Zoekresultaten voor

'kernenergie '

Foto: Riccardof (cc)

Niet over de grens kijken

Paniek bij de buren. Onthullingen over lekken en scheurtjes in twee kerncentrales in Tihange (bij Luik) en Doel (bij Antwerpen) zorgden deze zomer voor de nodige opwinding in België. De twee centrales zijn inmiddels stilgelegd om de schade te onderzoeken. Als ze later dit jaar niet weer opgestart kunnen worden vrezen sommige voor een koude winter bij de zuiderburen. En prijsverhogingen. En politieke conflicten. Volgens de regering is er geen reden tot paniek . Daar sluit de Nederlandse regering zich bij aan. Volgens De Morgen waren de onvolkomenheden in de reactorvaten van de Nederlandse RDM al bij de installatie bekend. Wereldwijd staan er 350 van deze inmiddels verouderde kerncentrales. Van een gezamenlijke aanpak van de problemen is echter nog geen sprake.

De Nederlandse CDA-minister Verhagen wijst in antwoord op Kamervragen van Liesbeth van Tongeren (GroenLinks) elke verantwoordelijkheid van de hand. Hij vertrouwt op de informatie die hij uit het buurland krijgt (onder andere van de exploitant Electrakabel) en schrijft: “Nucleaire veiligheid is primair een nationale verantwoordelijkheid.” En hij ziet daarom geen reden om actie te ondernemen. Het is kennelijk geen geschikt verkiezingsthema. Wat dan weer te denken geeft over Nederlandse politieke prioriteiten.

De risico’s van kernenergie zijn ongetwijfeld groot. Of die risico’s technisch allemaal afgedekt kunnen worden blijft een punt van discussie. Het grootste risico vormen echter de bestuurders en politici die problemen van zich afschuiven, toedekken of ontkennen. En binnen die categorie is de beperking van het blikveld tot het nationale politieke speelveld misschien nog wel het meest gevaarlijk. Hoe kan een minister met droge ogen beweren voor de veiligheid en de gezondheid van zijn bewoners in te staan als hij niet bereid is verder te kijken dan de eigen grens?

Foto: copyright ok. Gecheckt 06-10-2022

Anonymous strijkt neer in Japan

Anonymous is in Japan neergestreken, maar moet nog wel even wennen aan het Japans.

Ze hadden gewaarschuwd kunnen zijn, de ambtenaren in Japan. Want de hacker-groep Anonymous zette op 25 juni een filmpje op YouTube waarin ze haar aanval aankondigde. Een engelstalige vervormde stem begeleid van een Japanse vertaling, met hun bekende slotlitanie: “… Expect us”. Maar niemand in het land – waar criminaliteit en ordeverstoringen extreem laag zijn – was op zijn hoede voor de komst van de hackers. Op 26 juni blokkeerden ze de websites van het ministerie van Financiën, het Hof van Justitie en de conservatieve Liberaal-Democratische Partij. Anonymous vecht een verandering van de Japanse copyrightwet aan, die het sinds deze week mogelijk maakt mensen die illegaal materiaal downloaden twee jaar in de gevangenis te zetten.

Bij het ministerie van Financiën ging het eenduidig om Anonymous. Bij de andere sites vermoedt men de actiegroep achter storingen. De drie sites lagen 50 minuten stil. Nog een vierde site lag stil. Die van het waterschap in het gehucht Kasumigaura.

Foutje? Ja, Anonymous was in een valkuil van de Japanse taal gevallen. Het stikt namelijk van de homonymen en bijna homonymen (woorden met eenzelfde uitspraak). Anonymous had de site van een waterschap in de provincie Ibaraki geïnfiltreerd, een banner over de page geplaatst (zie illustratie onder) waarop antikernenergie-demonstranten zijn te zien en eronder hun eigen protesttekst. De IT-man van de waterdienst had geen idee waarom zijn server eraan moest geloven, want met copyrights heeft hij werkelijk niets te doen. Het moest een vergissing zijn. Anonymous had Kasumi-ga-seki 霞ヶ関, de wijk in Tokio waar alle ministeries liggen met Kasumi-ga-ura 霞ヶ浦verwisseld, en niet verder gekeken dan naar de ‘kasumi’ in het homepage-adres. Om 10 uur ’s avonds kwamen de hackers er zelf ook achter, valt uit hun tweets op te maken.

