COLUMN - Met een aantal aanpassingen van ons huidige sociale stelsel zijn al een hoop voordelen van een basisinkomen snel te behalen.
Het basisinkomen: Rutte ziet er niets in, en het kader van de SP is hard bezig zijn achterban te ontmoedigen.
Toch is het denken hierover momenteel sterk in opkomst. Binnen GroenLinks rommelde het al langer in die richting. En deze week nam D66 op haar congres een motie aan voor nieuw onderzoek naar een basisinkomen. Drie kwart van de Volkskrantlezers geeft daarop aan wel wat in dit idee te zien.
Het basisinkomen is hot. Maar het is geen toverwoord waarmee alles gezegd is. Over hoe een sociaal stelsel met een basisinkomen eruit zou kunnen zien zijn namelijk nogal wat verschillende meningen in omloop.
Om te beginnen is er de ultrarechtse variant: schaf alles af en geef in plaats daarvan iedereen een basisinkomen, daarnaast de pure vrije markt. Dit beeld geeft sommige linkse denkers zulke nachtmerries dat ze over mogelijke andere scenario’s al niet eens meer na willen denken.
Maar natuurlijk zijn er ook andere varianten. Veel mensen erkennen dat het basisinkomen niet vervangend kan zijn voor alle regelingen in de sociale zekerheid. Dat bovenop het basisinkomen bijvoorbeeld een inkomensverzekering moet blijven bestaan die loondoorbetaling regelt, zoals nu in het huidige stelsel is geregeld met de WW, het aanvullend pensioen en regelingen voor loondoorbetaling bij ziekte. Een ander voorbeeld: in Nederland valt zolang de woonkosten bij gelijke woningen zo uiteen lopen niet te ontkomen aan het in stand houden van speciale regelingen daarvoor.
Los daarvan, de invoering van welk basisinkomen dan ook zou nogal een operatie zijn, waarbij vooral de vraag hoe het geld dat wordt uitgedeeld ook opgebracht wordt nog onbeantwoord is. Want daarover zijn denkers over het basisinkomen het al helemaal niet eens. Het kan via loonbelasting, vermogensbelasting, BTW, grondstoffentaks, en alle mogelijke combinaties daarvan. Voordat we daaruit zijn zal er nogal wat water door de Rijn stromen.
Maar waar de politiek al sneller voor kan kiezen is een aantal concrete stappen in de richting, waarmee weliswaar nog geen basisinkomen is ingevoerd, maar wel een aantal principes van dit stelsel worden omarmd, waarvan de voordelen meegenomen worden. Ik denk dan aan maatregelen als:
Belonen van werken vanuit een uitkering, in plaats van dit afstraffen:
- Incidenteel werk vanuit de WW wordt niet meer afgestraft door structureel te korten, zoals nu het geval is
- Wanneer iemand werkt naast de WWB mag hij een deel van de verdiensten houden
Terugdringen van de zinloze en ronduit schadelijke betutteling in uitkeringsland:
- Het afschaffen van de werkvernietigende tegenprestatie en de ziekmakende verplichte trajecten bij werkloosheidsuitkeringen
- Afschaffen van de nutteloze sollicitatieplicht: sollicitaties maken geen banen
- Afschaffen van strafkortingen in de WWB, die meer ellende opleveren dan oplossen
Versimpelen van het sociale stelsel:
- Zorgtoeslag fiscaliseren
- Premie ziektekosten volledig fiscaliseren
- De bedragen van Wajong, WWB en AOW gelijk trekken
- Samenvoegen van WW en spaarloonregelingen tot één algemene inkomensverzekering zonder sollicitatieplicht, waar iedere werkende gebruik van kan maken
- Afschaffen van boetes op samenwonen
- Het UWV en de sociale diensten worden puur ondersteunende diensten voor werkzoekenden of afgeschaft, en de administratie wordt ondergebracht bij de belastingdienst
Het kabinet koos tot nu toe precies de tegengestelde route: meer dwang, meer regeltjes, meer controle-organen. Als de discussie rond het basisinkomen leidt tot een rechtsomkeert, is al een wereld gewonnen.
