Voorpagina

Zoekresultaten voor

'holocaust'

Foto: Tom Davidson (cc)
Foto: Andy Miah (cc)

Associatie met Holocaustoverlever brengt Corbyn in het nauw

, door

Je moet wel een uitermate fijn ontwikkeld gevoel voor dialectiek bezitten om te kunnen bevatten dat de joodse staat, die is gesticht met het doel het anti-semitisme onschadelijk te maken, nu een van de belangrijkste oorzaken dreigt te worden van een nieuw verschijnsel, met name het anti-israëlisme. Het lijkt enigermate op het oude anti-semitisme, maar het is er geenszins mee identiek. Dat nieuwe gewas kan hier en daar nog wel voeding trekken uit oude wortels, maar de huidige politiek van de staat Israël voorziet erin dat het ook volslagen uit eigen kracht kan groeien. Dat het een schijn van gelijkenis vertoont met het ouderwetse anti-semitisme ligt vooral aan het feit dat zoveel joden naar buiten toe kritiekloos de Israëlische politiek onderschrijven – ook in gevallen waarin die de spot drijft met criteria van humaniteit en internationaal recht.

Wie schreef dit? De in 2014 overleden vredesactivist Hajo Meyer. Het citaat is uit een essay over antisemitisme dat hij schreef voor een boekje bestaande uit bijdragen van een aantal leden van ‘Een Ander Joods Geluid’.

Het citaat is ineens weer heel actueel. Meyer duikt namelijk ineens op in de alsmaar doorzeurende soap in Groot-Brittannië dat de Labour Party een ”antisemitisme probleem” zou hebben en dat partijleider Jeremy Corbyn er niet mee afrekent en misschien zelf ook wel antisemiet zou kunnen zijn.

Foto: Shannon Clark (cc)

Eén Europa, één Holocaustherinnering?

, door

ACHTERGROND - ‘Het Achterhuis,’ kamp Westerbork of Vught: na de oorlog zijn het plekken geworden waar we de Holocaust actief herinneren. Toch is dat niet in heel Europa zo. In Oost-Europa, waar het geweld na de Tweede Wereldoorlog doorging, is men het niet eens over de betekenis en bestemming van beladen locaties. Hoe ga je met deze plekken om? In de lezingenserie ‘Duister verleden’ plaatst historicus prof. dr. Rob van der Laarse (UvA) de Holocaustherinnering in Europees perspectief.

Ondanks pogingen van Europa om een universeel geldend verhaal van de Holocaust te maken, is er nog steeds geen versie waarin iedereen zich herkent. Een lijn tekent zich af tussen Oost- en West-Europa.

Op 27 januari 1945 werd Auschwitz door het Russische Rode Leger bevrijd. 70 Jaar later was de Russische president Vladimir Poetin tijdens de Holocaust Memorial Day in Auschwitz de opvallende afwezige. De bevrijder werd niet uitgenodigd. Hoe kon dit zo gebeuren? In de lezing ‘Van Holocaust tot herinneringsoorlog’ legt historicus prof. dr. Rob van der Laarse uit hoe politiek en herinnering onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn.

Nooit meer Auschwitz

De herinnering aan de Holocaust is één van de ideologische fundamenten van de Europese eenwording. In 2000 legden Europese hoogwaardigheidsbekleders de Stockholm-declaratie af. Dit vormde het begin van The International Task Force for International Cooperation in Holocaust Education, Remembrance and Research, kortweg ITF. Boodschap: nooit meer Auschwitz. De Holocaust heeft universele betekenis, omdat het de grondvesten van de beschaving aantastte.

Quote du Jour

Quote du Jour | Combating Holocaust Denial

, door

“This is a huge resource for combating Holocaust denial. The German national authorities were never given access to the archive by the allies after the war. All of this has never seen the light of day.”

Onderzoeker Dan Plesch over het belang van de holocaust-archieven van de VN, die nu pas voor het publiek open gaan. Dat het bestrijden van holocaust-ontkenners daarvoor een argument zou zijn, is eigenlijk diep triest.

Foto: copyright ok. Gecheckt 06-11-2022

Holocaust en (het ontbreken van) de staat

, door

RECENSIE - De Holocaust was, dat is inmiddels wel duidelijk, een zaak geweest van improviseren. In de loop der jaren ging een steeds agressiever en explicieter taalgebruik gepaard met een al werkende weg ontwikkelen van methoden om Joden snel en efficiënt om te brengen. Lokale factoren, zoals oude tegenstellingen, weerzin jegens de arrogante bezetter en bureaucratische rompslomp, konden daarbij de voortgang hinderen, dan wel juist vergemakkelijken.

