serie

Vaste Gasten

Net als je even inkakt, prikken onze Vaste Gasten je weer wakker met hun scherpe pen.


Foto: daisy.images (cc)

Politiek Kwartier | Facebook-manipulatie

COLUMN - Hoe Facebook door informatie te selecteren blikvernauwend werkt en radicalisering stimuleert.

Facebook is meer dan een speeltje. Facebook biedt een belangrijk platform om relaties en een netwerk te onderhouden.

Facebook is echter alles behalve een neutraal platform. Facebook bepaalt voor zijn gebruikers wat belangrijk is. Door middel van de informatie die Facebook over gebruikers via onder meer de “like”-knop vergaart wordt de informatie die op de zogenaamde newsfeed wordt aangeboden gesorteerd en sterk beperkt.

Twee recente artikelen hierover vielen mij op. Ten eerste een artikel van iemand die bij wijze van experiment alles maar dan ook alles van zijn tijdlijn op Facebook like-te. Hij rapporteert niet alleen dat daarop de reclame zijn vrienden van zijn tijdlijn verdrukte (voorspelbaar), maar ook – en dat is opmerkelijk – dat de politieke extremen zijn tijdlijn begonnen te overheersen. Tegelijkertijd overheersten zijn activiteiten de newsfeed van zijn connecties.

Een tweede artikel kwam van iemand die de hele “like” of “vind ik leuk”-knop in de ban had gedaan. De resultaten van dit testje zijn wat vager en worden vertroebeld doordat de gebruiker ook aangaf meer reacties te plaatsen. Hij rapporteert in ieder geval een meer humane newsfeed.

Foto: daisy.images (cc)

Sportschool

COLUMN - Ik keek eerst even rond. Wat ik zag was behoorlijk indrukwekkend. Een stel jongens waren aan het tillen. Gewichten. Van al gauw zo’n 70 kilo. Dat leek ze geen enkele moeite te kosten. Ze keken naar zichzelf in de spiegel en naar de meisjes die naast hen op de crosstrainer stonden. Voor het opduikelen van een verkering werkte dit voor hen vast beter dan de kroeg. Ik liep naar de gewichten en pakte er twee. Beide gewichten wogen 1 kilo. Je moet het natuurlijk niet overdrijven de eerste keer.

Twee jaar geleden heb ik mijn abonnement op de sportschool opgezegd. Ik had een paar maanden niet getraind vanwege wat dingetjes en die ene keer dat ik weer ging koste bij elkaar zo’n 350 euro. Dat was een beetje te gortig voor een kwartiertje roeien. Ik gaf het abonnement eraan en ging lekker wandelen in de bossen. Kost geen drol en ik ben nog geen een keer ziek geweest. Het doet dus ook wat voor je weerstand, dat is mooi meegenomen. Maar ja, de jaren gaan tellen, de zwaartekracht neemt toe, de wijn- en kaasinname ook, dus ik ging het maar weer eens proberen. Spieren kweken. De abonnementsprijs was gedaald tot een schamele 15 eurootjes per maand, dat kon ik nog wel missen. Maar wat te doen, eenmaal binnen?

Foto: daisy.images (cc)

Duopolie | Concurrentie op de hypotheekmarkt

COLUMN - Het schiet nog niet echt op met de concurrentie op de Nederlandse hypotheekmarkt. De Rabobank, ABN Amro en ING hebben samen zo’n tachtig procent van de markt in handen en lijken een ijzeren greep op de markt te hebben. De hypotheekrente gaat steeds verder omlaag, maar ligt nog een stuk boven de hypotheekrente in de rest van Europa (zie ook bijgaand plaatje), en een heel stuk boven de ECB-beleidsrente van bijna nul procent.

Interestvoeten

Ook als je wat dieper ingaat op de kosten van financiering voor die hypotheken, zoals ik met UvA-hoogleraar Maarten Pieter Schinkel deed, blijkt dat de marge op hypotheken in Nederland hoog blijft, en de laatste maanden verder oploopt.

Tegelijkertijd vraag je je dan af waar de nieuwe toetreders blijven. Een jaar geleden stonden de kranten nog bol van Duitse hypotheekaanbieders die met honderden miljarden euro’s de Nederlandse markt zouden betreden. Maar dit bleek niet meer dan een prematuur plan van een makelaarskantoor in Deventer, de honderden miljarden zijn er nooit gekomen. Maar waarom treden buitenlandse hyptheekaanbieders niet tot de Nederlandse markt toe?