Reacties (30)
Geweldig idee! Sinds kort zit ik zelf te ‘genieten’ van de Bijstand. Ik verdiende als zelfstandige namelijk iets minder dan een inkomen op bijstandsniveau en kreeg een aanvulling via de BBZ-regeling. De overheid wil echter niet dat deze regeling voortduurt maar betaalt mij liever 800 euro per maand dan een aanvulling van 200 per maand. Desgevraagd ‘vanwege bezuinigingen’. En inderdaad: al het geld dat ik eventueel bijverdien mag ik direct weer inleveren als ‘stimulans’ om (eventueel part time) te werken. Ik mag geen vrijwilligerswerk doen en ook mijn moeder niet bijstaan als mantelzorger ‘want dan bent u niet beschikbaar voor de arbeidsmarkt.’ Na een aantal maanden zal ik een ‘gratis werkervaringsplek’ krijgen aangeboden zodat ik mij weer ‘nuttig’ mag voelen. Erg aardig. NOT.
Ga door a.u.b., Klokwerk.
Ik heb er zelf de energie niet (meer) voor. Maar ik zou nog heel graag willen zien dat er bewegingen richting basisinkomen worden gemaakt. En ergens moet de aanzet toch worden gegeven. Dus blijf er aandacht voor vragen.
In principe helemaal met je eens. De maatregelen die je voorstelt kunnen bijdragen- en vragen ook om- een bijstelling van het nog altijd heersende arbeidsethos. Deze bijstelling is een noodzakelijke voorwaarde om tot eerlijker en realistischer menselijke verhoudingen te komen.
Het arbeidsethos zit diep verankerd in onze cultuur, maar past niet meer in deze tijd. De opvatting dat men pas een volwaardig lid van de samenleving kan zijn als men een betaalde baan heeft kan geen stand houden in een tijd dat geen enkele baangarantie gegeven kan worden. Er is genoeg werk, maar er zijn te weinig (betaalde) banen. Veel zinvol en noodzakelijk werk wordt niet (meer) gedaan of niet betaald. Volwaardig lid zijn van de samenleving kan op vele manieren. De samenleving verloedert en stort eigenlijk in elkaar als de focus louter ligt op de economische waarde van werk.
Het afschaffen van dwangmaatregelen zoals de sollicitatieplicht is in mijn ogen een logische volgende stap in de emancipatie van de burger ten opzichte van een vrijheidsberovende arbeidsplicht. Arbeid is een recht, niet een plicht die je ten koste van alles mag afdwingen.
Er zijn toch veel intelligentere manieren om geld en werk te verdelen over de samenleving?
Klokwerk, wat je nog vergeet (….) is de hoogte van de uitkering. Deze lijkt in vele gevallen niet toereikend voor een fatsoenlijk bestaan. De ontzettend ingewikkelde toeslagenfabriek die een enorme administratieve vaardigheid vergt van de burger en tot zenuwslopende stress leidt; hoe moet dat verder?
De hoogte van de uitkering houdt geen gelijke tred met de prijsontwikkeling. Dat geld ook voor het minimumloon overigens. De schuldenproblematiek en betalingsachterstanden die hier door ontstaan kosten waanzinnig veel geld zoals uit onderzoek van het Nibud blijkt.
Het lijkt erop dat de overheid niet alleen met disciplinerende maatregelen, maar ook met de hoogte van de uitkeringen de mensen op een perverse manier aan het werk wil krijgen.
Ik zit in de bijstand EN ben 100% afgekeurd EN mantelzorg ondanks dat een buurvrouw en een kind van 12.
bijstanders die ziek of gehandicapt raken moeten naar wao of wai kunnen.
we missen alle extraatjes die zij krijgen en hebben wel alle extra kosten.
dat betekend HONGER.
en ik heb geen schulden en adm opleiding dus huishoudboekje klopt.
nergens staat iemand op voor onze groep. We mogen doodvallen letterlijk want vanaf januari stop ik om eigen risico met alle zorg behalve huisarts. Ook medicijnen.
