Varend ontgassen: Kamer fout geïnformeerd over ontgasverbod

Sargasso schreef in november 2021 al dat de Tweede Kamer onjuist geïnformeerd is over de mogelijkheid van een nationaal ontgasverbod op basis van een brief van schipper Ton Quist. Inmiddels geeft het Ministerie dit ook toe in een aanvullende reactie op de brief aan Harbers. Letterlijk schrijft het ministerie: Ik zie dat een deel van mijn mail ontbreekt. In uw brief geeft u terecht aan dat het IJsselmeer geen Aktewater betreft. Deze fout is helaas in een Kamerbrief terecht gekomen, maar u heeft gelijk. Voor wat betreft het uitstootverbod in Duitsland: het ministerie heeft jaren geleden uiteraard overwogen om de Regeling benzinevervoer in mobiele tanks te wijzigen. Met deze regeling is de Richtlijn nr. 94/63/EG van het Europees Parlement en de Raad van de Europese Unie van 20 december 1994 betreffende de beheersing van de uitstoot van vluchtige organische stoffen (VOS) als gevolg van de opslag van benzine vanaf terminals naar benzinestations, deels geïmplementeerd. In deze regeling is een ontgassingsverbod voor aardoliedestillaten volgens de EU definitie van de benzinedistributierichtlijn waaronder benzine (UN 1203), opgenomen. Met de wijziging kon dit ontgassingsverbod worden uitgebreid naar andersoortige stoffen zoals benzeen. De wijziging van de regeling is (mogelijk) een nationale kop op de Europese Richtlijn. De verantwoordelijkheid en de kosten voor het ontgassen zouden bij deze optie echter geheel komen te liggen bij de schippers. Het ministerie heeft daar expliciet niet voor gekozen, omdat we in het CDNI destijds juist toewerkte naar een verbod in lijn met het CDNI-principe van “de vervuiler betaalt”. Duitsland heeft deze keuze wel gemaakt door ook UN 1268 en UN 3475 toe te voegen. De actie van Duitsland werd dus niet als illegaal gezien, zoals u het stelt. Duitsland is dan ook niet in die hoedanigheid erop aangesproken. Daarmee is de aap uit de mouw: een nationaal verbod op varend ontgassen kan wel degelijk binnen de geldende internationale regelgeving en het ministerie lijkt af te hebben gezien van een nationaal verbod op varend ontgassen uit angst voor een nationale kop. Een term die stamt uit een van de laatste Kabinetten Balkenende. Politiek wellicht onwenselijk, maar daarmee nog niet in strijd met EU-recht, het ADN of het CDNI. Door geen ontgasverbod in te stellen is Nederland het afvoerputje van de regio, zoals De Gelderlander een aantal jaar geleden al liet zien met berichtgeving over ontgastoerisme. Zoals al vaker betoogt: het ADN regelt de veiligheid bij het transport van vluchtige organische stoffen. Het staat lidstaten niet vrij om andere veiligheidseisen te stellen, maar wel om beperkingen op te leggen op basis van volksgezondheid of milieu. Een mogelijkheid die ook de Herzien Akte van Mannheim biedt. Het nationale verbod op varend ontgassen dat er per 2020 zou zijn ligt ondertussen ergens te verstoffen in een Haagse bureaula. De korte samenvatting van dit slepende dossier lijkt dan ook: omwonenden en schippers kunnen de k***** krijgen om te voorkomen dat er een nationale kop op internationale regelgeving ontstaat.

Door: Foto: BoH, CC BY-SA 3.0 via Wikimedia Commons Binnenvaarttanker Jade in het Calandkanaal
Foto: BoH, CC BY-SA 3.0 via Wikimedia Commons Binnenvaarttanker Jade in het Calandkanaal

Brief aan Harbers betreffende ontgassen van binnenschepen

, door

Onderstaande brief is in juni aan Ministers Harbers van Infrastructuur en Waterstaat gestuurd door Arie den Breejen, expert omgevingsrecht en in het verleden opsteller van de provinciale verordening waarmee varend ontgassen van benzeen en benzeenhoudende stoffen in de provincie Zuid-Holland werd verboden.

Update 23 augustus: De reactie van het ministerie is onderaan toegevoegd.

