Raad Utrecht volgt wens 92% inwoners: eerste wijk wordt aardgasvrij

Bij veel duurzame projecten is het een heikel punt: is er wel draagvlak? In Utrecht wordt, net als in veel andere steden, gewerkt aan het aardgasvrij maken van wijken. Een van de eerste projecten in Utrecht betreft 320 huurwoningen in de wijk Overvecht-Noord. De bewoners in deze wijk gebruiken aardgas enkel om te koken en de gasleidingen moeten vervangen worden. Een logisch moment om de keus voor te leggen: overstappen op inductiekoken of blijven koken op aardgas? De gemeente had vooraf wel voorwaarden gesteld: (1) bewoners gaan er financieel niet op achteruit als gevolg van deze overstap op elektrisch koken. (2) Bewoners worden, indien gewenst, volledig ontzorgd bij dit proces. (3) Het beëindigen van kookgasaansluiting leidt tot het voorkomen van vervanging van gasleidingen die uitsluitend gebruikt worden voor kookgas. (4) Onafhankelijke partij(en) die de belangen van huurders vertegenwoordigen positief adviseren over het aanbod, en (5) ruim een meerderheid van de bewoners van het projectgebied moeten instemmen om gebruik te maken van het aanbod. Ruim een meerderheid is hierin gedefinieerd als 70% of meer van de circa 320 woningen van het projectgebied die instemmen met het aanbod. Er is gekozen voor 70% omdat bij andere, vergelijkbare projecten dit percentage gebruikt als drempelwaarde. Door voor een ruime meerderheid te kiezen, waarborgen de gemeente en dat het project en het daarmee samenhangende Chw bestemmingsplan op voldoende draagvlak kan rekenen bij de bewoners in het plangebied. Aan bovenstaande voorwaarden is voldaan. Tijdens de raadpleging van de huurders stemde 92 procent van de huurders voor overstappen op elektrisch koken; 5 procent is tegen en 3 procent onthield zich van stemming. Gisteravond heeft de raad van Utrecht besloten dat deze uitslag geïnterpreteerd mag worden als draagvlak. Gelukkig maar, want veel hoger dan 92% voorstanders lijkt me onmogelijk om te halen. Zelfs het aanpassen van de Nederlandse grondwet behoeft een kleinere meerderheid in ons parlement... Doordat de wijk overgaat op inductiekoken hoeft netbeheerder Stedin zo'n 84 kilometer aan gasleiding niet meer te vervangen. Het betreft brosse leidingen die voor 2024 vervangen moeten zijn.

Door: Foto: Wikimedia CC BY-SA 3.0 , Utrecht Overvecht, foto Ruben alexander
Foto: Infraroodverwarming, plafondmontage © Eigen foto Krispijn Beek

Uitkomsten onderzoek infraroodverwarming W/E Adviseurs

ANALYSE - Met de gestegen gasprijzen neemt de belangstelling voor energiebesparen en voor andere verwarmen toe. Dat is ook te zien in de bezoekersaantallen die op mijn weblog komen op zoek naar verhalen over infraroodverwarming. Tijd dus om aandacht te geven aan recent gepubliceerd onderzoek van W/E Adviseurs in opdracht van de TKI Urban Energy en RVO over infraroodverwarming. Onze eigen ervaringen van de afgelopen 2 jaar bewaar ik voor een volgende keer, de ervaring van het eerste jaar met infraroodverwarming heb ik al eens beschreven. Zoals ik ook al een keer samen met Gerard de Leede een artikel voor Sargasso schreef over infraroodverwarming.

Disclaimer: we hebben zelf ook meegedaan aan het onderzoek.

Wat is infraroodverwarming?

Conventionele radiatoren verwarmen de lucht in de hele ruimte door middel van convectie. Infrarood panelen zetten elektriciteit om in infraroodstraling. Straling warmt niet de lucht op, maar het oppervlak van de objecten en personen die geraakt worden door de straling.

