Cognitieve dissonantie

Ze zit tegenover me. Een dame op hoge leeftijd, maar zoals wij in het dossier zouden schrijven: “oogt jonger dan kalenderleeftijd”. Ze verteld over haar klachten van long covid. “Ik snap echt niet hoe ik het opgepikt heb, we zijn zo voorzichtig!”. Ze zit tegenover me zonder mondmasker. Cognitieve dissonantie, ik vind het een interessante term. We kwakkelen maar voort in deze never ending shitshow van een pandemie zo lijkt het, met een bord voor onze kop die zo groot is als de ijsschots die afgebroken is van Groenland. Ik kan het haar niet kwalijk nemen, alhoewel ik moeite moet doen om niet de zin uit te spreken “toch zit u hier voor me, zonder mondmasker.” De voorlichting vanuit de overheid is bedroevend geweest. Ze roepen altijd zo hard dat preventie enorm belangrijk is, maar daar blijft het ook bij. Roepen. Een lichtend voorbeeld zijn ze allang niet meer. Preventie is een term geworden die vooral veel gebakken lucht bevat, een verkooppraatje waar allang geen echte inhoudelijke acties of veranderingen aan kleven. Nu de cijfers weer oplopen komen we in een herhaling van de herfst van 2020, en die van vorig jaar. Maskers worden niet aanbevolen, wel het aloude handen wassen. Toegeven dat COVID zich door de lucht verspreid is natuurlijk van de zotten: dan zou de overheid actie moeten ondernemen, en haar burgers moeten beschermen! Dat is echt een brug te ver. Sommigen hadden vertrouwen in de nieuwe minister omdat hij uit het werkveld komt: die bubbel bleek echter al snel uit elkaar gespat. De overheid wordt geregeerd door lobbyisten uit het verkeerde werkveld, en men ziet liever de winsten stijgen dan de burgers beschermen tegen een, waar het nu naar lijkt, slopende chronische ziekte die steeds meer mensen treft. En dat zijn lang niet alleen de kwetsbaren onder ons, ook mensen die voorheen compleet gezond waren. Daarnaast had die opmerking van mij ook niet geholpen, voor haar. Het is belangrijk dat ik een luisterend oor bied. Haar klachten zullen er niet beter van worden. We bespraken ook andere gezondheidsproblemen van haar en besluiten binnenkort even bloed te prikken om te zien hoe de zaken ervoor staan. Ze is opgelucht dat ze nog een keer bij mij terug mag komen en er wat dingen nagekeken worden. Ik ben niet opgehouden met mijn FFP2-masker te dragen op mijn werk. Ik was de enige. Mijn werkgever vroeg me laatst: “voel je je wel veilig op het werk?”, en nee, eigenlijk niet. Ik denk ook niet dat dat gevoel ooit nog terugkomt.   Dit stuk verscheen eerder op het blog ZusterMerel. Het is van een poosje geleden - omdat het een een treffende praktijkillustratie biedt bij wat Steeph hier enkele dagen geleden schreef willen we dit stuk jullie echter niet onthouden.

Foto: NIAID (cc)

Corona is over! Maar niet heus…

DATA - De regering heeft op basis van het OMT advies besloten dat de Corona pandemie in Nederland over is. Niet meer testen, geen maatregelen meer, alleen af en toe in je elleboog hoesten in plaats van in iemands gezicht (wat een Nederlandse traditie is).

Nou zou ik heel goed kunnen leven met dit advies, als het Coronavirus ook daadwerkelijk onschadelijk was geworden en de impact te verwaarlozen. Maar wat schetst mijn verbazing als ik naar de cijfers kijk? We zitten midden in alweer de twaalfde golf (plus of min 1) en die is nu al net zo hoog als de vorige twee.
Dus ik snap het werkelijk niet.

Maar laat ik u even meenemen door het datalandschap. Want wat er nu nog aan cijfers gepubliceerd wordt, geeft zonder extra duiding een te beperkt beeld en leidt tot goedgelovigheid richting het regeringsadvies.

Hiervoor moeten we wel even samen wat dataheuveltjes nemen. Neem even de tijd.
We starten even met de volgende grafiek. Die geeft vier belangrijke indicatoren m.b.t. Covid-19 weer, maar dan allemaal geschaald naar hun eigen mediaan (dat is de middelste waarde). Zo kan je de trends vergelijken terwijl de oorspronkelijke waarden een andere schaal hebben.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Foto: Conall (cc)

‘Het is onmogelijk nu ergens positief over te zijn’

LONGREAD - Sinds de oorlog in Oekraïne begon, heb ik elke dag contact met mijn twee vrienden in Kyiv. Ik schrijf op wat ze meemaken. Dit is deel 9 uit de serie ‘Overleven in Kyiv’.