Uit interviews die KPMG hield onder buitenlandse banken in opdracht van de Autoriteit Consument en Markt (ACM: de opvolger van de NMa), blijkt dat buitenlandse banken niet toetreden vanwege gepercipieerde risico’s en omdat DNB toetreding lastig maakt. Allereerst de risico’s: die hebben met name te maken met hoge hypotheekleningen ten opzichte van de onderliggende waarde. In Nederland ligt die loan-to-value rond de 100 procent voor iemand die voor het eerst een huis koopt, tegenover een Europees gemiddelde van 80 procent. Vaak staan hier garanties tegenover, zoals bijvoorbeeld levensverzekeringen of een garantie van de NHG, maar voor een buitenlandse bank zal het moeilijk zijn zo’n hoge loan-to-value te verantwoorden naar de kapitaalverstrekkers.

Foto: daisy.images (cc)

Post-atheïst | Khalil Aitblal

COLUMN - De zaterdagkranten. Juist als je de tijd hebt rustig alles te lezen, maken de redacties zich er vanaf met een jantje van leiden. Er staat nooit iets in waarvan je dacht dat je het echt had willen lezen. Hoewel… afgelopen zaterdag had Het Parool zomaar een ingezonden stuk over de islam dat niet alleen de moeite van het lezen waard was, maar ook de moeite van het reageren. Bij dezen.

Praten met Joden nu niet het belangrijkst’ luidde de kop. Daarmee verzekerde de auteur, Khalil Aitblal ( ‘internationaal adviseur interreligieuze relaties’) zich meteen van mijn aandacht, want als er de afgelopen weken nu één ding duidelijk is geworden, dan is het dat de relaties tussen de islam en het jodendom op het zieke af gespannen zijn.

De strekking van Aitblals betoog is dat, hoe sympathiek het ook is dat moslims en joden met elkaar in dialoog willen, de moslims eerst hun eigen huis eens op orde moeten brengen. ‘De grootste dreiging suddert en loert van binnenuit’, schrijft Aitblal, en hij varieert op dat thema in alle toonaarden.

We zijn niet voorbereid op het opvangen van jongeren die slachtoffer worden van hersenspinsels die een bedreiging zijn voor islam en moslims en de rest van de mensheid. Om het maar niet te hebben over de preventie.

Foto: daisy.images (cc)

Anders nog iets? | Betrouwbaar liegen

COLUMN - Mannen liegen gemiddeld zo’n drie keer per dag. Vrouwen hooguit maar één keer per dag. Dit blijkt uit het onderzoek naar de betrouwbaarheid van mannen en vrouwen. Meteen heb ik hier al mijn twijfels over. Is dit onderzoek wel te vertrouwen? Is er niet gesjoemeld met de cijfers, om ons mannen er slechter uit te laten komen? In al mijn argwaan zou ik nu kunnen denken dat dit onderzoek door een vrouw gedaan is. Mijn vertrouwen wordt er in elk geval niet beter op. Ik ga dan ook direct bij mezelf te rade. Het is op dit moment van schrijven, zaterdagmiddag 14.15 uur. Ik heb vandaag nog geen enkele keer gelogen. Alhoewel, dat is deels gelogen. Ik heb eerder vandaag tegen mijn vriendin gezegd dat de kleine potjes huismerkmayonaise uitverkocht waren, terwijl ze er eigenlijk wél nog eentje hadden in de supermarkt. Leugentje om bestwil, want de grote pot Calvé mayonaise is natuurlijk relatief goedkoper dan het kleine potje. Die reden wordt geaccepteerd.

Dat we soms gewoonweg niet onder een leugen(tje) uit kunnen komen is niet zo vreemd. De heersende maatschappij eist natuurlijk op alle fronten honderd procent inzet en participatie van ons. Daarbij is het vaak onmogelijk om onder een leugen(tje) uit te komen (zoals mijn mayonaiseleugen(tje) van zojuist, waarmee ik voldoe aan het feit dat de helft van de mannen liegt om het leven makkelijker te maken (want: geen gezeur van vrouwlief over die grote pot mayo, die kleine was immers ‘op’…)). Nu is mijn mayonaiseleugentje een minuscuul deeltje in een groot en complex geheel. Want blijkbaar is dat pas 1/1095e deel van al mijn leugens dit jaar! Moet ik nu gaan vrezen voor mijn relatie? Is deze vanaf nu dan enkel en alleen op onbetrouwbaarheid gebaseerd, door ‘mayonaise-gate’?

