Türkiye contra The Netherlands

Turkije heet nu ongeveer 2 jaar Türkiye, in ieder geval als het aan Recep Erdoǧan en zijn regering ligt: in december 2021 werd er een memorandum de wereld ingestuurd dat bepaalde dat het land voortaan zo genoemd wilde worden – niet alleen in het Turks, maar ook in het Engels en alle andere talen. Ik heb niet de indruk dat de naamsverandering in Nederland tot een groot succes is geworden. Ik heb in ieder geval geen enkele publicatie gelezen waarin de naam wordt gebruikt. Op een pagina van de Nederlandse overheid staat weliswaar het adres van de ambassadeur van de ‘Republiek Türkiye’ en dat van het consulaat-generaal van dat land in Deventer. Maar er staan ook de adressen op van de consulaten in Rotterdam en Amsterdam, en daar heet het land nog altijd Turkije. (De ambassade presenteert zich op de website eigenaardig genoeg alleen in het Turks en het Engels als ‘Turkish embassy’, dus we weten niet wat zij van de verandering maken.) Moderne uitvinding In een artikel in het Journal of Language and Politics analyseert de Turks-Amerikaanse geleerde Ali Fuad Selvi de naamsverandering, vooral aan de hand van een close read van het memorandum. Er wordt wel gezegd dat de belangrijkste reden was dat Turkse diplomaten genoeg hadden van de woordgrapjes op de Engelse naam voor Turkije en het Engelse woord voor kalkoen, maar Selvi laat zien dat er minstens andere overwegingen een waarschijnlijk belangrijkere rol speelden (als je je stoort aan die woordgrapjes hoef je ook niet te proberen de naam in andere talen aan te passen). In de eerste plaats is de naamsverandering een poging tot branding. Türkiye moet een internationaal herkenbaar merk worden. Als iedereen over de hele wereld dezelfde naam gebruikt, is het makkelijker om reclame te maken voor het land als toeristische bestemming en voor de producten van de nationale industrie. Türkiye moet staan voor een bepaalde kwaliteit. Om dezelfde reden voert Nederland al een aantal jaar campagne om in het buitenland The Netherlands genoemd te worden en niet bijvoorbeeld Olanda. (Grappig genoeg noemt Selvi dat voorbeeld in zijn artikel, maar lijkt hij te denken dat ‘Holland’ de echte naam is en The Netherlands een of ander moderne uitvinding.) Campagne Maar belangrijker nog is volgens Selvi: met de naamsverandering wil de regering Erdoǧan zo het beeld van Turkije bepalen, het losmaken van het Kemalisme dat decennialang de Turkse identiteit bepaalde. Een sterke gerichtheid op het westen hoorde daarbij. Met het woord Türkiye wil de regering Erdoǧan breken met dat kemalisme: de campagne voor naamsverandering kan worden gezien in het licht van de campagne Nieuw Türkiye van de regering. Tegelijkertijd grijpt de naam natuurlijk ook terug op het idee van ‘oude tradities’, het Türkiye zoals het ooit was. De naam dient daarmee, zo laat Selvi zien, vooral ook een intern doel in het land – een manier om ideologisch meer grip te krijgen. De naamsverandering wordt in het memorandum dan ook gepresenteerd als een nationaal en internationaal project: samen zetten we de schouders eronder voor Türkiye. Het zou interessant zijn om te zien wat het relatieve succes is van Türkiye en The Netherlands in internationale context. Zijn andere landen eerder geneigd om de naam over te nemen van een autocratisch land dat een en ander presenteert als een kwestie van identiteit als van een neoliberaal land dat het evident alleen doet om beter tulpenbollen en wapensystemen te kunnen verkopen? Mijn oppervlakkige indruk is dat serieuze media in bijvoorbeeld Amerika allebei wel gebruiken – maar The Netherlands misschien net wat meer. Nu is dat ook al lang een Engels woord. Om het experiment te laten slagen moet de toekomstige regering Wilders-I misschien een campagne beginnen voor het internationale gebruik van Nederland.

Closing Time | All I Want for Christmas

In 1984 bracht British Pork een reclamefilmpje op de markt waarin acteur Anthony Dutton een huisvader speelt die op merkwaardig sinistere toon opschept over hoeveel varkensvlees het gezin wel op de lunchtafel kan serveren.