Bucha – of Boetsja – is nog geen 25 kilometer van waar Viktor en Ada wonen. ‘We kennen een stel dat daar woonde, maar ze zijn in de eerste week van de oorlog al gevlucht,’ vertelt Ada. ‘Hun huis is compleet vernietigd, maar zij leven nog. Ze wonen nu in Wenen.’
Het zijn niet de enigen die Ada en Viktor kennen die de oorlog zijn ontvlucht. Zo’n tien mensen zijn naar het buitenland gevlucht. ‘Ze vinden dat wij ook moeten vluchten,’ vertelt Ada, ‘maar dat zeggen ze omdat ze getraumatiseerd zijn. Hun huizen zijn verwoest, het onze niet. We blijven hier. Samen.’

Onduidelijkheid

Op maandag 28 maart schrijft Viktor over een dag vol explosies en geluiden van beschietingen. ‘We liepen buiten en plotseling klonk een luide explosie. Alsof iets uit de lucht werd geschoten, maar er viel niets naar beneden.’ De communicatie is verslechterd: wisten Viktor en Ada eerder nog waar een bom is ontploft, blijft nu alles onduidelijk.
Een paar dagen later, als Ada met hun zoontje Tomko over straat loopt, vliegt er plotseling ‘iets’ over, gevolgd door een luide explosie. Het blijft onduidelijk wat het nu precies was.
Toch lijkt het elke dag rustiger te worden in Kyiv. Halverwege de week schrijft Viktor: ‘Het is bijna kalm. Als er nu knallen klinken, worden die vaker veroorzaakt door het luchtafweersysteem dan door inslagen.’

Foto: Leonhard Niederwimmer (Pixabay)

‘We houden hoop’

LONGREAD - Sinds de oorlog in Oekraïne begon, heb ik elke dag contact met mijn twee vrienden in Kyiv. Ik schrijf op wat ze meemaken. Dit is deel 8 uit de serie ‘Overleven in Kyiv’.

Donderdag 24 maart. De bosbranden bij Chernobyl zorgen voor smog in Kyiv. ‘We hebben er niet de hele tijd last van,’ laat Ada weten.
Het voelt wat gek dat ik alles rondom Kyiv opzoek om precies te weten met welke omstandigheden Viktor en Ada te maken hebben. Bijna alsof ik een soort stalker ben.
‘Je steun is heel belangrijk voor ons,’ schrijft Ada. ‘Je bent de verbinding naar het leven dat we vroeger voor deze oorlog hadden.’

Enigszins verontrust vraagt Ada zich af of Europa er klaar voor is niet meer afhankelijk te zijn van het Russische gas en de olie. Want dat zou ongetwijfeld gevolgen hebben. ‘Begrijpt Europa dat Oekraïne daar niet schuldig aan is?’
Ik verzeker haar dat niemand Oekraïne ergens de schuld van geeft, behalve misschien wat mensen die het Russische verhaal geloven over neo-nazis en genocide.
‘Ik hoop dat deze oorlog niet teveel het leven van gewone mensen in Europa beïnvloedt,’ schrijft ze.

Waarschuwingen

Viktor stuurt ondertussen een screenshot van de app die waarschuwt voor de luchtaanvallen. Om 11.27 uur is een waarschuwing, die om 12.04 wordt opgeheven. Tien minuten later volgt een waarschuwing, die om 12.27 wordt opgeheven. Om 12.31 een nieuwe waarschuwing. Het betekent dat ze in de schuilkelder moeten blijven. ‘We hebben alleen tijd om even naar boven naar ons appartement te gaan om ons te wassen en te eten.’

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Foto: Mathias P.R. Reding (Pexels)

‘Ons zoontje zegt dat hij niet dood wil’

LONGREAD - Precies 4 weken geleden viel Rusland Oekraïne aan. Sindsdien heb ik elke dag contact met mijn twee vrienden in Kyiv. Met hun vierjarig zoontje en hond zitten ze de oorlog uit. Ik schrijf op wat ze meemaken. Dit is deel 7 uit de serie ‘Overleven in Kyiv’.