Foto: daisy.images (cc)

Recensie Zomergasten | Ionica Smeets

RECENSIE - In de vijfde aflevering van Zomergasten: Ionica Smeets.

Ionica Smeets is dol op raadsels van het soort dat de hoofdrol speelt in de film La Habitación de Fermat. In deze Spaanse thriller zitten vier wiskundigen opgesloten in een kamer waarvan de muren steeds dichterbij komen, elke keer als ze er niet in slagen een raadsel binnen bepaalde tijd op te lossen.

Om het extra interessant te maken, had Ionica Smeets speciaal voor deze uitzending ook een dergelijk raadsel bedacht. U kunt ‘m hier nalezen, mocht u het leuk vinden uw hoofd daarover te breken. U kunt nog iets winnen ook, naar het schijnt.

Ikzelf heb een hekel aan dergelijke raadsels. Wanneer ik niet in staat ben het raadsel binnen vijf minuten op te lossen, begin ik namelijk aan mijn intelligentie te twijfelen, met als gevolg dat ik het raadsel enkel en alleen wil oplossen om mezelf gerust te stellen, en niet om achter het antwoord te komen. Wanneer ik met een dergelijk raadsel in aanraking kom, maak ik mezelf het liefst wijs dat dergelijke raadsels mij niet interesseren. Ik ben dan zowel Micha Wertheim als zijn toehoorders die op een feestje vol bewondering aan zijn lippen hangen terwijl hij suggereert de complete booker prize shortlist te hebben gelezen, enkel en alleen om niet te hoeven toegeven dat hij Joe Speedboot niet heeft gelezen. De angst om door de mand te vallen. 

Foto: daisy.images (cc)

Politiek Kwartier | Risico verplicht

COLUMN - Bij het afschaffen van het verplichte eigen risico in de zorg is niet alleen de gezondheid, maar ook onze portemonnee gebaat.

Voor volgend jaar staat weer een verhoging van het verplichte eigen risico in de zorg op de rol. De gedachte is dat als dit eigen risico maar flink hoog is, mensen vanzelf minder snel gebruik maken van gezondheidszorg. En dan zijn we uiteindelijk goedkoper uit.

De rijksoverheid is dan ook enthousiast over het verplichte eigen risico: uit onderzoek zou blijken dat van alle mensen ‘slechts’ 4% ongewenst van zorg afziet! En slechts de helft zou dit doen uit angst voor hoge kosten.

Maar… is het aanvaardbaar dat jaarlijks 2% van de bevolking door financiële overwegingen te weinig zorg krijgt? Daarbij wordt in de publicatie raar gegoocheld met cijfers. In het onderzoek zag 9% van de mensen van zorg af terwijl helemaal niet duidelijk is of dit ongewenst was. En wat is ongewenst? Kunnen mensen dit zelf wel goed beoordelen? Ook op die korte termijn waarop gekeken werd?

Bovendien blijkt dat het verplicht eigen risico met name veel onduidelijkheid oplevert. Twintig procent van de mensen denkt dat de huisarts onder het eigen risico valt en een bezoekje aan die arts dus kosten oplevert (dat is niet waar), en veertig procent denkt met een verwijsbrief van de huisarts ‘gratis’ af zijn (en dat klopt ook niet).

Foto: daisy.images (cc)

Gadverdamme

COLUMN - De muziek stond hard toen we terugreden van het Uilenbos naar huis.  Tot het liedje van Enrique Eglesias voorbij kwam met de volgende woorden: ‘Please excuse me I don’t mean to be rude, but tonight I’m fucking you.’

‘MAM!’ gilt de oudste van de achterbank. ‘Mam, wat zingt die meneer nou?’ Ik zet de muziek wat zachter.

‘Fucking you, volgens mij’, zegt de jongste. Zijn beste vriendje heeft een Engelse au pair, dus het ventje spreekt wat woorden Engels. Alleen wist hij van dit woord de betekenis nog niet. ‘Wat is Fucking you, mam?’

‘Uhm… Nou schatje, die meneer die het liedje zingt vindt een mevrouw heel erg leuk en met haar wil hij graag seks hebben.’ Ik zit klaar voor de volgende vraag. Met de oudste had ik dit namelijk al eens aan de hand gehad.

‘Seks? Toch niet dat ene waar het op school steeds over gaat hè?’ De jongste kijkt vragend naar zijn broer.