Foto: Riccardof (cc)

Vicieuze cirkel: water en energie

Terwijl wij zorgen hebben over de stijgende zeespiegel, kampt het Middellandse Zeegebied met toenemende droogte. De toenemende vraag naar water leidt ook tot een grotere behoefte aan energie. Hoe kan een catastrofe voorkomen worden?

Volgens Plan Bleu, het regionale centrum van de VN-milieuprogramma UNEP, neemt de vraag naar water in het zuidelijke en oostelijke Middellandse Zeegebied tussen 2005 en 2025 met een derde toe: van 150 naar 200 km3 per jaar. Tegelijk groeit de energiebehoefte van 20 naar 200 TWh per jaar.

Het grootste deel van het water, 180 km3 per jaar, wordt gebruikt voor irrigatie. Dat water moet dan wel eerst naar de velden vervoerd worden, over steeds grotere afstanden. Dat vergt veel energie. Ook de industrie heeft veel water nodig, vooral de elektriciteitsproducenten. En ook huishoudens en de rioolzuivering gebruiken water. Het toenemend aantal waterkrachtcentrales gebruikt veel rivierwater. Er worden dammen en kanalen voor aangelegd, wat weer ingrijpende gevolgen heeft voor het waterleven en de morfologie van rivieren.

Het is duidelijk, stelt François Guerber, dat water en energie een vergelijkbare ontwikkeling doormaken en steeds meer onderling afhankelijk zijn. Simpel gesteld: voor de waterproductie heb je energie nodig en voor de energieproductie water, en beide worden schaarser. Willen we in de toekomst duurzame steden hebben, dan is beter watermanagement en verlaging van de energieconsumptie noodzakelijk.

Foto: copyright ok. Gecheckt 08-11-2022

Japans zomervocabulair

?? – ‘setsuden’. Wat te doen wanneer er plotseling 47,7 gigawatt aan elektriciteitscapaciteit van het net zijn? Ofwel wanneer 54 kernreactoren die anders een kwart van het land van stroom voorzien, de werkloosheid zijn ingestuurd? Antwoord: dan moet je minder stroom gaan gebruiken.

Inderdaad ‘setsuden’ is het buzz-woord in Japan en betekent ‘stroom sparen’.

Vorig jaar draaiden we proef, de eerste zomer na de kernramp, want toen waren slechts 12 kernreactoren van het net, en alleen Oost-Japan was betroffen (en verbruikte vervolgens 10 procent minder stroom). Dit jaar wordt het echt spannend, want heel Japan doet mee aan het real life experiment.

Blijft het leven even leuk en rijk zonder kerncentrales? Wordt de zomer heet, dan dreigt er, afhankelijk van de regio, een tekort van 5 tot 15 procent. Dan is plotseling het stopcontact leeg. Dan staan treinen, machines en computers stil, dan zijn koffieapparaten, ijskasten en mobieltjes nutteloos. Deze black-outs kunnen tussen 2 juli en 7 september voorkomen – de heetste zomerperiode, beweert de elektriciteitsindustrie.

Er zijn echter ook hooggeleerde stemmen die beweren dat het allemaal onzin is. Japan had zo’n enorme overcapaciteit, en heeft uitwijkmogelijkheden. Dus helemaal zwart wordt het niet. Desalniettemin doen we toch allemaal (meer dan 90% van de bevolking) voor alle zekerheid meer of minder setsuden. Hoe, dat illustreer ik aan een reeks nieuwe woorden.

Foto: copyright ok. Gecheckt 11-02-2022

Piramidesteden maken ons onafhankelijk van de olie

De huidige stedenbouw reflecteert onze afhankelijkheid van olie. Nu die opraakt of onbetaalbaar wordt, heeft dat grote gevolgen voor ons wonen en werken. Bouw daarom piramidesteden, zegt architect Aad Breed in dit pleidooi.