 

‘Eerder had ik hoop, maar nu geloof ik niet langer dat deze oorlog snel eindigt. Putin geeft zich niet over en gaat ons land, inclusief de Krim, niet erkennen.’ Het is zondag 20 maart. Dit is het antwoord van Viktor als ik hem vraag hoe hij nu naar deze oorlog kijkt.

‘Als ik afga op de informatie van onze overheid en westerse specialisten dan geloof ik dat de actieve oorlog in een maand eindigt. Misschien dat het leven in Kyiv over een maandje wel weer min of meer terug naar normaal is gegaan. Maar plaatselijke gevechten zullen waarschijnlijk nog wel een heel lange tijd doorgaan, vooral in de steden bij de grens met Rusland. Waarschijnlijk totdat de sancties Rusland compleet hebben ontwricht.

Oorverdovend

Maandag 21 maart. Een Russische aanval heeft de avond ervoor een winkelcentrum verwoest vlakbij waar Ada en Viktor wonen. ‘Het was oorverdovend en beangstigend,’ laat Ada weten. ‘Het was een nieuw winkelcentrum, we kwamen er graag.’ Ze stuurt een filmpje waarin hun vierjarige zoontje Tomko door een enorme speelruimte stuitert. ‘In vergelijking met wat er in andere delen van ons land gebeurt, stelt de vernietiging van een winkelcentrum weinig voor, maar het doet pijn dat alles waar we van houden kapot gemaakt wordt.’

Foto: Trey Musk (Pexels)

‘We springen niet meer op bij elke knal’

LONGREAD - 25 dagen geleden viel Rusland Oekraïne binnen. Sindsdien heb ik elke dag contact met mijn twee vrienden in Kyiv. Met hun vierjarig zoontje en hond zitten ze de oorlog uit. Ik schrijf op wat ze meemaken. Dit is deel 6 uit de serie ‘Overleven in Kyiv’.

Via Instagram krijg ik van Ada een doorgestuurde post: afgeluisterde berichten van Russische soldaten met hun familie. Ik frons. Het laatste wat ik wist was dat gevangengenomen soldaten huilend met hun moeder bellen (‘We zijn bezetters, mama… het is echt een nachtmerrie.’, Volkskrant, 9 maart 2022). Deze laten zelfingenomen weten hoe ze huizen en winkels plunderen. En erger: ‘Ik reed mijn tank door de tuin dwars door de deur, schoot iedereen neer, verkrachtte hen. (…) Ik krijg er waarschijnlijk nog een medaille voor ook.’

Ada is bitter. ‘Als ons leger de Russische soldaten gevangen hebben genomen vertellen ze het verhaal dat ze tijdens hun training hebben geleerd. Maar dat is niet zoals ze zijn. Ze haten ons. Je hoort hun minachting voor ons als ze vrijuit praten. Het valt allemaal op hun plek. Ze bombarderen burgerdoelen. Bij het theater in Mariupol was in enorme letters “kinderen” geschreven. Dat was goed zichtbaar voor de piloot van de bommenwerper. En toch drukte die op de knop om de bom te lanceren.’

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Foto: Nati (Pexels)

‘Raketten vernietigen onze steden steeds verder’

LONGREAD - 22 dagen geleden viel Rusland Oekraïne binnen. Sindsdien heb ik elke dag contact met mijn twee vrienden die in Kyiv zitten met hun vierjarig zoontje en hun hond. Ik schrijf op wat ze meemaken. Dit is deel 5 uit de serie ‘Overleven in Kyiv’.

 

Donderdag 17 maart. Voordat ik een berichtje naar Viktor en Ada stuur, doe ik eerst mijn rondje langs verschillende nieuwskanalen om te weten wat ik kan verwachten. Geen opvallende dingen in Kyiv; het Russische leger lijkt zich volledig te concentreren op het wegvegen van de zuidelijke steden van Oekraïne.
De avondklok van 36 uur is juist vanmorgen afgelopen. ‘Ik hoop dat het vandaag veilig genoeg is om naar buiten te gaan,’ wens ik Viktor.
Als antwoord stuurt hij een foto. ‘Ik loop al buiten met de hond. Het was vannacht vrij kalm. We zijn zelfs vroeger naar bed gegaan dan anders en hebben goed kunnen slapen. Op dit moment horen we ook geen explosies of beschietingen. Het is bijna vredig.’
Hij vertelt dat hij tijdens de avondklok hun hond toch twee keer per dag uit kon laten, ook al was dat niet toegestaan. Het was maar voor vijf minuten. ‘Dat was bij een eerdere avondklok anders. Toen konden we haar echt niet mee naar buiten nemen. Ze moest meer dan een dag volhouden, dat was echt heel zielig.’

