Zoekresultaten voor

'farmaceutische industrie'

Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022

Politiek Kwartier | Ziekmakend systeem

COLUMN - Om de zorgkosten beheersbaar te houden zou kwaliteit beloond moeten worden in plaats van kwantiteit.

Lekker op dreef, dit kabinet. De volgende stap in het vernielen van onze verzorgingsstaat ten gunste van de neoliberale heilstaat is definitief: volgende week wordt de vrije artsenkeuze ten grave gedragen.

Verzekeraars kunnen vanaf 1 januari 2016 met een budgetpolis komen, waarbij de patiënt en de huisarts zwaar beperkt worden in hun keuze voor een medisch specialist. Het idee hierachter is dat mensen dan niet zomaar naar een of andere dure kwakzalver gaan, omdat de zorgverzekeraar dat ballonnetje dan doorprikt. De helende kracht van marktwerking.

Er gaat juist met die marktwerking echter een aantal dingen fundamenteel mis. 

Momenteel verwijst de huisarts door, op basis van zijn kennis van zijn patiënt en zijn medische kennis. De zorgverzekeraar mist beide. Mensen met een budgetpolis zullen naar specialisten met het laagste uurloon en de goedkoopste behandelingen worden gestuurd, zonder medische garantie dat dit ook de beste behandelingen zijn. Laat staan de meest comfortabele. De zorg wordt kortom puur op prijs geselecteerd, en niet meer op kwaliteit.

Het cynische is dat hiermee ook de polissen met complete dekking duurder zullen gaan uitvallen dan de huidige polissen. Zo werkt dat immers met verzekeringen: wanneer er differentiatie optreedt, bloeden de mensen die het meest vragen dubbelop, omdat de solidariteit afneemt.

Foto: United States Mission Geneva (cc)

Tabakstaks

COLUMN - Afgelopen week vergaderde de World Health Organization in Moskou over haar tabaksbeleid. Het was een vreemde bijeenkomst. Canada en de VS weigerden te komen vanwege Poetins optreden in de Oekraïne; de overige deelnemers stemden eerst om het publiek van alle bijeenkomst uit te sluiten; daarna besloot men – geheel in Poetins geest – om de pers volledig te weren, wat nog bijna leidde tot de arrestatie van een journalist van de Times die nogal gehecht bleek aan zijn recht op vrije nieuwsgaring en transparantie van supra-gouvernementele beslissingen; en tenslotte besloot men om de gang van zaken slechts gedeeltelijk te boekstaven, en dat de rest beter maar geheim kon worden gehouden.

Het vreemdste van al was wel dat de WHO te Moskou besloot om de 179 aangesloten landen een forse verhoging van de tabakstaks op te leggen tot liefst 70%. (Nederland heft momenteel 50% accijns op shag en 57% op sigaretten). Het was een primeur: de eerste keer dat een internationaal orgaan een schier wereldwijde belasting uitvaardigde.

Dit alles om over uw en mijn gezondheid te waken, dat zult u begrijpen.

Alleen: het gaat eigenlijk al redelijk goed met het antirookbeleid. Daar gaat het zelfs zó goed mee dat nationale overheden de gevolgen ervan nu pijnlijk in hun portemonnee voelen. Minder rokers betekent immers ook minder gebeurde accijnsinkomsten. Nederland incasseerde vorig jaar bijvoorbeeld bijna 33 miljoen minder aan tabakstaks. En aangezien overheden net zo afhankelijk zijn van accijnzen als rokers van hun vermaledijde saffie, besloot de WHO de accijnzen dan maar flink omhoog te gooien.

Foto: foto van de auteur

Albanië revisited

Veertig jaar geleden bezocht ik Albanië. De volledig door het staatstoerismebureau geregisseerde reis ging langs alle hoogtepunten van de toenmalige communistische heilstaat. Over het totalitaire karakter van de samenleving en het gruwelijke lot van minderheden en dissidenten werd uiteraard niet gesproken. Dit jaar was ik er opnieuw voor een heel ander soort reis. Het land is onherkenbaar veranderd.