Wat is ontgassen ook al weer?

Bepaalde vloeistoffen verdampen snel. Deze zijn, zogezegd, vluchtig. Van dergelijke vloeistoffen blijven na het lossen van een tankschip dampen in de tank achter: restladingdampen. Deze dampen worden op weg naar een nieuwe belading vaak vrijelijk in de atmosfeer uitgestoten oftewel ontgast. Met deze uitstoot moet verontreiniging van de nieuwe lading worden voorkomen. Een dergelijke verontreiniging kan de lading onverkoopbaar en/of onbruikbaar maken. De uitstoot is niet zonder problemen. Veel van de uitgestoten stoffen zijn milieu- en gezondheidsschadelijk, bijvoorbeeld kankerverwekkend.

Brief aan Harbers

Geachte heer, mevrouw,

In juni 2022 is in het tijdschrift Vervoer & Recht een bijdrage van mij, in een grijs verleden medewerker van het ministerie van Verkeer en Waterstaat, verschenen getiteld “Varen tussen juridische klippen: de omgang met restlading dampen van binnenschepen in de besluitvorming”. Deze bijdrage vormt een vervolg op een eerdere bijdrage in voornoemd tijdschrift verschenen in juni 2020 getiteld “Ontgassen van binnenschepen: klaart de lucht eindelijk op?”

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

Mededeling

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Waan van de dag

Volkskrant: Waarom tankers ongehinderd gifstoffen verspreiden

, door

NIEUWS - In De Volkskrant van 1 april besteedde Toine Heijmans aandacht aan varend ontgassen, of beluchten van de tanks zoals de branche het liever lijkt te noemen.

Nu is ontgassen verboden door de provincie maar de schepen ontgassen door. De Lek is rijkswater en het rijk handhaaft niet omdat eerst een internationaal verdrag moet geratificeerd – zo zit het ongeveer.

Maanden, jarenlang melden bij DCMR zorgde er voor de bewoners enkel voor dat ze werden verwezen van het kastje naar de muur. Ook contact met het ministerie leidde niet tot een oplossing voor de overlast. Een voor mij bekende situatie, want voordat ik mijn eerste publicatie over varend ontgassen op Sargasso plaatste was ik al zeker twee jaar bezig met autoriteiten aanspreken op hun verantwoordelijkheden. Wat niet lukte, want de verantwoordelijkheid in dit dossier is vakkundig weggewerkt.

Foto: John Loo (cc)

Tweede Kamer onjuist en onvolledig geïnformeerd over varend ontgassen

, door

ANALYSE - In een open brief gericht aan journalisten en politici doet schipper Ton Quist een dringende oproep om eindelijk een einde te maken aan varend ontgassen aan de buitenlucht. De brief is zondag 21 november gepubliceerd door Omroep Flevoland. In de brief geeft Quist meerdere voorbeelden van het onjuist en onvolledig informeren van de Tweede Kamer door opeenvolgende bewindslieden. Ooit was dat een hoofdzonde, tegenwoordig meer schering en inslag. Op woensdag 24 november is er een overleg van de Tweede Kamercommissie Maritiem, waar de stand van zaken met betrekking tot ontgassen een van de onderwerpen is. De grote vraag is of de Tweede Kamer nu eindelijk wel een doorbraak in dit al decennia slepende dossier weet te forceren, of dat verladers als Trafigura en Vitol wederom aan het langste eind trekken.

Wat is ontgassen?

Op 16 november ging de uitzending van De Hofbar over varend ontgassen. In die aflevering legde schipper Ton Quist simpel uit wat ontgassen is:

]

De hele aflevering is terug te zien op NPO Start.

Brief Ton Quist

In zijn brief gaat Ton Quist in op feitelijk onjuistheden en onvolledigheden van de minister bij het informeren van de Tweede Kamer en bij het beantwoorden van vragen. Ik behandel ze hier niet allemaal, maar haal de punten naar voren waar Sargasso ook al vaker op gewezen heeft.