Het bouwen van aparte woonsteden en -wijken ver van de werkplek heeft er na de oorlog voor gezorgd dat een leven zonder de auto vrijwel onmogelijk is geworden. Hierdoor zijn er talloze milieuproblemen ontstaan, zoals files, vervuiling, stank, verkeersongevallen en -lawaai, een steeds groter beslag op natuur en landbouwgrond, de verrommeling van het platteland, maar ook de klimaatverandering en een mogelijke zeespiegelstijging. Als de olieprijzen door de schaarste straks onbetaalbaar worden, kunnen veel mensen niet makkelijk meer naar hun werk, de landbouwproductie neemt af en wordt het een stuk moeilijker om met vliegtuigen  landbouwproducten uit verre landen naar Nederland te krijgen. Alle woon-werkverkeer en vrachtvervoer wordt problematisch.

Het einde van de stad

Na de oorlog is er geen echte stad meer gebouwd. Datgene waardoor een stad juist een stad is, verdween. In de nieuwe steden kwam er een gedeelte waar je uitsluitend kon wonen, een gedeelte waar je uitsluitend kon winkelen, een gedeelte waar je uitsluitend kon werken en een gedeelte waar je uitsluitend kon ontspannen. Het zijn de grootschalige slaapsteden en nieuwbouwwijken van na de oorlog met aparte winkelcentra en daarbuiten een bedrijven- of kantorenterrein, die we nu saai, onherbergzaam, onveilig en ongezellig noemen, en die eigenlijk het etiket “stad” niet meer waard zijn.

Foto: copyright ok. Gecheckt 25-09-2022

‘Thorium is de toekomst’

ENERGIE – Een elevator pitch voor veilige, duurzame en vrijwel onbeperkte kernenergie m.b.v. een thoriumreactor. Een krachtig verhaal van vijf minuten, maar gelooft u het? FILMPJE!

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Stem Samsom!

Ik mag helemaal niet stemmen. Ik ben geen lid van de PvdA. Wil ik ook niet zijn. Maar als ik nu zou moeten stemmen voor een nieuwe partijleider, zou ik op Diederik Samsom stemmen.
En omdat de PvdA nog steeds een grote partij is, heb ik ook een belang bij de juiste persoon op de juiste plaats. Dus wil ik graag deze verkiezing beïnvloeden.

De keuze is eigenlijk heel eenvoudig. De rode PvdA moet groen worden. De belangrijkste uitdaging de komende jaren is het afkicken van de verslaving aan fossiele brandstof en tegelijkertijd het verduurzamen van onze economie. En als iemand daar bovenin de PvdA iets van af weet, is het wel Diederik Samsom. Hij slaat Verhagen om de oren met begrippen als Trias Energetica en kan al twitterend half Nederland uitleggen welke risico’s er aan kernenergie zitten. Verder spreekt zijn verleden voor zich.

Verder heeft hij een nuchtere, realistische kijk op de verzorgingsstaat en de positie van Nederland in het internationale speelveld. Hij begrijpt ook dat je soms iets alleen begrijpt als je het doet, zoals met die straatcoaches. Dat moet de PvdA meer doen om tegenwicht aan de SP te kunnen bieden.
En hij is beta. Dat zouden meer partijleiders moeten zijn.

Foto: copyright ok. Gecheckt 08-11-2022

Sayonara Nukes!

Japanners stemmen in grote meerderheid voor afschaf kerncentrales. In een opiniepeiling van dagblad Asahi Shimbun (14 februari 2012) zegt 66% vóór afschaf en 23% er tegen te zijn. Ook al vinden andere media-ondernemingen (NHK, Nikkei Shimbun) ietwat andere cijfers, er is maar één conclusie: De meeste Japanners willen van kernenergie af.

Dat lag vóór de ‘Fukushima’-ramp die bijna een jaar geleden begon en nog steeds niet volledig onder controle is, anders. Toen was 75% voor behoud van kernenergie. Slechts 14,7% sprak zich toen nog tegen kernenergie uit.