In het NCRV-televisieprogramma Voor de leeuwen gaan MBO-studenten op stage in een onbekend land. In de uitzending van 15 juli zagen we Max als aspirant treinmachinist aan het werk in Albanië. De spoorwegen, ooit de trots van dictator Hoxha, beschikken nog over vier treinen. Het materieel is hopeloos ouderwets, er zijn voortdurend storingen en de ritten duren eindeloos. Max’ eerste stagedag begint met koffie en raki.

De beelden van het armste en slechtst onderhouden spoorwegnet in Europa zijn tekenend voor de huidige stand van zaken in het land dat in juni de status van kandidaat-lid van de EU verwierf. Alle collectieve voorzieningen zijn in Albanië na de omwenteling in 1991 volledig afgebroken. De haat tegen het collectivisme van de communistische dictatuur was zo groot dat alle staatsbedrijven in de industrie en de landbouw en alle voorzieningen op het gebied van onderwijs en gezondheidszorg van het oude regime zijn vernietigd. Met als gevolg dat in de afgelopen jaren alles opnieuw moest worden opgebouwd, nu door private bedrijven en met veel hulp uit het buitenland. Zo was Artsen Zonder Grenzen in de jaren negentig in het land actief om basisvoorzieningen in de gezondheidszorg te herstellen. Nu vind je in Tirana op elke straathoek een nieuwe, moderne apotheek met het complete assortiment van de Europese farmaceutische industrie. Alleen het aantal cafés is er nog groter.

Foto: Ars Electronica (cc)

Twijfelt u over de Europese Kiezerspas? Kies voor de wetenschap

OPINIE - Hij staart me al een tijdje aan, vanaf de schoorsteen: de kiezerspas voor de Europese Verkiezingen op 22 mei aanstaande. En telkens raak ik weer in een overpeinzing verzonken over nut en noodzaak. Sinds in 1992 aan de oevers van de Maas het eerste EU-akkoord werd gesloten, is de Europese werkelijkheid een stuk weerbarstiger geweest dan wat Kok en Kohl c.s. gehoopt hadden. De Euro is gesmolten, de 4% begrotingsdiscipline is in zowel Noord als Zuid niet te handhaven en de politieke unie loopt stroef omdat onder andere het vrije verkeer van mensen en diensten op weerstand is gestuit. Waarom nog stemmen? En waarom nog voor Europa stemmen?

Maar bij het plussen en minnen strepen is er nog een belangrijke plus die ik in de afgelopen drie jaar met eigen ogen heb gezien. Ik heb aan den lijve ondervonden hoe collega’s uit verschillende Europese landen met een totaal andere manier van werken toch, doordat zij hetzelfde einddoel voor ogen hadden, gezamenlijk een succesvol en belangrijk project konden afronden dankzij Europese subsidies. Europa is als gezamenlijke wetenschappelijke organisatie namelijk veel sterker dan de som van haar delen en de enige sparringpartner die met China en de VS mee kan.

De complexe vraagstukken die mij, u en uw buurman staan te wachten stoppen niet bij de grens: energie, milieu, voedselveiligheid, ouder worden, infectieziekten, biodiversiteit, digitale veiligheid. Recent is het nieuwe wetenschappelijk programma van de EU, Horizon 2020, gestart. Dit programma zal in de komende zeven jaar een slordige 80 miljard in wetenschappelijk onderzoek steken. De voordelen van dit gezamenlijk onderzoek is dat er meer operationele slagkracht gecreëerd kan worden. Publiek-privaat partnerschap is vaak een vereiste en leidt tot grotere (inter)nationale projecten met meer belanghebbenden en regio’s en dus hogere relevantie. Er kunnen databases ontworpen worden die genoeg en juiste informatie bevatten en betrouwbaar bijgewerkt worden of onderzoeksinstallaties en productie faciliteiten die te duur zijn voor iedereen behalve Angela Merkel.