Daarbij komt dat de door Hitler in januari 1939 afgekondigde ‘oorlog tegen de Joden’ in feite pas van start ging met de Duitse inval in de Sovjet-Unie, zodat daar ook de eerste grote massamoorden werden uitgevoerd. Het eindresultaat van dit alles was dat in sommige Europese regio’s de meeste Joden de oorlog konden overleven; elders werden ze allemaal vrijwel direct na de komst van de nazi’s het slachtoffer van de kogel, en achtergelaten in een greppel niet ver van hun woonplaats; anderen moesten juist weer over honderden kilometers op transport worden gesteld, om in het Oosten te worden vergast. Talloze Joden werden vermoord door Duitse Einsatzgrupen of SS-eenheden; talloze anderen door collaborateurs. En ga zo maar door.

Wat gaf lokaal de doorslag? Historici doen al jaren verwoede pogingen om in de lappendeken van gruwelijkheden enige orde te scheppen, en al de verschillende factoren in kaart te brengen en te wegen.

Waan van de dag

Duitsland herinnert Netanyahu aan Duitse verantwoordelijkheid voor Holocaust

, door

Q: Hoe noem je iemand die geen onderscheid maakt tussen de staat Israël en Joden die elders wonen, stelt dat Joden niet in Europa thuishoren en bovendien durft te beweren dat Hitler niet verantwoordelijk was voor de Holocaust … ?

A: Benjamin Netanyahu.

De Duitse regering zag zich door deze laatste opmerking, anno 2015, gedwongen om te reageren en de wereld nogmaals te wijzen op de Duitse verantwoordelijkheid voor de Holocaust:

Foto: Richard Gould (cc)

De nieuwe Holocaustontkenners

, door

OPINIE - De geschiedenisvervalsing van rechts is gearriveerd bij het Heilige der Heiligen: de Holocaust. Niet langer is de Holocaust de door een met blanke suprematie geobsedeerd, racistisch rechtsnationaal regime georganiseerde, grootschalige en industriële moordpartij op het Joodse volk: het is een islamitisch dingetje geworden.

Wie dit ontkent, krijgt als antwoord het bezoek aan Hitler van de Grootmoefti van Jeruzalem, Amin al-Husseini. Dit vond plaats eind november 1941, toen de Einsatzgruppen van de SS achter de linies aan het Oostfront allang bezig waren het “Joodse probleem” in de bezette zones – op weinig industriële manier – op te lossen. Het was bijna twee jaar na de beruchte rede van Hitler in de Rijksdag van 30 januari 1939:

Wenn es dem internationalen Finanzjudentum in und außerhalb Europas gelingen sollte, die Völker noch einmal in einen Weltkrieg zu stürzen, dann wird das Ergebnis nicht der Sieg des Judentums sein, sondern die Vernichtung der jüdischen Rasse in Europa!

Geschiedenisvervalsing is erg modieus tegenwoordig. Het volgt een vast patroon wat ook in de rechtspopulistische politiek te herkennen is: simplificatie, simplificatie, simplificatie. De Holocaust is ingewikkelde materie en onze kennis ervan reikt meestal niet verder dan afschuwelijke foto’s van uitgemergelde slachtoffers in concentratiekampen.

Foto: SDASM Archives (cc)

Nederlands verzet tegen Amerikaanse holocaustwet

, door en

NIEUWS - Nederlandse verzekeraars verzetten zich tegen een Amerikaanse holocaustwet. Waarom?

Nederlandse verzekeraars lobbyen sinds 2007 tegen een aantal versies van een Amerikaanse holocaustwet. Ze worden daarin gesteund door Joodse organisaties in binnen- en buitenland. Dit blijkt uit een analyse van de cijfers van de website Open Secrets, dat lobbyactiviteiten in de Verenigde Staten (VS) publiceert.

Aegon, ING en het Verbond van Verzekeraars hebben gezamenlijk tientallen keren gelobbyd en enkele tonnen uitgegeven tegen de zogenoemde Holocaust Insurance Accountabiliy Act. Dat wetsinitiatief behartigt belangen voor Joodse Holocaustslachtoffers die voor de Tweede Wereldoorlog polissen afsloten bij verzekeraars, maar daar na de oorlog niets meer van terug zagen. De verzekeraars en organisaties vinden echter dat de wet, die verschillende keren behandeld is in het Amerikaanse Congres, meer kwaad dan goed doet.

