Dag van de Arbeid tegen populisme

Een aangekondigde staking die vandaag, op de Dag van de Arbeid, had kunnen plaatsvinden is vooralsnog afgeblazen. Vakbond FNV beloofde actie als brancheorganisatie Koninklijke Nederlandse Slager (KNS) niet tegemoet zou komen aan de eisen van verenigde slagerijarbeiders. De eveneens verenigde slagerijbazen komen de vakbond nu een beetje tegemoet en dus worden acties opgeschort tot de vakbondsleden het hunne er over hebben gezegd. Voor arbeiders in wasserijen is deze eerste mei een heuglijke dag. Eerdere stakingen hadden resultaat: de lonen gaan per vandaag met 4,5% omhoog. Ondertussen is de strijd voor arbeiders van een verpakkingsbedrijf in Farmsum nog niet gestreden. Dus gaan de acties door om genoeg boodschappengeld binnen te halen. Ook de arbeiders van een glasvezelbedrijf zijn met acties begonnen. En de onderhandelingen in de sector Agrarische Bedrijfsverzorgingsdiensten verlopen stroef. Of daar acties komen zal afhangen van de gesprekken die 13 mei worden hervat. Mocht u zich afvragen: waar hebt dat voor nodig?  In januari gaven Ruud Vreeman (Arbeid- en organisatiepsycholoog en Frank Pot (emeritus hoogleraar sociale innovatie) het antwoord: Minder doden door het werk betekent minder voedingsbodem voor populisme (bron: Volkskrant) Zij stelden dat hoe minder invloed werknemers op hun arbeidsomstandigheden hebben, hoe groter de kans is dat zij ook cynisch worden over de politiek in het algemeen. Vreeman en Pot verwezen naar socioloog Ulbo de Sitter. In 1981 schreef hij dat het ontbreken van de mogelijkheid om op het werk verantwoordelijkheid te dragen en deel te nemen aan de besluitvorming, kan leiden tot ‘passieve vervreemding’ en ook tot ‘havikachtige voorkeuren’ voor het oplossen van politieke problemen (door handhaving van gezag, orde et cetera). Ook verwezen Vreeman en Pot naar onderzoeken van de universiteiten van Nijmegen, Leuven en Oxford. Die onderzoeken “laten zien dat werkenden die niet mee mogen praten over hun werk, die slechte arbeidsomstandigheden hebben of veel onzekerheid door flexwerk, eerder cynisme over de politiek, een anti-elitegevoel en sympathie voor populistische partijen ontwikkelen”. Dat moet anders en niet bij loonsverhoging alleen. In hun opiniestuk complimenteren Vreeman en Pot de minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (Karin van Gennip) die met de Arbovisie 2040 in de hand oproept tot toekomst met ‘zero deaths’ op de werkvloer: Een democratisch herstel in de zin van nul doden door toedoen van arbeid, is daarom een belangrijke opgave. De minister heeft een goed begin gemaakt daarmee. De Algemene Rekenkamer had al eens uitgezocht dat in Nederland jaarlijks ongeveer 60 mensen omkomen bij bedrijfsongevallen. Nog eens zo’n 4.000 mensen overlijden aan de gevolgen van ongezond werk. En dat is nog aan de lage kant geschat: “Van minimaal de helft en mogelijk zelfs van 70% van de meldingsplichtige ongevallen krijgt de Arbeidsinspectie geen melding” (bron: SER). Wereldwijd komen bijna drie miljoen mensen om door werk gerelateerde ongelukken en beroepsziekten (bron: ILO). Zullen we daar op deze Dag van de Arbeid eens een minuutje stil bij blijven staan? Bij al die mensen wiens ‘bestaanszekerheid’ niet werd gered door een loonsverhoginkje hier en een procentje meer vakantiegeld daar. Dat de Dag van de Arbeid daar over moge gaan: Je gaat naar je werk en je komt vrolijk en gezond weer thuis. Een tevreden arbeider is geen onruststoker. Dat scheelt al gauw een populistisch partijtje minder.