Big Pharma dollars voor artsen

REPORTAGE - Pro Publica heeft in de VS de betalingen van de farmaceutische industrie aan artsen verzameld op de website Dollars for Docs. Nu is het niet nieuw dat Big Pharma arsten probeert te beïnvloeden en daardoor veel meer uitgeeft aan marketing dan aan R&D, maar het is goed dat er weer de aandacht op wordt gevestigd en e.e.a. inzichtelijk wordt gemaakt. In totaal werd over de periode 2009 – 2012 voor minimaal 2,5 miljard dollar uitbetaald aan artsen.

Door artsen lucratieve aanbiedingen te doen voor het verzorgen van (wervende) spreekbeurten over specifieke medicijnen komt de onafhankelijkheid van de artsen in het geding.

Het zou goed zijn als ook in Nederland een dergelijk overzicht van betalingen van Big Pharma aan artsen inzichtelijk worden gemaakt. Zoals de situatie in de VS laat zien, heeft (gedwongen) openheid een positief effect.

Foto: Pleuntje (cc)

Medicijnresten in grondwater

ACHTERGROND - In Nederland zijn medicijnresten in het grondwater gevonden. Dat zei Lieve Declercq, voorzitter van de directie van waterbedrijf Vitens, eind januari tijdens een hoorzitting over geneesmiddelen en waterkwaliteit in de Tweede Kamer. Tweederde van de Nederlandse gezinnen gebruikt drinkwater dat uit de grond komt. Op dit moment zijn de installaties die het grondwater zuiveren niet voldoende ingericht om de medicijnresten eruit te halen. Ofschoon medicijnresten op dit moment niet een acuut gevaar voor de mens vormen, roepen verschillende partijen op tot maatregelen om mogelijk schadelijke effecten op lange termijn voor te zijn.

Om medicijnresten uit grondwater te verwijderen is volgens Vitens aanpassing van de installaties noodzakelijk. Dat zal een forse kostenstijging betekenen. Een woordvoerder van het bedrijf laat weten dat de consument uiteindelijk voor de kosten zal opdraaien indien het probleem vooruit wordt geschoven. De klant zal dit volgens hem merken door een forse verhoging van de waterrekening. Tweede Kamerlid Carla Dik- Faber (ChristenUnie) initieerde de hoorzitting. ‘Ik ben erg geschrokken van het feit dat er ook medicijnresten in het grondwater gevonden zijn. Het maakt mij duidelijk dat we als overheid nú moeten ingrijpen.’

Lange termijn

Het probleem van de medicinale vervuiling is met dit nieuwe wapenfeit letterlijk én figuurlijk op een dieper niveau gekomen.Vervuild grondwater (en daarmee drinkwater) heeft gevolgen voor de mens. Het gaat weliswaar om lage concentraties die de volksgezondheid niet direct lijken te schaden, maar we kunnen niet weten welke gevolgen dat op de lange termijn heeft. De Rijksdienst voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) sprak al in 1999 over chronische gevolgen die het voor de mens verwacht. ‘Potentiële humane risico’s zijn: ontwikkeling van allergische, genotoxiciteit en de overdracht van resistentiegenen,’ staat er in het rapport. Sindsdien is het medicijngebruik in Nederland alsmaar gestegen. Met de vergrijzing en de daaruit voortvloeiende verdere stijging van het medicijngebruik, zal de watervervuiling alleen maar verder toenemen. En daarmee de noodzaak om het water beter te reinigen.

Foto: copyright ok. Gecheckt 11-02-2022

Subsidie voor Sargasso heeft veel opgeleverd

VERSLAG - Alle grappen en opmerkingen over het subsidieslurpende Sargasso mogen in de ijskast, want het is zover: de subsidie is op. In 2011 kregen we 80.000 euro van het Stimuleringsfonds voor de Pers voor het project Sargasso Verlicht. In een notendop rustte dat voorstel op drie pijlers, waarvan er twee pijlers gesubsidieerd werden: datajournalistiek en Wob-journalistiek. De derde pijler, het doorontwikkelen van het blog en het opbouwen van twaalf inhoudelijke themapagina’s als spil in verschillende netwerken, moesten we zelf financieren.

We hebben heel veel kunnen doen met die subsidie, en heel veel geleerd. Nu is het tijd om op een andere manier aan ons geld te komen. Daarbij roepen we onze community op om een kleine bijdrage te doen.