De trendbreuk viel inderdaad op de grote anti-kernenergie-demonstratie van een paar dagen terug, 11 februari, waar te nemen. Van de 12.000 mensen die in Tokyo bijeenkwamen waren de meesten pas na de Fukushima-ramp over kernenergie gaan nadenken. De demonstranten kwamen een oproep van het Sayonara Nukes comité na. Een actiegroep die door auteur / nobelprijswinnaar  Kenzaburo Oë, musicus / componist Ryuichi Sakamoto en andere Japanse coryfeeën is opgericht. Ze verzamelen 10 miljoen handtekeningen van mensen die allemaal voor afschaffing van kerncentrales zijn.

Japan zou eind april al kernenergievrij kunnen zijn. Nog maar drie van de totaal 54 kernreactoren leveren stroom aan het elektriciteitsnet. Want, zo legde de regering na de ramp vast, reactoren mogen pas terug aan het net wanneer ze een stresstest hebben doorstaan. Behalve de kwaliteitstest is voor een herstart ook opnieuw de goedkeuring van lokale en centrale overheden nodig.

Foto: copyright ok. Gecheckt 10-02-2022

Deze crisis is nog lang niet afgelopen

Dit is de laatste aflevering in de serie “Wie heeft de crisis veroorzaakt?”  Er is geen college gegeven maar een paneldiscussie georganiseerd. In het panel zitten een journalist, een econoom, een politcus, een toezichthouder en een bankier. Ik doe hiervan geen verslag omdat U het zelf kan bekijken (zie hier onder).  Ter afsluiting heb ik een een nabeschouwing geschreven. De collegeserie mag dan wel beeindigd zijn, de crisis gaat door… Voor de duidelijkheid: dit is mijn visie, ik pas toe wat ik geleerd heb tijdens de colleges.

Het is misschien geen core-business, maar een ding weet ik zeker: betrouwbaarheid en degelijkheid zijn een essentieel onderdeel van het bankiersbedrijf. Aan banken vertrouwen we ons geld toe. Sinds mensen hun geld in bewaring geven bij de eerste banken, zoals de Amsterdamsche Wisselbank, is een degelijk imago essentieel. Ewald Engelen liet de afgelopen weken zien dat de moderne façade van banken allang niet meer bestaat uit een imposante gevel van marmer en glas (ook al hebben zie die vaak nog wel) maar vooral uit de verhalen die ze vertellen over voordelen van financiële innovatie en geavanceerd risico-management.

In negen colleges lieten Ewald Engelen, Tijo Salverda en Karel Williams zien wat zich de laatste dertig jaar achter die façade heeft afgespeeld. Hoewel banken “makelaars in geld” zijn, zitten zij zelf op dit moment helemaal niet zo goed bij kas. De afgelopen dertig jaar zijn de banken veranderd in broodmagere gratenpakhuizen. Bij de gemiddelde Nederlands bank is 96% van het geld dat op de balans staat vreemdvermogen. Leg dat feit naast de constatering dat in geen enkele sector de salarissen zo hoog zijn als bij banken, dan weet je ook wat er met dat geld is gebeurd. Al die jaren hebben zij de schijn opgehouden en iedereen verteld dat zij met behulp van geavanceerd risico-management alles onder controle hadden. Maar niets is minder waar gebleken: met goedkoop geld zijn onverantwoorde risico’s genomen die hen uiteindelijk fataal werden. Het geld dat daarmee is verdiend werd op eigen rekening gestort en toen het mis ging in 2008 is de maatschappij als dank opgezadeld met de schillen en de dozen.

Foto: copyright ok. Gecheckt 21-03-2022

,,Iran werkt aan atoombom”

Iran werkt aan een atoombom, het gerucht is niet uit het nieuws te branden. Het rapport van het Internationaal Atoomenergie Agentschap is echter minder stellig dan men zou vermoeden. Terwijl de internationale gemeenschap militair ingrijpen afwijst, klinkt in Israël de oorlogstrom.

De geruchtenmachine

Wie in Google de zoekopdracht ,,Iran werkt aan atoombom’’ intypt, krijgt 117 duizend hits. Of wacht, de hits komen vooral op: ,,Iran werkte aan atoombom’’. Sommige media pakken flink uit en al dagen sijpelen berichten naar buiten over het nog niet verschenen rapport van het Internationaal Atoomenergie Agentschap (IAEA), meestal afkomstig van anonieme diplomaten. Uit de berichtgeving komt naar voren dat de druk op de IAEA om Iran nu eens stevig aan te pakken, flink wordt opgevoerd.