@All: Ha gelukkig – ik dacht gisteren even dat alle reaguurders met vakantie waren :).
Sowieso opvallend dat ik hier nu ik een hele rits maatregelen opnoem minder kritiek op krijg dan wanneer ik er één uitpak en verdedig.
@Olav: Ben je gek, het gaat juist hartstikke goed met de discussie over het basisinkomen. Toen ik er in 2001 met mensen over begon te debatteren werd ik uitgelachen. Toen vorig jaar zomer de Europese petitie hier in Nederland nauwelijks aandacht kreeg ben ik er een serie over gestart. Een kwartaal daarna kwam Bregman met zijn stukken en kreeg het pas echt Airplay (het enige zure daarvan vind ik te constateren dat de Correspondent Sargasso in één jaar voorbij is gestreefd, eigenlijk op eigen terrein – maar ja, zij betalen hun auteurs dan ook, dus die kunnen gewoon meer leveren). En nu steekt de discussie de kop op overal in de politiek. We hebben nog een lange weg te gaan maar zijn op de goede weg. Ik help er graag aan mee de discussie wat meer inhoud te geven. De kleine bijdrage die ik lever.
De reacties van Rutte en het SP-kader vat ik zo op: ze kunnen het in ieder geval niet meer negeren. In 2006 zat ik aan tafel met Jan de Wit, Agnes Kant en Paul Ulenbelt en wilde ik het er met hen over hebben: na een half uurtje gaven ze zelfs aan hier geen opiniestukken in het kaderblad over te willen zien. Nu is Ulenbelt door interne druk al aan zijn tweede stuk hierover toegekomen.
@Herry: Eerste post helemaal eens. Wat in deze voorstellen nog niet zit inbegrepen is een waardering voor mensen die geen kostwinner zijn – een belangrijk emancipatiepunt. Mantelzorgers, vaders en moeders, vrijwilligerswerkers: als die allemaal een maand zouden gaan staken lag niet het openbaar vervoer plat of werd het vuilnis niet opgehaald, maar stierven er kinderen en ouderen bij bosjes. Tenenkrommend om te zien dat die mensen financieel afhankelijk zijn gemaakt van mensen die nuttige dingen doen als eh… bedrijven adviseren of reclamecampagnes in elkaar draaien. Financiële zelfstandigheid van die mensen, dat is het extra wat met de volgende stappen gewonnen zou moeten worden wat mij betreft.
Over de hoogte van de uitkering ben ik het niet zonder meer eens. Ik ken namelijk mensen die van een uitkering zelf prima rond kunnen komen, en voor hen is de uitkering dan ook niet te laag. Ze geven het zelf aan, ik oordeel hier niet zelf. Waar zit het verschil met mensen die niet rond komen? Eigenlijk zijn het altijd dezelfde dingen:
– dure woonsituatie
– schuldenlast
– strafkortingen, tijdelijk stopzetten van de uitkering etc
– er is iets mis met de gezondheid
Daarom zeg ik van de woningmarkt ook dat maatwerk daar nog wel gerechtvaardigd is. Maar los daarvan zou er iets fundamenteels op de woningmarkt moeten gebeuren. Daar kom ik in latere stukken zeker nog op terug. De schuldenlast heeft ook alles te maken met onze kredietcultuur. De derde, dat is duidelijk, die verdwijnt als de voorstellen die ik in dit stuk doe ingang vinden. De vierde, dat is een categorie apart. Moet ik nog even over nadenken (dank Sarena voor je post: ik denk zelf dat we beter de bijstand kunnen verbeteren dan mensen die ziek zijn uit de bijstand halen, want Wia kent weer andere nadelen, maar ik neem het mee – kan natuurlijk niets voor je betekenen echter: sterkte).
Zorgtoeslag en zorgpremie kunnen zoals ik al stel denk ik zonder grote problemen gefiscaliseerd worden want daar zijn geen andere afhankelijkheden in dan inkomen, en het belastingstelsel is daar natuurlijk juist primair op ingericht.
