‘The fight goes on‘ schrijft Stella Morris, de partner van Julian Assange, in haar reactie op het besluit van het Supreme Court om Assange niet in de gelegenheid te stellen een besluit van het High Court aan te vechten. Het High Court draaide in december een uitspraak van een lagere rechter terug die uitlevering van Assange aan de Verenigde Staten om medische redenen had verhinderd. Rechter Vanessa Baraitser achtte het risico groot dat een verblijf in een Amerikaanse gevangenis Assange geestelijk en lichamelijk zodanig zou schaden dat suicide niet kon worden uitgesloten. De aanklagers van de VS wisten het High Court er van te overtuigen dat Assange netjes zou worden behandeld. Er bleef zijn verdedigers slechts een klein juridisch gaatje over: beroep bij het Supreme Court. Nu deze hoogste rechterlijke instantie geen beroep wil toestaan ligt de bal bij de minister van Binnenlandse Zaken Priti Patel die de uitlevering formeel moet goedkeuren. Als zij dat doet, en dat gebeurt waarschijnlijk pas over een paar maanden, kan het advocatenteam van Assange nog proberen bij rechter Baraitser de zaak weer open te breken. En dan met name op punten die zij in haar vonnis van januari 2021 niet heeft meegenomen: de eventuele schending van mensenrechten en van de persvrijheid waartoe de uitlevering van Assange aan de VS zou kunnen leiden.
De Verenigde Staten hebben in deze zaak van begin af aan geweigerd om over persvrijheid te praten. Volgens de aanklagers schond Assange met de publicatie van duizenden vertrouwelijke stukken op Wikilweaks het staatsgeheim. Hij is in hun ogen geen journalist of uitgever, hij is een crimineel die de Amerikaanse belangen heeft geschaad. En daarvoor moet hij boeten. Intussen zit Assange inclusief zijn verblijf in het Ecuadoriaanse ambassade nu al bijna tien jaar vast. De Britse rechter stond niet toe dat hij de procedure voor zijn uitlevering op borgtocht kon afwachten uit vrees dat hij er opnieuw vandoor zou gaan.
Pompeo
Wraak lijkt een belangrijk motief om Assange koste wat koste in de VS te kunnen berechten. Vorig jaar werd bekend dat er in 2017 binnen de CIA zelfs plannen waren om Assange te vermoorden. Hij zat toen nog vast in de ambassade van Ecuador in Londen waar hij asiel had gezocht om uitlevering aan de VS te voorkomen. Toenmalig CIA baas Mike Pompeo was woedend over onthullingen op Wikileaks over hackingtools van de CIA, een inbreuk die het bureau als het grootste gegevensverlies in zijn geschiedenis beschouwde. Ze wilden bloed zien, volgens een voormalige veiligheidsfunctionaris. Pompeo bestempelde Wikileaks als een vijandige inlichtingenorganisatie, een kwalificatie die een agressievere aanpak mogelijk zou maken.
Persvrijheid
Het gevecht van Assange is niet zonder belang voor de persvrijheid en de democratie. Als Assange als eerste journalist volgens de Espionage Act uit 1917 veroordeeld zou worden kan dat consequenties hebben voor alle media. Dan lopen alle journalisten het risico van gevangenisstraf als zij informatie van klokkenluiders van inlichtingendiensten, het leger of de overheid in ruimere zin publiceren. Voormalig klokkenluider Daniel Ellsberg, de klokkenluider van de Pentagon Papers over de oorlog in Vietnam steunt Assange dan ook. De documenten die Ellsberg bij de krant bezorgde toonden onder andere aan dat de regering van Lyndon B. Johnson systematisch had gelogen, niet alleen tegen de bevolking maar ook tegen het Congres. Dergelijke informatie zou wel eens veel moeilijker aan het licht kunnen komen als klokkenluiders en journalisten met Assange als voorbeeld terugschrikken voor de risico’s van onthulling van laakbaar gedrag van de overheid.
[overgenomen van Klokkenluiders en Persvrijheid]
Reacties (19)
Het bespreken van ontwikkelingen in de Assange-zaak zonder te benoemen dat hij heeft samengewerkt met de Russische geheime dienst zou niet meer moeten kunnen.
