Economische mythes die het sociale domein dwars zitten

Economische drogredeneringen hebben grote invloed op de zorg, het welzijnswerk, kortom: op het sociale domein in de brede zin van het woord. Mirjam de Rijk prikt een aantal van die mythes door. Onlangs verscheen van haar het boek ’51 Mythes over wat goed zou zijn voor de economie’. Een paar mythes in het bijzonder spelen het sociale domein veel parten. ‘Een grote publieke sector is slecht voor de economie’ Dat is een veelgehoorde mythe. Maar er bestaat niet zoiets als een economisch maximale of ideale maat voor de publieke sector. In landen met een grote publieke sector, een grotere overheid dan de Nederlandse, gaat het prima met de economie. Zoals het ook een mythe is dat het geld wordt verdiend in de markt en wordt uitgegeven in de publieke sector. Of je nou kinderleidster bent bij een gemeentecrèche of bij een particuliere crèche, in beide gevallen betaal je belasting en in beide gevallen koop je vervolgens brood bij de bakker, die van dat geld naar de kapper gaat en belasting betaalt.

Door: Foto: Hestia, de godin van huis en haard, architectuur, politiek en economie copyright ok. Gecheckt 25-10-2022
Foto: Ministerie van Buitenlandse Zaken (cc)

Minister Ploumen moet aftreden

, door

COLUMN - Tijdens een grote conferentie over de evaluatie van ontwikkelingsprogramma’s vorige week in Berlijn  was Nederland als donorland onderwerp van verbijstering. Een zeer negatief, binnenkort te verschijnen rapport van de Inspectie (IOB) over hoe Nederland 15 landen in de steek had gelaten, was daarvoor mede de aanleiding. Moet minister Ploumen nu niet aftreden, vraagt Paul Hoebink zich af.

Er zullen zelden landen zijn geweest die sneller hun reputatie hebben verspeeld als Nederland. Bekend als een progressieve donor, die voorop liep in de dialoog met hulpontvangende landen, in het gebruik van nieuwe hulpinstrumenten, in het doen van gezamenlijke evaluaties, met een hoge kwaliteit van hulp in de gezondheidszorg en de watersector. Binnen amper drie-vier jaar heeft Nederland die reputatie geheel verspeeld. Dat bleek op de conferentie vorige week in Berlijn over de evaluatie van ontwikkelingsprogramma’s, waar de experts in dit veld met verbijstering keken hoe Nederland op allerlei vlakken is afgegleden.

Indruisen tegen beloftes

Schokkend waren bijvoorbeeld de resultaten van een evaluatie over de wijze waarop Nederland 15 landen in de steek heeft gelaten, toen het het aantal landen waarop het hulp wilde geven van 33 naar 18 bracht. Dat is natuurlijk ingezet onder staatssecretaris Knapen, maar minister Ploumen heeft dit beleid voortgezet op een manier die totaal indruist tegen beloftes hierover die de Nederlandse regering eerder heeft gedaan.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Mededeling

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Waan van de dag

27.000 banen minder in de zorg

, door

NIEUWS - De daling van het aantal banen van werknemers in de zorg zet nog tot 2017 door. Dit blijkt uit de sectorbeschrijving over de zorg die UWV vandaag heeft uitgebracht. In de periode 2012- 2015 gingen er al 22.000 werknemersbanen verloren in de sector. De komende twee jaar zal de werkgelegenheid in de zorg naar verwachting met nog eens 27.000 banen afnemen. Vooral de verpleging, verzorging en thuiszorg merken de gevolgen van de krimp. Vanaf 2017 komen er voorzichtig weer banen bij, met name in de thuiszorg, zo blijkt uit het onderzoek van UWV.

Foto: Foto van de auteur

Portugese socialisten aan zet

, door

ELDERS - Na de verkiezingen van 4 oktober wordt de vorming van een nieuwe regering in Portugal een lastige klus.