Tussen twee objecten vindt altijd uitwisseling van straling plaats. Opgewarmde voorwerpen houden de warmte langer vast dan dat lucht warmte vasthoudt, waardoor de voorwerpen de warmte ook weer afgeven aan andere objecten. Een object dat warmer is geeft deze energie af in de vorm van straling aan het andere object. Het menselijk lichaam kan deze straling via de huid waarnemen als warmte. Hoe goed een object warmte als stralingswarmte afgeeft is gedefinieerd als het stralingsvermogen. Het stralingsvermogen hangt af van de oppervlakte, temperatuur en de emissie van zowel het uitstralende als het bestraalde object.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Het ongelijk van Syp Wynia deel 2

NIEUWS - Op twitter stelde Syp Wynia na het lezen van een artikel in het Financieel Dagblad (betaalmuur) dat het 115.000 Euro per woning kost om in de Amsterdamse Genitiaanbuurt een woning van gas te halen. Om daar aan toe te voegen dat als dat de gemiddelde kosten zijn dat het dan tot 2050 920 miljard Euro kost om aardgas te vervangen door alternatieven.

Wat Syp Wynia er niet bijvertelde is dat volgens datzelfde artikel een groot deel van de kosten besteed worden aan het verbeteren van de kwaliteit van de woningen. Zo worden asbest en loden waterleidingen verwijderd, en worden tocht en schimmel aangepakt. Van de 115.000 Euro wordt volgens Ymere, eigenaar van de woningen, Euro 4.500 gebruikt om de woning op het warmtenet aan te sluiten. De resterende uitgave is voor woningverbetering en onderhoud:

Foto: Vattenfall Nederland (cc)

Stadsverwarming: financiële donderwolk boven de Randstad

ANALYSE - In het Klimaatakkoord is een belangrijke rol weggelegd voor stadsverwarming. Afgelopen jaar zijn er echter verschillende berichten naar buiten gekomen die grote problemen laten zien bij warmtebedrijven. De Rekenkamer Nijmegen was begin dit jaar kritisch over de totstandkoming van het warmtenet in de wijk Nijmegen-Noord. In Rotterdam was de rekenkamer ook kritisch over de plannen voor een leiding naar Leiden en bericht de NRC al een paar weken over de oplopende tegenvallers bij het Warmtebedrijf Rotterdam, waarvoor de gemeente en provincie garant staan. Het Afval Energie Bedrijf (AEB) in Amsterdam, waar de tegenvaller voor de gemeente volgens de Telegraaf op kan lopen tot een half miljard Euro, is voorlopig gered met een kapitaalinjectie van 16 miljoen Euro door gemeente en een consortium van banken.

Verwarmen met restwarmte

Op papier klinkt het altijd mooi: waarom huizen en gebouwen verwarmen met aardgas, als het ook kan met restwarmte van de industrie, elektriciteitscentrales of afvalcentrales? In de praktijk lopen bewoners, bestuurders en gemeenteraadsleden met regelmaat tegen problemen op. Een van de standaardproblemen doet zich voor bij bewoners en heeft zijn achtergrond in de regelgeving. Op papier mogen de kosten voor stadsverwarming niet hoger zijn dan de kosten van verwarmen met aardgas, in de praktijk hebben er altijd behoorlijk wat gaten in de regelgeving gezeten.

Foto: gmourits (cc)

Techniek neutraal van gas los

OPINIE - Vanuit de opslag duurzame energie financiert het ministerie van Economische Zaken en Klimaat twee regelingen. De bekendste is de SDE+, waarmee de productie van duurzame energie wordt gestimuleerd. Minder bekend is de ISDE regeling, waarmee EZK subsidie geeft bij de aankoop van zonneboilers, warmtepompen, biomassaketels en pelletkachels. Terwijl het ministerie van EZK in Den Haag een van de grootste pleitbezorgers is voor het stellen van doelen in plaats van technieken voorschrijven. Tijd voor een herbezinning?

Techniek sturing en EZK

Het ministerie van EZK heeft de afgelopen 15 jaar met succes ingezet op een milieubeleid dat zich richt op doelen in plaats van middelen. Hierbij stelt de vergunningverlener de doelen die een bedrijf moet halen en kiest een bedrijf zelf met welke technische maatregelen deze het best gehaald kunnen worden.

Tegelijkertijd zet EZK in het energiedomein juist fors in op middelen in plaats van doelen. Zo ook bij het gasloos maken van de gebouwde omgeving. EZK stuurt bij de ISDE (net als bij de SDE+) op techniek, zonneboilers, warmtepompen, biomassaketels en pelletkachels komen in aanmerking voor subsidie. Andere technieken niet, ook al halen ze vergelijkbare resultaten ten aanzien van doelen als energiebesparing en verminderen van de gasvraag. Bij biomassaketels en pelletkachels worden naar mijn weten ook geen aanvullende luchtkwaliteitseisen gesteld.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.