De een gaat op pad om lezingen te verzorgen. Een ander hijst zich in een historisch kostuum om antieke ambachten te demonstreren. De derde doet zijn best om de media adequaat te informeren. De chef-wetenschap van het NRC Handelsblad interviewte een Britse oudhistoricus die naar Nederland is gekomen. Wat beweegt tientallen vrijwilligers om deze week onbezoldigd uitleg te geven over de Romeinse cultuur? Plezier, ongetwijfeld. De Romeinenweek is elk jaar weer gezellig. Maar er is méér. Wat eveneens speelt is het besef dat de Romeinen belangrijk zijn geweest. Dat leerde u niet in de geschiedenisles, want het eerste kwart van de Nederlandse geschiedenis is gereduceerd tot één canonvenster. Het is dus verklaarbaar dat Halbe Zijlstra als staatssecretaris van Cultuur het belang niet inzag van ‘musea vol opgegraven potten en pannen’.
Dit is het Sargasso-café van vrijdag 05-05-2017. Hier kan onder het genot van een virtueel drankje, nootje en/of kaasplankje alles besproken worden wat elders off topic is.
Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.
Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.
Op 5 mei 1985 – tweeëndertig jaar geleden – brachten Ronald Reagan en Helmut Kohl een bezoek aan het militaire ereveld te Bitburg. Het leek zo’n goed idee: twee politici, één namens de democratische republiek in de voormalige nationaalsocialistische staat en één namens de bevrijders, zouden zich hier symbolisch verzoenen.
Wat helaas over het hoofd was gezien, was dat op Bitburg negenenveertig SS-ers lagen begraven. Er volgde een enorme rel en het werd er niet beter op toen Reagan opmerkte dat de gesneuvelde SS-ers eigenlijk net zo goed oorlogsslachtoffers waren geweest. Alle ophef leidde er – als ik het me goed herinner – uiteindelijk toe dat er geen kransen werden gelegd en dat de verzoening beperkt bleef tot een handdruk.
Ook de Ramones, die doorgaans niets wilden weten van politiek, lieten van zich horen: “Bonzo Goes to Bitburg“. En dat wilde wat zeggen, want gitarist Johnny Ramone was een groot bewonderaar van Reagan. Hij kon er echter niet onderuit te erkennen dat zijn president hem dit keer had teleurgesteld.
COLUMN - Zoals ik vorige week al schreef, meende de joodse geschiedschrijver Josephus dat de Egyptenaren een veel minder flatteuze variant op het Exodusverhaal kenden. In dit verhaal worden de Israëlieten enerzijds geportretteerd als de goddeloze onderdrukkers van het Egyptische volk (Hyksos) en anderzijds als een groep melaatsen geleid door een opstandige priester (Osarseph). Dit verhaal zou opgetekend staan in het door Josephus geciteerde werk van de Egyptische priester Manetho. Uit een objectieve lezing van de geciteerde passages blijkt echter dat deze vooral betrekking hebben op andere gebeurtenissen uit de Egyptische geschiedenis, zoals de verdrijving van de Hyksos, de religieuze hervormingen van Akhenaten en mogelijk een slavenopstand en een lepra-epidemie. De enige overeenkomst die overeind blijft, is dat zowel de Tora als de Aegyptiaca erkennen dat Noordwest-Semitische stammen een tijdlang over de Nijldelta hebben geheerst. Nu is de vraag welke waarde we aan deze overeenkomst moeten toekennen.
Het feit dat de Tora de aanwezigheid van de Israëlieten in de Nijldelta ongeveer in de Hyksosperiode plaatst, wordt door maximalisten aangegrepen als argument voor de stelling dat de Tora historisch betrouwbaar is. Herinneringen aan de Hyksostijd zouden door de inwoners van Kanaän in mondelinge tradities zijn overgeleverd en uiteindelijk in de Tora terecht zijn gekomen.
Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.
Dit is het Sargasso-café van donderdag 04-05-2017. Hier kan onder het genot van een virtueel drankje, nootje en/of kaasplankje alles besproken worden wat elders off topic is.
OPINIE - Het kon niet uitblijven natuurlijk, na alle borstklopperij over onze normen en waarden krijgt website GeenStijl er van langs: er zijn mensen die genoeg hebben van het objectiveren van vrouwen als verdienmodel. Rosanne Hertzberger schreef een column in NRC en vraagt zich af welke adverteerders het eigenlijk OK vinden dat hun naam gekoppeld wordt aan deze praktijken. Voor de duidelijkheid, GeenStijl is onderdeel van de Telegraaf Media Groep en ze halen via de advertenties op Dumpert en GeenStijl een behoorlijke omzet.
Bij de Volkskrant ontvouwde Loes Reijmer het typische GeenStijl gedrag: een vaag artikel over vrouwen schrijven en een hele serie van seksistische ‘complimentjes’ er overheen door de reaguurders. De reactie was zoals te verwachten: GeenStijl ging er met gestrekt been in en schreef een artikel over Loes met de vraag ‘zou u haar doen?’. De reacties volgden het standaard patroon.
Deze week riep Heleen Mees letterlijk op tot een adverteerdersboycot: ‘bedrijven, stop met adverteren op sites waar vrouwen virtueel verkracht worden’. Ophef compleet.
Toch missen deze 3 columnisten een groot onderdeel van de beleving GeenStijl. Die speelt zich namelijk grotendeels buiten de website af: als er één of ander vaag en misleidend artikel wordt geplaatst over een organisatie, minderheden of persoon, linken ze graag naar de persoonlijke website of Twitter-account van personen of organisaties. En als dat niet lukt, noemen ze gewoon even een volledige naam.