Dat filmpje is sinds een tijdje weer opgemerkt, en is uiteraard voorwerp van allerlei satirische huisvlijt. Soms leidt dat tot een hoogwaardig geproduceerde sketch, zoals hier.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Foto: Nationaal Archief (cc)

Echt Nederlandsche tradities, gewoonten en voedsel?

ONDERZOEK - “Nederland voor de Nederlanders” en “Kom niet aan onze tradities” en zo nog wat uitspraken. Ze zijn de laatste tijd niet van de lucht.
Maar wat is nou echt Nederlandsch? En dan heb ik het maar even niet over iets ingewikkelds als normen en waarden. Maar gewoon, Sinterklaas en Zwarte Piet, stroopwafels en de Elfstedentocht. Dat soort dingen.
In de Volkskrant recent een stuk over voedsel, bijvoorbeeld dat een banketstaaf eigenlijk gewoon import Baklava is. En dat de oh zo Nederlandsche bloemkool uit Syrië komt.

Kortom, we gaan crowd sourcen. Wat is wel echt echt Nederlandsch en wat niet? Dan weten we in de toekomst tenminste waar we het nieuwe regeringsbeleid echt op moeten richten. En alles wat niet echt Nederlandsch is schaffen we gewoon af.

Ik begin, u vult aan, ik werk af en toe de lijst bij. Geef vooral bronvermeldingen graag. En haal elkaar gerust traditioneel volledig onderuit als u alternatieve feiten denkt te kunnen aanvoeren.

Wel Nederlandsch:

    Elfstedentocht
    Aandelen
    VOC mentaliteit
    Boerenkool
    Gabber
    Microscoop
    Kringverjaardagen
    Polders
    Gekaakte zoute haring
    Vrijwillige euthanasie
    Nijntje
    Hagelslag
    Poldermodel
    Advocaat (drank)
    Hutspot

Niet Nederlandsch:

    Aardappel (uit Zuid Amerika)
    Tulpen (uit Turkije)
    Bloemkool (uit Syrië)
    Gehaktbal (Midden Oosten)
    Vuurwerk (uit Azië)
    Pannenkoeken (China)

Twijfelgevallen:

    Jenever (België)

Update: 25-12 09:00

Foto: © Luzinterruptus Christmas in the trenches / Navidad de trincheras (simulation @zekewenders)

Kerstmis achter prikkeldraad

De kerstboodschap van het Spaanse collectief Luzinterruptus: Christmas in the trenches / Navidad de trincheras

Kerstmis in de loopgraven: “Als de kerstsfeer van vrede en liefde Bethlehem niet eens kan bereiken, hoe kunnen we deze dan kunstmatig in onze straten en pleinen installeren?”

Kerstmis heet het feest van licht te zijn. De diepere betekenis van ’feest van licht’ zal ergens diep in een onvindbaar hoekje van het collectieve bewustzijn verborgen liggen. Maakt niet uit, want Kerst is dan toch wel het feest dat de donkere dagen van december verlicht met een niet te tellen hoeveelheid lampjes in de straten.

De kerstboodschap van Luzinterruptus is:

Hopelijk zal het teveel aan licht ons er niet van weerhouden de angstaanjagende duisternis te zien die ons achtervolgt

En dus bedacht Luzinterruptus ‘een stedelijke decoratie die past bij de tijd waarin we leven’. Eentje met ‘weinig licht en veel prikkeldraad’.

© Luzinterruptus Christmas in the trenches / Navidad de trincheras (simulation @zekewenders)

Bekijk meer van ‘Christmas in the trenches‘ en zie hoe dat er in de straten van uw stad uit zou kunnen zien. afbeeldingen en details van de (vormgegeven door graficus Zeke Wenders).

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Closing Time | Santa Baby

Eartha Kitt was een Amerikaanse zangeres en actrice die wereldberoemd werd in het midden van de Twintigste Eeuw.

Kitt speelde in musicals op Broadway, had diverse hitjes en vertolkte de rol van Catwoman in het laatste seizoen van Batman (die jaren ’60-versie met Adam West).