De Portugese kiezers hebben het er niet makkelijker op gemaakt. De regerende rechtse coalitie van premier Pedro Passos Coelho verloor 24 zetels, maar blijft de grootste. Een eerste poging om samen met de socialisten een regering te vormen mislukte. Een rechtse minderheidsregering wordt overwogen. Maar de socialisten werken intussen aan een linkse coalitie met de Democratische Eenheid (een samenwerkingsverband van communisten en groenen) en het Linkse Blok, een aan het Griekse Syriza verwante nieuwe partij die elf zetels winst boekte. Tezamen beschikken de linkse partijen over een meerderheid van 121 van de 230 zetels. Op de verkiezingsavond zei de socialistische leider Antonio Costa nog dat hij niets zag in een ‘negatieve coalitie’ met links. Zijn partij is op de EU georiënteerd en lid van de Europese sociaaldemocraten. Hij is nu echter van zijn afkeer van links teruggekomen. In de verkiezingscampagne heeft hij beloofd een einde te maken aan de rechtse bezuinigingspolitiek. Op dat punt vindt hij de andere linkse partijen zeker aan zijn zijde. Mocht hij ondanks alle verschillen er toch in slagen een nieuwe regering te vormen, dan krijgt Portugal ongetwijfeld de veel gevreesde trojka (EU, ECB en IMF) weer op bezoek om het land binnen de perken van de neo-liberale crisisbestrijding te houden.

Foto: pieter musterd (cc)

Fantastisch

, door

COLUMN - Wat een opbeurende troonrede kregen we dit jaar te horen! Bezuinigen met een sociaal én ondernemend gezicht was het adagium, en verdomd: dat was precies wat ze deden.

De troonrede was een ware fusie van liberalisme, sociale betrokkenheid, ondernemerszin, toekomstvisie en no-nonsense. Dat de regering er en passant in slaagt om, naast de vele nieuwe uitgaven, niettemin zoveel te besparen op inmiddels structurele kosten en een slankere, minder bemoeizuchtige overheid blijkt neer te kunnen zetten, verraste vriend en vijand.

Laat me de hoogtepunten even samenvatten. Bij al dit goede nieuws is het immers moeilijk de hoofdlijnen vast te houden.

Nederland neemt volgens de nieuwe doelstellingen riant veel vluchtelingen op. De crux is echter dat die voortaan meteen als volwaardig burger worden beschouwd: ze worden niet eerst jarenlang opgesloten in asielcentra waar ze niets mogen doen. In de leegstaande kantoren die hen zijn toegewezen en die ze zelf mogen verbouwen, is deelname aan de taallessen de enige vereiste. Ook heeft de regering beloofd de diploma’s van vluchtelingen met spoed om te zetten naar een Nederlandse equivalent, zodat legaal werk ineens binnen handbereik van deze nieuwe Nederlanders ligt.

Voor mensen die al vijf jaar of meer in de bijstand of de WAO zitten, worden keuringen en controles afgeschaft: voortaan krijgen zij standaard een basisinkomen. Bijverdienen mag, uiteraard. Pas wanneer ze zelfstandig anderhalf keer het basisinkomen bijeen weten te sprokkelen, vervalt hun recht op bijstand: dan staan ze immers weer op eigen benen.

Steun ons!

Mededeling

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Waan van de dag

‘Derdewereldtoestanden in Griekse ziekenhuizen’

, door

Zo observeert Trouw-verslaggever Thijs Kettenis.

En dat is voor de gelukkigen die überhaupt in een ziekenhuis terecht kunnen: naar schatting hebben ruim twee miljoen Grieken (van de tien miljoen) – wegens bezuinigingsmaatregelen – geen ziektekostenverzekering.

Met dank uiteraard aan EU en IMF die niet doorhadden (economen weten inmiddels beter) dat de opgelegde bezuinigingen de economie alleen maar verder deden krimpen (met tegenvallende belastinginkomsten en hogere schulden tot gevolg) en nu koste wat kost vasthouden aan deze onzinnige bezuinigingspolitiek.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

In Nederland remt een geringe binnenlandse vraag de economische groei

, door

ACHTERGROND - Volgens FNV-voorzitter Heerts is ‘de grens aan de CAO-tafels’ bereikt. Hij kondigde vorige week een ‘hete zomer’ aan. Hans van Zon betoogt dat de Nederlandse obsessie met bezuinigen en matigen op loonkosten de economische groei niet alleen in Nederland maar ook in de zuidelijke lidstaten van de eurozone belemmert.

