Feit of fabel: AWBZ opschonen

Serie:

ANALYSE - Roger van Boxtel (D66) zei in Oog in Oog dat ‘we de AWBZ [moeten] opschonen, daar zit echt de grootste kostenstijging. We geven 25 miljard euro uit dat maar door 750.000 mensen wordt geconsumeerd.’

Dat is een…

(grotendeels)

De uitspraak van Roger van Boxtel bestaat uit drie delen:

– In de AWBZ zit de grootste kostenstijging;
– we geven 25 miljard euro uit binnen de AWBZ;
– 750.000 mensen maken gebruik van zorg gefinancierd door de AWBZ.

‘In de AWBZ zit de grootste kostenstijging’

Het CBS splitst in de Zorgrekeningen de verschillende uitgaven aan de zorg uit naar financieringsbron. Op deze manier kunnen we kostenstijging binnen de AWBZ vergelijken met andere financieringsbronnen. De grootste financieringsbron binnen de zorg is de Zorgverzekeringswet (ZVW), andere financieringsbronnen zijn de overheid, particuliere verzekeringen en eigen bijdragen.

Uit deze grafiek blijkt dat de kostenstijging binnen de ZWV (23 miljard) groter is dan stijging binnen de AWBZ (10 miljard). Ook relatief is de stijging binnen de ZWV groter: tov 2000 zijn de uitgaven aan de ZVW in 2011 met 270% gestegen en aan de AWBZ met 170%.

Het is natuurlijk wel van belang welke tijdsspanne wordt gekozen, maar zoals uit de grafiek blijkt zal een kortere tijdsspanne geen ander beeld opleveren.

Dit deel van de uitspraak van van Boxtel klopt dus niet.

‘We geven 25 miljard euro uit binnen de AWBZ’

Dit komt overeen met het beeld uit de Zorgrekeningen, van Boxtel heeft dus gelijk.

‘750.000 maken gebruik van zorg gefinancierd door de AWBZ’

Het Centrum Indicatie Zorg (CIZ) beoordeelt of mensen recht hebben op AWBZ-zorg en houdt bij hoeveel mensen gebruik maken van AWBZ-zorg. Op 1 oktober 2012 waren er volgens het CIZ 788.050 mensen met een AWBZ-indicatie, dit is iets meer dan de 750.000 van van Boxtel.

Per persoon die gebruik maakt AWBZ zijn de kosten  dus (25.128.000.000 / 788.050): 31.886 euro. Let op: hier wordt het bedrag van 2011 gedeeld door het aantal personen van 2012. De kosten voor 2012 zijn echter nog niet bekend.

Hoe wordt de AWBZ eigenlijk gefinancierd?

Bronnen
CBS Statline: Zorgrekeningen; uitgaven (in lopende en constante prijzen) en financiering
CBS webmagazine: Tekort AWBZ opnieuw meer dan 3 miljard
CIZ: Aanspraak op AWBZ-zorg

Via The Fact Club.

Reacties (14)

#1 HansR

OK, niemand reageert. Opmerkelijk.

’we de AWBZ [moeten] opschonen, daar zit echt de grootste kostenstijging. We geven 25 miljard euro uit dat maar door 750.000 mensen wordt geconsumeerd.’

Wat zegt van Boxtel hier nu eigenlijk? Hij zegt eerst dat we de AWBZ moeten opschonen omdat daar de grootste stijging zit. Die bewering wordt door de factclub zelf ontzenuwd. Is geen feit dus.

Dan zegt hij dat we 25 miljard uitgeven door 750.000 mensen. Van Boxtel noemt dat consumeren. Framen is hier een adequate term. Want het is dus dat 750.000 mensen worden verzorgd met dit bedrag. Dat is toch iets anders dan consumeren. Fuck van Boxtel.

En fuck de factclub want:
1) er is geen reden de AWBZ op te schonen vanwege de stijging. Ga dat maar elders halen.
2) Als die 25 miljard wordt uitgegeven aan de verzorging dan dient gekeken te worden of het geld goed besteedt wordt en niet over balk wordt gesmeten. Het bedrag sec zegt helemaal niets.

Om kort te gaan: er wordt met verkeerde maten gemeten om te kijken of van Boxtel feitelijk is. Van Boxtel framed en vergeet te kijken naar de prijs/prestatie.

Er is geen sprake van feit of geen feit, er is sprake van framing en politiek geleuter. Dat kun je met het etiket feit niet ontzenuwen.

Ik hoop dat de factclub allemaal AWBZ afhankelijk wordt.

NB: je had bij die deling ook het aantal personen van 2011 kunnen nemen. Wellicht is dat zelfs die 750.000 van van Boxtel.

  • Volgende discussie
#2 gronk

er is geen reden de AWBZ op te schonen vanwege de stijging.