Foto: Andrew Gustar (cc)

Hebben nationale parlementen invloed op het EU-wetgevingsproces? De casus van de natuurherstelwet

COLUMN - van Rik de Ruiter

Het standaardantwoord van veel politicologen op de vraag in de titel was lange tijd: ‘nee’. Echter, tijden lijken te zijn veranderd, met meer politiek gevoelige onderwerpen die worden behandeld in een EU-context en daardoor meer betrokken volksvertegenwoordigers in de lidstaten. De manier waarop de Nederlandse Tweede Kamer de regering heeft geïnstrueerd tijdens de EU-onderhandelingen over de natuurherstelwet is hier een illustratie van.

Er zijn verschillende redenen voor waarom leden van nationale parlementen geen invloed zouden hebben uitgeoefend op EU-wetgevingsprocessen in het recente verleden. Ten eerste, EU wetgeving is vaak technisch van aard en raakt niet aan onderwerpen waar het hart van de gemiddelde kiezer sneller van gaat kloppen. Ten tweede, leden van nationale parlementen staan op afstand van het EU wetgevingsproces.

Een voorstel van de Europese Commissie voor nieuwe EU wetgeving wordt doorgestuurd naar het Europees Parlement (EP), de Raad van Ministers en nationale parlementen. Het EP en de Raad van Ministers gaan direct aan de slag met het bestuderen van het voorstel en zijn betrokken bij de informele onderhandelingen in trilogen. Deze ‘achter-gesloten-deuren’ onderhandelingen zijn slechts goed te volgen voor EU insiders. Op het moment dat leden van nationale parlementen een mening hebben gevormd over een wetsvoorstel dat de belangen van het eigen electoraat raakt, is het vaak te laat om nog invloed uit te oefenen.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Foto: kokotron bcm (cc)

Een ‘boodschap van vriendschap tussen de volkeren’

In Griekenland is dinsdag het traditionele olympisch vuur ontstoken. Het is nu op weg naar Parijs waar op 26 juli de Spelen worden geopend. De burgemeester van Parijs Anne Hidalgo zei bij de plechtigheid in het Griekse Olympia: “Deze fakkel is een boodschap van vrede, een boodschap van vriendschap tussen volkeren, die des te sterker is in een tijd waarin de wereld er zo slecht aan toe is.” De Franse regering beloofde twee jaar terug van deze Olympische Spelen een volksfeest te maken. Maar de Fransen zijn nog niet erg enthousiast zoals een enquete vorige maand liet zien. Slechts 37% zou met “veel” of “enige gretigheid” uitkijken naar de Spelen. In december wees een peiling onder Parijzenaars uit dat de helft overweegt de stad in de periode van de Spelen te verlaten. Voor Voxeurope zocht Francesca Barca naar verklaringen.

Parijs wist jaren geleden de nominatie voor de Olympische Spelen in de wacht te slepen nadat enkele steden waren afgehaakt (onder andere vanwege gebrek aan draagvlak). De Franse hoofdstad zou het allemaal goedkoper en groener kunnen doen zonder prestigieuze bouwprojecten. Veel benodigde sportinfrastructuur bestaat al. En de lokale gemeenschap zou er van kunnen profiteren. Dat betreft dan de Parijse voorstad Seine-Saint-Denis waar de meeste activiteiten worden geconcentreerd. Seine-Saint-Denis in het noorden van Parijs is het armste stukje Frankrijk. De Spelen moeten de bewoners nieuwe woningen en sportfaciliteiten opleveren, zoals zwembaden. De helft van de kinderen onder de tien jaar kan nog niet zwemmen. Maar Barca signaleert ook kritische geluiden. Groen wordt opgeofferd en een groot aantal mensen moet elders onderdak zien te vinden. De toegangsprijzen zijn bepaald niet in overeenstemming met het karakter van een ‘volksfeest’.  Het goedkoopste kaartje voor een atletiekwedstrijd, alleen geldig in de voorrondes, is 85 euro. Hotelprijzen zijn inmiddels verviervoudigd. De prijzen voor metro en bus zullen gedurende de Olympische Spelen worden verdubbeld.

