Het evangelie van rappers en dokters

Wanneer heb jij eigenlijk een fijn, gelukkig leven? In deze gastbijdrage gaat Joep Bos-Coenraad in op deze vraag. Natuurlijk is voor bijna iedereen een goede gezondheid en een liefdevolle omgeving het belangrijkste. Geen zorgen over het dak boven je hoofd, eten op je bord, en zorg als je die nodig hebt staat ook zelden ter discussie. Een baan die daaraan bijdraagt en inhoudelijke voldoening geeft volgt voor de meesten ook snel. En dan? Lekker eten? Sport? Veel vrije tijd? Een mooie auto? Lekker op vakantie, verre reizen maken? Een mooie computer of televisie? Een groot huis? Sport en lekker eten zijn hele natuurlijke wensen: zelfs de eerste primaten en hun voorouders streefden daar al naar. Maar ik denk dat veel van wat we denken dat ons gelukkig maakt cultureel en (dus) aangeleerd is. Het kan overigens goed dat het ons, mede daardoor, ook daadwerkelijk gelukkig maakt, maar als we andere behoeften zouden promoten dan zouden we dáár naar verlangen en zou de wereld er anders uitzien.

Door: Foto: copyright ok. Gecheckt 20-09-2022

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Recensie Zomergasten | Wanda de Kanter

RECENSIE - ‘Het belangrijkste is dat wat onzichtbaar is’, zei de piloot uit Le Petit Prince in het laatste fragment dat Wanda de Kanter liet zien tijdens de vijfde aflevering van Zomergasten 2019. ‘Wat je ziet is niets meer dan een schil’, zei de piloot ook nog. Eigenlijk verwoordt dat precies waarom ik Zomergasten bijna per definitie interessant vind: door drie uur lang te kijken naar een interview met één gast rondom hem of haar zelf uitgekozen beeldfragmenten, krijg je bijna zonder uitzondering een kijkje onder de schil. En vang je, met een beetje geluk, een glimp van het belangrijkste.

Het thema van de schil en de wereld die erachter schuilgaat, kwam vaker terug deze avond. Zie bijvoorbeeld het fragment uit Over de Streep, waarin leerlingen van het IJburg College na het horen van stellingen wel of niet over een streep moeten stappen. Zonder het van elkaar te weten hadden leerlingen te maken met pesterijen, geweld of een onveilige thuissituatie. Het punt van De Kanter: we weten zo weinig van elkaar, we moeten wat beter op elkaar letten. Proberen om onder de schil te komen. Om de schil eraf te pulken en de volledige mens te zien.

Hoe je dat doet, onder de schil komen, liet Paul de Leeuw zien in zijn interview met René Klijn over diens ziekte (aids) en naderende dood. ‘Met openheid, betrokkenheid en wezenlijke compassie’, zei De Kanter. En zonder het zwaarder te maken dan het is, want een aangekondigde dood is al zwaar genoeg. Dat hoef je niet extra aan te zetten met grote woorden en diepe zuchten. Als longarts die geregeld slechtnieuwsgesprekken moet voeren, vond ze dat ze veel kon leren van Paul de Leeuw.

Foto: © VPRO screenshot Zomergasten 2019 Wanda de Kanter 3

Zomergasten 2019 met Wanda de Kanter

Let op: dit is de vooraankondiging. Hier leest u de recensie.

Ik zou het mooi vinden als ik door die drie uur kan laten zien dat je niet jezelf als maat moet nemen en hoe we beter voor elkaar kunnen zorgen.

VPRO’s vijfde zomergast Wanda de Kanter vindt haar Zomergastenavond geslaagd als mensen zien dat het leven meer is dan hun eigen leven. Zelf hanteert ze een brede kijk als longarts: niet alleen patiënten behandelen, ook kijken naar de oorzaken en die aanpakken, zodat in de toekomst minder mensen sterven aan longkanker.

Er staan fragmenten uit prachtige documentaires op het programma en in de nazit haar keuzefilm ‘The Insider’, over een klokkenluider uit de Amerikaanse tabaksindustrie, die onthult dat er aan sigaretten stoffen worden toegevoegd, die ze verslavend te maken. Een journalist wil dat wereldkundig maken, maar onder druk van de tabakslobby mag de journalist de informatie van de klokkenluider niet uitzenden.

Wanda de Kanter is, samen met haar collega Pauline Dekker, al jaren bezig de tabaksindustrie verantwoordelijk te houden. Ze hebben de website TabakNee online, “een onderzoeksjournalistieke website over de activiteiten en de machtige lobby van de tabaksindustrie in Nederland”.

De website is een uitgave van Stichting Rookpreventie Jeugd, de organisatie die in maart uit de Alliantie Nederland Rookvrij is gezet omdat de overige partners (KWF Kankerbestrijding, Hartstichting en Longfonds) de longartsen veel te ‘activistisch’ vonden. Eind 2018 stopte het KWF om die reden ook haar subsidie aan de stichting (waar volgens TabakNee ook wat censuur aan ten grondslag lag).

SG-café zondag 25-08-2019

Dit is het Sargasso-café van zondag 25-08-2019. Hier kan onder het genot van een virtueel drankje, nootje en/of kaasplankje alles besproken worden wat elders off topic is.