In deze casus past enige voorzichtigheid voor het gebruik van al te grote woorden over persvrijheid en democratie. Is Assange een journalist? Of kunnen we hem beter beschouwen als een (bijzondere) medewerker van de Russische geheime dienst? En is persvrijheid en democratie eigenlijk wel gebaat bij het op vrije voeten stellen van deze Assange, iemand die actief heeft bijgedragen aan de verkiezing van Trump?
Het is ook wel bijzonder dat de uitspraken van de Britse rechters door de fans van Assange consequent ter discussie worden gesteld als ze negatief uitpakken voor hun held.
Ik ken de beschuldigingen tegen Assange. De bewijsvoering blijft een probleem veronderstelde de NYT toen hij na zeven jaar asiel in de Ecuadoriaanse ambassade door de Britse politie werd gearresteerd: ‘It remains unclear whether the arrest of Mr. Assange will be a key to unlocking any of the lingering mysteries surrounding the Russians, the Trump campaign and the plot to hack an election.’ Voor zover ik weet hebben de Amerikaanse aanklagers die om zijn uitlevering hebben gevraagd hem ook niet beschuldigd van spionage voor Rusland. Dat zouden ze toch wel gedaan hebben als ze hem willen veroordelen volgens die oude Espionage Act?
Maar het gaat over veel meer dan een van spionage verdacht persoon. De vervolging en veroordeling van Assange bedreigt journalisten van de NYT, de Guardian en andere media die het nog steeds tot hun taak rekenen de waarheid over het handelen van inlichtingendiensten, het leger en andere geheime onderdelen van de Amerikaanse overheid aan het licht te brengen. Assange moet dienen als voorbeeld voor andere journalisten.
Waarom noem je die dan niet?
Over die bewijsvoering, die is zo problematisch niet. We weten dat de Russische geheime diensten de Democratische partij heeft gehackt, we weten dat die emails vervolgens aan Wikileaks zijn verstrekt, we weten dat Wikileaks de openbaarmaking daarvan heeft gecoördineerd met de Trump-Campagne (daar is Roger Stone voor veroordeeld).
Lijkt me meer dan genoeg bewijs om te zien dat Assange met de Russische dienst heeft samengewerkt om de verkiezingen van de VS te beïnvloeden. Vindt je zo iemand een journalist?
De banden van Assange met Rusland zijn overigens wel wat uitgebreider dan alleen die emails, het is meer onderdeel van een patroon. Zie bijvoorbeeld dit artikel:
https://www.vox.com/world/2017/1/6/14179240/wikileaks-russia-ties
of dit: https://sethhettena.com/2021/08/24/julian-assanges-russian-connection/
En de andere kant? Zouden er misschien ook risico’s zitten om iemand als Assange die doelbewust in samenwerking met Russische inlichtingendiensten democratische verkiezingen probeert te beïnvloeden ten gunste van anti-democraten niet te vervolgen en veroordelen?
Het is natuurlijk goed om kritisch te zijn op het handelen van de Amerikaanse overheid en specifiek de inlichtingendiensten, het leger en andere geheime onderdelen. Het gaat mis op het moment dat je vanwege deze zorgen je ideologisch dan wel praktisch allieert met een land als Rusland.
Ik heb al vaker gezegd dat je zelf ook eens in de spiegel moet kijken wat dit betreft, zeker de inval van Rusland in Oekraïene zou je toch moeten afvragen of je niet een te grote blinde vlek voor Rusland hebt. In zo’n artikel over Assange waar je de Russische connectie totaal onbesproken laat is deze blinde vlek in elk geval nog steeds zichtbaar.
Assange heeft met Russia Today samengewerkt, ik weet niet of hij met de geheime dienst samengewerkt heeft.
Bron?
Voor zover mij bekend, werd Assange aangeklaagd vóórdat hij met Rusland samen werkte.
En daar wringt de schoen: het gaat er niet om of Assange een heilige is, maar het gaat erom dat persvrijheid beknot wordt.
Gaat het daarom? Of gaat het er juist om dat die persvrijheid wordt misbruikt?
Punt is, de verdedigers van Assange hebben hun oordeel al klaar, en accepteren de uitspraken van de rechters hierover niet. En dat laatste maakt het wel dubieus.
Ik weet nog steeds niet zo goed wat ik nu van de zaak Assange moet vinden. Het probleem dat ik met dit stuk heb is dat het zo duidelijk vanuit een vooringenomen standpunt is geschreven. Nog maar weer eens wat oppervlakkige retoriek over persvrijheid of de democratie voegt wat mij betreft niks toe aan alles wat er al over gezegd en geschreven is.
