Ach ja. Daar is de boekenbranche ook weer

Ik kan een nieuwe medische techniek over het hoofd hebben gezien, maar voor zover ik weet heeft iedereen een moeder en ik denk dat iedereen ook wel een beeld heeft bij wat moeders doen, presteren, verlangen, kunnen, nalaten, aanrichten, maken, bereiken, vermogen. Daar kun je een boek over schrijven, daar kun je een Boekenweek aan wijden en daar kun je dan een naam als “De moeder, de vrouw” aan geven. Het is allemaal extreem voorspelbaar, maar zulke dingen kun je doen. Dan zoek je iemand die een Boekenweekgeschenk schrijft en iemand die een Boekenweekessay schrijft en dat zijn dan twee mannen. Dat kun je doen. En dan krijg je kritiek dat het weer twee mannen zijn die moeten schrijven over vrouwen. Want vrouwen zijn ondervertegenwoordigd.

Door: Foto: copyright ok. Gecheckt 17-03-2022
Foto: copyright ok. Gecheckt 06-11-2022

Toptitels

OPINIE - Stel, je zit in een café waar alle gasten over alles hetzelfde zouden denken. Dan zou de conversatie snel ten einde zijn. Er zouden nooit kroegruzies ontstaan, maar meer voordelen kan ik zo snel niet bedenken. Als er geen verschillende visies, geen verschillende interesses, geen verschillende vooronderstellingen zijn, is er geen uitwisseling van ideeën en is een café eigenlijk nogal saai.

Zo zie ik het ook met onze cultuur. Als iedereen dezelfde belangstelling zou hebben, is de lol er snel vanaf. Hoe meer meningen en ideeën, hoe rijker een cultuur. Helaas heeft niet iedereen daar belang bij. Ik heb het eerder opgemerkt (en in die zin is dit stukje evenmin een bijdrage aan de variatie) maar de grootste vijand van een gevarieerd cultureel leven is een sinister en sluw sujet: uw boekhandelaar.

Die heeft namelijk geen enkel belang bij een breed aanbod. Hij moet immers al die boeken met al die uiteenlopende meningen op voorraad hebben en opslagruimte is kostbaar. Als iedereen daarentegen alleen de laatste Grunberg zou lezen, hoeft hij maar één titel op voorraad te houden. Sneaky als uw boekhandelaar is, manipuleert hij u dus om zoveel mogelijk de titels te kopen die iedereen leest. Vandaar dat u wordt overvoerd met nieuws over literaire prijzen: eerst de long list, dan de short list, vervolgens de nominatie, tot slot de prijsuitreiking. U raakt geïnteresseerd, koopt het gehypete boek en laat de rest liggen. Hierboven ziet u de kortingsbon die ik kreeg van mijn Amsterdamse boekhandelaar, die ook liever heeft dat hij alleen maar “toptitels” op voorraad hoeft te hebben. Alles om onze belangstelling te richten op titels die de boekenbranche de moeite waard vindt. We worden afgericht.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Foto: copyright ok. Gecheckt 17-03-2022

Boekenweek!

Klimaatverandering is een hoax, we gebruiken maar tien procent van onze hersenen en autisme wordt veroorzaakt door vaccinatie: het is allemaal op internet te vinden. Maar wie wil begrijpen hóé we zijn beland in een wereld waarin feiten geen rol meer spelen, hoeft niet verder te kijken dan de plaatselijke boekhandel. Het non-fictie aanbod is schamel, eenzijdig en voor een niet onbelangrijk deel: onzin.

Het probleem zit ’m in het verdienmodel van de boekenbranche. Geen winkel kan alle boeken op voorraad hebben, aangezien de opslagkosten dan te hoog worden. Het is voor de boekhandel veel handiger slechts een beperkt aantal titels in huis te hebben – maar die moeten dan wel worden verkocht in grote aantallen.

Dus probeert de branche uw aandacht te concentreren op een zo smal mogelijk aanbod. Door middel van de Boekenweek bijvoorbeeld, die dit jaar draait om bestsellers van celebrities als Herman Koch, Kluun, Sonja Barend en Katja Schuurman met het ‘spannende’ thema ‘verboden vruchten’. Gedurende de rest van het jaar wordt u afgericht door middel van het toekennen van prijzen, met een traag circus rond long list, short list, nominatie en prijsuitreiking. En het werkt: alle boeken die sinds 2003 de Librisprijs hebben gekregen, zijn terechtgekomen in de Bestseller 60 die de Stichting CPNB wekelijks publiceert, zoals Hanneke Chin-A Fo en Toef Jaeger vrijdag in het NRC Handelsblad constateerden.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Pletter toch op met je “nieuwe boekenseizoen”

COLUMN - boekenseizoen1Sta me toe met een cliché te beginnen: mensen zijn knooppunten in informatienetwerken. Of het nu gaat om uw agenda of uw boodschappenlijstje, om de gegevens die u op uw computer verwerkt, om het leugentje-om-bestwil dat u ophangt of om het verhaaltje dat u uw kinderen ’s avonds voorleest: we zijn voortdurend bezig met informatie. Betrouwbare, verzonnen, aangename, verontrustende, bruikbare, nutteloze kennis: het is er allemaal.

Informatie is echter op zich onhandelbaar en daarom zijn er genres. Een encyclopedie beoogt feitelijk juiste informatie te geven, een roman levert enigszins intelligent vermaak, terwijl foto’s, landkaarten, liedjes, databestanden, films, Twitter en tijdschriften weer andere doelen hebben. Internet heeft, geloof ik, alle doelen tegelijk.

In de ideale situatie vloeit informatie ongehinderd van de bron naar degenen die haar nodig hebben. (Ik zou nog eens willen schrijven over wetenschapsvoorlichting en me dan concentreren op de informatie in plaats van de wetenschappers, de communicatoren en de consumenten.) In de ideale situatie lezen we dus gewoon mee als Stephen King aan het schrijven is, maar in de praktijk gaat het anders. Er zitten uitgevers, distributeurs en boekhandelaren tussen, die voor hun bezigheden betaald moeten worden, zodat er ook een netwerk is ontstaan van agenten en juristen, en vervolgens ook marketeers die helpen de winst te maximaliseren.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.