Gewetenloos en innemend

De combinatie van begrippen speelt al een tijd door mijn hoofd: gewetenloosheid en persoonlijke charme. Beide eigenschappen worden in hoge mate toegeschreven aan Rebekah Brooks, bazin van News of the World. The Guardian  noemt haar  “a ruthless, charming super-schmoozer”. Als  je het woord Schmoozer intikt in Google krijg je een artikel in the Guardian van 8 juli. Zij wordt afgeschilderd als een harde, zeer ambitieuze, zeer innemende netwerkster. Murdoch lijkt haar als een vijfde dochter te beschouwen. Zij is zeer intiem met Cameron. Die bestreed dat in het parlement, met de mededeling dat hij haar nooit in pyama had gezien: fris hoor, die Britten. Hoe komt ze aan die invloed, vraagt de Guardian, een beetje suggestief. Zij wordt verhoord door een parlementaire commissie en vervolgd voor het overschrijden van fatsoensnormen en wellicht omkopen van politiemensen. Sinds ik het stuk heb gelezen, denk ik er over na. Is de combinatie van gewetenloos en innemend een voorwaarde voor een succesvolle loopbaan? Hoe algemeen is dat? En hoe speelt het in de journalistiek? Je hebt keurige en minder keurige kranten. Wat mij bezig houdt, is dat minder keurig handelen kennelijk soms nodig is om dingen op tafel te krijgen: zie Elsberg, Watergate, Wikileaks.

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Journalisten zijn honden

Het is bon ton om journalistiek aan de schandpaal te nagelen. Televisie, radio, kranten – ze snappen er op de redacties geen klote van. In die zin bevestigt het Britse afluisterschandaal een hardnekkig beeld van journalisten: dat zijn niet de bewakers van de democratie, maar onbetrouwbare honden die voor hun scoop over lijken gaan. Wie van enige afstand uitkijkt over het medialandschap ziet rookpluimen uit de ruïnes van de journalistieke moraal opborrelen. Het is eenvoudig om in snelle lijnen het ethische faillissement van de journalistiek uit te tekenen. Wat anderen – godzijdank – niet afschrikt om gewoon hun werk te doen. En goed ook.

News of the World heeft er ontegenzeggelijk een potje van gemaakt. Andrew Loyd (Financial Times) en Jack Straw (Times) pleiten in hun column daarom voor (een vorm ven) regulatie in de Britse pers. Volgens beide commentatoren heeft het zelfreinigend vermogen gefaald. Een onzinnige stelling. Het schandaal werd immers gebroken door twee andere kranten: The Guardian en The New York Times. Beide dagbladen hielden jarenlang claims dat de Britse schandaalkrant afluisterde en de betrokkenheid van politie in hun kolommen. Er is geen beter toezicht denkbaar dan toezicht door collega-journalisten. De politie faalde, de politiek faalde, de commissie die al toezicht moest houden – ze faalden allemaal.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Vervlechting van politiek, politie, pers en publiek

rupert zelf in het nieuwsTerwijl de pers wacht op het verschijnen van Murdoch Senior en Junior en (oud-hoofdredacteur) Brooks voor de parlementaire onderzoekscommissie volgende week, verschenen deze week al de politionele hoofdrolspelers in het Britse afluisterschandaal. De vervlechting van politiek, politie, pers en publiek is daarmee compleet.

In de strijd om de lezer vonden journalisten met behulp van politie-agenten hun verhalen in minimaal 4000 private domeinen. De politiek sprak daar haar verontwaardiging over uit, geadviseerd door Campbell (Daily Sun) en Coulson (News of the World). En het publiek smulde – elke dag weer. Want hoe groot hun verontwaardiging nu ook, News of the World was Murdochs best verkopende krant in het VK.

Precies die complexe vervlechting tussen politiek, publiek, pers en politie maakt het afluisterschandaal in Groot Brittannië zo fascinerend en complex.In de moeder van alle (politieke) schandalen – Watergate – was de strijd eenvoudig en overzichtelijk: het publiek moest worden geïnformeerd over een faux pas van de macht. Het was pers tegen politiek in een strijd om de waarheid. En de politie was klokkenluider in naam der democratie. Deep Throat, Woodwards belangrijke bron, was Mark Felt – de tweede man van de FBI. Watergate is een schandaal dat publiek aan zich bond. Het Britse afluisterschandaal is het gevolg van die binding met het publiek. En die binding is nodig om als krant te overleven.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Vorige