Overzicht

dossier

Israël/Palestina conflict

Foto: Enric Borràs (cc)

Alle artikelen die de afgelopen jaren op Sargasso verschenen zijn en betrekking hebben op het Israël-Palestina conflict.


Foto: Enric Borràs (cc)

‘Palestina is geen Jordanië’

, door

Zou iemand Wilders al gewaarschuwd hebben? Eén van zijn goede politieke vrienden, niemand minder dan de ideologisch zo aan hem verwante racistische Israelische minister van buitenlandse zaken Avigdor Lieberman, heeft een uitspraak gedaan die hem (en zijn compaan PVV-kamerlid Kortenoeven die zich graag presenteert als ‘Midden-Oostenexpert’) lelijk in verlegenheid zou moeten brengen. Het gaat over Jordanië. Jordanië als Palestijnse staat om precies te zijn. Weliswaar is Wilders niet snel in verlegenheid te brengen. In het hermetisch gesloten systeem van zijn door hemzelf geconstrueerde beeld van de islam, en van de wereld in het algemeen, is nu eenmaal weinig ruimte voor de realiteit, zo lijkt het. Maar toch.

Lees even mee: Hier is om te beginnen het verkiezingsprogramma van de PVV bij de laatste verkiezingen:

 Sinds 1946 bestaat er een onafhankelijke Palestijnse staat, daarom noemt de Nederlandse regering ‘Jordanië’ voortaan gewoon ‘Palestina’.

Of  Wilders in een speech voor het ultra-rechtse Hatikva-partijtje op 5 december 2010 in Tel Aviv:

But as long as the West refuses to understand how the Palestinians are used as a weapon against Israel, it will not be able to see who is truly to blame; it will not be able to see that it is not Israel’s duty to provide a Palestinian state – for the simple reason that there already is a Palestinian state and that state is Jordan.
Indeed, my friends, Jordan is Palestine.

Foto: Enric Borràs (cc)

Waarom Iran geen kernwapens mag hebben

, door

Het is eigenlijk te simpel voor woorden, maar onze regeringsleiders houden daar niet van: waarom mag Iran eigenlijk geen atoomwapens hebben, vraagt freelance journalist Frits van Veen zich af.

Na de verschrikkingen van de Eerste Wereldoorlog werd in 1919 de Volkenbond opgericht om de vrede te bewaren en een soort van democratie op wereldniveau te realiseren. De Volkenbond bestond destijds uit 51 landen. De rest van de wereld was nog gekoloniseerd door West-Europese landen.

De Volkenbond kreeg, na de verschrikkingen van de Tweede Wereldoorlog, in 1945 een nieuwe naam: de Verenigde Naties (VN). Het hoofdkwartier kwam in New York, want de Verenigde Staten waren de belangrijkste initiatiefnemer en hadden bovendien inmiddels de atoombom uitgevonden. Zij waren het machtigste land ter wereld.

Inmiddels is de wereld gedekoloniseerd, op Palestina na, en bestaat onze nieuwe “wereldregering” uit liefst 193 landen.

De Verenigde Staten waren tegen het West-Europese kolonialisme. Zij waren immers zelf als onafhankelijke natie ontstaan door zich aan het Britse koloniale juk te ontworstelen. Ze voelden al aankomen dat, als straks al die bijna 200 landen lid zouden zijn van de VN, dat wel eens mis zou kunnen gaan. Misschien niet eens zo gek gedacht, want die gedekoloniseerde landen moesten eerst hun eigen boel op orde krijgen en veel van die landen zijn daar tot op de dag vandaag nog steeds niet klaar mee.

Foto: Enric Borràs (cc)

Likoed Nederland en de wonderbaarlijke vermenigvuldiging van de Arabische legers

, door

Ik ben altijd dol geweest op sprookjes. De gebroeders Grimm, Hans Christian Andersen, Moeder de Gans, ik kon er geen genoeg van krijgen. Vandaar waarschijnlijk dat het volgende verhaaltje – uit het saaie, degelijke Katholieke Nieuwsblad me zo aansprak:

“Op 6 oktober 1973, de dag dat de joden Jom Kippoer vierden, vielen Egypte, Syrië, Irak, Jordanië, Saoedi-Arabië, Marokko, Algerije, Libië en vele andere islamitische landen Israël tegelijkertijd aan.

Een grootschalig conflict dat later bekend werd als de Jom Kippoer-oorlog was een feit. Het kleine Israël (met toen amper 3 miljoen inwoners) moest zich verdedigen tegen meer dan een miljoen tot de
tanden bewapende Arabische soldaten.

