Wie stikstof zaait, zal vuur oogsten

Ruim twee weken geleden lekte een concept uit van het nieuwe IPPC-rapport over de staat van het klimaat. De waarschuwingen daarin zijn heftig: we naderen het moment waarop de klimaatverandering onomkeerbaar wordt met rasse schreden. Anders dan alle ambitieuze plannen het doen voorkomen – zero-zus voor 2030, zero-zo voor 2050 – gebeurt er nu veel te weinig. Sterker, we lozen alleen maar meer rommel in de lucht, de aarde en het water. En Nederland doet het daarbij, ons geloof in onze eigen superioriteit ten spijt, bepaald slechter dan veel andere Europese landen. Op 13 mei van dit jaar was het 27 graden in de Barentszee, 20 graden heter dan normaal was rond die tijd. De veenbranden in de Russische poolgebieden zijn ongewoon vroeg begonnen, het ijs op de Noordpool smelt nog weer een tikkie sneller. In het noordwesten van de VS en het zuidwesten van Canada liepen de temperaturen op tot tegen de 50 graden. Na de hitte kwam het vuur: het Canadese dorpje Lytton, dat al dagen met recordtemperaturen kampte, kreeg wildvuur te verduren en werd in de as gelegd. En tegenwoordig sterven er wereldwijd al meer mensen aan luchtvervuiling dan aan roken. Vrijdag zag ik op Twitter water branden: in de Golf van Mexico was op grote diepte een boorpijp gebroken en de zee stond in de hens. Het duurde uren eer blusschepen het vuur wisten te doven. We kunnen niet terug naar ‘normaal’, de klimaatverandering is immers al in volle gang. Met windmolens en zonnepanelen alleen komen we er niet – tenminste, niet wanneer we over een jaar of vijftien nog een leefbare planeet willen hebben, en toekomstige generaties een veilig leven willen bieden. De luchtvaart moet sterk minderen, we moeten van een boel chemicaliën af, de vlees- en zuivelproductie moet fors omlaag, we moeten wat er nog aan natuur is bewaren, en ja, het wordt de hoogste tijd om vegetarisch te gaan eten. En wat doen wij? Nederland schaft plastic wattenstaafjes, rietjes en bestek af, en heft (eindelijk) statiegeld op plastic flesjes. Wat een heldenstap. Intussen houdt de overheid met ons belastinggeld Schiphol en de KLM in de lucht, en moet Milieudefensie eraan te pas komen om Shell milieu-eisen op te leggen, zoals eerder Urgenda via de rechter de regering aan haar eigen klimaatbeloftes moest houden. Tata Steel verontreinigt zich een slag in de rondte, terwijl de GGD uit de stukken probeert te houden dat er specifiek in die regio wel erg veel gevallen van longkanker zijn. Zelfs van een structurele aanpak van milieucriminaliteit is geen sprake: de Algemene Rekenkamer constateerde vorige week geschokt dat juist de veelplegers van milieucriminaliteit amper worden gecontroleerd. De vervuiler vervuilt, desnoods crimineel; burgers en het milieu betalen de prijs. We negeren onszelf collectief de klimaatcrisis in. Deze column van Karin Spaink verscheen eerder in Het Parool.

Door: Foto: Cristian Ibarra Santillan (cc)
Waan van de dag

Stefan Löfven opnieuw premier in Zweden

, door

De Zweedse minderheidsregering van sociaaldemocraten en groenen die vorige week moest aftreden is weer hersteld. Met een krappe meerderheid van drie stemmen won Stefan Löfven gisteren het vertrouwensvotum nadat de leider van centrum-rechtse Moderaterna Ulf Kristersson er niet in geslaagd was een centrum-rechtse regering te vormen. Hoe het nu verder gaat met de liberalisering van de huren, het plan waarover de vorige regering struikelde, is onduidelijk.

Doneer!

Mededeling

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Foto: Prachatai (cc)

Regering-Bennett lijdt nederlaag bij stemming over rechts stokpaardje

, door

NIEUWS - Israel heeft in de nacht van maandag op dinsdag een tamelijk komische stemming beleefd. Het nieuwe kabinet Bennett leed een nederlaag bij de stemming over de verlenging van een amendement op de burgerschaps- en inreiswet, die verbiedt dat Palestijnen die trouwen met een Israeli daarna in Israël mogen komen wonen. In theorie geldt de wet voor alle Israëlische burgers, maar in de praktijk zijn het natuurlijk vooral Palestijnen die met Palestijnen uit de gebieden trouwen. De wet pakt daarom in de praktijk uiterst discriminerend uit voor Palestijnse Israeli’s.

De uitslag van de stemming – na een lang nachtelijk debat – was 59 voor en 59 tegen. Premier Bennett had aan de stemming ook de vertrouwenskwestie verbonden. Daarna voorkwam alleen het feit dat de stemmen staakten dat het kabinet ook moest aftreden. De uitslag gaf duidelijk aan wat een onding deze coalitie van uiterst rechts tot en met links en zelfs een Arabische partij (de islamitische Verenigde Arabische Lijst Ra’am) in feite is. Zij is dan ook vooral tot stand is gekomen om eindelijk eens van de vorige premier Netanyahu af te kunnen komen.