Klokwerk, wederom waardering voor je stuk (en je discussies). Ik vind al je maatregelen stuk voor stuk prima voorstellen. Voorstellen waarmee we de samenleving veel leefbaarder zouden maken dan nu het geval is. Ik zou hopen dat onze mainstream partijen eens wat inspiratie bij je zouden kunnen opdoen.
Wat ik niet zie is enige relatie met basisinkomen.
Dank, Frank. Die relatie: het gaat om het terugbrengen van voorwaarden, controles, regels en dwang, minder maatwerk, meer algemene regelingen, en het belonen van werk vanuit een uitkering – die gedachten komen vanuit het basisinkomenstelsel.
Ik denk dat een basisinkomen zomaar in te voeren waanzin zou zijn: een veel te grote ingreep in één keer. Vandaar dat ik denk dat dit eerste stappen in de richting zouden zijn. Stappen die van zichzelf ook te verdedigen zijn (sterker nog, mijns inziens het stelsel een stuk goedkoper, efficiënter, prikkelender én humaner zouden maken).
De volgende fase zou kunnen zijn het uitkeren van de heffingskorting bij geen inkomen, en het terugdraaien van de afbouw van de aanrechtsubsidie. In feite is dat namelijk al een soort basisinkomen (erg laag: 110 euro per maand of zo). Zelfs mensen met een uitkering krijgen de heffingskorting. Het is dus in feite een niet heel grote ingreep.
Die heffingskorting zou dan langzaam aan opgehoogd kunnen worden naar AOW-niveau. Waarbij de lasten navenant omhoog kunnen gaan voor de mensen die er bij die verhogingen op vooruit gaan. Dat zal dan een lange politieke discussie zijn maar als mensen meer in dat idee van een basisinkomen gaan zien komen ze er met dat gezamenlijk einddoel links en rechts wel uit. Het zou denk ik onzinnig zijn op die discussie vooruit te lopen omdat je niet weet met welke grootheden en effecten je te maken krijgt.
Enfin, dat dus wat verder kijkend. Maar bovenstaand lijstje is wat mij betreft een eerste stap, en ook als stap van zichzelf zeer verdedigbaar.
Wat ik zeg over de ww staat overigens inderdaad technisch gezien naast het basisinkomen, maar sluit wel aan op mijn eerder in het stuk geuitte wens om naast het basisinkomen een verzekering voor inkomen in te richten.
AOW is een soort basis-inkomen voor ouderen. We kunnen van de AOW de ABW maken (Algemene basiswet) en de ABW-leeftijd in stappen van 67 terugbrengen naar 18.
met het omzetten naar ABW doen we ook andere veranderingen, zoals het afschaffen van de samenwoningsboete en andere zaken die @Klokwerk genoemd heeft en die horen bij het basisinkomen.
Dat zou ook een mogelijke route zijn. Ik ben helemaal voor.
Ik vind het basisinkomen een wanidee.
Maar stel dat er een meerderheid voor komt, zal er een manier moeten worden gevonden om aanspraak op de basisuitkering door niet-Nederlanders te voorkomen. En met de toenemende integratie van Nederland in Europa zal het lastig worden om een regeling te bedenken die alleen voor ons geldt.
Een meerderheid voor ‘een basisinkomen’ zal er niet zo snel komen denk ik, tenminste niet in concrete vorm, want zoals ik zeg zijn de ideeën over hoe zo een stelsel eruit zou moeten zien nogal divers. Het is meer een denkrichting.
Waarom vind je het eigenlijk een wanidee?
“zal er een manier moeten worden gevonden om aanspraak op de basisuitkering door niet-Nederlanders te voorkomen”
Dat probleem heb je met het huidige stelsel ook en is dus niet inherent aan een basisinkomen. Ik denk verder dat het ook een Europees verhaal zou moeten zijn.