Ah, ik hoor het al. HansR vindt ’t blijkbaar prima dat -als de trend zich doorzet- mensen over vijftien jaar 40% van hun inkomen kwijt zijn aan zorg voor anderen. En daarnaast mogen ze ze zelf ook hun eigen zorgkosten betalen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#3 HansR

HansR vindt ‘t blijkbaar prima dat -als de trend zich doorzet- mensen over vijftien jaar 40% van hun inkomen kwijt zijn aan zorg voor anderen.

Nee @Gronk, dat vind ik niet. En daar gaat dit logje ook niet over. Een stijging op zich is geen reden. Je kunt zorgfondsen niet op basis van stijging gaan kelen. Dat is oneigenlijk argumenteren. En dat is wat van Boxtel feitelijk doet en de factclub doet mooi mee.

Het probleem is dat politici feiten pakken en die gaan framen op zo een manier dat ze hun doel kunnen bereiken. Die framing is niet met feit of fabel te ontzenuwen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#4 sikbock

mwah.. Framing.. overschatte modieuze term volgens mij. Je kunt het gebruik maken van zorg “consumptie” noemen of (het vanaf de aanbod kant bekijken) en zeggen dat mensen “verzorgd” moeten worden. Komt allemaal op hetzelfde neer, de zorg die geleverd wordt, moet betaald worden.

Het lijkt me een feit dat de overheid op het AWBZ-budget jaarlijks 3,25 MILJARD tekort komt. Ga d’r maar aan staan als belastingbetaler.

Om de uitspraken van Van Boxtel in perspectief te plaatsen zou ik daarom willen weten hoeveel de overheid jaarlijks tekort komt op het ZvW budget. ik heb even kort gegoogled op een mogelijk tekort in 2011 maar dat lijkt er niet te zijn.. iemand?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#5 HansR

@4: Dat is al een betere insteek. Maar toch is het geheel een keuze. Ga je voor een AWBZ – dus zorg voor behoevenden gedragen door de gemeenschap – of laat je iedereen rotten. Dat is een politieke keuze en geen feit of fabel.

Want laten we kort zijn: daar gaat het hier over. Niet over de AWBZ en of die te duur dan wel zinvol is dan wel betaalbaar is (hoewel van Boxtel daar natuurlijk wel mee bezig is). Dan praten we dadelijk over AOW, wegenbouw en god mag weten wat voor uitgaven van de overheid nog meer. Allemaal feiten aan te hangen maar de vraag is uiteindelijk altijd : willen we dat met zijn allen of willen we dat niet. Elk gelul er om heen door een politicus is framing.

Ook als @Sikbock het begrip framing probeert te framen als ongeldig dan wel niet zo zo zinvol omdat het overschat zou zijn.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#6 sikbock

@5: Het onderwerp framing is ooit eens uit de VS komen overwaaien volgens was opeens alles “framing”. Een discussie over framing leidt meestal alleen tot eindeloos geneuzel of iets nu wel of geen framing is, waarbij het oorspronkelijke onderwerp van de discussie weggeparkeerd wordt.

En ga jij in discussie met de pianist over de vraag wat zijn vingers doen tijdens een concert? Als je doel is dat hij daarna geen noot uit zijn klavier krijgt, zul je misschien succes hebben, maar heb je wel de voorstelling verpest.

Maar goed, on topic: politici lullen wel vaker maar wat in de ruimte zonder echt het naadje van de kous te kennen. Het gaat hier om zorgkosten, waarbij specifiek gekeken wordt naar de Awbz. Er zijn in NL 2 belangrijkste financieringsbronnen, de Awbz en de ZvW. Op de Awbz komt de overheid jaarlijks 3,25 miljard tekort. De vraag is dus of er jaarlijks ook zulke grote gaten in de ZvW vallen.

Als dat namelijk niet zo zou zijn, lult Van Boxtel misschien wel uit zijn nek, maar wordt de strekking van zijn verhaal wellicht wat duidelijker..

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#7 Ernest

@5: Je hebt gelijk hoor. Ik viel ook over dat woord “consumeren ” van Van Boxtel – “zorgconsumptie” hoor je ook wel eens. Brrr.
En je hebt ook gelijk dat je moet kijken of het goed besteed wordt. Maar het gaat inderdaad om een keuze: wil je mensen die aan een bepaald iets behoefte hebben daarin tegemoet komen of niet, en wil je mensen buiten de ziektekostenverzekering om bepaalde zorg vergoeden of wil je dat niet?
En de “Fact”club let niet goed op de formulering, want “opschonen” is een mening over een al of niet correcte constatering over de AWBZ kosten. Dus dat “opschonen” valt niet niet “factchecken”.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#8 Kalief

Gebruikte Van Boxtel de term opschonen? Dat klinkt als een soort van etnisch zuiveren. Dat zal natuurlijk niet zo bedoeld zijn.