Fluisterend zegt de oudste tegen de jongste: ‘Dan stopt hij zijn piemel in een meisje.’

‘GADVERDAMME!’ roept de jongste.

‘Mam! Doen papa en jij dat ook?’ hij kijkt me vol ongeloof aan.

‘Jazeker wel.’ Inwendig lach ik me kapot. Ik heb besloten dat ik de jongens overal eerlijk antwoord op geef, ik omzeil niets.

Foto: daisy.images (cc)

Duopolie | Zinloos geweld

COLUMN - De gruwelijkheden van IS blijken een effectieve terreur-strategie op de korte termijn, maar hebben een dubieuze houdbaarheid.

“Barbaars”, zo betitelden onder meer president Obama, en premiers Cameron en Abott de activiteiten van de IS in Iraq. De wandaden bestaan onder andere uit rituele kruisigingen, op staken gestoken kinderhoofden en levend begraven mensen. “Ik kan niet begrijpen waarom iemand zoiets zou doen”, verzuchtte een familielid van de getroffen Yazidi-stam op het NOS journaal.

Hoewel de diabolische aard van de IS onomstreden is, dienen de gruwelijkheden ook een strategisch doel. Een reputatie voor meedogenloosheid verspreidt angst en paniek onder tegenstanders. De maffia maakt al tijden gebruik van plastische intimidatietactieken, met als fictief voorbeeld het beroemde paardenhoofd in de Godfather-film. In de recente strijd tussen Mexicaanse drugskartels werden onthoofdingen gebruikt om de tegenstanders en de bevolking te intimideren. Zelfs de gemiddelde bully op het schoolplein maakt gebruik van ogenschijnlijk zinloos geweld.

Dat het extreme geweld van de IS ten minste deels bestemd is voor de buitenwereld blijkt wel uit het feit dat IS er op sociale media mee adverteert, en er zelfs een tijdschrift en een Twitter-app (“Dawn”) op nahoudt. De strategie heeft vooralsnog geen windeieren gelegd. Rondom Mosul sloegen 30.000 Iraakse soldaten zonder veel tegenstand op de vlucht voor nog geen duizend IS strijders. Daarnaast levert het geweld media aandacht en potentiële donors op.

Foto: daisy.images (cc)

Uit de jeugdzorg | Grasveld

COLUMN - Als ik om tien uur ’s avonds na mijn dienst naar mijn auto loop, rijdt er een politiewagen de parkeerplaats op. Dat gebeurt regelmatig. Meestal komen ze voor de naastgelegen crisisopvanggroep.

Zo ook vandaag, zie ik als ik wegrijd. Twee agenten bellen aan bij de betreffende groep. Tussen hen in een meisje van een jaar of vier. Ze heeft een nachtjapon aan, draagt slippertjes en heeft een knuffel in haar hand. In haar haren tientallen vlechtjes. Ze heeft zo te zien geen tas of koffer bij zich. Crisisopvang is er voor kinderen direct opvang nodig hebben. Er is geen wachtlijst, wel een bed, schone kleding en een knuffelbeest.

En op ons terrein veel speelruimte. Niet zelden zie ik kinderen daar voetballen, lekker chillen, bramen plukken of eindeloos rondjes rennen om energie kwijt te kunnen. Een afgebakend terrein heeft nadelen, denk alleen maar aan stigmatisering van de kinderen die bij ons verblijven (‘Oh, woon je dáár?’), maar ook voordelen. Door de combinatie van verschillende woonvormen is een overplaatsing van de crisisopvang naar een leefgroep op hetzelfde terrein minder ingrijpend. En natuurlijk is het voor veel kinderen heerlijk om gewoon lekker te kunnen rennen op het grote grasveld.

Over dat grasveld is de laatste tijd veel te doen geweest. Omdat we al zoveel mogelijk anticiperen op de komende Wet op de Jeugdzorg verandert er veel binnen mijn stichting. Projecten worden omgebouwd, er worden wijkteams gevormd. En we proberen zo goed mogelijk in te spelen op de komende bezuinigingen: we moeten 15% van ons budget inleveren.