Foto: bron: Livius.org

Seneca (4): Gehecht en onthecht

In veel culturen, en ook in onze moderne tijd, is zelfdoding taboe en hulp bij zelfdoding strafbaar. Dit heeft een religieuze oorsprong. Het begrip zelfdoding staat op gespannen voet met religie, dat het leven doorgaans opvat als opdracht. Dit idee speelt een rol in het jodendom, het christendom en de islam. Ook in de filosofie van het oude India wordt het leven beschouwd als een soort opdracht.

De Stoa deelde deze opvatting. Ook volgens de stoïcijnen heeft een persoon de plicht zijn rol in het bestaan te vervullen. Mensen zijn onderdeel van een geheel, de kosmos, en zonder de mensen om hen heen zijn zij niets.

Iedereen zou er volgens Seneca om te beginnen naar moeten streven zichzelf tot nut te zijn. Als dat lukt, dan ook voor de mensen in de directe omgeving. En als dat lukt, voor zo veel mogelijk andere mensen. Zo zag Seneca ook zijn eigen leven als een opdracht. Zijn politieke activiteiten zag hij als last.

Volgens Seneca was, evenmin als luxe en macht, ook gezondheid niet bepalend voor ons levensgeluk. En gelukkig maar, want Seneca had een zwakke gezondheid. Hij leed onder andere aan astma. Dit weerhield hem er echter niet van zeer streng voor zichzelf te zijn. Voordat hij regent werd, leefde hij lange tijd als asceet. Hij was daarbij zo streng in de leer, dat hij zich met zijn oefeningen zelfs in levensgevaar zou hebben gebracht.

Foto: Ged Carroll (cc)

Nieuwe Brits-Ierse ’troubles’

De Britse regering heeft zeer geprikkeld gereageerd op het besluit van de Ierse regering om het Verenigd Koninkrijk aan te klagen bij het Europese Hof in Straatsburg.  De reden: een wet die een einde maakt aan onderzoeken, civiele zaken en strafrechtelijke vervolgingen voor misdaden tijdens de ‘Troubles‘ in Noord-Ierland. Tussen 1969 en 1998 kwamen door het geweld in Noord-Ierland 3.600 mensen om het leven. Duizenden gevallen bleven tot nu toe onopgelost. De Britse wetgeving, geïnitiëerd door premier Boris Johnson en sinds september 2023 van kracht,  biedt immuniteit aan veteranen van de veiligheidstroepen en voormalige paramilitairen die samenwerken met een nieuwe commissie voor verzoening en informatieherstel. De Ierse premier Leo Varadkar zegt dat zijn regering de stap heeft genomen na juridisch advies dat uitwees dat de wet in strijd is met het Europese Verdrag voor de Rechten van de Mens (EVRM).

Chris Heaton-Harris, de Britse minister voor Noord-Ierland beschuldigde Ierland onmiddellijk van inertie inzake de vervolging van misdaden tijdens de ‘Troubles’. “Sinds [het Goede Vrijdag-akkoord van] 1998 is er op geen enkel moment sprake geweest van een gezamenlijke of aanhoudende poging van de kant van de Ierse staat om een op strafrechtelijk onderzoek en vervolging gebaseerde benadering van het verleden na te streven.” Nabestaanden van slachtoffers in Noord Ierland juichen de Ierse stappen toe. Zij blijven hopen op gerechtigheid in tot nu toe onopgeloste zaken. Een vertegenwoordiger van Amnesty International ziet in de aanklacht een uitdaging die perspectief biedt voor alle slachtoffers van staten die onder mensenrechtenschendingen uit proberen te komen.

Closing Time | Come on Over

Isobel Campbell begon haar muziekcarrière als klassiek geschoolde celliste, maakte de overstap naar de Indierock als achtergrondmuzikant in Belle & Sebastian, om vervolgens een solocarrière te beginnen.

Van 2007 tot 2013 nam ze een drietal platen op met Mark Lanegan, die we hier eerder deze week voorbij zagen komen.

Closing Time | Gettin’ Tired of Gettin’ Old

Natuurlijk komt Robert Connely Farr uit Mississippi. Bolton, Mississippi om precies te zijn, thuishaven van blueslegendes als Charley Patton, Sam Chatmon, Bo Carter en Walter Vinson.

Farr leerde het muziekvak van Henry Stuckey en Jimmy “Duck” Holmes, die hem wegwijs maakte in de lokale stijl bekend als ‘Bentonia Blues’.

Vorige Volgende