Het amendement dat de familiehereniging met Palestijnen uit de gebieden onmogelijk maakt, werd in 2003 voor het eerst voor een jaar aangenomen. Daarna is het steeds jaarlijks opnieuw verlengd. Dat gebeurde met de stemmen van rechts, dat het argument hanteerde dat de wet nodig was uit ”veiligheidsoverwegingen”. Het linkse Meretz en de Palestijnse partijen wezen het amendement steeds af omdat het domweg discriminerend en racistisch is.

Foto: Richard Scoop (cc)

Historische excuses

, door

COLUMN - Wat of ik als historicus en als Amsterdammer nou vond van de historische excuses die burgemeester Halsema onlangs maakte voor het slavernijverleden? Ik had de vragensteller graag een wijs en diepzinnig antwoord gegeven, maar ik heb geen uitgekristalliseerde mening. Dat wil niet zeggen dat ik niet een paar losse, half uitgewerkte gedachten zou hebben.

Kentheorie

Om te beginnen zit er aan zo’n historisch excuus een kentheoretisch aspect. Niemand zal ontkennen dat het geweldig goed was toen Willy Brand door de knieën ging voor het monument voor de Getto-opstand in Warschau, want zowel hijzelf als de andere aanwezigen hadden de Tweede Wereldoorlog meegemaakt. Het maken van een excuus voor iets dat lang geleden is gebeurd veronderstelt dat er zoiets zou zijn als een overerfbaarheid in slachtofferschap en daderschap. Ik weet niet goed hoe ik zoiets zou kunnen onderbouwen.

Begrijp me niet verkeerd: er bestaan historische continuïteiten en die zijn met het sociaalwetenschappelijke instrumentarium te onderbouwen. Maar ik weet gewoon niet goed hoe ik slachtofferschap na het verstrijken van tijd nog kan documenteren. Als ik lees dat een intelligent en gewaardeerd schrijver als de Libanees Amin Maalouf oppert dat het Westen zich moet verontschuldigen voor de Kruistochten, bekruipt mij een zekere ergernis. In de eerste plaats omdat “het” Westen niet bestaat en in de tweede plaats omdat naar mijn idee de Ottomaanse periode de historische continuïteit heeft gebroken.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Mededeling

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Closing Time | Towl

, door

 Wie kent het gedicht Howl van beat-poet Allen Ginsberg niet? Wie kent de eerste regels niet:

I saw the best minds of my generation destroyed by madness, starving hysterical naked,

dragging themselves through the negro streets at dawn looking for an angry fix,

angelheaded hipsters burning for the ancient heavenly connection to the starry dynamo in the machinery of night

Het gedicht is in de afgelopen zes decennia legendarisch geworden. Vooral de beginregels zijn nogal eens geciteerd of geparafraseerd. Ook bijvoorbeeld door Menno Wigman in zijn gedicht Jeunesse Dorée. Die beginregels typeerden een tijdsbeeld voor Ginsberg, in zijn scene dan, denk ik. Het gedicht was gemaakt om voorgedragen te worden voor publiek.

Foto: Samson Katt, vrij te gebruiken.

Sargasso introduceert: Ferd, de watchdog internetconsultatie!

, door

Graag stellen we u voor aan Ferd: Ferd de watchdog internetconsultatie. Hij houdt voor u de internetconsultaties in de gaten, zodat u het niet meer hoeft te doen, en geen consultatie meer hoeft te missen. En al zeker niet als de regering het nodig vindt de procedure terug te brengen van vier weken tot vijf dagen én dan doodleuk ‘vergeet’ een persbericht te doen uitgaan, zoals gebruikelijk is. Want deze regering kan dat, óók als deze demissionair is en het gaat om een voorstel dat van de NCTV een de facto derde geheime dienst maakt.

Gelukkig kwam Bits of Freedom er op dag twee achter wat er aan de hand was. De organisatie zit er gelukkig bovenop, want het had zo maar anders kunnen aflopen.

Ja, je kan je natuurlijk via de site abonneren om alle consultaties per mail te ontvangen, of zelf de RSS-feed in de gaten te houden. Maar het idee achter deze watchdog is dat als veel mensen hem volgen, er altijd wel iemand is die de aankondiging voorbij ziet komen en aan de bel kan trekken. Crowd sourced waakzaamheid, dus. Zodat we de volgende poging van de regering om er iets geruisloos tussendoor te sneaken op dag één doorhebben, en niet ‘pas’ op dag twee. Want als je vijf dagen krijgt om te reageren telt elke minuut.