De wet maakt het mogelijk dat slachtoffers of hun nabestaanden de polissen via de rechter alsnog claimen bij de voornamelijk Europese verzekeraars. Maar volgens de verzekeraars en Joodse organisaties als de Nederlandse Stichting Individuele Verzekeringsaanspraken (Sjoa) en het American Jewish Commitee (AJC) werkt een al bestaand systeem dat de belangen van de claimers behartigt prima, zowel in Nederland als in de VS. De nieuwe wet zou dat systeem ondermijnen.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Holocaustontkenning

, door

Mensen zijn gehecht aan hun dreigingen.

Vorige week verschenen er berichten in de krant over cyberaanvallen op en van het Nederlandse leger. Ik werd gebeld door een journalist die vroeg: ‘Is het mogelijk om heel Nederland plat te leggen met een cyberaanval?’ Die vraag krijg ik ongeveer een keer per maand.
    Het is een onderwerp waar overdrijving de norm is geworden. Degene met de meest levendige fantasie, domineert het debat. Voor alle duidelijkheid: het lijkt me zinnig dat het leger haar systemen kan verdedigen en, binnen militaire operaties, de systemen van tegenstanders kan aanvallen. Maar veel zaken die nu onder het kopje ‘cyberoorlog’ worden geschaard, zijn marginale vormen van criminaliteit of activisme.
    Laatst was ik te gast bij de VVD. Twee Kamerleden en tiental andere partijgenoten wilden zich laten informeren over het onderwerp cyberoorlog. Mijn poging om de overdrijving te bestrijden, stuitte op scepsis. Sprekers verontschuldigden zich telkens eerst voor het feit dat ze niet deskundig waren, om vervolgens mij ervan te willen overtuigen dat er heel ernstige dreigingen waren. De kennisoverdracht verliep in omgekeerde richting.
    Op een gegeven moment sloeg de scepsis om in irritatie. Een jonge vrouw, waarvan later bleek dat ze als juriste aan de universiteit werkte, zei: ‘Ik vind het, met alle respect, nogal zinloos om te praten over of cyberoorlog wel of niet bestaat. Het lijkt me beter om ervan uit te gaan dat het bestaat.’
    Toen begreep ik: mensen zijn gehecht aan hun dreigingen. Die kun je niet zomaar afpakken.
    Ergens halverwege de bijeenkomst zei ik: ‘Ik voel me net een holocaust-ontkenner.’
    Op weg naar huis, vroeg ik me af aan welke dreigingen ik gehecht ben.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Holocaust Dag met een persoonlijke tintje

, door

Gisteren, 19 april, was het holocaust dag (Yom Hashoa), een dag die Israel heeft ingesteld voor de herdenking van de slachtoffers van de nazi-vernietiging. Meestal sla ik die dag over, omdat ik een bezoek aan de jaarlijks Auschwitz herdenking of een bezoek op 4 mei aan de Hollandsche Schouwburg wel genoeg vind. Ik ben vóór holocaust herdenkingen, dat wel, maar toch ook erg tegen een overkill eraan, aanhanger als ik ben van de school van Norman Finkelstein, die het boek ‘De Holocaust industrie’ schreef als aanklacht tegen de manier waarop de herdenking van dit verleden tot een politiek wapen is gesmeed.

Maar gisteren was anders.

Een paar maanden geleden werd ik benaderd door Wolter Noordman, inwoner van Heerde (bij Zwolle), die in zijn vrije tijd een productief amateur-historicus is en meerdere boeken over vergeten episodes uit de Tweede Wereldoorlog op zijn naam heeft. Hij was mij op het spoor gekomen via het Digitaal Monument, waar ik wel eens een email heen gestuurd had en vroeg of ik inlichtingen kon verschaffen over ene Eduard Maurice Hijmans, die in de gemeente Heerde in een een inrichting had gezeten. Noordman wilde dat weten in het kader van een onderzoek naar het lot van zes Joodse patiënten van deze inrichting die waarschijnlijk alle zes in nazi-kampen waren vermoord.
Ik was me van het bestaan van deze Eduard Hijmans nooit zo bewust geweest. Maar een blik op de familiepapieren in mijn bezit leerde wie hij was: een achter-achterneef van me via de kant van zijn vader die geneesheer directeur was geweest van het ziekenhuis Bronovo in Den Haag. Maar bovendien ook nog eens een achterneef via zijn grootmoeder, Johanna Kann, die van zichzelf ook een Hijmans was. Met mijn hulp wist Noordman naaste familie van hem op te sporen, het verhaal compleet te krijgen en zelfs foto’s boven water te krijgen. (zie bijvoorbeeld hiernaast). Eduard Hijmans had van jongs af aan geleden aan epilepsie en was ook mentaal niet 100% procent geweest. Hij was inderdaad in 1943 naar Auschwitz gedeporteerd en daar onmiddellijk na aankomst vergast.

Volgende