Dank Klokwerk, wat je al zegt, je huidige voorstellen, los van wel of geen basisinkomen, zijn erg goed en een aantal zijn zelfs haalbaar. Ik vind het zonde dat onze politiek dit soort zinnige ideeën maar niet kan waarderen.
Ergens vraag ik me af of de bijstand niet al een basisinkomen is? Wat is het verschil, los van de inderdaad soms vreemde verplichtingen?
@Frank: Tsja, Shiva (de vernietiger) gaat voor Brahman (de schepper) uit. Misschien moet het oude sociale stelsel eerst zo verneukt worden dat zelfs de meest blinde sociaal-democraat inzien dat dit zo niet langer meer gaat, en dat de neiging van in-hokjes-delen, extra-regeltjes-maken, en mensen-trachten-te-prikkelen van zichzelf al een doodlopend spoor is.
@Dante: Het idee van een basisinkomen is dat niet alleen werkzoekenden maar ook mensen die werken en mensen die afhankelijk zijn van een ‘kostwinner’ dan een bijstandsuitkering krijgen. Het voordeel daarvan is dat er geen drempels meer zijn tussen de sociale zekerheid en het werkende bestaan. Dus geen toelatingsprocedures meer, maar ook geen armoedeval. Bovendien vindt er een forse emancipatieslag plaats van werkenden ten opzichte van werkgevers, en voor niet-kostwinners. Een en ander is natuurlijk een behoorlijk ingrijpende stelselwijziging. Wat ik voorstel zou een voorsorteren daarop kunnen zijn. Maar ik denk dat de maatregelen sowieso los ook al te verdedigen zijn.
Slechts stuk.
Met de participatiewet worden aantal uitkeringen al gelijk getrokken.
1 uitkeringsbedrag voor iedereen is niet haalbaar (50 procent van de AOW is te weinig en 70% voor iedereen is onbetaalbaar)
Alles fiscaliseren zorgt voor een hogere belastingdruk bij middeninkomens en houden van inkomsten vergroot de armoedeval.
Al met al als her stuk over de sociale zekerheid schrijft zorg dat je de materie kent.
Slechte reactie.
Dat met de participatiewet een aantal uitkeringen gelijkgetrokken worden betekent niet dat er niet nog teveel overblijven. Bovendien grossiert de participatiewet nu juist in allerlei beperkende maatregelen en extra opleggingen en dat is contrair aan wat ik beweer.
Verder zijn er een half miljoen bijstandsgerechtigden en van AOW’ers zijn er iets van vier miljoen (8x zoveel). En zo groot is dat verschil tussen een AOW en de bijstand met toeslagen nu ook weer niet. Dan ga jij zeggen dat dit niet uit kan? Dat is een politieke keuze: je hebt het er niet voor over is beter gesteld.
Fiscaliseren: het is maar net hoe je fiscaliseert he? De zorgtoeslag fiscaliseren kan bijvoorbeeld heel makkelijk budgetneutraal. Dat zou trouwens met alles kunnen. Waarom zouden we dit extra bij de middeninkomens belasten? Dat is helemaal niet gezegd.
Het zal je misschien verbazen, maar ik ken de materie vrij goed. Ik heb jaren met sociale zekerheid gewerkt en schrijf er ook al tijden over. Durf je een echt inhoudelijke discussie aan? Kom dan wat beter beslagen ten ijs. :)
@16: Jouw reactie getuigt van een beperking in je manier van denken.(en schrijven) De beperking zit daarin dat je rekensommetjes voor laat gaan op de inhoud waar het om gaat.
Het gaat hier vooralsnog om een poging om bestaande benauwende en niet werkende wetgeving te veranderen naar wetgeving die humaner, vriendelijker en effectiever is.
Zou dit niet een investering waard zijn?
En waar dat geld dan vandaan moet komen?
VAn overal waar geld in het niet verdwijnt door fraude, zelfverrijking, belastingontduiking, handel, dure straaljagers, subsidie aan verkeerde landbouw en veeteelt, etc.etc.
Ik zou er een lief centje voor over hebben….
