Geen bal op tv | Rauwer

COLUMN - Waarin de auteur kijkt naar Rauwer, een documentaire over Francis die haar zoontje Tom uitsluitend rauw voedsel laat eten. Daardoor raakt Tom ondervoed en wordt Francis beschuldigd van kindermishandeling.  

Elke keer als Francis op Google gaat zoeken naar de gevaren waaraan de voedselindustrie ons blootstelt, ziet ze haar eigen gelijk bevestigd. Het is de paradox van deze tijd. Hoe meer informatie er beschikbaar is, hoe eenvoudiger het wordt om je wereldbeeld dicht te timmeren.

Ze heeft overal antwoord op. Pindakaas? ‘In alle pinda’s zit een schimmel. Behalve in de wild jungle peanut.’ Vis dan? ‘Vis zit vol met kwik. Kwik kan in je hersenen gaan zitten. Het kan depressies veroorzaken, het is gelinkt aan schizofrenie, het is niet iets waar je blij van wordt als dat in je lijf zit.’ Staat allemaal op het internet. 

Het was niet zo heel erg geweest, als Francis geen kind had gehad dat ze wil beschermen tegen het kwade. Sinds hij vijf jaar is, eet Tom alleen nog maar rauw voedsel. Geen vlees, geen vis, geen brood, geen pasta, geen rijst, geen zuivel. Alleen maar rauwkost, noten en zaadjes. Tom is daardoor wat aan de kleine kant. De autoriteiten maken zich zorgen over hem. Maar Francis ziet haar eigen gelijk weer eens bevestigd. In zuivel zitten groeihormonen. Tom neemt geen zuivel tot zich. Logisch dat hij kleiner is dan zijn leeftijdgenoten.

De kinderarts vertelt dat Tom, als hij blijft vasthouden aan zijn rauwe dieet, twaalf centimeter minder lang zou worden dan hij had kunnen worden. Als hij nu weer aanhaakt, dan kan hij in theorie nog zo’n zes centimeter inhalen. Francis neemt die zes centimeter als uitgangspunt. De zes centimeter die hij sowieso verloren heeft, daar heeft ze het niet over. Ze denkt dat ze haar zoon zes centimeter ontzegt. Dat vertelt ze ook tegen Tom. Die reageert laconiek. Zes centimeter valt mee. Maar dan hoort hij dat het eigenlijk twaalf centimeter is: ‘Toen was ik zeg maar wel een beetje meer geshockt.’

Zijn moeder gaat toch weer twijfelen. Ze gaat googelen. En ziet haar eigen gelijk al snel weer bevestigd. Dierlijke proteïnen zijn schadelijk voor de gezondheid. ‘Roken is slecht voor je. Heroïne is slecht voor je. Je wilt toch ook niet dat je kind gaat roken. Of aan de heroïne gaat?’ We zien hoe ze de lengte van haar zoon meet. Hij is weer wat gegroeid. ‘Hoe groot wil je worden,’ vraagt ze. Tom wijst naar boven. ‘Veel chiazaad eten,’ zegt ze. ‘Jahaa,’ zegt Tom.

Francis denkt ondertussen dat haar zoon alle vrijheid geeft om zelf te kiezen wat-ie eet. Tom denkt dat ook. Zijn broer woont in Engeland, bij hun vader. Hij vluchtte het huis uit, werd gek van zijn moeders obsessie. Zijn broertje bleef achter. ‘Tom heeft geen moeite met dat rauwe voedsel,’ legt Toms broer uit, ‘hij vindt het zelfs wel lekker.’ Maar Tom wil niet bij zijn moeder weg.

In de laatste scène is Tom samen met zijn moeder en zijn vriendinnetje zijn verjaardag aan het vieren. ‘Ik wens voor Tom dat ie antwoord krijgt op de vraag of ie naar zijn moeder moet luisteren over voeding of dat ie naar de dokters moet luisteren,’ zegt Toms moeder. ‘Iemand nog wat sla?’ Tom hoeft niet meer. Hij heeft al twee keer sla opgeschept. Ik denk eerlijk gezegd dat het wel goed komt met Tom.