De Belastingdienst en de politie sloten onlangs een nieuw convenant. Voortaan mag de Belastingdienst gebruik maken van de informatie die met behulp van langs de wegen opgestelde ANPR-camera’s (Automated Number Plate Recognition) door de politie wordt verzameld. Zo kan de Belastingdienst bijvoorbeeld controleren of mensen privé in hun lease-auto rijden. Volgens critici gaat dat veel te ver. Opsporingsmiddelen die zijn geoorloofd voor het bestrijden van specifieke criminaliteit, zijn te ingrijpend om zo algemeen te worden toegepast. EenVandaag dook in de materie en vroeg het CBP om een reactie: Wilbert Tomesen, collegelid en plaatsvervangend voorzitter van het CBP zet zijn vraagtekens bij de gegevensverzameling: 'Niet elke leaserijder is een fraudeur en niet elke Nederlandse automobilist tilt de Belastingdienst.' De gegevens van al deze mensen worden nu wel opgeslagen en de vraag is of dat gerechtvaardigd is. Volgens dit convenant krijgt de Belastingdienst automatisch al deze gegevens en we vragen ons af of dat niet veel te ver gaat'. Sargasso heeft zich de afgelopen jaren verdiept in het cameratoezicht in Nederland. Dat leidde tot een uitgebreid dossier over ANPR-camera's (Automated Number Plate Recognition) langs de Nederlandse snelwegen en toezichtcamera's in de publieke ruimte. Niet alleen hebben we geteld hoeveel camera's er in het publieke domein hangen, we hebben ook geschat hoeveel privécamera's daar aan toegevoegd moeten worden. Hieronder de belangrijkste artikelen op een rijtje.
Rejo Zenger doet op de website van Bits Of Freedom nog een laatste oproep aan de leden van de Eerste Kamer om het wetsvoorstel tegen te houden.
Maar, eigenlijk zouden alle alarmbellen moeten afgaan: ‘er is nu al vrijwel geen enkele manier om nog ongezien te reizen’ en ‘de politie heeft blijkbaar al zoveel middelen, is het dan nooit genoeg?’
Zie ook het dossier Cameratoezicht van Sargasso.
De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.
In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.
OPINIE - Hij is er zo goed als door. De wet waarmee Opstelten foto’s van kentekens vier weken lang mag bewaren. De VVD, PVV, CDA en SGP zijn voorstander. De PvdA en ChristenUnie wachten nog antwoorden van de minister af, maar zijn in principe óók voor. D66 twijfelt nog. Alleen de SP is echt tégen.
Minister Opstelten zegt dat we niet hoeven te vrezen voor onze privacy. Na vier weken worden de gegevens alsnog weggegooid, en er is alleen toegang voor een select groepje agenten.
Dat moet ik nog maar zien. De geschiedenis leert dat gegevens die na een bepaalde termijn zouden worden weggegooid vaak toch nog net wat langer bewaard worden. En dat alleen bepaalde agenten toegang hebben… laten we het erop houden dat de politie nou niet bepaald bekend staat om zijn uitstekend beveiligde ICT-faciliteiten.Maar zelfs dan. Áls de gegevens na vier weken weg worden gegooid en áls er alleen voor opsporingsdoeleinden gebruik van wordt gemaakt, dan nog heb ik er weinig vertrouwen in. Want hoe effectief is dit middel nou? Is daar bewijs van? In het nieuwsbericht van de Volkskrant over de wet stond: ‘De politie kan de gegevens doorzoeken om voortvluchtige verdachten te vinden of om te onderzoeken wie er in de buurt was toen een misdrijf werd gepleegd.’ En daar zakt m’n broek toch wel een beetje van af.Is dat hoe de politie z’n werk nu doet? Kijken wie er in de buurt was en dan daarop een onderzoek baseren?
ACHTERGROND - Sargasso heeft zich de afgelopen jaren verdiept in het cameratoezicht in Nederland. Dat leidde tot een uitgebreid dossier over ANPR-camera’s (Automated Number Plate Recognition) langs de Nederlandse snelwegen en toezichtcamera’s in de publieke ruimte. Niet alleen hebben we geteld hoeveel camera’s er in het publieke domein hangen, we hebben ook geschat hoeveel privécamera’s daar aan toegevoegd moeten worden. De belangrijkste artikelen op een rijtje.
* Hoeveel camera’s hangen er in Nederland?
Sargasso deed 450 Wob-verzoeken (verzoek op basis van Wet openbaarheid bestuur) om te inventariseren hoeveel camera’s er in Nederland hangen bij of van publieke instanties. Nergens is een overzicht te vinden, dus alle gemeenten, provincies en politiekorpsen werden aangeschreven. Dat leidde na jarenlang onderzoek tot een inventarisatie van alle publieke camera’s, en een schatting van het aantal privécamera’s. Het zijn er minimaal 200.000.
* Waar hangen camera’s in Nederland?
Alle gegevens die in het onderzoek naar cameratoezicht naar voren zijn gekomen, zijn in een openbare database gezet en op een kaart van Nederland geprojecteerd. Zo is per woonplaats inzichtelijk waar de camera’s precies hangen. De database is als csv-bestand te downloaden, zodat u zelf met de data aan de slag kan.
Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.
Gisteren publiceerde RTL al het nieuws dat criminelen op grote schaal kentekenplaten kopiëren. Onderzoeksjournalist Sieb Sietsma van RTL Nieuws doet uit de doeken hoe het ministerie van Veiligheid en Justitie het vrijgeven van info zoveel mogelijk tegenwerkt.
Een voorbeeld van hoe de WOB misbruikt wordt. Door de overheid wel te verstaan. Plasterk, maak je even een aantekening?
En al dat geld dat in al die ANPR camera’s is gaan zitten, was dus voor niets. Reden voor opstappen Opstelten.
ANALYSE - Als het aan minister Opstelten ligt, kan de politie binnenkort op grote schaal kentekenherkenning in gaan zetten. Een wet die dat mogelijk maakt, wordt momenteel door het parlement geloodst. Maar de technische uitvoering laat nog wel even op zich wachten.
Stel: je rijdt met je auto van het Museumplein in Amsterdam naar de Kop van Zuid in Rotterdam, als het verkeer meewerkt een rit van een uur. In dat uur wordt het kenteken van je auto zeker twintig keer gelezen en geregistreerd door een ‘slimme’ ANPR-camera. ANPR staat voor Automated Number Plate Recognition, oftewel kentekenherkenning. Mogelijk wordt je straks negentig keer gescand, want de politie wil het arsenaal ANPR-camera’s flink uitbreiden.
De laatste vijf jaar is in relatieve stilte een netwerk van ruim 1600 ANPR-camera’s langs de Nederlandse wegen opgehangen: de meeste in het kader van ‘verkeersmanagement’ en een paar honderd voor de politie en Marechaussee. De politietop en het ministerie van Veiligheid en Justitie hebben grote ambities. De opsporing van misdrijven is enorm gebaat als bekend is waar verdachte auto’s zich bevinden en bevonden. Sterker nog, op termijn kan de politie zelfs met profielen gaan werken die voorspellen welke auto’s verdacht zijn.
Belangrijk is dan wel dat informatie over verdachte voertuigen tussen korpsen wordt gedeeld en dat de registraties door ANPR-camera’s worden bewaard. Voor het delen is in 2008 een landelijk bureau ANPR ingevoerd dat als een centrale ‘backoffice’ fungeert. Voor het bewaren van de registraties wordt thans een wet door het parlement geloodst. Daarmee kunnen alle gescande kentekens van verdachte en onverdachte voertuigen vier weken worden bewaard.
ANALYSE - Cameratoezicht is wijdverbreid in Nederland. Hoeveel camera’s zijn er eigenlijk?
Het lijkt een simpele vraag: hoeveel toezichtcamera’s hangen er in Nederland? Maar het antwoord is verbazingwekkend moeilijk te vinden. Na 450 verzoeken op basis van de Wet openbaarheid van bestuur (Wob) en ongeveer een jaar speuren kunnen we een enigszins betrouwbare schatting geven van het aantal camera’s dat in Nederland hangt. Wie geen zin heeft om onze methode en de mitsen en maren door te lezen, kan naar het einde scrollen: daar geef ik een zeer voorzichtige en een realistische schatting.
In september 2011 plofte een interessant document in de mailbox van Sargasso: een overzicht van 172 ANPR-camera’s (kentekenherkenning) die het korps Amsterdam-Amstelland wilde gebruiken om een digitale slotgracht rond de hoofdstad te leggen. Op de redactie borrelde de simpele vraag op: hoeveel camera’s staan er eigenlijk in Nederland?
Niemand heeft het overzicht. Het openbare cameratoezicht is een zaak van lokale bestuursorganen: gemeenten, politiekorpsen, provincies en valt onder verschillende wettelijke regimes (Gemeentewet en Wet politiegegevens). Het private toezicht is al helemaal versplinterd. Dat ligt immers bij bedrijven en particulieren die geen meldplicht hebben. En deze gegevens vallen ook weer onder een andere wet, de Wet bescherming persoonsgegevens.
De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.
Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.
In een korte toespraak gaat Catherine Crump in op het gevaar van het ongebreideld verzamelen van opnames van ANPR camera’s. Registratie van je nummerbord lijkt een klein detail, maar heeft vergaande consequenties.
Niet nieuw, zie het dossier Cameratoezicht hier op Sargasso, maar wel goed om nog eens de aandacht op te vestigen.
ANALYSE - Uw kenteken wordt straks vier weken bewaard als u langs een ANPR-camera rijdt. De Tweede Kamer is in grote lijnen akkoord met een wetsvoorstel dat dat regelt. Hoeveel van dit soort camera’s zijn er eigenlijk? En waar staan ze?
In het politieke debat over de opslag van kentekengegevens en de bijbehorende rapporten en adviezen wordt uitgegaan van ongeveer driehonderd Automatic Number Plate Recognition (ANPR)-camera’s. Het doorgaans goed ingevoerde Webwereld sprak gisteren van tienduizenden camera’s. Beide aantallen kloppen niet.
We kunnen met zekerheid zeggen dat er 1625 ANPR-camera’s langs de Nederlandse wegen staan. Maar ze zijn lang niet allemaal geschikt voor opsporing. Op dit moment worden al die gescande kentekens nauwelijks gebruikt voor opsporing en dat blijft ook wel even zo ondanks de nieuwe wet (daarover volgende week meer op Sargasso).
Laten we eens gaan tellen.
De meeste ANPR-camera’s worden ingezet voor verkeersmanagement en vallen onder het beheer van de Nationale Databank Wegverkeersgegevens (NDW). Met een beroep op de Wet openbaarheid van bestuur (Wob) hebben we een overzicht van al die camera’s gekregen. Het zijn er duizend en die staan vooral in steden en langs provinciale wegen in de Randstad en Noord-Brabant.
Encryptie
Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.
In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.
Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.
Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.