Foto: The U.S. Army (cc)

Afghanistan – een terugtocht na twintig jaar

, door

Joe Biden wordt wel aangeduid als een ‘oude man met haast’. Nu gaat dit beslist niet op voor alle delen van de buitenlandse politiek van de nieuwe Amerikaanse president (denk aan Iran, Palestina). Maar bij Afghanistan lijkt het er toch aardig op. Weliswaar lukt het niet om de datum voor het vertrek van de laatste 3.500 Amerikaanse troepen te halen, die door zijn voorganger Donald Trump in februari vorig jaar was afgesproken met de Taliban (1 mei 2021), maar op 11 september zullen we het mogelijkerwijs dan toch na twintig jaar meemaken: het onvoorwaardelijke vertrek van de Amerikaanse en NAVO-troepen uit Afghanistan. Een analyse van Kees Kalkman in het Vredesmagazine, juni 2021.

Het uitstel van iets meer dan vier maanden kan veroorzaakt zijn door het verschil van de manier van besluitvorming met de tijd van Trump. Dat geldt bijvoorbeeld voor het herstel van de positie van de National Security Council, waarin belangrijke spelers op het gebied van de nationale veiligheid zijn vertegenwoordigd, en die door middel van een bureaucratisch proces beslissingen neemt. Tijdens de laatste jaren autocratische bewind van Trump was de NSC op de achtergrond geraakt.

Een mislukte oorlog

Verrassend is het niet dat Biden hier in feite de politiek van de voorafgaande regering voortzet. Al onder president Obama was hij als vicepresident voorstander van het vertrek van de troepen. Sterker nog, nadat het offensief met een tijdelijke troepenopbouw (een compromis met de legerleiding met een plafond van 130.000 VS-militairen) was mislukt, zou ook Obama zelf ervan overtuigd zijn geraakt dat het beter was om te vertrekken, zo hoorde ik de ochtend na de aankondiging van het besluit één van zijn naaste medewerkers vertellen bij BBC Radio 4. Maar dat gebeurde niet, vanwege de opkomst van ISIS. Kennelijk was men bang dat weggaan uit Afghanistan – feitelijk het toegeven van een mislukte oorlog – het kalifaat en zijn aanhangers overal ter wereld in de kaart zou spelen. Het komt vaker voor dat bij het begin, verloop of einde van een oorlog in de besluitvorming een belangrijke rol wordt gespeeld door een factor die weinig te maken heeft met de situatie in het land waar het om gaat. Wat Afghanistan betreft wordt er bijvoorbeeld af en toe aan herinnerd dat de beslissing van de NAVO om zijn rol uit te breiden buiten Kaboel in november 2003 niet veel te maken had met de militaire situatie maar met het herstel van de eenheid binnen de NAVO, die verscheurd was doordat Frankrijk en Duitsland geweigerd hadden de VS en Engeland te steunen in de Irakoorlog. Zo is ook Nederland vanaf 2004 naar Afghanistan gegaan om uiteindelijk in Fase 3 van ISAF (International Security Assistance Force) van 2006 tot 2010 de provincie Uruzgan voor zijn rekening te nemen. Volgens het proefschrift van militair onderzoekster Mirjam Grandia was dat voor het Nederlandse besluit vooral om het drama van Srebrenica te boven te komen.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Mededeling

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Closing Time | Ani Kuni

, door

Ik zou het niet bedacht hebben, maar er loopt een lijn van de Franse dj’s en danceproducers Polo & Pan naar een van de oorspronkelijke volken van Amerika: de Arapaho. De Arapaho leven op de vlaktes van Colorado en Wyoming. Eén van hun traditionele songs is Ani Kuri. En het werd door de Arapaho gebruikt als slaapliedje en als gebed. Polo & Pan hebben er een dansbare beat onder gezet.

Closing Time | Thee Thee

, door

A.R. Rahman (Allah Rakkha Rahman) componist van filmmuziek, onder andere voor de film ‘Thiruda Thiruda’ (Dief, dief – 1993) werd door het Berklee College of Music in het zonnetje gezet. Studenten en diverse gasten speelden ‘Thee Thee’(de Tamil-vertaling van ‘Thiruda Thiruda’).

Aanstekelijk stukje muziek met R. Prasana op gitaar en Mohini Dey op bas. Wat verder in het stuk ziet en hoort u ook fluitist Yazhi Guo. Kan zonder meer toegevoegd worden aan  Sargasso’s lijst Beste Filmmuziek.

https://www.youtube.com/watch?v=7Khxpvq1-O4

Closing Time | Draaimolen

, door

Vanmorgen haalden we de draaimolen van stal als metafoor voor het leven als ‘altijd hetzelfde liedje’.  En als iets klinkt als ‘altijd hetzelfde liedje’, is dat wel de blues zoals in ‘Merry go round’ (jawel, draaimolen) van Fleetwood Mac.

Het stamt uit de tijd dat het bandje eigenlijk Peter Greens Fleetwood Mac heette en iedere witte bluesgitarist klonk als Eric Clapton. Misschien is het beter te stellen dat Eric Clapton klonk als iedere bluesgitarist.

Vorige Volgende