Hoe gaat een Nederland met basisinkomen om met de daaruit volgende basisinkomen migratie?
@18: Zo ver hoef je niet te zoeken. De meeste van de maatregelen die ik voorstel kosten geen geld. Veel leveren zelfs op. Met minder regels (zoals die van toeslagen) wordt de uitvoering ook goedkoper. De uitvoeringskosten van UWV en de sociale diensten kan je daarbij ook al in je zak steken. Ook durf ik hard te maken (zie link in het stuk) dat strafkortingen meer kosten met zich meebrengen op de lange termijn dan dat er opbrengsten zijn. En als meer mensen part-time gaan werken vanuit de bijstand profiteert de gemeenschapskas daar ook van.
@19: Immigratie zal je niet banger voor hoeven zijn dan in ons huidige systeem. Emigratie lijkt mij een belangrijkere zorg. Wanneer een volgende stap gezet wordt moet er een garantie zijn dat het leeuwendeel van het geld in NL wordt uitgegeven. Bijvoorbeeld doordat er een zelfstandige woonruimte gehuurd wordt. Wat natuurlijk al afdoet aan het onvoorwaardelijk karakter van het basisinkomen, maar dat is in mijn ogen dan ook voornamelijk een ideaal, geen dogma.
@6:
Ja.
2001 vind ik respectabel. In verschillende gremia heb ik het er zelf ook al ca. twintig jaar over. Ik ben zelfs wel eens aan een rekenproject begonnen met de ambitie om aan de discussie (over de haalbaarheid) een einde te maken. Maar het bleek iets te ingewikkeld voor één persoon zonder speciale toegang tot cruciale gegevens om dit te beslechten. Sindsdien ben ik al wat minder hoopvol, want degenen die het kunnen weten willen het niet. CBS heeft er vziw wel eens ergens een paragraafje aan gewijd, maar dat was niet echt een serieuze doorrekening.
Dat het goed gaat met de discussie neem ik van je aan, maar het is toch niet heel vertrouwenwekkend. Ik wil gewoon eindelijk eens concrete stappen. Maar dat is in het vigerende politieke klimaat teveel gevraagd – dat zie ik ook wel.
“Wir wollen alles, und zwar sofort.” – lijfspreuk van wereldverbeteraars sinds ca. X-duizend jaar geleden.
@10: Volgens mij, maar verbeter me maar mocht ik het fout hebben, is de ingreep veel minder dramatisch dan de tegenstanders van het BM ons willen doen geloven.
Het is al vaker aangehaald, maar ik herhaal het nog maar eens, hele grote groepen in de samenleving hebben al een BM.
Als daar zijn: AOW, Bijstand, IAOW, IAOZ, WW, WAO en ongetwijfeld vergeet ik er nog een hele reeks.
Dus de IMHO grootste verandering vindt plaats bij de werkende bevolking, en zelfs die hebben nu al een soort van BM zoals: belastingvrije voet, huurtoeslag, zorgtoeslag en noem maar op.
Ik zou heel graag eens een berekening willen zien die aantoont hoeveel duurder een BM zou zijn in vergelijking tot het huidige systeem.
Ook zou de uitvoering veel goedkoper kunnen, alle pensioenfondsen zouden opgeheven kunnen worden en de Belastingdienst zou eenvoudigweg een verplicht deel van het BM voor een verplichte ouderdoms(zorg)verzekering kunnen inhouden.
Ik zie het betaalbaarheidsprobleem ook niet zo. Mensen met inkomen betalen hun eigen basisinkomen (vestzak, broekzak, kost niks) en storten in de pot voor mensen zonder inkomen. Net als nu. Behalve dan dat er wat meer mensen zonder vrije-markt-inkomen zullen zijn. Maar die mensen zullen deels gewoon ander nuttig werk doen en je bespaart een hoop bureaucratie.
