OPINIE - Een urgent punt voor de kabinetsformatie.
Het ging in de campagne vrijwel niet over de kwaliteit van ons openbaar bestuur, de vernieuwing van het huis van Thorbecke, de overzichtelijkheid van het bestuur, het niveau van samenwerking tussen politiek en ambtelijke organisatie.
Kunnen politieke partijen en ambtelijke organisatie nog een professionele relatie met elkaar hebben? De politieke fragmentatie vertaalt zich in onnuttige complexiteit van regelgeving, want elk politiek compromis moet in de beleidsuitvoering tot zijn recht komen.
Als een proces binnen bepaalde waarden blijft, spreekt de cybernetica van homeostasis: een soort dynamisch evenwicht waarin niets verandert. De verkiezingscampagne leek daar op: er gebeurt van alles en toch verandert er niks.
Wat is zo onbehaaglijk en verontrustend? Is het oog van de beschouwer het probleem? Of ben je niet gek en is de omgeving dat wel? Zo kwam ik terecht bij “Slow politics”, zes uren van interviews in de Balie. In het derde blok zat Tjeenk Willink aan tafel.
Risico beheersen
Ineens zei Herman Tjeenk Willink iets boeiends: “De politiek kent zijn eigen functie niet meer. Dat is het voortdurend bepalen en herformuleren van het algemeen belang.” Vervolgens toonde hij zich knorrig over de onderwerpen in de verkiezingsstrijd. Het verschil tussen politiek en bestuur is verloren gegaan, zei hij en “de politiek toont zich een slecht medebestuurder.”