Verder wel goed om te kijken waar ingrepen zinnig kunnen zijn.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#9 DrBanner

‘voor’ wie zijn de kosten
‘naar’ wie gaan de uitgaven
Daar zit de frame al in.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#10 P.J. Cokema

Kent Van Boxtel de geschiedenis van de AWBZ wel?
In 1968 wordt de AWBZ ingevoerd. Bedoeld om langdurige zorg en kosten die niet onder het ziekenfonds vallen te verzekeren.
1980: kruiswerk (o.a. verplegende verzorging aan huis, zuigelingenconsult) overgeheveld naar de AWBZ.
1989: psychische zorg, hulpmiddelen, sociaalpedagogische zorg, gezinszorg en de regionale instellingen voor beschermd wonen bij de AWBZ onder gebracht.
1992: farmaceutische hulp, audiologische hulp, erfelijkheidsonderzoek en revalidatiezorg aan de AWBZ toegevoegd.

De AWBZ werd te duur. In 1997 wordt alles, behalve de psychiatrische zorg, weer terug gekieperd naar de ziekenfondswet. Kort na die schoonmaakactie worden bejaardenzorg, gezinszorg en kruiswerk weer teruggetakeld naar de AWBZ. Nu onder de noemer thuiszorg.

Vanaf 2003 kan zorg ingekocht worden op onderdelen. Van verpleging tot activerende begeleiding. Van thuiszorg tot ondersteunende begeleiding. Het PGB (persoonsgebonden budget) wordt ingevoerd. Zorg op maat moet zowel de cliënt tevreden stellen, als de kosten overzichtelijker en beheersbaarder maken.

De AWBZ blijft maar duurder worden. In 2007 wordt de thuiszorg overgeheveld naar de WMO (Wet Maatschappelijke Ondersteuning).
In maart 2008 adviseerde de SER bepaalde vormen van ondersteunende en activerende begeleiding naar de WMO te verhuizen. Dat is inmiddels gebeurd.

En nog steeds stijgen de AWBZ-kosten, evenals de zorgkosten in het algemeen. Opschonen van de AWBZ is dus niet het wondermiddel de zorg goedkoper te maken.
Van Boxtel zou gelijk krijgen als hij voorstelt de AWBZ geheel af te schaffen en niet te vervangen door iets anders of onderdelen over te hevelen naar de ziekenfondswet. Maar dat durft-ie, terecht, niet aan.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#11 Ernest

Wat me overigens echt niet bevalt aan het hele gezeur over “Zorgkosten” is dat iedereen dit al jaren geleden, en dan ook echt heel lang gelden, had kunnen zien aankomen door de te verwachten veroudering van de bevolking. Dat had geen probleem behoren te zijn geworden. Veroudering hoort bij het leven. En als veel mensen tegelijk ouder worden, nou, dan is dat zo.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#12 sikbock

@11: tsja, momenteel komen ze geld te kort. Nakaarten heeft geen zin. Ze kunnen nu de premies en de eigen bijdrage omhoog gooien of meer aan kostenbeheersing gaan doen.

Is van Boxtel niet de bestuursvoorzitter van Menzis trouwens? Dat lijkt me ook wel relevant om te bepalen uit “welken hoofde” hij spreekt..

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#13 Noortje

Zwaarste beroep, zowel intra als extramuraal, wordt gedaan door mensen van 75+ met somatische klachten. Intramuraal zijn verstandelijk gehandicapten een goede tweede (maar die worden na het lenteakkoord straks massaal richting zelfstandig wonen (‘volledig pakket thuis’) gestuurd en hiermee komt een deel op ander budget terecht (wmo) en de gemeente krijgt net even wat minder geld. Ziezo, awbz minder duur, en gemeente moet hetzelfde bieden voor minder. Succes ermee.

Beide groepen zijn niet in de zorg gekomen na een skivakantie en een gebroken been, of een griepje. Deze groep krijgt zorg omdat ze zorg nodig hebben, consumeren impliceert een vrijwillige keuze.

http://ciz.databank.nl/quickstep/cache/report/ciz.databank.nl_ciz/1/1043/abc4936719a9dee84b87901b1558c960/96contents.pdf?_=635003654523039510

@11 Grotendeels direct gevolg van vergrijzing idd en het laten rusten van de kosten op dit budget. Ze hadden ook een ‘ouderenpot’ kunnen maken, dan was de awbz minder belast. Truckje dat in de zorg vaak voorkomt, herlabelen van gelden en schuiven, zonder fundamentele veranderingen, zie ook overzicht van @10.
@12 tekorten in awbz worden, itt de de zvw, door het rijk betaalt. mogelijk dat vanBixtel daadwerkelijk al politicus sprak en niet als bestuursvoorzitter.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie