Shell houdt niet van lastige vragen

Een bericht uit het FD: 'Shell gaat vanaf de derdekwartaalrapportage alleen nog bijeenkomsten houden voor financieel analisten. Journalisten mogen daar wel inbellen en meeluisteren, maar geen vragen stellen. De olie- en gasmultinational wil zo het proces rond de kwartaalrapportage ‘vereenvoudigen’ en het in lijn brengen met branchegenoten'. Zo ontnemen ze journalisten de enige manier om direct en ongefilterd vragen te stellen aan het bestuur, volgens Mark van Baal van het groene aandeelhouderscollectief Follow This. 'Dit is duidelijk een stap om kritische vragen van journalisten over langetermijnbeleid en klimaatbeleid te minimaliseren.' Thomas Bruning, algemeen secretaris van journalistenvakbond NVJ, ziet dit vaker gebeuren. ‘Het past in een trend waarin bedrijven en overheden de regie proberen te pakken op informatie. En bij een persconferentie hebben ze die regie niet. Dan krijg je onverwachte vragen van journalisten’, zegt hij. Mogelijk vervelende vragen. Terwijl de financieel analisten zich met een aandeelhoudersblik concentreren op de cijfertjes voor de korte termijn kunnen journalisten een bedrijf nog wel eens confronteren met hun maatschappelijke verantwoordelijkheid op de langere termijn. En op dat punt willen de meeste bedrijven, Shell voorop, niet in verlegenheid gebracht worden. We raken hier aan een heilige wet van het kapitalisme. Private bedrijven houden uit concurrentieoverwegingen hun bedrijfsinformatie zoveel mogelijk geheim. Er is een wettelijke plicht om bepaalde bedrijfsinformatie openbaar te maken. Maar de informatie in jaarverslagen kan zo geredigeerd en gedoseerd worden dat de reputatie van het bedrijf hoe dan ook overeind blijft. De belangen van andere 'stakeholders' zijn doorgaans ondergeschikt aan het belang van de bedrijfseigenaar die per definitie altijd het laatste woord heeft bij de informatieverstrekking. En die eigenaar, dan wel zijn voorlichter, wil niet graag lastig gevallen worden door vervelende vragen van journalisten over zaken die zijn reputatie kunnen schaden. Voor de overheid ligt dat anders. Daar geldt de Woo (Wet open overheid) met een opdracht tot actieve openbaarheid en de plicht burgers in principe alle informatie te verstrekken die zij nodig hebben om het overheidsbeleid te kunnen volgen en controleren. Maar de geheimhouding van de private onderneming beperkt ook de openbaarheid van bestuur. Dat heeft onder andere te maken met de privatisering van overheidsbedrijven. Woo en bedrijfsinformatie VVD en SGP hebben er bij de besluitvorming over de Woo per amendement voor gezorgd dat bedrijfs- en fabricagegegevens die bedrijven vertrouwelijk aan de overheid hebben gegeven, absoluut geheim blijven. Het gaat immers (sic!) om gegevens van private bedrijven constateerde werkgeversorganisatie VNO/NCW tevreden. Het is niet duidelijk hoe ver dit gaat en of dit ook geldt voor informatie die raakt aan maatschappelijke belangen. Anders dan in de Wob, de voorganger van de Woo, is het nu ook mogelijk voor de overheid om bedrijfsinformatie te weigeren die niet in vertrouwen is gedeeld. Een overheid die al dan niet onder druk van lobbyisten het bedrijfsleven te vriend wil houden heeft dus ruim de gelegenheid informatie die mogelijk een breder belang heeft geheim te houden en journalisten inzage te weigeren. Dat is nog eens overduidelijk gebleken in het FTM-onderzoek naar de Shell papers. Een minstens zo groot probleem bij de Woo is de definitie van bedrijven. Eveneens dankzij de SGP is verhinderd dat de Woo ook gaat gelden voor de semipublieke sector. 'Dit past namelijk niet in de in Nederland geldende staatsrechtelijke verhoudingen,' schrijft VNO/NCW. 'Het gaat dan om private bedrijven die deels met publiek geld worden gefinancierd.' Maar zou de verantwoording van dat publieke geld dan niet juist een reden moeten zijn om deze bedrijven wél Woo-plichtig te maken? Hier ligt volgens mij een opdracht voor politieke partijen die meer werk willen maken van de openbaarheid van bestuur. Om volledig verantwoording af te kunnen leggen mag de overheid zich niet kunnen verschuilen achter geheime bedrijfsinformatie. En gegeven de enorme maatschappelijke invloed van met name grote bedrijven is een ruime openbaarheid van informatie in het economische domein een dringende vereiste in een samenleving die het predicaat democratisch hoog wil houden. [overgenomen van Free Flow of Information]

Door: Foto: Felix63 (cc)
Foto: Wilma (selfie) bij De kunstenaar aan het werk © Picasso (1964) © foto Wilma Lankhorst.

Kunst op Zondag verkent het Pablo Picasso jubeljaar

VERSLAG - Acht april j.l. was het vijftig jaar geleden dat kunstenaar Pabo Picasso overleed. Op 25 oktober a.s. wordt zijn geboortedag (1881) herdacht. Wereldwijd besteden 50 musea dit jaar aandacht aan het werk en het oeuvre. Het accent van de feestelijkheden ligt uiteraard in Spanje en Frankrijk. Ook buiten deze twee landen hebben geselecteerde musea de kans gekregen een tentoonstelling te organiseren. Voor Kunst op Zondag zet ik er graag een paar op een rijtje. Ik wens je een mooi Picasso-jaar.

KoZ Cobra Museum presenteert Picasso, terug naar de bron © foto Cobra Museum

Cobra Museum presenteert Picasso, terug naar de bron © foto Cobra Museum.

Picasso in het Cobra Museum

Het team van het Cobra Museum in Amstelveen ging terug naar de bron, op zoek naar de ‘Andere Picasso’. In Amstelveen is een deel van het oeuvre van Picasso dat minder bekend is te zien. Je leest wetenswaardigheden over de culturele achtergrond van de kunstenaar, zijn kindertijd en zijn liefde voor dans & theater. Je krijgt een mooi inzicht in Picasso’s fascinatie voor keramiek.

‘De Andere Picasso, terug naar de bron’ is nog tot en met 8 oktober te zien in het Cobra Museum in Amstelveen.

Royal Delft Pablo Picasso Magisch Keramist © foto Royal Delft

Royal Delft Pablo Picasso Magisch Keramist © foto Royal Delft.

Foto: Bron: Livius.org

Karneades in Rome (2)

In de derde eeuw v.Chr. kregen de Academie van Plato en de Peripatetische school van Aristoteles gezelschap van nieuwe filosofische stromingen, zoals het Cynisme, de Cyreense School, het Epicurisme, de Stoa en de Skepsis. Het was onvermijdelijk dat er ook combinaties zouden komen.

Karneades in Rome

Sceptisch en pragmatisch als hij was, stelde Karneades dat het Romeinse Recht niet was gebaseerd op een natuurlijke orde, maar op praktisch nut. Het ‘natuurrecht’ is volgens Karneades een fictie. Mensen vinden geen wetten uit op basis van een hogere waarheid, maar uit overwegingen van praktisch nut. De natuur drijft alle levende wezens naar wat voor hen nuttig is, en dat is de werkelijke basis van het recht. Wetten verschillen dan ook van elkaar, net als de gewoonten van de volkeren die ze uitvinden. En ze veranderen naar gelang hun cultuur verandert.

Hiermee sluit Karneades aan op de gedachten van Epikouros over recht. Epikouros meende ook dat recht teruggaat op praktisch nut. Het verschil is dat Karneades, in tegenstelling tot Epikouros, de nadruk legde op de veranderlijkheid van het recht. Epikouros beschouwt de moraal als een individuele afweging, met als doel het maximaliseren van genot. Maar wat genot is, is volgens Epikouros afhankelijk van het mens-zijn, niet van de cultuur waar iemand in leeft. Op die manier streefde Epikouros naar een moraalfilosofie met universele morele uitspraken.

Doneer voor ¡eXisto!, een boek over trans mannen in Colombia

Fotograaf Jasper Groen heeft jouw hulp nodig bij het maken van ¡eXisto! (“Ik besta!”). Voor dit project fotografeerde hij gedurende meerdere jaren Colombiaanse trans mannen en non-binaire personen. Deze twee groepen zijn veel minder zichtbaar dan trans vrouwen. Met dit boek wil hij hun bestaan onderstrepen.

De ruim dertig jongeren in ¡eXisto! kijken afwisselend trots, onzeker of strak in de camera. Het zijn indringende portretten die ook ontroeren. Naast de foto’s komen bovendien persoonlijke en vaak emotionele verhalen te staan, die door de jongeren zelf geschreven zijn. Zo wordt dit geen boek óver, maar mét en voor een belangrijk deel dóór trans personen.

Foto: Roger W (cc)

Slowakije: nieuw hoofdpijndossier voor de EU?

Morgen gaan de Slowaken naar de stembus. In de voorbeschouwingen wordt de mogelijke terugkeer van Robert Fico als regeringsleider opgevat als een bedreiging voor de stabiliteit van Europa. De populist en Russofiel Fico wil de steun van zijn land aan Oekraïne terugdraaien. Slowakije zou onder zijn leiding in het spoor van Orbán een nieuwe Europese bondgenoot van Poetin kunnen worden. Wint Rusland de Slowaakse verkiezingen? kopt de conservatieve Britse nieuwssite UnHerd. Politico’s Matthew Karnitschnig relativeert dergelijke geluiden. Als Fico wint, wat nog helemaal niet zeker is, zal hij met niet meer dan 20% van de stemmen hoogstens een zeer instabiele regering kunnen vormen die het waarschijnlijk niet lang zal uithouden. En ondanks alle anti-westerse retoriek is een uittrede uit de NAVO ondenkbaar.