Foto: Stempotlood Verkiezingen 2021 - Gebruik op Sargasso met toestemming. (c) Sidney Smeets

Omtzigts opmerkelijke kiesstelsel

ANALYSE - Een nieuwe lente, een nieuw kiesstelsel van Pieter Omtzigt. Dit keer voor de Europese verkiezingen. NSC wil een regionale component invoeren bij de Europese verkiezingen. Hoe zal dit uitpakken? Een gastbijdrage van Simon Otjes, eerder verschenen bij Stuk Rood Vlees.

Stelsel Omtzigt

In het NSC-programma staat het volgende voorstel: “Wij willen een nieuw kiesstelsel waarin de band tussen kiezer en gekozene sterker wordt. Er komen regionale kiesdistricten per land, zoals Nieuw Sociaal Contract die in Nederland ook voor de Tweede Kamer wil invoeren. Dat vergroot de lokale herkenbaarheid in Europa. In Nederland zou bijvoorbeeld Noord-Holland 3 vertegenwoordigers krijgen, Noord-Brabant 2, Overijssel 1, Zeeland 1, Friesland 1, en verder. Een vijftal leden zou volgens nationale telling kunnen worden aangewezen om te zorgen voor voldoende bijkomende representativiteit van de verkiezingsuitslag.”

Hoe zou de Nederlandse delegatie eruitzien als we dit kiesstelsel zouden toepassen? Ik heb de volgende procedure gevolgd: ik heb districten op het provincieniveau gemaakt die de groottes volgen zoals hierboven omschreven is. Noord-Holland met bijna drie miljoen inwoners krijgt drie zetels. Noord-Brabant met ruim twee-en-een-half miljoen inwoners twee. De provincies met minder dan twee miljoen inwoners één. De twee andere provincies met meer dan twee miljoen inwoners (Gelderland en Zuid-Holland) volgen dit patroon: twee voor Gelderland en drie voor Zuid-Holland. Daarnaast zijn er vijf vereffeningszetels. Deze worden zo verdeeld dat uiteindelijke uitslag het meest proportioneel is. Ik gebruik hiervoor het stelsel van grootste gemiddelden. Dat komt in totaal uit op 23. Dat is minder dan de 31 die in juni verdeeld worden. Dat is in lijn met het elders door NSC-programma gepropageerde reductie van het aantal Europarlementariërs.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Foto: Jens Best (cc)

Pro-Poetin opwekking in Bulgarije

Als de EU na de komende verkiezingen naar rechts afbuigt is dat mede te danken aan de invloed van hardnekkig conservatief-nationalistische stromingen in de oostelijke lidstaten. In Slowakije werd de liberale presidentskandidaat Ivan Korcok verslagen door Peter Pellegrini, een bondgenoot van de populistische premier Fico. Bij de Poolse lokale verkiezingen kreeg de uiterst conservatieve PiS opnieuw de meeste stemmen, al heeft dat geen directe invloed op de vorig jaar tot stand gekomen liberale regering-Tusk. In Hongarije krijgt Viktor Orbán een nieuwe uitdager in de persoon van ex-Fidesz man Peter Magyar. Hij wist afgelopen weekend tienduizenden op de been te brengen in protest tegen corrupte praktijken van de zittende regering. Maar het is de vraag of hij Orbán kan verslaan. En of hij in de ogen van de oppositie als centrum-kandidaat wel voldoende afstand neemt van zijn oude partij. In Bulgarije is de brede coalitie van de centrum-rechtse GERB partij met een verbond van progressieve anti-corruptie partijen gevallen. Dat betekent dat er tegelijk met de Europese verkiezingen opnieuw parlementsverkiezingen zijn uitgeschreven, voor de zesde keer in drie jaar. Vertrekkend premier Nikolai Denkov waarschuwt voor Russische inmenging.