ELDERS - Vorige week donderdag bestormde een menigte demonstranten het parlement van Macedonië uit protest tegen de benoeming van de Albanees Talat Xhaferi als de nieuwe parlementsvoorzitter. Er vielen honderd gewonden.
Tot nu toe zijn twaalf mensen gearresteerd. De politie heeft nog meer arrestaties in het vooruitzicht gesteld. Een hoge politiefunctionaris, Mitko Cavkov, is door de minister van Binnenlandse Zaken ontslagen omdat hij niet adequaat zou hebben opgetreden tegen de demonstranten. De identiteit van de arrestanten is niet bekend gemaakt maar de sociaaldemocratische partij SDSM heeft foto’s gepubliceerd van relschoppers, alle leden en aanhangers van de conservatieve partij VMRO DPMNE van demissionair premier Gruevski. Talat Xhaferi is deze week gestart in zijn functie als voorzitter van het parlement. Hij heeft president Ivanov laten weten dat alles klaar is voor de formatie van een nieuwe regering. Buiten het parlement demonstreren nog steeds duizenden mensen tegen de Albanezen. Ze eisen nieuwe verkiezingen.
De rellen hebben alles te maken met de vorming van een nieuwe regering waar Gruevski’s partij zeer waarschijnlijk niet aan zal deelnemen. De voormalig premier dreigt onder de nieuwe verhoudingen in staat van beschuldiging gesteld te worden wegens het op grote schaal afluisteren van zijn tegenstanders. Op grond van de uitslag van de verkiezingen die eind vorig jaar na veel strubbelingen zijn gehouden zou een coalitie van sociaaldemocraten en partijen van de Albanese minderheid een regering kunnen vormen. President Ivanov, partijgenoot van Gruevski, heeft dit tot nu toe tegen gehouden. Hij vindt dat de voorwaarden waaronder de Albanezen een coalitie hebben gesloten met de SDSM niet in het belang van het land. De Albanezen, een kwart van de bevolking van Macedonië, willen onder andere dat hun taal erkend en onderwezen wordt als een van de landstalen.
Dat kan! Sargasso is een collectief van bloggers en we verwelkomen graag nieuw blogtalent. We plaatsen ook regelmatig gastbijdragen. Lees hier meer over bloggen voor Sargasso of over het inzenden van een gastbijdrage.
Arnold Schönberg (1874 – 1951) was een Oostenrijkse, joodse componist. Hij is vooral bekend omdat zijn muziek behoorlijk radicaal was: aritmisch, atonaal, a-alles. De nazi’s benoemden zijn muziek als “gedegenereerd”.
Het stuk A Survivor from Warsaw stamt uit 1947, en is geschreven ter herdenking van de slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog. Het stuk gaat over de opstand in het ghetto van Warschau, in 1943. Het stuk is “toonladderloos”, omdat het geschreven is volgens Schönbergs eigen twaalftoonstechniek.
RECENSIE - Marx had gefaald. Het proletariaat had gefaald. In plaats van dat de geschiedenis onafwendbaar afstevende op de wereldrevolutie, liet de massa der arbeiders zich paaien met een loonsverhoging hier en wat wetgeving daar. De massa wilde bourgeois worden – en dat betekende dat het decadente kapitalisme zou blijven bestaan. En als er iets was wat George Sorel (1847-1922) haatte, dan was het de ‘sociale vrede’ waar iedereen het over had, en een verburgerlijkte arbeidersklasse.
In zijn Réflexions sur la violence (1908) schetste Sorel daarom een andere weg naar de revolutie en een betere samenleving. Als de revolutie niet vanzelf tot stand zou komen, moest zij worden georganiseerd door een visionaire elite. En het wapen waarover deze elite beschikte, was de algemene werkstaking. De elite moest de arbeidersklasse leiden, zodat deze zou opstaan tegen haar uitbuiters.
Om haar zo ver te krijgen was het ‘wetenschappelijk’ marxisme ontoereikend. Sorel kende de Franse psycholoog Gustav Le Bon (1841-1931) en zijn Pschologie des Foules (1895). De massa, schreef Le Bon, was irrationeel. Zij dacht niet logisch; zij dacht in termen van beelden. Maar terwijl Le Bon meende dat de massa vooral dom en conservatief was, meende Sorel dat zij net zo goed ingeschakeld kon worden voor de revolutie – mits de elite haar de juiste mythe aanreikte, en de juiste symbolen en leuzen, schreef hij in Reflexions:
COLUMN - “We stonden met het hele gezin op de binnenplaats. Mijn vader en moeder, tien broers en zussen en ik. Ook al was ik nog maar vier jaar, de beelden zal ik nooit vergeten. Het was een avond met een prachtige zonsondergang. Rondom ons stonden overal Duitse soldaten.
De silhouetten van vrachtwagens en een motor met zijspan. Mannen in uniformen liepen het huis in en uit en keken ook in de beide schuren op het erf. Ze praatten voor mij onverstaanbaar met elkaar. Overal zag ik het licht van zoeklampen.
We hebben er gestaan tot ze gevonden hadden wat ze zochten: een radio en onverwacht op de koop toe ook nog een geweer met patronen. Mijn vader moest in het zijspan van de motor gaan zitten, mijn beide oudste nog thuiswonende broers werden in één van de vrachtwagens geladen.
Zo zag ik ze vertrekken. Een film die ik telkens weer zie, met mijn ogen open of dicht het maakt niet uit. De lichten van de wegrijdende colonne doofden langzaam uit.
Ons huis leek er weer net zo uit te zien als elke avond. Het huis en erf met schuren opgenomen in de nacht, alleen in de kamer zag ik een lampje branden. We gingen naar binnen. Mijn broers werden de daaropvolgende dag vrijgelaten, mijn vader keerde nooit terug.”
De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.
Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.
De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.
Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.