Het Nederlandse leger in Marokko

Ook voor Marokko is de corona-lockdown nu wel voorbij. De grenzen gaan open en we mogen er weer in. Volgens het reisadvies van het ministerie van Buitenlandse Zaken is Marokko toch ‘oranje’: “Reis alleen naar Marokko als het noodzakelijk is.” Een toeristische reis valt daar niet onder. En er gelden nog steeds bepaalde coronamaatregelen. Voor een klein gedeelte van Marokko geldt zelfs code ‘rood”. Laat dat nou toevallig precies dat stukje van de Westelijke Sahara zijn dat eigenlijk ‘Sahrawi Arabische Democratische Republiek’ (SADR) heet. Ofwel het enige stukje Westelijke Sahara dat (nog) zelfstandig is en wordt geregeerd door het Frente Polisario.  De rest van de Westelijke Sahara wordt gezien als door Marokko bezet gebied. Toen in 1975 Spanje zich definitief terugtrok uit de Westelijke Sahara, bleef Polisario zich verzetten tegen de plannen van Marokko om de gehele Westelijke Sahara in te lijven. Polisario wilde onafhankelijkheid voor de oorspronkelijke bewoners (de  Sahrawi). Pas in 1991 kwam het tot een staakt het vuren en nu, dertig jaar nadien, duurt de impasse nog steeds voort. Sterker nog: toezicht van VN-troepen (Minurso - United Nations Mission for the Referendum in Western Sahara ) heeft niet voorkomen dat sinds vorig jaar de strijd weer lijkt opgelaaid. Brahim Ghali, president van SADR, kondigde het opzeggen van het bestand aan, nadat Marokko met militair ingrijpen een einde maakte aan een protestactie van Polisario-aanhangers. Marokko op ramkoers Nu ligt Marokko op ramkoers met Spanje, die Brahim Ghali in een Spaans ziekenhuis een behandeling tegen corona toestond. Ook al dagvaardde Spanje de SADR-president voor de rechter, Marokko was zo nijdig dat ze duizenden vluchtelingen naar de Spaanse enclave Cueta  stuurde. Dat leidde weer tot een resolutie van het Europees Parlement tegen Marokko, wegens het schenden van het Verdrag van de Verenigde Naties inzake de rechten van het kind en het gebruik van minderjarigen door de Marokkaanse autoriteiten in de migratiecrisis. Eerder botste Marokko ook al met Duitsland die het besluit van Donald Trump ter discussie wilde stellen, waarmee hij de Marokkaanse soevereiniteit over de Westelijke Sahara officieel erkende (10 december 2020). Die erkenning kwam tot stand omdat Marokko als tegenprestatie de staat Israël zal erkennen. NL militairen in Marokko Wat heeft Nederland daar allemaal mee te maken? Dat houdt verband ‘African Lion 21’, een internationale militaire oefening in Marokko, Tunesië en Senegal, onder leiding van de USA. Een deel van de oefeningen worden in de Westelijke Sahara gehouden. Spanje heeft zich uit deze operatie teruggetrokken vanwege de ruzie met Marokko, maar andere landen doen nog mee. Behalve de ‘gastlanden’ en de ‘leader of the pack’, zijn dat de UK, Canada, Brazilië, Italië en Nederland. En dat leidde al op 2 juni tot schriftelijke vragen van de Partij voor de Dieren en op 10 juni (ook daar werd men wakker) van de PVV. In essentie komen de vragen hier op neer: betekent de deelname van een tiental Nederlandse officieren, dat de Nederlandse regering nu de Marokkaanse zeggenschap over de Westelijke Sahara erkent? Misschien kunnen we het antwoord al invullen, als we het regeringsstandpunt inzake ‘zakendoen in/met de Westelijke Sahara’ parafraseren: Militaire activiteiten in de Westelijke Sahara zijn niet per definitie in strijd met het internationaal recht. Er mogen oefeningen plaatsvinden. Voorwaarde is dat de resultaten van de activiteiten ten goede komen aan de oorspronkelijke Sahrawi-bevolking. Nederland zegt wel de VN-pogingen te steunen, die moeten leiden tot zelfbeschikking voor de oorspronkelijke Sahrawi-bevolking. Elke activiteit die door Marokko kan worden uitgelegd als impliciete erkenning van haat zeggenschap over het gebied, helpt daarbij niet. Meer expliciete steun bijvoorbeeld aan de oproep gisteren van Polisario-vertegenwoordiger Sidi Omar in de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties. Die stelde dat het na al die jaren toch wel eens tijd wordt resolutie 1514 (verlenen van onafhankelijkheid aan koloniale landen en volkeren) ten uitvoer te brengen.