Wat wel iets toe zou voegen, zou een diepgaande, objectieve analyse van de juridische finesses zijn. Als je al meent dat de Britse rechterlijke macht steken heeft laten vallen, dan zou daar toch iets van te vinden moeten zijn in die finesses. Ik krijg wel eens het idee dat objectiviteit en nuance in deze zaak helemaal niet bestaat.
Ik weet niet de finesses, dus ik zou mijn mond houden moeten…
Maar ik geef te graag mijn mening:
Het lijkt een beetje alsof eerst een smoes bedacht is om Assange aan te houden, en daarna een aanklacht erbij gefabriceerd is.
Oorspronkelijk was er een aangifte van verkrachting in Zweden (oftewel doorneuken na het scheuren van een condoom) die niet helemaal geloofwaardig overkwam (ze waren de dag erna nog gezellig winkelen gegaan of zoiets) en waarbij het bewijs ook moeilijk te leveren is (bewijs maar eens dat Assange wist dat het condoom gescheurd was).
Dus Zweden vroeg om uitlevering.
Dat lukte niet (Assange zat in de ambassade van Ecuador) en na een tijdje vroegen de VS om uitlevering.
En toen… trok Zweden zijn verzoek in!
In zo’n situatie krijg ik het gevoel dat de juridische finesses er niet meer toe doen.
Prima als je vraagtekens hebt bij die Zweedse zaak.
Maar nu gaat het om de uitspraak van Britse rechters. En volgens mij gaan die alleen maar over de vraag of er een rechtsgrond is voor uitlevering aan de VS. Dat lijkt met toch echt een puur juridische kwestie. Waarbij het vooral om de vraag gaat of redelijkerwijs aanleiding is voor een aanklacht.
Als ik het goed heb, gaat die aanklacht over het publiceren van staatsgeheimen. Dat is nu eenmaal al sinds mensenheugenis een strafbaar feit. Niet alleen in de VS, maar ook in Nederland. Dus als je staatsgeheimen publiceert loop je het risico dat je het haasje bent. Je moet je nu eenmaal aan de wet houden, ook in een democratische rechtsstaat.
Het betekent overigens niet dat je altijd gestraft wordt als je staatsgeheimen openbaar maakt. Als iemand kan beargumenteren dat het openbaren een groot belang dient, zal een rechter daar rekening mee houden. Journalisten kunnen dus wel degelijk geheime informatie publiceren, mits daar een zorgvuldige afweging aan vooraf gaat. Daar zit dan meteen mijn probleem met het te makkelijke gescherm met een begrip als persvrijheid. Journalistiek is niet hetzelfde als simpelweg alles online plempen wat je te pakken kunt krijgen. Die opvatting van journalistiek zie je alleen bij rioolbladen en als nieuwsmedia vermomde propagandakanalen. Persvrijheid wordt daar gebruikt als excuus om geen verantwoordelijkheid te hoeven nemen voor wat er wordt gepubliceerd. En daarmee zetten ze juist de persvrijheid onder druk. Want als de journalistiek (of wat daarvoor doorgaat) zelf geen verantwoordelijkheid neemt, kan dat juist een reden zijn voor strengere wettelijke beperkingen.
Hans, ook ik denk dat Assange niet erg zorgvuldig afwoog wat wel of niet gepubliceerd worden mocht (hij wilde gewoon alles publiceren).
Maar door die rare Zweedse zaak, krijg ik het gevoel dat Assange geen eerlijk proces krijgt.
Terwijl er inderdaad best goede redenen bestaan kunnen om dingen geheim te houden.
Ik zie nog weinig reden om te twijfelen aan de onafhankelijkheid van Zweedse of Britse rechters. En dus ook weinig reden om aan te nemen dat die zich voor een politiek karretje laten spannen.
In de VS ligt dat wat lastiger. Vermoedelijk functioneert een redelijk deel van de rechtspraak daar ook nog wel (want alleen de uitwassen komen naar buiten en wat er goed gaat niet), maar er is daar wel degelijk ook sprake van politieke inmenging. Dus dat Assange daar niet helemaal gerust op is snap ik wel.