Foto: Joan (cc)

Kunst op Zondag | Ferdinand Domela Nieuwenhuis

© Museum Domela Nieuwenhuis Logo Domela 2019-2020

Een select groepje christenen geloven dat Jezus nog eens terugkomt op aarde. In Friesland is men op zoek naar ‘ús Ferlosser’ (onze Verlosser).

Nee, dat is niet Jezus, maar een anarchist die met een straatnaam hier en daar en een museum in Heerenveen nog enigszins in herinnering wordt gehouden. Ter gelegenheid van zijn 100-jarige sterfdag zoekt het museum nu 100 portretten van Ferdinand Domela Nieuwenhuis.

Portret moet je breed nemen. Een schilderij of tekening is prima, maar een sculptuur, een gedicht of een muziekstuk, het mag allemaal. De 100 kunstwerken krijgen een plaats in de tentoonstelling ‘ús Ferlosser’ (19 november 2019 t/m 22 maart 2020).

Tijdens zijn leven werd hij al in kunst gevat. Vooral in politieke prenten van o.a. Albert Hahn, Johan Braakensiek en Lex Metz.

Albert Hahn – De vrije triumphator. 1913.
cc commons.wikimedia.org Ferdinand Domela Nieuwenhuis De vrije socialist.

Tweemaal verschenen er gedenkboeken, waarin niet alleen bevriende poltici, maar ook kunstenaars hem de lof toezwaaiden. Ter gelegenheid van het 25-jarig bestaan van het tijdschrift ‘Recht voor Allen’ deed men Domela Nieuwenhuis een ‘liber amicorum’ kado, met aquarellen en tekeningen van bevriende kunstenaars en waarin Frederik van Eeden hem toedichtte:

Zoo zal de naam niet sterven, van wie ’t eerst
in ons arm land, aan ons arm lijdend volk
de konde van een beter toekomst bracht

Foto: Oxfam International (cc)

NGO’s onder druk? De effecten van overheidsrestricties en repressie op transnationaal activisme

ONDERZOEK - Een gastbijdrage van Luc Fransen, eerder verschenen op Stuk Rood Vlees.

Sinds de jaren ’90 is er groeiende aandacht voor de invloed die non-gouvernementele organisaties (NGO’s) uitoefenen op nationale en internationale politiek, met name als ze over grenzen heen met elkaar samenwerken. Via publieke campagnes, protesten en lobbywerk droegen transnationale netwerken van mensenrechtenorganisaties, vrouwenrechtenorganisaties, arbeidsrechtenorganisaties en milieu-organisaties bij aan tal van politieke veranderingen: in verdragsteksten van internationale organisaties, in nationale wetgeving, en in beleid van overheden en bedrijven overal ter wereld.

In de laatste tien jaar merken NGO’s steeds vaker dat nationale overheden zich openlijk en actief inzetten om hen het werken moeilijker te maken, en met name het samenwerken van NGO’s over grenzen heen te frustreren.

Collega’s Marlies Glasius en Meta de Lange telden in 2016 96 landen die wetgeving hadden ontwikkeld gericht op het inperken van NGO-activiteiten [1]. Het draait dan bijvoorbeeld om maatregelen om financiering van NGO’s te bemoeilijken, bewerkelijke registratie-eisen voor NGO’s, verplichte betrokkenheid van overheden bij besluiten over activiteiten van NGO’s, en verboden op activiteiten.

Dit soort maatregelen gaan vaak gepaard met retoriek die NGO’s probeert neer te zetten als onrustzaaiers, spionnen, soms zelfs als terroristen. In ontwikkelingslanden beschrijven beleidsmakers deze maatregelen soms ook als een poging om neo-koloniale praktijken van Westerse NGO’s uit te bannen. Veel van de maatregelen treffen overigens zowel NGO’s van binnenlandse origine als NGO’s die oorspronkelijk afkomstig zijn van over de grens. Naast formele restricties, worden NGO-medewerkers in veel landen ook vaker getroffen door intimidatie, arrestatie zonder duidelijke grond en surveillance.  Onder de landen met dergelijke restricties en repressie bevinden zich uiteraard veel met regimes die we autoritair of dictatoriaal zouden noemen—maar ook landen met overwegend democratische regimes zoals India.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Closing Time | Carla dal Forno

Carla dal Forno’s stem klinkt wat verveeld, haar muziek kabbelt sloom voort en misschien was ze beroemder geweest als ze in de jaren ’80 had kunnen optreden. Goed te pruimen voor wie zich in een prettig-melancholische gemoedstoestand bevindt, niet aanbevolen voor wie zich lamlendig voelt. Het nummer ‘Took a long time’ is de eerste single van het binnenkort te verschijnen tweede album Look Up Sharp.

SG-café zaterdag 24-08-2019

Dit is het Sargasso-café van zaterdag 24-08-2019. Hier kan onder het genot van een virtueel drankje, nootje en/of kaasplankje alles besproken worden wat elders off topic is.

Closing Time | Zonde van die gitaar

Jankende gitaren en legendarische gitaarsolo’s, allemaal goed en wel, maar “Oh, it breaks my heart to see those stars / Smashing a perfectly good guitar / I don’t know who they think they are / Smashing a perfectly good guitar.”

Net zoals de opening van dit liedje, kan een enorme hoevelheid gitaarwerk schatplichtig aan Jimi Hendrix worden genoemd. Dat geldt voor het beroeren van de snaren én de behandeling van het instrument. Lees nog even verder…

Vorige Volgende