Closing Time | Dokter Bernhard

Afgelopen maandagavond zaten mijn vrouw en ik te kijken naar zo’n clickbait-programma, maar dan op de televisie. Het ging over TopPop, dat populaire programma uit de jaren zeventig en tachtig. Het is niet echt mijn format, allerlei mensen/persoonlijkheden/celebreties verschijnen in beeld die dan een eind weg kletsen over wat ze zich herinneren of over de net vertoonde clip van een artiest. (Maar wie zijn die mensen? Wat is hun autoriteit?) En het is, M&M, zijn al wat ouder, natuurlijk jeugdsentiment. TopPop, presentator Ad Visser en het ballet van Penny de Jager als de artiest van dat moment geen clip had, of niet aanwezig was.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Foto: Gary Todd (cc)

De kribbe stond in Egypte

RECENSIE - Nadat Alexander de Grote Egypte had, stichtte hij, niet ver van de monding van de Nijl, de stad Alexandrië. De Grieken waren niet de eerste vreemde overheersers maar hun komst betekende wel het begin van het einde voor de oude Egyptische cultuur. Maar de Egyptische godin Isis zou daarna op subtiele wijze wraak nemen. Ze stak de Middellandse Zee over, naar Griekenland, en later naar Rome. Niet Alexander, maar zíj veroverde uiteindelijk de beschaafde wereld.

De ware moedergodin

Rond 300 voor Christus stond er al een Isis-tempel in de havenstad Piraeus, vlakbij Athene. In de eeuwen daarna verrezen er in alle steden rond de Middellandse Zee tempels gewijd aan deze godin. Ze werd de meest populaire van alle godinnen – en overal waar ze kwam, slokte ze de concurrentie op. Cybele, Minerva, Venus, Diana, Ceres, Juno: volgens de aanhangers van Isis waren dat allemaal niets anders dan manifestaties van de ene ware moedergodin. Ze was una quae es omnia, ‘de ene die alles is’.

Traditionele Grieken (en later Romeinen) hielden nog lange tijd vast aan hun vertrouwde goden, maar het gewone volk zocht meer en meer de steun van de Egyptische godin. En uiteindelijk werd ze ook door de Romeinse keizers vereerd. Rond het begin van de jaartelling verrees in Rome, op het campus martis, de grootste Isis-tempel van allemaal, een kolos van 250 bij 80 meter. Rome was óm.

Foto: © Sargasso logo Goed volk

Goed volk | Religie in Romeins Britannia

ACHTERGROND - De Nederlandse limes, de noordelijke grens van het Romeinse Rijk in het gebied dat nu Nederland heet, is ondertussen een bekend fenomeen geworden, maar de Britten konden er ook zo niet meer van. Bij gebrek aan een Rijn bouwden de Romeinen een muur die als Hadrian’s Wall al tijden legendarisch is en een stuk noordelijke limes vormt die dwars door het uiterste noorden van Engeland loopt, niet ver van de huidige Schotse grens. Deze muur werd in 122 n.Chr. gebouwd en beschermde het Romeinse gebied tegen invallen van de meer noordelijk wonende ‘barbaren’ zoals de Picten. Na Hadrianus slaagde Antoninus Pius er nog in om de noordelijke stammen, die onrustig bleven, te onderwerpen. Hij richtte een nieuwe linie op die echter al snel verlaten werd zodat de Muur van Hadrianus uiteindelijk de noordelijke limes werd. Het is allemaal in zekere zin vergelijkbaar met Nederland, waar de Romeinen tot in het Waddengebied doordrongen, maar zich uiteindelijk beneden de grote rivieren terugtrokken.

Het bezette gebied werd de Romeinse provincie Britannia die in stand bleef tot de vijfde eeuw. Net als in Nederland zijn de Romeinen in het huidige Verenigd Koninkrijk nooit definitief verslagen, maar zijn ze eenvoudigweg vertrokken omdat de troepen elders nodig waren. Ze lieten hierbij van alles achter, complete forten (langs de Muur van Hadrianus alleen al zestien), villa’s en tempeltjes inclusief de nodige artefacten. Veel van het bouwmateriaal werd later door de Britten hergebruikt; er zijn complete kerkjes van gebouwd.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Closing Time | Wonderful Life

 De rubriek Closing Time is vast niet bedoeld om populaire liedjes die je overal en altijd kunt horen een podium te bieden. Daar hebben we Skyradio al voor en de Top 2000, waar het jeugdsentiment op het feest der herkenning de ene kneiter na de andere gouwe ouwe aan elkaar rijgt: The Horror! The Horror!

Maar sargasso-schrijvers zijn ook maar mensen, voorzien van een softspot. En die van mij is Wonderful Life van Black. Ik heb mij altijd laten inpakken door dat nummer. Toen en nu. En tussentijds. Maar nooit iets gelezen over de achtergrond van dat liedje. Dat deed ik vandaag dus wel, en toen stuitte ik op een citaat dat me even naar adem deed happen. Die Black, Colin Vearncombe dus, zegt dus: ‘Ja, die song, die tekst had ik ironisch bedoeld.’

Foto: Yuri Samoilov (cc)

Radicalisering in coronatijd: welke kant gaan we op?