Dat bovenstaande islamitisch-Arabische legers zo eendrachtig vochten, was een wonder. Want landen als Syrië en Jordanië gunden elkaar vaak het licht niet in de ogen, en hadden zelfs menige oorlog met elkaar uitgevochten.

Dat genoemde landen in oktober 1973 toch één front vormden tegen Israël kende maar één oorzaak: de diepgewortelde haat van veel Arabieren tegen Israël en alles wat joods was. Deze haat kon letterlijk elk meningsverschil tussen de Arabische landen overbruggen, iets wat je momenteel ook weer ziet gebeuren.”

Denk u eens in, meer dan een miljoen soldaten uit al die islamitische landen tezamen!!! Eerdere wonderbaarlijke vermenigvuldigingen uit de geschiedenis, zoals Jezus dat blijkbaar kon met vissen en brood, om niet te spreken van ‘Ezeltje strek je, tafeltje denk je’, vallen hierbij in het niet. Het Katholiek Nieuwsblad vermenigvuldigt de legers van Egypte en Syrië voor u met .. ja met van alles eigenlijk .. en biedt moeiteloos over de bijbel en het sprookje heen.

Foto: Enric Borràs (cc)

Mijn zoon zou niet moeten worden vrijgelaten

, door

De wisselkoers werd eergisteren vastgesteld op 1:1027. Eén Israelische krijgsgevangene blijkt 1.027 Palestijnse gevangenen waard te zijn, volgens de deal die Hamas en Israël gisteren met elkaar sloten. De 1 staat voor Gilad Shalit , de Israëlische soldaat die in 2006 (op 19-jarige leeftijd) gevangen werd genomen door Hamas strijders aan de rand van de Gazastrook. Bezoek van het Internationale Rode werd door Hamas niet toegestaan en twee jaar geleden was voor het laatst een teken van leven van hem te zien. De 1,027 staat voor de 6,000 anonieme Palestijnse gevangenen die verspreid over 22 Israëlische gevangenissen vastzitten.[1] Onder hen zijn 270 kinderen en zo’n 220 administratief gedetineerden.[2]

De Shalit deal kwam als een verassing. Toevallig zat ik tussen tientallen familieleden van gevangenen toen het nieuws over de gevangenenruil bekend werd. Ze vertelden me over de hongerstaking die zij sinds 2 weken voeren samen met Palestijnse gevangenen in protest tegen de onmenselijke behandeling in Israëlische gevangenissen. We zitten in de protesttent die de groep heeft opgezet voor het Internationale Rode Kruis gebouw in Gaza Stad – de enige verbinding tussen hen en hun gevangen familieleden. Er zijn zelf bedden neergezet voor degenen die uit willen rusten of voor wie zitten te vermoeiend is geworden. De meeste hongerstakers zien er nog redelijk fit uit, gezien de omstandigheden. Anderen liggen op apegapen en hebben totaal geen puf meer.

Foto: Enric Borràs (cc)

Partijdige verslaggeving door NRC Handelsblad?

, door

Na de rechterlijke macht, de wetenschap, de publieke omroep en de culturele sector is het deze maand de beurt aan NRC Handelsblad om verantwoording af te leggen. Volgend op de tendentieuze Kamervragen van Bosma begin september werd een week geleden ook op het journalistieke platform VillaMedia gesteld dat het avondblad een Amsterdamse, links-liberale grachtengordelkrant is geworden. In de (hoofd)redactionele commentaren van het dagblad zou “het enerzijds/anderzijds van vroeger ook vaak verdwenen [zijn] en (…) het linkse anderzijds de overhand [krijgen].” De kritiek op NRC kwam echter niet alleen van buiten.

Met een goed gevoel voor timing bracht oud-NRC verslaggever Hans Moll eind vorige week zijn boek Hoe de nuance verdween uit een kwaliteitskrant. NRC Handelsblad neemt stelling tegen Israël uit. In de week dat Palestina bij de VN een upgrade van haar status heeft aangevraagd, zet Moll de aanval in op zijn voormalige werkgever. Kern van het verwijt: NRC kiest in het conflict de zijde van de ‘multiculturalisten en de victimisten.’ Hoog tijd om zijn claim eens nader te onderzoeken.