Met de invoering van de euro hebben eurolanden geen directe invloed meer op de betalingsbalans. Kapitaal moet immers vrij kunnen stromen. Waren in de jaren tachtig en negentig de Nederlandse betalingsbalansoverschotten gemiddeld ongeveer 2,5 per cent van het Bruto Nationaal Product (BNP), gedurende de jaren 2000 stegen die naar het hoogste niveau in de EU. In 2013 was het 10,3 per cent van het BNP (15 per cent met de eurozone). Het betekent dat van alles van wat we met elkaar produceren, zo’n 10 per cent naar het buitenland gestuurd wordt. In 2014 betekent dat, met een overschot van 89, 6 miljard euro, 5313 euro per Nederlander (inclusief baby’s). Dit overschot is een uitdrukking van een lage binnenlandse vraag en hoge kapitaalsexporten.

Het kleine Nederland staat met 5,6 per cent van alle globale kapitaalexporten op de vijfde plaats (IMF, 2014). Consumptieve uitgaven van huishoudens bereikten in 2013 een dieptepunt met 45 per cent van het BNP (Wereld Bank data). Dat is een van de laagste in Europa (in Duitsland was het 56 per cent, in Groot Brittannië 64,4 per cent en in de VS 68 per cent). Alhoewel er voldoende geld is wordt er minder geïnvesteerd. In de jaren negentig stond Nederland volgens de OESO met de hoogte van investeringen als deel van het BNP nog in de middenmoot. Nu bungelt Nederland onderaan. In Nederland daalde die ratio gedurende 2008-12 van 16,4 naar 14,8 per cent. Voor zover er nog geïnvesteerd wordt was dat in toenemende mate in niet-productieve investeringen. Vaak worden met geleend geld onroerend goed of bestaande bedrijven opgekocht. Bijvoorbeeld, tussen 1989 en 2012 groeide de leningenportfolio van Nederlandse vastgoedbedrijven van 193 naar 1380 miljard euro.

Foto: copyright ok. Gecheckt 10-02-2022

Uit de jeugdzorg | Grasveld

, door

COLUMN - Als ik om tien uur ’s avonds na mijn dienst naar mijn auto loop, rijdt er een politiewagen de parkeerplaats op. Dat gebeurt regelmatig. Meestal komen ze voor de naastgelegen crisisopvanggroep.

Zo ook vandaag, zie ik als ik wegrijd. Twee agenten bellen aan bij de betreffende groep. Tussen hen in een meisje van een jaar of vier. Ze heeft een nachtjapon aan, draagt slippertjes en heeft een knuffel in haar hand. In haar haren tientallen vlechtjes. Ze heeft zo te zien geen tas of koffer bij zich. Crisisopvang is er voor kinderen direct opvang nodig hebben. Er is geen wachtlijst, wel een bed, schone kleding en een knuffelbeest.

En op ons terrein veel speelruimte. Niet zelden zie ik kinderen daar voetballen, lekker chillen, bramen plukken of eindeloos rondjes rennen om energie kwijt te kunnen. Een afgebakend terrein heeft nadelen, denk alleen maar aan stigmatisering van de kinderen die bij ons verblijven (‘Oh, woon je dáár?’), maar ook voordelen. Door de combinatie van verschillende woonvormen is een overplaatsing van de crisisopvang naar een leefgroep op hetzelfde terrein minder ingrijpend. En natuurlijk is het voor veel kinderen heerlijk om gewoon lekker te kunnen rennen op het grote grasveld.

Over dat grasveld is de laatste tijd veel te doen geweest. Omdat we al zoveel mogelijk anticiperen op de komende Wet op de Jeugdzorg verandert er veel binnen mijn stichting. Projecten worden omgebouwd, er worden wijkteams gevormd. En we proberen zo goed mogelijk in te spelen op de komende bezuinigingen: we moeten 15% van ons budget inleveren.

Waan van de dag

80% werknemers ggz vindt mentale belasting te hoog

, door

Zo meldt Trouw:

Circa 80 procent van de werknemers in de geestelijke gezondheidszorg (ggz) vindt de mentale belasting te hoog. Verder meent 76 procent dat de zwaarte van de zorg toeneemt. Dat meldt de Abvakabo FNV woensdag op basis van een onderzoek onder 1578 werknemers in de ggz […]

En verder:

82 procent van de deelnemers aan het onderzoek vindt dat er steeds meer naar de kosten van werkzaamheden wordt gekeken in plaats van naar goede zorg. […] Behandelaars, verpleegkundigen en begeleiders besteden meer dan 30 procent van hun tijd aan administratie. Die tijd kunnen ze beter besteden aan de zorg voor patiënten.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Mededeling

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Doneer!

Mededeling

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Vorige Volgende