@22, en vergeet niet dat alle uitvoerders van die regelingen ook hun inkomen ontlenen aan die zaken – en ook dat zijn er aardig wat. (Bij het UWV werken iets van 15.000 mensen, en da’s minus de diensten die zij weer inkopen aan IT en schoonmaak bv.) Financieel maakt het niks uit als je de administratieve belemmeringen opheft en de mensen desondanks uit blijft betalen. Wat er vrij komt is geen geld, maar wel tijd en emotionele ruimte.
En die kunnen we inzetten om het leven van mensen in onze maatschappij leuker te maken (ipv de negatieve druk die zowel op medewerkers als uitkeringsgerechtigden wordt gelegd – dat maakt het leven van mensen juist minder.)
Volgend jaar NA juli de verdere afbraak van baanzekerheid:
http://www.bndestem.nl/algemeen/economie/ondernemingen-stellen-ontslagen-uit-tot-na-juli-2015-1.4584753#content
http://www.adbroere.nl/web/nl/columns/geld-komt-uit-het-niets.php
Absolute aanrader, kwam toevallig afgelopen week bij De Wereld Draait Door ter sprake en normaliter heb ik niets met dat schreeuwerige programma.
Het boek heb ik al gelezen en één zin staat in mijn geheugen gegrift:
De Europese burger rest straks alleen nog maar slecht betaalde pulpbanen.
Serieus onderzoek naar een onvoorwaardelijk basisinkomen wordt dus een noodzaak.
En dan dit nog:
http://www.langleveeuropa.nl/2014/11/het-systeem-is-overleden-en-wat-nu/
Wat heeft dat dan met basisinkomen te maken?
http://www.langleveeuropa.nl/2014/11/het-systeem-is-dood-lang-leve-het-nieuwe-systeem/
Het betaalbaarheidsprobleem is theoretisch gezien inderdaad niet existent want (bijna) iedereen heeft nu al een inkomen op bestaansminimum. De moeilijkheid is zo te belasten dat niemand erop voor- of achteruit gaat. En dan ook nog de vraag beantwoorden: is het wenselijk dat er groepen juist wel op vooruit of achteruit gaan en zo ja welke en hoeveel. Daarmee hebben we een technische vraag en een politieke vraag die dit proces nu juist zo razend ingewikkeld maken.
Bedenk dat op die twee vragen waarschijnlijk iedere voorstander van het basisinkomen een ander antwoord zal geven. En dan hebben we de tegenstanders nog niet eens aan het woord gelaten. Ik denk dat het belangrijk is om in concrete haalbare stappen te denken. Vanuit de situatie nu met de uitgangspunten van het bi als maatstaf: zo weinig mogelijk voorwaarden, zo weinig mogelijk administratie, zo veel mogelijk vrijheid, werk en eigen initiatief altijd belonen en niet afstraffen. Daar draagvlak voor blijven zoeken. Dan komen we niet in een samenleving die er precies zo uitziet als één van ons voor ogen staat, maar wellicht in een betere.
@Olav: Stap voor stap. De eerste mensen die stemrecht voor iedereen eisten moesten er ook een halve eeuw op wachten. We leven nu in een tijd waarin het precies de verkeerde kant op gaat. Maar dat sociale stelsel van nu piept en kraakt er dan ook onder. De noodzaak voor verandering wordt eigenlijk steeds groter.
De moeilijkheid is zo te belasten dat niemand erop voor- of achteruit gaat.
En dan heb je ook nog eens impliciet de vraag: ‘is het beter/eerlijker om iemand met een extreem hoog inkomen hoger te belasten om zodoende een het inkomen (en bijbehorend levensgemak) van een groot aantal mensen met een laag inkomen omhoog te brengen?’
(het antwoord lijkt mij evident, maar als ik sommige reaguurders lees bij andere sites is dat standpunt zeker niet vanzelfsprekend..)
Nou precies, dat is de eeuwige links-rechtsdiscussie, die op zich helemaal los van de discussie over een basisinkomen staat, maar daar wel lelijk doorheen gaat spelen op het moment dat dingen gaan veranderen.
Overigens kan ik iedereen die in de basic-income mindset zit @Frances_Coppola en @izakaminska aanraden.