Moll maakt zijn voormalige werkgever scherpe verwijten over vermeende partijdige journalistiek –partisan journalism– in vooral het Midden-Oostenconflict, maar ook ten opzichte van de islam, Marokkanen in Nederland en Geert Wilders. De kern van zijn aanval is echter de door hem geconstateerde vanzelfsprekendheid dat Israël kritischer wordt gevolgd dan Hamas, Hezbollah of de moslimbroederschap, met in het achterhoofd dat negatieve berichtgeving over Israël leidt tot een toename van anti-Joodse incidenten.

Foto: Enric Borràs (cc)

EU handelt met Palestijnse staat

, door

Minister Rosenthal frustreerde de EU met zijn weigering in te stemmen met een moeizaam verkregen compromis over een gezamenlijke verklaring in de VN Commissie voor de Mensenrechten.  Hij verwijdert zich daarmee van de broze consensus die er in Europa bestaat over Palestina, zoals die ook gisteren opnieuw tot uitdrukking kwam in een resolutie van het Europese Parlement in Straatsburg. Het parlement dringt aan op eensgezindheid rond de positie van Palestina en vraagt om steun voor de aanvrage van het volledige lidmaatschap van de Verenigde Naties.

Sommigen verklaren het ingrijpen van Rosenthal uit de gedoogpositie van de PVV, fel tegenstander van enige concessie aan de Palestijnen. Der Spiegel vermeldde ook nog dat Rosenthal zelf jood is en dat zijn vrouw uit Israël komt. Of het allemaal zo eenvoudig ligt is de vraag. Het zou mij niet verbazen als er ook Amerikaanse diplomatieke druk ten grondslag ligt aan de actie van onze minister van Buitenlandse Zaken. Dat Rosenthal de verklaring ‘onevenwichtig’ noemde past helemaal bij de Amerikaanse behoefte om op geen enkele wijze de indruk te wekken dat één van beide partijen in het conflict wordt voorgetrokken. Een verlammende positie die al jaren lang een oplossing in de weg staat. Het is de Amerikaanse regering er veel aan gelegen de EU wat dat betreft aan zijn kant te houden. Want de rest van de wereld staat inmiddels achter de Palestijnen. Dus is het niet vreemd als de Amerikaanse diplomaten hun stinkende best doen om waar mogelijk te verhinderen dat alle EU-landen eensgezind met een eigen geluid komen.

Foto: Enric Borràs (cc)

Media over Israël en Palestina: onvolledig en richting pro-Israël

, door

Zijn de Nederlandse media zoals NRC Handelsblad, Telegraaf en de Volkskrant vooringenomen in hun berichtgeving over het Israëlisch-Palestijnse conflict? In ieder geval zijn ze onvolledig en soms duidelijk pro-Israël. Dat blijkt uit een kwantitatieve analyse van de Nederlandse Nieuwsmonitor. Onderzoeker Joep Schaper legt uit.

Zijn de Nederlandse kranten ‘pro-Israëlisch’ of ‘pro-Palestijns’? Deze vraag dringt zich al snel op als het gaat over de media en het Israëlisch-Palestijns conflict. Voormalig NRC-redacteur Hans Moll beschuldigt in een zijn boek het NRC Handelsblad van een pro-Palestijnse vooringenomenheid. Onderzoek naar vooringenomendheid in een dergelijk complex conflict is lastig, want wat is objectief?

Verschillende aspecten in de berichtgeving over gebeurtenissen kunnen duiden op partijdigheid. Vooringenomenheid meten door middel van brongebruik is eenvoudig. Omdat het om twee partijen gaat en hoor en wederhoor in ieder artikel een basiswaarde is, is ongeacht de onderzoeksperiode en nieuwsgebeurtenis een verhouding van 50 procent voor de ene partij en 50 procent voor de andere partij het meest ‘eerlijk’.

Het meten van slachtofferschap is moeilijker. We hebben onderzocht welke krant in verhouding tot de andere kranten meer de ene partij als dader en de andere partij als slachtoffer beschouwt, maar in hoeverre dat terecht is of recht doet aan de situatie hangt van zienswijze van de lezer af. Om toch uitspraken over vooringenomendheid te kunnen doen, vergelijken we kranten met elkaar en met rapporten van de VN en Amnesty International.

Foto: Enric Borràs (cc)

Luisteren naar het lijdend voorwerp

, door

Vrijdag werd de lang voorziene knuppel in het hoenderhok gegooid: de PNA (Palestijnse Nationale Autoriteit) onder leiding van Mahmoud Abbas legde de Palestijnse aanvraag voor VN-lidmaatschap op tafel. De VN Veiligheidsraad gaat erover stemmen: alleen bij een meerderheid van stemmen en het uitblijven van een (Amerikaans) veto zal Palestina worden toegelaten als volwaardig VN lidstaat.