Data staat op de kaart

Vanaf de zomer van 2011 tot de zomer van 2013 hebben we een datajournalist fulltime ingehuurd. Eerst was dat Laura Wismans, die in 2012 naar nrc.next verhuisde. Toenmalig hoofdredacteur Dimitri Tokmetzis nam de datajournalistieke werkzaamheden over. Vanaf oktober 2011 hadden we een contract met ANP waarbij Sargasso datastukken leverde die via het ANP-netwerk verspreid werden. Die samenwerking heeft heel goed gewerkt: Sargasso heeft een goede naam opgebouwd binnen de journalistieke wereld als het gaat om datajournalistiek. Een paar voorbeelden van ons werk:

De macht van de farmaceuten

REPORTAGE - De Altijd Wat Monitor onderzoekt in deze aflevering hoe de farmaceutische industrie ons via de ziekenhuizen dure medicijnen laat slikken, terwijl er vaak vergelijkbare en veel goedkopere alternatieven zijn.

Foto: copyright ok. Gecheckt 10-02-2022

Politiek Kwartier | De W van Polder

COLUMN - Deze week realiseert Klokwerk zich dat het Nederlandse polderbeleid eigenlijk precies zo in elkaar steekt als het koningslied.

Goed, PvdA en VVD zijn dan niet mijn partijen, maar eerlijk gezegd had ik vorig jaar nog wel zin in deze regering. Het hele idee om het politieke debat nu eens niet met een regeerakkoord voor vier jaar dicht te rammen leek me… verfrissend. Een kabinet dat naar draagvlak zoekt, dat betekent kansen voor goede ideeën uit de samenleving. En omdat we in een crisis zitten en moeten (of willen) bezuinigen is de tijd rijp voor slimme hervormingen. Dacht ik.

Naïef natuurlijk. Onder druk wordt alles vloeibaar, behalve in het land dat het water als grootste vijand heeft. De resultaten vallen na een half jaar polderen dan ook behoorlijk tegen. Oppositiepartijen en sociale partners blijken net zo visieloos als ze het kabinet vinden. In plaats van met slimme alternatieven te komen blijken ze slechts meesters in de kunst van het afzwakken. Het huurakkoord, het sociaal akkoord, het zorgakkoord… allemaal plannen die wat geld uit die sectoren melken, maar de zaken feitelijk laten zoals ze zijn.

Terwijl er nogal wat problemen zijn op te lossen.

Foto: Julio Costa (cc)

We worden genaaid

OPINIE - De consument wordt genaaid. Of het nou om dure iPads of iPhones, suiker, alcohol of medicatie gaat.

Toen ik in de jaren ’80 in San Diego als verkoper bij Stanley Dodge Superdealer werkte, hield de sales manager elke maandagochtend een peptalk. En elke week weer legde hij uit dat elke klant die de dealership binnen kwam ons volgende salaris in zijn zak droeg. Het was onze taak dat er uit te kloppen. We moesten de klant voorover buigen en hem vervolgens zo diep en hard mogelijk naaien. “But”, zo was zijn uitsmijter, “use plenty of vaseline.” Wij moesten daar dan om lachen. Dus dat deden we. Elke week weer.

De zakenmentaliteit die uit dit voorbeeld spreekt, lijkt erg ouderwets. Maar wie om zich heen kijkt, de kranten leest en wat kritische weblogs volgt, kan niet anders dan constateren dan dat er niks veranderd is. Wij, consumenten, worden door veel ondernemingen gezien als productiemiddel en financier, als arbeidskracht én leverancier van inkomen. Zij zijn op aard om ons zo veel mogelijk geld uit de zak te kloppen. Om ons zo diep en zo hard mogelijk te naaien. Al dan niet met vaseline.