Met elke nieuwe versoepeling lijkt het einde van de coronacrisis in zicht te komen. Een crisis die in het begin zorgde voor verbroedering en veerkracht, maar later voor demonstraties, rellen en geweld. Meerdere corona-teststraten zijn vernield, medewerkers van het ziekenhuis of het openbaar vervoer werden belaagd en politici, OMT-leden en RIVM-topman Jaap van Dissel met de dood bedreigd. Ook hier in Utrecht maken de instanties zich zorgen over toenemende radicalisering, in het bijzonder corona-gerelateerde radicalisering, dikwijls aangezwengeld door complotdenken. Waarom vormt de coronacrisis een voedingsbodem voor deze vorm van radicalisering? Wie zijn de mensen die neigen naar extreem gedachtegoed en potentieel gewelddadig complotdenken? Wat kunnen we ertegen doen? Tijdens de laatste avond in de serie ‘Hoe krijgen we vat op extreem gedachtegoed?’ gingen sociaal psycholoog prof. Kees van den Bos (UU), historicus en terrorisme-expert prof. Beatrice de Graaf (UU) en Operationeel Expert Wijkagent Rogier Donk met elkaar in gesprek over het fenomeen en de dreiging van corona-gerelateerde radicalisering.

Kwestie van actie – reactie

“In crises als deze moet je met 50 procent van de kennis 100 procent van de besluiten nemen, en de gevolgen daarvan dragen,” sprak premier Rutte tijdens een persconferentie in maart 2020. In de maanden die volgden ervaarden veel mensen gevoelens van angst en onzekerheid, want niemand wist precies wat er aan de hand was en wat er nog ging komen. Het merendeel van de Nederlanders, ruim 70%, heeft vertrouwen in de overheid en de kennis van de experts. Maar voor 8-10% van de bevolking leidt onzekerheid tot ontevredenheid. Ze voelen zich machteloos en wantrouwen de overheid, het coronabeleid en de bijbehorende maatregelen. Dat maakt hen vatbaar voor extremistische gedachten en complottheorieën, en vormt daarmee een goede voedingsbodem voor radicalisering.

Foto: Maria Willems (cc)

Kunst op Zondag | Ik ben van de oppervlakkige contacten

Ik ben van de oppervlakkige contacten

Ik ben van de oppervlakkige contacten,
niet van die diepgaande, ik ben van het vluchtige,
ik hou afstand, ik kom niet dichtbij.
Mij moet je niet hebben voor het duurzame, de lange baan.
Ik wijs ernaar, ik raak het even aan –
maar ik hou afstand, ik ben van het voorbijgaan.
Ik blijf een kennis, sluit geen vriendschap.
Ik blijf niet te peilen, ik blijf die vage gast.
Ik ben de man tegen wie je praat, in de trein,
In de wachtkamer, langs de lijn.
Ik ben biechtvader, klaagmuur tegelijk.
Ik ben een spiegel, een bodemloze put.
Ik ben de taxichauffeur, ik ben de invalkracht,
ik ben die collega van die andere afdeling.
Ik ben die barman, ik ben die nachtportier.
Ik ben van dat praatje op die ouderavond.
Ik was dat, op dat feest, om drie uur ’s nachts,
toen je het over je ex had. En ik was dat,
toen je het, nog later, over je jeugd had.

Ik sta op zaterdag naast je langs de lijn.
Ik hoor het aan, ik knik, ik herhaal een woord.
Mijn mimiek is in orde. Ik lach en schud een hand.
En beloof tot ziens. Maar ik hou afstand,
Ik kom niet dichtbij. Ik trek me terug.
Ik zou het soms graag anders zien,
maar dit is wat ik ben, ik ben van het voorbij.

Quote du Jour | Ben ik nou gezakt of geslaagd?

Misschien was het altijd hier om gegaan, draaide het hele experiment (die pandemie, de vaccinatiecampagne, alles wat we de afgelopen anderhalf jaar hadden meegemaakt) om de vraag of, en zo ja welke, mensen bereid waren vijftien minuten in een zaal te blijven zitten als ze was aangeraden dat te doen, zonder dat er sprake was van dwang of corrigerend toezicht, en wat dat over die mensen zou zeggen.

Closing Time | The Modern Dance

The Modern Dance van het gelijknamige album van Pere Ubu. Het is niet het openingsnummer van de plaat, dat is Non-Alignment Pact, ook mooi, maar dat nummer begint met een doordringend pieptoon die nogal lang aanhoudt. Vandaar de keuze voor het wat meer traditionelere en publieksvriendelijke Modern Dance. Aan de karakteristieke, wat klaaglijke stem van David Thomas is niet te ontkomen natuurlijk. Maar het nummer heeft veel te bieden:  stuwende ritmes, wisselende ritmes, vreemde wendingen, gelach & gepraat en dat vreemde onbekende woord waar David Thomas elke zin mee besluit. Ik heb de betekenis van merdre opgezocht. 

Vorige Volgende