[ Ik zie nog weinig reden om te twijfelen aan de onafhankelijkheid van Zweedse … rechters. ]
Tot nu toe heeft alleen het Zweedse OM geacteerd en nogal warrig en vreemd:
https://nl.wikipedia.org/wiki/Julian_Assange#Twee_vermeende_verkrachtingen_in_Zweden
https://en.wikipedia.org/wiki/Julian_Assange#Swedish_sexual_assault_allegations
[ Ik weet nog steeds niet zo goed wat ik nu van de zaak Assange moet vinden. ]
Ik ook niet maar de man heeft de facto al 10 jaar in de gevangenis/eenzame opsluiting gezeten zonder proces en dat zou al reden genoeg moeten zijn voor elke humane regering om hem vrij te laten.
Het ronduit schofterige gedrag van het Zweedse OM en Equador wordt daarbij nog veel te vaak onderbelicht.
Straks wordt hij mogelijk voor Amerikaanse leken/juryleden gegooid die nogal eens geloven dat je een buitenlander toch voor “landverraad” kunt opknopen.
Dat is zijn eigen schuld, hij heeft geprobeerd zich aan de Britse rechtsgang te onttrekken. En voor zover hij in Britse gevangenissen heeft gezeten, is dat niet zonder proces geweest.
[ hij heeft geprobeerd zich aan de Britse rechtsgang te onttrekken. ]
… na dat hij zich zelf eerst bij de politie in London had gemeld.
In veel landen is ontsnappen niet strafbaar. En na die 50 weken straf zit hij alweer dik twee jaar vast waarvan een deel permanent in zijn cel “vanwege corona”.
Als ik de machinaties zie van Zweden/UK/USA dan kan ik Assange alleen maar gelijk geven dat je daarvoor op de vlucht slaat.
Ik snap ook wel waarom hij zich probeert te onttrekken aan de rechtsgang, maar dat maakt hem nog niet onschuldig. En het is wat mij betreft ook niet een reden om hem kritiekloos te verdedigen.
[ niet een reden om hem kritiekloos te verdedigen. ]
Dat doe ik dan ook niet.
[ maar dat maakt hem nog niet onschuldig. ]
Dat zeg ik dan ook niet.
Ik ben het met je eens dat hij na 10 jaar wel clementie zou mogen krijgen. Al was het maar omdat hij hoogstwaarschijnlijk ook allang weer vrij was geweest als hij meteen had meegewerkt aan zijn uitlevering en proces. Op de oorspronkelijke aanklacht stond, meen ik, een maximumstraf van 5 jaar. En Chelsea Manning, die veel zwaardere aanklachten kreeg, is ook alweer jaren vrij.
Maar ik betwijfel of een Britse rechter, die alleen over de uitlevering gaat, zo’n beslissing kan nemen. Ik denk dat alleen justitie in de VS dan kan. Mochten ze dat al doen, dan zullen ze daar vast de nodige voorwaarden aan verbinden.
Wat Assange nu boven het hoofd zou kunnen hangen komt vooral omdat hij zich gigantisch heeft laten naaien door de bende van Trump. Hij heeft ze geholpen met hun propaganda-campagne en vervolgens kreeg hij een veel zwaardere aanklacht. Want die aanklacht op basis van de Espionage Act kwam er pas in 2019. Of hij daarvoor ook werkelijk veroordeeld zal worden staat natuurlijk nog niet vast. Chelsea Manning werd destijds ook vrijgesproken van de zwaarste aanklacht, waarvoor ze zelfs de doodstraf had kunnen krijgen.
Waar het uiteindelijk op neer komt is dat het een behoorlijk ingewikkelde zaak is. Een beetje terughoudenheid bij het gebruik van termen als persvrijheid en democratie, of bij het profileren van Assange als alleen maar slachtoffer, of bij de suggestie dat Britse rechters zich voor een politiek karretje laten spannen lijkt me wel op zijn plaats.
> omdat hij zich gigantisch heeft laten naaien door de bende van Trump
Intessant genoeg was het originele idee precies omgekeerd. Julian zou dumbwit Trump eens flink in de kont neuken met de emails van Hillary.
Geen idee wat het nou precies was (slechte timing, tegenwind of gebrek aan geloofwaardigheid) maar Julian werd de zielige liegende verliezer en Donald heeft nog altijd twee-derde van de helft van Amerika achter zich aan marcherend.
Dat deel van het verhaal is nieuw voor mij. Ik snap ook niet zo goed hoe je iemand tegen zou kunnen werken met informatie over een fout van zijn tegenkandidaat.