Ingebouwde levensduurverkorting

Enerzijds is er het uitbuiten van individuele consumenten. Bedrijven ontwikkelen steeds nieuwe producten met een steeds kortere levensduur. Ik zag vandaag iemand een nieuw model Philips stofzuiger bij het grof vuil zetten en zelf gooi ik ook regelmatig spullen weg van maar een paar jaar oud. Ze houden er gewoon mee op. Iets breekt af of brandt door. Op. Neem nou die spaarlampen. Niet goedkoop, maar dank zij de vele tienduizenden branduren toch voordelig. Zeiden ze. Die dingen bestaan nog niet eens vijf jaar. Waarom heb ik er dan al zoveel moeten weggooien? Ik maak me sterk dat de producenten hun spullen wel beter kúnnen maken, maar het gewoon niet willen. Voor de gloeilampenindustrie zijn daar overigens gewoon bewijzen voor. En als Apple iPhones en iPods verkoopt waarvan de batterij zeer lastig te vervangen is of even duur is als een nieuw apparaat, is ook dat eenhufterige manier om je klanten te ‘verplichten’ een nieuwe versie te kopen. Overigens valt ook het elke acht maanden uitbrengen van een nieuwe en verbeterde versie onder de definitie van ‘planned obsolence’. Ze smeren de verbeteringen uit over een langere periode, zoals Sergej Boebka elk groot toernooi zijn wereldrecord polsstokspringen met 1cm verbeterde om de kampioensbonus op te strijken. Veel aantrekkelijker dan in één keer 10 cm hoger springen. En wat te denken van het steeds ‘verbeteren’ van besturingssystemen zodat je op een gegeven moment je computer wel móet vervangen? Ik heb een zeven jaar oude MacBook die het nog prima doet. Maar zodra je online gaat, weigert hij dienst met de mededeling (in vier talen) “Herstart uw computer”. OK, ik kan er nog DVD’tjes op kijken, maar als computer is hij waardeloos.

Foto: samantha celera (cc)

Zin en onzin van de griepprik

ANALYSE - Waarin de auteur zich afvraagt waarom mensen zo gewillig een griepprik gaan halen. Is dat wel nodig?

Sinds een week of twee staan ze ongeduldig te trappelen aan de balie van de dokterspraktijk. De patiënten die voorzichtig en bezorgd vragen of ze ‘m wel krijgen dit jaar: de griepprik.

Ik begreep het eerst niet zo goed. Waarom zou je zo graag een prik willen? Tenzij het voor een goed doel is, zoals een Gele Koorts of Hepatitis A-vaccinatie omdat je naar een ver en tropisch land op vakantie gaat. Geloof mij ook dat de mannen die voor een gonorroeprik komen, niet zo jofel de datum in hun agenda zetten. Aan de griepprik wordt als onderdeel van een grootschalig vaccinatie-verhaal ontzettend veel geld aan verdiend, allemaal in het kader van nationale gezondheid. Maar hoe noodzakelijk zijn die massavaccinaties? Worden we niet gewoon opgelicht?
Het RIVM stelt dat elk jaar tussen de 1000 en 2000 mensen overlijden aan de gevolgen van griep. Het CBS heeft dit nog eens nagerekend en komt uit op 100 a 200 sterfgevallen per jaar. Dat scheelt nogal. Er is echter nooit onderzoek gedaan het nut van de griepprik. Terwijl het best zou kunnen. Je kan kijken naar eventueel ziekteverloop (of doodsoorzaak) van mensen die de prik hadden moeten krijgen, maar hem niet komen halen. Dat zou zelfs op basis van dossierstudie kunnen, of middels selfreport. Intussen krijgen alleen risicogevallen in Nederland de influenza-vaccinatie vergoed: 60-plussers (was 65+), chronisch zieken (longziektes zoals astma, COPD, hart- en of vaatziekte, diabetes mellitus, HIV- en nierpatienten), mensen met verminderde weerstand door een ziekte of door een medische behandeling en mensen die in een gezin leven waarvan een familielid in een van de voorgaande categorien vallen. Hypochonders mogen ‘m ook, maar die betalen de 17 euro vaccin-kosten en het zetten van de prik uit eigen zak. Uiteindelijk halen vier miljoen mensen in Nederland jaarlijks de griepprik, dit kost de Nederlandse overheid zo’n 55 miljoen euro.

Vorige Volgende