Denkov, die de Bulgaarse regering minder dan een jaar leidde, zei dat hij tijdens zijn ambtstermijn zowel de corruptie als de Russische inmenging probeerde te bestrijden, omdat deze ‘met elkaar verbonden zijn’. In een interview met Politico zegt hij: ‘We mogen onze ogen hiervoor niet langer sluiten.’ Tot nu toe zijn volgens hem de justitiële autoriteiten te laks geweest in de aanpak van pro-Russische groepen die op allerlei manieren onrust veroorzaken in het land. Hij wijst met name naar de ultra-nationalistische partij Vazrazhdane (Opwekking) van Kostadin Kostadinov. In de polls staat de partij op de derde plaats na GERB en Denkov’s progressieve coalitie PP-DB. Vazrazhdane heeft nu 37 zetels in de Bulgaarse parlement. De partij is openlijk op de hand van Rusland, tegen de EU, tegen de NATO en tegen steun aan Oekraïne. Bij de vorming van de nieuwe regering vorig jaar juni sprak een wooradvoerder van een ‘coup door de CIA

Foto: Francisco Antunes (cc)

Spektakel bij FC Brussel

RECENSIE - Over twee maanden gaat Europa weer naar de stembus voor de verkiezing van een nieuw parlement. Volgens de democratische traditie is dat het moment waarop we onze volksvertegenwoordigers kunnen afrekenen op hun politieke keuzes in de afgelopen zittingsperiode. Maar weet u nog wat uw favoriet in 2019 sindsdien heeft bereikt in Brussel en Straatsburg? Ik vrees dat veel kiezers deze vraag negatief zullen beantwoorden. De invloed van de EU op ons dagelijks leven groeit. Dat heeft echter niet geresulteerd in beter inzicht van de burgers in de Europese wetgeving en besluitvorming. Brussel verliest het wat aandacht van de media betreft nog steeds van Den Haag. Ondanks de sluipende machtsverschuiving. Is daar nog wat aan te doen?

Mathijs Schiffers, die voor het FD de afgelopen jaren in Brussel zat, wil met zijn boek Brexit-Brussel-Brabant een poging wagen. Hij was voordat hij in Brussel kwam zeven jaar correspondent in Londen. En daar heeft hij de journalistieke formule geleerd waarmee hij ons, aldus de achterflap,  wil ‘informeren over de dagelijkse gang van zaken in het hart van Europa’. Zijn formule: ‘Focus op personen en niet op de vele plannetjes die Brussel beraamt. Dat doen ze in het Verenigd Koninkrijk ook en dat levert lekkere verhalen op.’ Schiffers houdt van verhalen, schrijft hij in zijn Proloog. Maar Brussel is ‘zo complex, zo abstract, zo traag’. En daarom kiest hij voor het ‘menselijk gezicht’ in de hoop dat dan ‘vanzelf duidelijk wordt hoe het functioneert in het centrum van de Europese macht.’

Doe het veilig met NordVPN

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Foto: HS You (cc)

Russiagate: één naam is al gevallen

Minister Hugo de Jonge wilde geen namen noemen van Nederlandse politici die betrokken zijn bij de poging van Rusland de Europese publieke opinie te beïnvloeden via Voice of Europe. De Tsjechische geheime dienst ontdekte dat via dit medium Europese politici, waaronder ook Nederlandse, betaald werden door Rusland om anti-Oekraïne propaganda te verspreiden. “Het werk van de inlichtingen- en veiligheidsdienst verhoudt zich heel slecht met openbaarheid”, zei De Jonge. Anders gezegd: de AIVD beantwoordt geen vragen van de volksvertegenwoordiging in het openbaar. De Tsjechen zijn kennelijk wat minder streng in de leer. Volgens berichten in de media, waarin briefings van Tsjechische contraspionagefunctionarissen worden aangehaald, zijn Tsjechische functionarissen in het bezit van een audio-opname waarop te horen is hoe de Duitse AfD politicus Petr Bystron een betaling accepteert in ruil voor het verlenen van diensten aan Voice of Europe. Bystron staat tweede op de lijst van de AfD voor de Europese verkiezingen. Hij ontkent geld aangenomen te hebben. Zijn partij heeft hem onder druk gezet openheid van zaken te geven.

De Tsjechische minister van Buitenlandse Zaken Jan Lipavský zei vorige week woensdag bij de onthulling van de rol van Voice of Europe: Europa is erg kwetsbaar voor Russische invloed, dus we moeten harder werken aan onze veerkracht’. Russiagate is daarmee een voornaam onderwerp geworden in de campagne voor de verkiezingen, begin juni. En dan vooral als wapen van de middenpartijen tegen opkomend extreemrechts. Citaten uit het verleden zullen de ronde doen. Zoals dat van FvD woordvoerder Manfred de Graaff die Oekraïne in het Europees Parlement beschuldigde van het houden van ‘kinderkennels met draagmoeders om kinderen aan westerse „pedonetwerken” te leveren’. Volgens de briefing van een westerse inlichtingendienst, ingezien door Politico zou de Russische inlichtingendienst een Servische agent hebben gebruikt om EU-instellingen te infiltreren om pro-Kremlin-praatjes over de invasie van Oekraïne te verspreiden. De Franse minister van Buitenlandse Zaken Stephane Sejourné heeft deze week opgeroepen tot sancties tegen iedereen die de Russische desinformatie verspreidt.

Foto: Dennis Jarvis (cc)

Duizenden demonstranten eisen aftreden van Orbán

Duizenden demonstranten verzamelden zich dinsdag voor de parlementsgebouwen in Boedapest om het aftreden van premier Viktor Orbán te eisen. ‘Sluit ze op’ riepen ze. De aanleiding: de poging van zijn medewerkers om documenten over een geval van corruptie te laten verdwijnen. Peter Magyar, de ex-man van de voormalige minister van Justitie Judith Varga leverde hiervoor het bewijs door de publicatie van een bandje van een gesprek van zijn voormalige echtgenote. Varga vertelt daarin dat assistenten van Orbáns kabinetschef Antal Rogan aan de aanklagers hebben voorgesteld wat er moet worden verwijderd uit documenten met betrekking tot de Volner/Schadl-zaak. Deze zaak draait om de voormalige staatssecretaris van Justitie, Pal Volner, die in 2022 werd beschuldigd van het aannemen van steekpenningen van het voormalige hoofd van de gerechtsdeurwaarders, Gyorgy Schadl.

De affaire brengt Orbán verder in het nauw nadat vorige maand president Katalin Novak en minister van Justitie Varga zich gedwongen zagen af te treden.  Dat was vanwege, wat de Orbán getrouwe Novak toegaf, een ‘fout die in het land verbijstering en onrust teweeg bracht’. De president had vorig jaar met instemming van de minister van Justitie de adjunct-directeur van een kindertehuis gratie verleend na zijn veroordeling voor het verdoezelen van seksueel misbruik in zijn instelling. Deze cover up van pedofilie schokte het land waar de regering zo hoog opgeeft over traditionele gezinswaarden. Novak was eerder minister voor Familiezaken en het boegbeeld van Orbáns tegen de ‘westerse decadentie’ gerichte politiek. De regeringspropaganda moest Fidesz-kiezers laten geloven dat Orbán in Europa als enige zijn kinderen beschermt tegen geslachtsveranderingsoperaties en gender-queer-identiteiten.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Foto: Directie Voorlichting (cc)

Nog 99 gemeenten die niets aan asielzoekersopvang doen

De gemeente Westerwolde mag 255.000 euro en meer tegemoet zien van het COA (Centraal Orgaan opvang Asielzoekers). Op last van de rechter moet het COA per 22 februari 15.000 euro betalen aan de gemeente als in de asielopvang in Ter Apel meer dan 2000 mensen de nacht daar moeten doorbrengen.