Slowakije, het oostelijke deel van het voormalige Tsjecho-Slowakije (niet te verwarren met Slovenië) heeft ruim 5 miljoen inwoners en is op Bulgarije na het armste land in de EU. Het land is in meerdere opzichten sterk verdeeld. Een jongere, stedelijke pro-Europese generatie staat tegenover een oudere, meer pro-Russische groep. De laatste is vooral op de platteland te vinden waar de armoede het grootst is en waar een oudere generatie met een zekere nostalgie terugkijkt op het socialistische verleden. Daar hebben de sociaaldemocraten van Fico’s partij Smer de grootste aanhang. De meeste jongeren hebben hun hoop gevestigd op de 39-jarige nieuwkomer, Europarlementslid Michal Šimečka en zijn Progressief Slowakije. In de laatste polls staat de SMER nog bovenaan met 20%, direct gevolgd door de snel gestegen PS met 18%. PS is een pro-Europese sociaal-liberale partij en heeft zich in het Europarlement aangesloten bij Renew, waar ook D66 en de VVD in zitten. Šimečka is sinds vorig jaar een van de vice-voorzitters van het Europarlement. De president van Slowakije, Zuzana Čaputová, die al heeft aangekondigd niet meer op te zullen gaan voor een tweede termijn, is ook lid van de PS. De jurist Čaputová werd bekend door haar strijd tegen de plannen voor de opslag van giftig afval. In 2019 werd ze als anti-corruptiekandidaat met overmacht als president gekozen. Een overzicht van aan de verkiezingen deelnemende partijen vind je hier.

Foto: Tweede Kamer Schermafbeelding Debat gemist stemmingen 18-10-2022

De Tweede Kamer is Sinterklaas niet

In een, zonder dat er verkiezingen aan te pas zijn  gekomen, gewijzigde samenstelling van de Tweede Kamer, werd er vorige week gestemd over de ‘Prinsjesdagmoties’. De geachte afgevaardigden probeerden het demissionaire kabinet geld af te troggelen. Een betere formulering is misschien: de partijen probeerden geld veilig te stellen voor allerlei doelen.

Daartoe werden 21 moties opgetuigd. De meesten hadden tot doel koopkracht op peil te houden of armoede te dempen. De VVD-fractie kwam met één kadootje:  1 jaar verlenging van de korting op benzine-en dieselaccijnzen. Die motie werd aangenomen.

De VVD was koploper tegenstemmen door 16 van de 21 moties met weer andere kadootjes af te wijzen. CDA en SGP volgenden door elk 15 keer tegen te stemmen.

De verhoudingen lagen bij elke motie wel een beetje anders, maar grosso mode kon de Tweede Kamer er niet van beticht worden de Sinterklaas uit te hangen. Van de 21 moties die her en der financiële pijn moesten wegnemen, werden er maar acht aangenomen. Dertien werden dus verworpen.

In deze excelsheet staan ze bij elkaar, met het stemgedrag van de Tweede Kamerfracties.

Een paar frappante moties.

Een motie van Marijnissen (SP) om in 2024 233 miljoen bezuinigingen op de ouderenzorg terug te draaien werd met 69 stemmen voor en 81 tegen afgewezen.
Tegen: VVD, D66, CDA, CU, Volt, Gündogan, Omtzigt
Voor: PVV, PvdA, SP, GL, PvdD, FvD, BBB, DENK, SGP, Van Haga, BIJ1, Ephraim, Den Haan, JA21

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Closing Time | Mon âme

Mathieu Saïkaly is een Franse singer-songwriter en acteur van Libanese afkomst. In 2014 won hij de finale van de talentenshow Nouvelle Star.

De meeste van zijn liedjes en covers zijn traag, romantisch en een beetje dromerig.

Closing Time | Ain’t That Peculiar?

Fanny was de eerste band die volledig uit vrouwen bestond en serieuze rockmuziek maakte.

De band was opgetrokken rond twee Filipijns-Amerikaanse zussen, gitariste June en bassiste Jean Millington en produceerde vier albums voor ze uit elkaar gingen. Ondanks hun kortlopende carrière baanden ze de weg voor veel andere vrouwelijke rockartiesten.

In 2021 werd de band nog eens in de schijnwerpers gezet in de documentaire FANNY: The Right to Rock.

Closing Time | Slowdive

Shoegaze-band Slowdive heeft een nieuw album, everything is alive – hun tweede na een pauze die 22 jaar duurde (1995-2017). Maar aangezien we Slowdive nog nooit in de Closing Time hebben gehad, kies ik voor vanavond toch maar een nummer van hun klassieker in het genre uit 1993, Souvlaki, dat hier ooit wel op een lijstje terechtkwam.

Vorige Volgende