is uiteraard de Roermondse politiek van destijds ook aan te rekenen. Een cultuur van gebrekkige onderlinge controle en van gebrek aan bewaken van schijn van belangenverstrengeling en te nauwe banden met commerciële marktpartijen!

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Foto: Opgelet, onderstaande tekst kan sporen van ironie bevatten

KRAS | Glimmende patserbak

Als ik een vvd’er met een stropdas en een uitgestreken smoel zie, krijg ik ook altijd de neiging om de FIOD te bellen, dus ergens begrijp ik wel wat Halbe Zijlstra bedoelt wanneer hij zegt dat je als jonge rapper niet moet zeuren wanneer je er steevast door de wouten uitgepikt wordt omdat je in een glimmende patserbak rijdt. Het hoort, zeg maar, bij de tol van het succes als keerzijde van de gillende meisjes in de kleedkamer. Bovendien moet Halbe ook ieder jaar een belastingbiljet invullen, al vinden velen in zijn partij dat dit net zo goed onethisch gedrag van de overheid is.

Als ik Typhoon was zou ik de aanvechting hebben in mijn Outlander naar de Zuidas rijden om bij een van de stropdassen daar te vragen hoe ik mijn zuurverdiende centen veilig kon stellen. Daar maakt het ze niet uit welke huidskleur je hebt, zolang je maar niet in een afgeragde Opel komt aankakken. If you can’t beat them, join them.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Mooi inkijkje in de zelfverrijking van de Russische politieke top

Oppositieleider Aleksej Navalny heeft een film gemaakt waarop de enorme rijkdommen van Dmitri Medvedev getoond worden, inclusief uitleg over het louche corruptienetwerk wat gebruikt is om deze rijkdommen te vergaren.

Het bijzondere is natuurlijk niet de corruptie in Rusland – dat wisten we al. Het bijzondere is dat Navalny hier een goede lange film over maken kan, met miljoenen hits op YouTube, en nog steeds leeft.

Blijkbaar rommelt het in Rusland.

Quote du Jour | “A very unusual situation”

I think he’s in a very unusual situation, He would basically put his children out of work, and they’d have to go start a whole new business, and that would set up new problems.

Tot nu toe is het de gewoonte in de VS, dat als je president wordt, je je zakelijke belangen onderbrengt in een zogenaamde “blind trust”. Zo’n trust, die compleet onafhankelijk is, behartigt je belangen terwijl je president bent, om mogelijke belangenverstrengeling te voorkomen. Met bovenstaande uitspraak zet Rudolph Giuliani, topadviseur voor de aankomende president van de VS, de deur wagenwijd open voor corruptie.

De nieuwe elite

In een briljant stuk in The Guardian legt George Monbiot genadeloos de werking van de super elite in onze maatschappij uit. In dit geval gaat het om Engelse grootgrondbezitters die de natuur om zeep helpen voor hun lucratieve jachtbedrijven. Ze zijn een belangrijke reden voor de toenemende overstromingen die stroomafwaarts dorpen en steden teisteren. Ze helpen beschermde habitats en diersoorten om zeep. En dat met royale subsidie. Monbiot beschrijft ook hoe deze machtigen, welwillende politici en de pers samenspannen om een ieder die tegen is onderuit te halen. Met leugens en fraude.

Verweer DENK tegen beschuldigingen aan adres Öztürk overtuigt niet

De twijfels over de integriteit van DENK-voorman Selçuk Öztürk worden wat mij betreft bepaald niet weggenomen door het filmpje dat de beweging gisteren als verweer publiceerde.

Of lees hier na wat de NRC over de reactie van DENK zegt.

Dan kunnen ze bij DENK wel zeggen dat de media erg vaak als poortwachters voor de zittende macht fungeren (waarin ze overigens in belangrijke mate gelijk hebben), maar dat neemt niet weg dat Öztürk zich op zijn best als een handige ritselaar opstelde die (toen hij ook fractievoorzitter van de PvdA in Roermond was) zijn persoonlijke zakelijke belangen laat prevaleren boven het algemeen belang.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Vorige Volgende