De VS springen er bovenop en ook Netanyahu, premier van een land dat het non-proliferatiegedrag niet getekend heeft en zich daarmee zelf al jaren aan inspectie onttrekt, wist er kennelijk al van. Een week voor het verschijnen van het IAEA-rapport had hij al een oplossing voor de problemen.

Handzaam was wel de Q&A die de BBC een aantal dagen geleden publiceerde, waarin zij antwoord gaf op vragen die bij iemand boven zouden kunnen komen over deze kwestie. Sargasso wijdde er een waanlink aan. Die zeer feitelijke tekst, ontdaan van oorlogsretoriek, is niet meer op de BBC-site terug te vinden. 

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

De fallout van Fukushima

De aardbeving, tsunami en kernramp die Japan afgelopen maart troffen, zijn in dit roerige jaar alweer ondergesneeuwd door de Arabische Lente en de schulden- en eurocrisis. Maar de gevolgen van ‘Fukushima’ laten zich zowel in Japan als wereldwijd niet zo gemakkelijk wegpoetsen.

De schrik in Japan is groot, maar van een groot protest tegen kernenergie is nauwelijks sprake. Japan lijkt nu eenmaal niet zonder te kunnen, zo is de communis opinio.

Volgens The Economist spelen er ook andere belangen mee. De kernlobby wordt gefinancierd door de vakbonden en die willen niet dat de banenmachine van de kernindustrie verdwijnt.

Normal Accident Theory

Kunnen we nog eens een ongeluk verwachten à la Fukushima? Volgens de berekeningen van voorstanders van kernenergie is die kans erg klein. Theoretisch gezien kan er maar één ongeluk in de zoveel miljoen jaar plaatsvinden. Toch gebeuren ze vaker. En ze zijn niet te voorkomen, schrijft de Normal Accident Theory voor.

De Normal Accident Theory is het geesteskind van de Amerikaanse socioloog Charles Perrow. Hij schreef de nucleaire bijna-ramp in Three Miles Island (Pennsylvania) niet toe aan een menselijke onoplettendheid, maar aan het falen van het systeem. Zeer complexe systemen, waarbij veel verschillende onderdelen interacteren, zijn gevoelig voor kleine verstoringen. Die treden onverwacht op en lopen snel gierend uit de hand.

Foto: copyright ok. Gecheckt 13-10-2022

Oproep: de fallout van Fukushima

Oh ja, dat was er ook nog gebeurd dit jaar. Fukushima bliept nog af en toe op de mediaradar, maar impact dreunt nog door. Allereerst in Japan zelf natuurlijk. Besmette rijst. Economische schade. Een herbezinning op de toekomst van energievoorziening. Een vertrouwensbreuk tussen burgers en overheid.

Maar Fukushima resoneert ook nog in het Westen, al zijn de discussies op de achtergrond geraakt. Onze eigen Maxime Verhagen zegt: niets aan de hand, we gaan op dubbele kracht door met kernenergie. In Duitsland gooide de regering het roer echter radicaal om. In de Verenigde Staten is er lichte paniek over de niet al te beste staat van een aantal kerncentrales.

Vrij Nederland en Sargasso hebben daarom weer een leuke oproep aan u. Wat is de fallout van Fukushima? Illustreer uw antwoord met een goede bron: een documentaire, een goed artikel, een mooie infographic. Als ik als onwetende lezer weer snel bij wil raken over de nasleep, waar begin ik dan?

Laten we zelf het goede voorbeeld geven. Hij was al eerder te zien via Sargasso, maar deze documentaire is zo goed, zo beklemmend dat we hem graag nog even herhalen. Hij is, schande o schande, nog geen 15.000 keer bekeken. Waar gaat ‘ie over? Een wetenschapper vertrouwt de officiële metingen van de overheid niet en gaat zelf op pad om een stralingskaart te maken. Dat voert hem naar het hart van de radioactieve besmetting. Zijn zoektocht is een fraai staaltje web 2.0 meets citizen journalism meets wisdom of the crowd. Hij duurt anderhalve uur, maar dat is de moeite waard.

Vorige Volgende