De speech van Abbas (Abu Mazen) was duidelijk: genoeg is genoeg. De Palestijnse burgers en politici hebben inmiddels alles geprobeerd wat in hun macht lag om het conflict te beëindigen. De afgelopen 63 jaar wisselden vreedzaam verzet, gewapend verzet, ontwapening, onderhandelingen, juridische procedures en zelfs de acceptatie van vele nederzettingen elkaar af. Niets van dit alles bracht het einde van de bezetting of de terugkeer van vluchtelingen dichterbij. De verstreken tijd heeft slechts meer nederzettingen, meer militair geweld en onderdrukking opgeleverd, onder toeziende blik van iedere aangestelde mediator, onderhandelaar en VN vergadering.

De Palestijnen hebben lang genoeg geleden onder bezetting en gewacht op bevrijding en terugkeer. Ze eisen nu op waar ze recht op hebben, aldus Abbas, die voor hem ongebruikelijk gepassioneerd bewoordingen gebruikte in zijn speech. Ook zei Abbas dat de Palestijnen een religieuze framing van het conflict, zoals die door de Israëlische regering geïntroduceerd is, niet accepteren. Even maakte zijn grijze muis imago gisteren plaats voor een op-de-strepen houding. Diverse intermezzo’s van (staande) ovaties doorkruisten zijn toespraak.

Foto: Enric Borràs (cc)

In Gaza: eigen doelpunt

, door

Palestijnse politiek in voetbaltermen: het team bestaat uit 11 spelers van gemiddeld niveau. De andere ploeg is in topvorm en heeft 40 man op het veld. De scheidsrechter ziet overtredingen van het topteam door de vingers en verwacht van de underdog dat het overtredingen beantwoord met nederigheid en een high five. Verontwaardiging op de tribune groeit. Na verloop van tijd ontstaat onenigheid binnen het team over de speltactiek:  6 krijgen lak aan de scheidsrechter en kiezen voor de aanval en fellere confrontatie, de overige 5 zijn voor pleiten bij de scheidsrechter en high-fiven met de tegenpartij. Uiteindelijke zitten de 6 op de strafbank, uitgesloten van het spel. De vijf overgebleven spelers sjokken afgemat door, aangemoedigd door de toeschouwers. Veel van de doelpunten die ze voor elkaar krijgen zijn echter in eigen goal.

Afhankelijk van hoe het spel gespeeld wordt, zou de erkenning van de Palestijnse staat (tijdens de aankomende sessie van de VN) een volgende eigen doelpunt kunnen worden. De Israëlische ploeg en Amerikaans-Europese scheidsrechter lijken nog te weten hoe ze de komende actie moeten tackelen.

Tot nu toe vormde de PLO de ultieme vertegenwoordiging van het gehele Palestijnse volk; zowel Palestijnen binnen de bezette Palestijnse gebieden als daarbuiten. Bij officiële erkenning van de staat dreigt deze PLO vervangen te worden door de nationale Palestijnse regering. Daarmee zouden miljoenen Palestijnse vluchtelingen hun kans op politieke vertegenwoordiging en verdediging van hun rechten kwijtraken.

Foto: Enric Borràs (cc)

Erkenning staatje op de Westoever is geen goed idee

, door

De Palestijnse Autoriteit (PA) is volop bezig met een campagne voor erkenning door de Verenigde Naties van een Palestijnse staat. Een keur van landen heeft al toegezegd vóór te gaan stemmen. Tenslotte erkennen meer dan 100 landen Palestina nu al (de Palestijnse staat was namelijk al uitgeroepen op een bijeenkomst van de Palestijnse Nationaal Raad, het PLO-parlement, in 1988 in Algiers). Zoals het er uitziet komt het voorstel van de PA op 20 september aan de orde in de Algemene Vergadering van de VN en zal het daar worden aangenomen. Daarna moet het bekrachtigd worden in de VN-Veiligheidsraad. En daar –  dat staat zo goed als vast – zullen de Verenigde Staten een veto uitspreken.

Is de erkenning door de Algemene Vergadering van de VN nu goed of slecht voor de Palestijnen, c.q. voor Israel, c.q. voor het streven naar vrede? De meningen daarover zijn verdeeld. Een deel van de Palestijnen ziet er een erkenning van de Palestijnse aspiraties in, een groot aantal anderen, zeker buiten de bezette gebieden, is echter tegen. Ook de Israelische regering is tegen. Israelische- en Joodse vredesorganisaties als Gush Shalom, Jewish Voice for Preace (JVP) of in Nederland Een Ander Joods Geluid (EAJG) zijn echter vóór. Het is de moeite waar de motivatie van JVPof die van EAJG na te lezen.