Foto: BoH, CC BY-SA 3.0 via Wikimedia Commons Binnenvaarttanker Jade in het Calandkanaal

Amsterdams ontgassen

, door

ANALYSE - De Amsterdamse haven is volgens de Port of Amsterdam “de grootste benzinehaven ter wereld. Het is een internationale hub voor op- en overslag, mengen en verhandelen van benzine.” Ook krijgt Schiphol ongeveer de helft van de benodigde kerosine aangeleverd vanuit de haven. Daarnaast is de haven van Amsterdam een toonaangevende speler op de oliemarkt voor mengen, opslaan en overslaan van (bio)diesel en LPG. Noord-Holland heeft sinds 1 maart 2017 een verbod op varend ontgassen van benzeenhoudende ladingen (>10% benzeen). Tijd dus om eens wat dieper in de situatie in Amsterdam te duiken en ons weer eens te verbazen over dit slepende dossier, waarover ik eind vorig jaar schreef dat ik het dossier varend ontgassen (voorlopig) afsloot.

Varend ontgassen: wat is het ook al weer?

Binnenvaartschepen met een vloeibare restlading ontgassen hun tanks. Als een lading is gelost, blijft er restlading achter. Schepen ontgassen dit restant in de tanks door het te verdampen met ventilatoren. De ladingdampen worden op deze manier uit de ladingtanks en leidingen naar buiten geblazen. Ontgassen gebeurt als het schip op weg is om opnieuw te laden. De tanks moeten dan schoon zijn. Dit is nodig als een schip een andere vloeistof in de tanks gaat laden. Bij ontgassen komen giftige ladingdampen vrij, voornamelijk vluchtige organische stoffen (VOS) als benzeen, tolueen, ETBE en MTBE (loodvervangers in benzine). Deze stoffen dragen bij aan luchtverontreiniging. Luchtverontreiniging is recent door de Wereld Gezondheidsorganisatie als kankerverwekkend geclassificeerd. Daarbovenop komt dat VOS-emissies effecten kunnen hebben op de gezondheid. De volgende effecten kunnen acuut of na langdurige blootstelling optreden:

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Mededeling

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Waan van de dag

Schippers ontduiken ontgasverbod

, door

NIEUWS - Sinds 2017 is varend ontgassen van benzeen verboden in de provincie Gelderland, maar rederij Jaegers Shipping geeft er expliciet opdracht voor, blijkt uit documenten die in handen zijn van De Gelderlander.

Ook andere grote rederijen pushen om te ontgassen, ongeacht provinciale verboden

zegt een schipper met gewetensbezwaren tegen De Gelderlander. Op een plattegrond van Gelderland die bij de instructies voor schippers is gevoegd, staat met rood gemarkeerd waar de schippers hun tanks moeten luchten: op de Waal en de Rijn, met uitzondering van de dichtbevolkte gebieden rond Arnhem, Nijmegen en Tiel.

Foto: Ontgasroutes benzeen volgens CE copyright ok. Gecheckt 10-03-2022

Varend ontgassen: de (voorlopige) afsluiting

, door

ACHTERGROND - Sinds 2013 schrijf ik voor Sargasso over varend ontgassen van vluchtige organische stoffen. Een taai dossier, waar voor mij al vele andere zich in hadden vastgebeten en waar ik zelf al sinds 2011 mee bezig was. In de afgelopen 10 jaar zijn er stappen gemaakt, maar het gaat tergend langzaam. Het dossier is voor mij een enorm energielek geworden, mede door de nonsens antwoorden waar de rijksoverheid je het riet mee instuurt. Zelfs het bevestigen dat de conclusies die je trekt feitelijk juist zijn is het rijk een brug te ver. Als je al antwoord krijgt. De wijze waarop de overheid met het dossier om gaat heeft veel weg van wat telkens weer naar voren komt bij de mijnbouwschade in Groningen, bij de discussie over vliegvelden, stikstofemissies van wegverkeer en recent ook de toeslagenaffaire. Voor mij als geïnteresseerde en geïnformeerde burger valt daar niet tegenop te boksen, wat niet wegneemt dat mijn publicaties op Sargasso in combinatie met de contacten met de Kamerleden, raadsleden en statenleden de afgelopen 8 jaar wel invloed hebben gehad. Daarom ter afsluiting een overzicht van de successen die de afgelopen 8 jaar (meestal in stilte) zijn behaald.

Varend ontgassen: wat is het ook al weer?

Foto: Ontgasroutes benzeen volgens CE copyright ok. Gecheckt 10-03-2022

Varend ontgassen: de saga continues

, door

ANALYSE - De afgelopen maanden zijn er veel vragen gesteld door lokale, provinciale en landelijke politici over varend ontgassen. De antwoorden hierop zijn inmiddels voor het merendeel binnen en de minister van Infrastructuur en Water heeft een voortgangsbrief aan de Tweede Kamer gestuurd. Ook geeft de VVD Rotterdam nog steeds groots op van hun initiatief om in het gebied Groot Rotterdam een pilot met handhaving van een verbod op varend ontgassen uit te voeren. Tijd dus om me daar weer eens een Paasweekend lang doorheen te worstelen en mijn bevindingen te delen. De lezer die het dossier varend ontgassen van zeer zorgwekkende stoffen op Sargasso langer volgt zal zich niet verbazen dat ik na het lezen van alle stukken weer eindig met meer vragen dan antwoorden. Op 8 mei spreek ik tijdens de Maritime Industry beurs over varend ontgassen, wie weet krijg ik dan antwoorden.

Antwoord op lokale vragen

De meeste antwoorden op vragen die op lokaal niveau zijn gesteld geven aan dat de gemeente niet bevoegd is om op te treden tegen varend ontgassen door de binnenvaart. Daar had ik in 2014 in de gemeente Utrecht al een keer een doos wijn op gezet, dus een verrassing kan ik het niet noemen. Daarnaast hebben verschillende colleges brieven gestuurd aan het ministerie van Infrastructuur en Water om te pleiten voor een snel verbod op varend ontgassen.

Waan van de dag

‘Lekkerkerk ziek van varend ontgassen’

, door

NIEUWS - Op de plaatselijke nieuwssite Het Kontact vertellen bewoners van Lekkerkerk over de overlast die zij ervaren van varend ontgassen:

We worden willens en wetens vergiftigd.

zeggen Peter Breedveld en Liesbeth Klip, wonend in het tussen Lekkerkerk en Bergambacht gelegen buurtschap Opperduit en spreekbuis namens een grote groep buurtgenoten. De bewoners doelen op de stank die vrij komt bij het ontgassen van binnenvaarttankschepen op de Lek. Op een videofilmpje laten de bewoners een langzaam varende tanker te zien die stil komt te liggen.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Mededeling

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Foto: copyright ok. Gecheckt 23-09-2022

VVD’s regiodeal ontgassen en de provinciale ontgasverboden zijn vanaf 1 juli achterhaald

, door

NIEUWS - De VVD Rotterdam diende een paar weken geleden het initiatiefvoorstel regiodeal varend ontgassen voor de regio Groot-Rotterdam in. Doel van deze regiodeal is om medio 2019 starten met het handhaven van het provinciaal verbod op ontgassen in de regio Groot-Rotterdam (zie deze pdf). Bestudering van de wijziging van het verdrag voor vervoer van gevaarlijke stoffen over water (het ADN) en navraag bij experts leert Sargasso dat de regiodeal bij voorbaat achterhaald is. De nieuwe regels uit het ADN verbiedt het varend ontgassen van alle stoffen per 1 juli 2019.

Handhaving in drukbevolkte gebieden

De Gelderse Gedeputeerde Bea Schouten deed vorige week een oproep aan minister Cora van Nieuwenhuizen (I&W) om zo snel mogelijk een landelijk verbod in te voeren op varend ontgassen. De Gelderlander schreef afgelopen weekend dat minister Cora van Nieuwenhuizen heeft geantwoord dat er na de zomer vooruitlopend op een landelijk verbod op varend ontgassen een brede handhavingsactie tegen varend ontgassen in dichtbevolkte gebieden wordt ingesteld. Dit moet vooruitlopen op het landelijk verbod, dat waarschijnlijk vanaf 2020 gefaseerd wordt ingevoerd.

Bij de brede handhavingsactie zijn Rijkswaterstaat, politie, de Inspectie voor de Leefomgeving, regionale handhavers en havendiensten betrokken. Deze acties zullen in verschillende regio’s gehouden worden, mogelijk ook in Gelderland.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Mededeling

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Volgende