Slangen van invloed op menselijke evolutie
, door
Foto:
Sargasso achtergrond wereldbol
Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.
In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.
Foto:
Sargasso achtergrond wereldbol
Campagne red Neoceratodus
, door
De australische longvis (Neoceratodus forsteri) gaat eraan. Op 5 juli jl. gaf de lokale overheid van Queensland toestemming voor de bouw van een stuwdam in de Mary River ten noorden van Brisbane: het laatste ongestoorde leefgebied van de australische longvis (ABC). Deze unieke vis plant zich voort in ondiepe delen van de rivier tussen rijk begroeide onderwatervegetatie. Na de bouw van de dam zullen deze plekken verdwijnen en daarmee ook de laatste in het wild levende exemplaren van deze vissoort.
Al ruim 150 miljoen jaar is het ontwerp van de australische longvis ongewijzigd en omdat het de meest tetrapod-achtige onder de levende vissoorten is bevat de australische longvis waardevole informatie over de evolutie. De australische longvis draagt het verhaal van hoe vissen destijds aan land kropen met zich mee. We’ll be left with nothing but bones and tissue samples and few relics in aquaria. Those sure are beautiful, informative bones…but we can learn so much more from the living animal (Pharyngula Scienceblog). Wetenschappers zijn een actie begonnen om australische politici ervan te overtuigen om van de bouw van de stuwdam af te zien. “We will look so bad in the international scientific community if we go ahead with this dam and wipe them out” aldus professor Jean Joss longvis expert aan de Macquarie University in Sydney. U kunt zelf ook emails sturen aan de senatoren in Australië, alhier.
Foto:
Sargasso achtergrond wereldbol
Mammoeten waren grijze muizen
, door
Nu ja, sommige dan. Andere waren juist donker of rossig van kleur. Dit blijkt uit genetisch onderzoek, vandaag gepubliceerd in Science. De mammoet is een dankbaar onderwerp voor paleogenetisch onderzoek, vanwege het vele beschikbare materiaal, dat in de permafrost prima bewaard is gebleven. Al eerder kon, met vernieuwende onderzoeksmethoden, worden aangetoond op welke tak de mammoeten in de olifantenstamboom thuishoren. Nu is er, door de groep van Michael Hofreiter aan het Max Planck instituut in Leipzig, een specifiek mammoetgen geïsoleerd waardoor het mogelijk wordt om iets over het uiterlijk van het dier te zeggen.
Het mc1r (melanocortin type 1 receptor) gen speelt een bepalende rol in haarkleur van bijvoorbeeld mensen, muizen en honden. Door dit gen te isoleren uit een 43000 jaar oude mammoet uit Siberië, kwamen de onderzoekers erachter dat mammoethaarkleur, afhankelijk van de functionaliteit van het genproduct, kon variëren van lichtblond tot donker. Veel interessanter nog is dat deze resultaten deuren openen voor onderzoek aan andere uitgestorven dieren waarover minder bekend is dan de mammoet. “Although it is currently impossible to determine whether hair color was adaptive in mammoth, our study shows that functional analyses of nuclear genes are possible from late Pleistocene species. This opens up the possibility of studying a wide range of extinct species’ features invisible in the fossil record.”
Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.
Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.
Foto:
Sargasso achtergrond wereldbol
Turbo evolutie
, door
Foto:
Sargasso achtergrond wereldbol
Nederlandse expeditie vindt halve dodo
, door
Uitgeschakeld op het WK… kunnen wij Nederlanders dan helemaal niets? Jawel! Nederland is uitermate deskundig in de dodo (Raphus cucullatus) ! Allereerst hebben we deze loopvogel van Mauritius in de 17de eeuw uitgeroeid met de introductie van ratten en varkens op het eiland. Maar anno 2006 zijn we terug om ook ieder botje van de dodo te verzamelen en te onderzoeken. Vorige week vond een onderzoeksteam onder de bezielende leiding van de enthousiaste fysisch geograaf Kenneth Rijsdijk botten van een intact onderlichaam van een dodo en er is goede hoop dat er binnenkort ook een volledig skelet gevonden wordt. Het gaat om de heup en vier bijpassende beenbotten van de uitgestorven loopvogel. (Planet.nl) Zoals het onderzoeksexpeditie in de 21ste eeuw betaamt heeft het ook een serieus weblog: het Dodo Expeditie Weblog. Waarop o.a. te zien is hoe de lokale bevolking cartoonsgewijs tegen de expeditie aankijkt en dat sommige wetenschappers wel heel ver gaan voor nieuwe ontdekkingen.
Foto:
Sargasso achtergrond wereldbol
Vampier herkent uw ademhaling
, door
Vampiervleermuizen herkennen hun ‘vaste prooi’ aan karakteristieke slaapgeluiden op dezelfde manier als dat wij mensen elkaar herkennen aan het stemgeluid, dat is nu bewezen in een laboratorium. Desmodus rotundus oftewel de gewone vampier fladdert rond in Latijns-Amerika waar hij ‘snachts veedieren maar ook mensen in hun slaap bijt om vervolgens het bloed op te likken. De vampier keert bij voorkeur een paar nachten terug bij hetzelfde slachtoffer. Om het vaste slachtoffer terug te vinden is de vampier goed geoefend in het herkennen van typische ademhalingsgeluiden en ander gesnurk van haar prooi. The vampire bats were able to spontaneously associate the clips with the particular individuals, regardless of whether the individual was recorded breathing at rest or breathing while under physical strain. The human participants were also able to recognise some clips, but they were unable to recognise the clips of breathing recorded under physical strain. (Scienceblog)
Dat kan! Sargasso is een collectief van bloggers en we verwelkomen graag nieuw blogtalent. We plaatsen ook regelmatig gastbijdragen. Lees hier meer over bloggen voor Sargasso of over het inzenden van een gastbijdrage.
Foto:
Sargasso achtergrond wereldbol
Foto:
Sargasso achtergrond wereldbol
Klimaatverandering maakt slank
, door
De koolmezen en pimpelmezen in Nederland zijn de afgelopen 30 jaar een halve gram lichter geworden. Daarnaast krijgen merels op onze breedtegraad steeds langere vleugels. Wetenschappers schrijven dit toe aan de klimaatopwarming. Het heeft allemaal te maken met de Regel van Bergmann, een bioloog die in 1847 ontdekte dat noordelijke exemplaren van een soort gemiddeld groter en zwaarder zijn dan hun zuidelijke soortgenoten. In een koeler klimaat kan een diersoort namelijk beter groot zijn om warmte vast te houden. Terwijl in de hitte een diersoort gebaat is bij een licht gewicht en slank figuur zodat de overtollige lichaamswarmte sneller kan worden afgevoerd (oppervlakte-inhoud ratio, dat is).
Daarom zijn bijvoorbeeld Corsicaanse everzwijnen gedrongener dan hun Duitse soortgenoten. Maar deze regel geldt ook voor mensen: Spanjaarden (of Galliërs) zijn immers kleiner dan Vikingen. De evolutie lijkt bij vogels (met een korte levenscyclus) dus nu al te reageren op de opwarming van het klimaat. Een aanverwante wet van de bioloog Allen stelt dat in warmere regio’s soorten grotere extremiteiten vertonen (oren, ledematen). Denk maar aan de poolvos met z’n kleine oortjes in vergelijking met de flaporen van de woestijnvos. De Regel van Allen is waarschijnlijk een verklaring voor de langere vleugels van de merels. Voor meer uitleg, kanttekeningen en een nieuwsclip zie: opgewarmdnederland.nl
Foto:
Sargasso achtergrond wereldbol
In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.
Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.