Foto: Enric Borràs (cc)

Twee verhalen over Palestina

, door

Israël en de Palestijnen. Er bestaan zo langzamerhand twee verhalen. Er is het oude verhaal, dat in de westerse wereld tot 1967 zonder vragen werd herhaald: de Joden waren na de verschrikkingen van de Tweede Wereldoorlog teruggekeerd naar hun aloude land, waren laaghartig aangevallen door de Arabieren, maar weerstonden hun vijanden dapper.

Na de Zesdaagse Oorlog kwamen er vragen over het Palestijnse probleem, maar de eersten in Nederland die er iets over zeiden, werden met hoon overladen. Ze verdedigden immers standpunten van de terroristen die zich in 1964 in de PLO hadden verenigd. Geleidelijk kwam er echter meer oog voor de ellende van de Palestijnen, en inmiddels is er naast het eerste verhaal een tweede ontstaan, over Joden die zich vestigden in het aloude land van de Palestijnen en laaghartig dorpen ontruimden, en over de weerstand van het Palestijnse volk.

Wat de twee verhalen – in historisch jargon: “de twee narratieven” – gemeen hebben, is dat er selectief wordt omgegaan met de feiten. Waarom negeren de mensen die het tweede verhaal vertellen, zo vaak dat de Joden in 1947 het VN-delingsverdrag aanvaardden en dat de Arabische landen in 1948 niet vochten om de Palestijnse leiders te steunen, maar stukken van het Mandaatgebied wilden veroveren voor zichzelf? Misschien omdat Egypte en Jordanië de Gazastrook en de westelijke Jordaanoever later opgaven? Waarom erkennen Israëli’s en de aanhangers van het eerste verhaal zo zelden dat de Israëlische strijdkrachten in 1948 Arabische dorpen ontruimden, eerst uit militaire noodzaak, maar steeds meer om land over te nemen? De archieven zijn open, de Israëlische krijgsplannen zijn voor iedereen in te zien.

Foto: Enric Borràs (cc)

De progressie in de geschiedenis

, door

Toont de geschiedenis vooruitgang? Leren wij iets? Het zijn geen kleine vragen voor een eenvoudige blogger, maar de herdenking van de bouw van de Berlijnse Muur riep die vragen op. De muur van Berlijn werd in 1961 gebouwd en werd in 1989 afgebroken. Mag je dat begrijpen, respectievelijk daar blij om zijn?

“Ein deutsches Drama aber hat ein guter Ende gefunden; das Drama der deutschen Teilung.”(Die Welt, 13 augustus, 2011)

De geschiedenis heeft geen eindpunt, geen doel of richting, dus ik word door twijfel bevangen als ik zo’n zin lees. Het is mooie ironie: Marxistische dialectiek gaat uit van een onweerstaanbare historische noodzakelijkheid en ontwikkeling, maar het is net de overwinning op deze wijze van denken, die werd gevierd bij onze oosterburen.

Maar dan begint mijn binnenste een dialoog: de revolutie ‘met het gerucht van vallende bladeren’ was toch prachtig? Miljoenen onderdrukten werden toch bevrijd? Gedenk de euforie van de rinkelende sleutelbossen in Praag, de pleinen in Leipzig waar “wir sind das Volk” werd gescandeerd, de eindeloze files van walmende Trabantjes en Wartburgs, met DDR burgers die hun begroetingsgeld kwamen omzetten in verse sinaasappels.

Allemaal waar, denk ik dan. Maar ik stond er ook met de neus boven op toen Gerhard Schroeder en Angela Merkel verkiezingscampagne voerden in Jena: die keuze ging  tussen “Dreck”of “Scheisse”, zo wist men op het marktplein. Ik bedoel: is met het einde van het Duitse Drama van de deling, ook het rationele en democratische leven gevestigd? Het ‘meisje van Kohl’ is inmiddels al jaren de onbenoemde leidster van de Verenigde Staten van de Euro, maar indrukwekkend is haar leiderschap niet. Het is waar: politieke gevangenen zijn er niet of nauwelijks meer. Die Welt nog eens: “Die Mauer demonstrierte was ein totaler Staat ist.” Maar pardon? Dat wisten de Duitsers toch wel, wat ein totaler Staat is? Hadden ze de muur nodig voor die herinnering?

Vorige Volgende