Sindsdien is het (tot en met zaterdag 23 maart) al 17 keer voorgekomen dat het COA nergens in het land genoeg gemeenten bereid vond een deel van de mensen over te nemen. Het zal voor Westerwolde een welkome aanvulling zijn op de 447.802 euro die de gemeente al uit het Gemeentefonds krijgt (zie Bijlage 3.2-4 Decentralisatie-uitkering Faciliteitenbesluit opvangcentra).

De roemruchte Spreidingswet is op 1 februari in werking getreden, maar kan blijkbaar nog nergens geëffectueerd worden om Ter Apel op korte termijn te ontlasten. En ook al is er enige verbetering te bespeuren, er zijn nog teveel gemeenten die geen enkele vorm van asielzoekersopvang hebben.

176 gemeenten hebben (nog) geen opvang voor asielzoekers. Van die 176 gemeenten zijn er 77 die een of ander plan hebben om tot een opvang te komen. Er zijn dus 99 gemeenten die niets hebben. Geen opvang, geen plannen daartoe.
Foto: Jonathan Cutrer (cc)

Macedoniërs tegen de gokindustrie

Het begon een aantal jaren geleden in de buurt van Tetovo, de streek waar de Albanese minderheid van Noord-Macedonië woont. De Anti-gokbeweging ontstond uit onvrede over de gestage uitbreiding van het aantal gokhallen tot in de kleinste dorpjes. Xhemal Abdiu, jeugdwerker in Mala Rechica, kende het verwoestende effect van gokken op jonge levens. Hij schaarde zich bij het protest tegen de zoveelste gokhal in zijn dorp en tilde de beweging naar het landelijk niveau. De voornaamste eis van de beweging is een verbod op de vestiging van gokbedrijven binnen een straal van 500 meter van scholen en andere centra waar veel kinderen komen. De regering van Noord-Macedonië reageerde positief en verwerkte de eis in een nieuw wetsontwerp ter beteugeling van de gokverslaving. Maar ‘lakse regelgeving, Oostenrijkse bedrijven en het wetgevingscircus staan in de weg’, schrijft de onderzoeksjournalist David Ilieski. Het is de vraag of de nieuwe wet nog voor de aanstaande verkiezingen door het parlement geloodst kan worden. Zondag kiest Noord-Macedonië een nieuwe president, in mei volgen parlementsverkiezingen.

Gezien de hoge concentratie van scholen en casino’s in dorpen en steden zou het verbod, dat de Anti-Gokbeweging eist en dat nu in een wetsontwerp staat, in theorie honderden casino’s kunnen dwingen geheel te sluiten of naar locaties buiten de stad te verhuizen. Daar was niet iedereen even blij mee. Met de huidige regeringscoalitie van de socialistische SDSM en de partij van de Albanese minderheid DUI zag Abdiu nog wel goede vooruitzichten voor de vereiste strengere regels voor de gokindustrie. In Mala Rechica behaalde de beweging een overwinning met het annuleren van het geplande nieuwe casino. Op landelijk niveau kregen ze steun van Albanese parlementariërs die het voorbeeld van anti-gokverslagingswetgeving uit de buurlanden Albanië en Kosovo wilden volgen. Er zijn echter twee onzekere factoren. Ten eerste heeft de staat Noord-Macedonië zelf baat bij de inkomsten uit de gokindustrie. In 2022 verdiende de staat 88 miljoen euro aan belastinginkomsten uit deze groeiende bedrijfstak. En ten tweede is het de vraag hoe sterk de invloed van de industrie is op het wetgevingsproces.

Vorige Volgende