Foto: daisy.images (cc)

Post-atheïst | Kerk en staat

COLUMN - Ik heb Harm Schilder nooit ontmoet, dus ik maak een voorbehoud, maar het lijkt me iemand met wie ik slaande ruzie krijg. Dat hij in Tilburg woont, prima. Dat hij pastoor is, oké. Dat hij de kerkklokken luidde, dat wordt lastiger. Dat hij het deed om kwart over zeven ’s morgens, vind ik tactloos. Dat hij, toen erover werd geklaagd, weigerde rekening te houden met de omwonenden, beschouw ik als ongemanierd. Dat hij het toelichtte met als argument dat hij de buurtgenoten ‘wilde laten weten dat er in de kerk ook voor hen werd gebeden’, maakt me onbeschrijflijk kwaad. Dat wil zeggen, ik kan mijn kwaadheid wel beschrijven, maar zelfs op GeenStijl zou het worden weggejorist.

Wat beweegt zo’n man? De simpelste verklaring is dat het gewoon een vervelend persoon is. Als een land maar groot genoeg is, is er altijd wel een pastoor die zichzelf ervan zal overtuigen dat godsdienst vóór beschaafde omgangsvormen gaat. Maar vermoedelijk is dat wat al te simpel geredeneerd.

Juist omdat er vervelende personen zijn, hebben we een wet en we streven ernaar dat die voor iedereen gelijk wordt toegepast. Dat is met kerken echter niet het geval: ze mogen de klok luiden. Daar zijn wat regels voor, waarmee de klokken van pastoor Schilder uiteindelijk ook tot zwijgen zijn gebracht, maar een kerk mag eerder geluidsoverlast veroorzaken dan u of ik. Als ik een vergunning zou aanvragen om de lessen van mijn schooltje vooraf te laten gaan door klokgebeier, zal de ambtenaar kijken alsof hij het in Keulen hoort donderen, maar als de pastoor dezelfde aanvraag doet, vindt dezelfde ambtenaar het doodnormaal.

Foto: daisy.images (cc)

Anders nog iets? | Beste aanstaande brugklasser…

COLUMN - …Eindelijk is het zover. Je bent definitief schoolverlater! De basisschool heeft een stempel gedrukt op je nog prille (school)leven, door je zo’n zeven of acht jaar lang op alle denkbare manieren te toetsen en voor te bereiden op wat er na deze zomervakantie staat te gebeuren. Een nieuwe, spannende tijd, die héél belangrijk voor je gaat worden. Want dan ga je eindelijk écht werken aan je toekomst, beste ex-basisschooloudste. Dan moet er gebikkeld gaan worden, om die stevige basis die je nu hebt, om te zetten in oogverblindende successen op de middelbare school.

Daar hangt veel van af, hoor… Nee joh, zenuwachtig hoef je niet te zijn daarvoor! Meester Piet en juf Marie-José vertrouwen er immers op dat je het VWO zal halen. Sterker nog, dat weten ze zeker! Dat hebben ze toch nog tegen je gezegd, na afloop van de schoolmusical? Jij móet wel een topper worden! Papa weet zeker dat jij, na het behalen van je VWO-diploma en je universitaire rechtenstudie, een topbaan gaat vinden in het bedrijfsleven en veel centen gaat verdienen. Dan kun je hem eindelijk de schoolkosten en studieschulden terugbetalen die je de komende jaren zal gaan maken. Want naar school gaan is immers duur.

En weet je, beste pre-puber, als verrassing mag je op het einde van de zomervakantie nog een weekje een speciale training gaan volgen, bij mensen die verstand hebben van brugklassers enzo. Zij zullen je binnen een aantal dagen een grote voorsprong gaan geven op al die andere aanstaande brugpiepers die, continu al ‘WhatsAppend’ hun Nederlandse taal verloederen door de vele slechtlopende zinnen en afkortingen, in combinatie met de nietszeggende emoticons, wekenlang op het strand van Mallorca hebben liggen luieren. De verwende nesten! Of thuis op straat de buurt wat liggen te terroriseren, met hun eindeloze getrap tegen die bal en het gejoel rondom die gemiste kans op het doel – nee, je bent nog lang geen van Persie! – dat met stoepkrijt getekend is op de muur van de garagebox van tegenoverbuurman Henk. De ‘wannabees’ in de dop! Of wekenlang hun nest niet uitkomen vanwege de naderende high-score in level 863 van een of ander hersendodend, levensecht lijkend gevechtsspel waarbij de dode lijken – dat is trouwens een pleonasme, beste vriend, maar dat wist je toch wel al, neem ik aan? – je om de oren vliegen. Het zijn de verslaafden van de nabije toekomst. Dat is toch een fantastisch idee, ex-groepachter?

Vorige Volgende