Foto: Photo by Tina Hartung (Unsplash)

‘We kunnen volhouden, maar niet falen’

LONGREAD - Viktor en Ada wonen in Kyiv met hun vierjarige zoontje en hond. Sinds 24 februari heb ik elke dag contact met ze. Hier lees je wat ze meemaken. Dit is deel 4 uit de serie Overleven in Kyiv.

Dinsdag 15 maart. Op mijn telefoon lees ik over de bombardementen in Kyiv, terwijl ik op mijn laptop Google Maps heb open staan om te kijken welke wijken zijn geraakt. Niet waar mijn vrienden wonen. Ik voel me schuldig over mijn opluchting.
‘Voor de eerste keer weer sinds dagen maakte het geluid van explosies me wakker,’ schrijft Viktor. ‘Vreselijk.’
Ada heeft niets gehoord. ‘We zijn veilig,’ verzekert ze me. ‘De aanvallen waren heel dicht bij waar mijn en Viktors ouders wonen. Mijn ouders wonen op dit moment bij mijn zus en haar vriend. Viktors oma woont in haar eentje verderop. Ze is 86 jaar. Mijn opa is ook 86, die woont ook alleen, maar in een ander district. We bellen hem elke dag, hij is heel dapper en wil absoluut niet evacueren.’
Haar vastberadenheid zit blijkbaar in de familie: ‘Onze hele familie wil dat deze oorlog stopt, maar alleen na onze overwinning. We kunnen volhouden, maar niet falen.’

Aanval

Later op de dag lees ik dat in Kyiv een avondklok ingaat die maar liefst 36 uur gaat duren. ‘Nadat dit bekend werd zagen we veel rijen mensen voor supermarkten,’ vertelt Viktor. ‘Ik sprak een soldaat, ook al wilde hij niet echt praten. Maar hij liet weten dat er informatie is dat Rusland een aanval op Kyiv voorbereidt voor morgen. Hij was positief en verzekerde ons ervan dat ze elke aanval zouden afslaan. Dus laten we daar maar op hopen.’
Het voelt alsof een koude hand mijn hart vastgrijpt. ‘Ik geloof in jullie, blijf sterk, hou vol. Veel liefs,’ antwoord ik. Wat kan ik meer doen dan dat schrijven?

Doe het veilig met NordVPN

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Foto: Sergey Kozak (cc)

‘Het is angstaanjagend te weten dat deze oorlog niet snel zal eindigen’

LONGREAD - 19 dagen geleden viel Rusland Oekraïne binnen. Sindsdien heb ik elke dag contact met mijn twee vrienden die in Kyiv zitten met hun vierjarig zoontje en hun hond. Ik schrijf op wat ze meemaken. Dit is deel 3 uit de serie ‘Overleven in Kyiv’.

Donderdag 10 maart. Mariupol ligt al dagenlang onder vuur, het ene verschrikkelijke bericht volgt op het andere. Ada’s woede klinkt hard door in haar berichten die ze me stuurt: ’De Russen vegen Mariupol geheel van de kaart, zoals ze dat ook in Syrië en Tsjetsjenië hebben gedaan. Onze troepen zijn te ver weg om de stad te beschermen. De mensen daar balanceren op de rand van de dood. Er is geen elektriciteit, geen water. Vluchten wordt ze door de Russen onmogelijk gemaakt, omdat die de humanitaire doorgangen onveilig maken.’

Ze stuurt een van de vele filmpjes die nu op het internet zijn te vinden, om de NAVO aan te sporen het luchtruim boven Oekraïne te sluiten. Ik deel het filmpje, voor haar. Ik geloof niet dat het zin heeft. Waarschijnlijk weet ze dat zelf ook wel. Er zijn dingen die je niet hardop hoeft te zeggen. Ze voelt zich ongetwijfeld machteloos.

Foto: Photo: Michael Jahn (Pixabay)

‘Eigenlijk kan ik nog steeds niet geloven dat dit gebeurt’

LONGREAD - Sinds Rusland Oekraïne is binnengevallen heb ik elke dag contact met mijn twee vrienden in Kyiv, Viktor en Ada. Samen met hun vierjarige zoontje zitten ze in een schuilkelder. Ik schrijf op wat ze meemaken. Dit is deel twee.

Donderdag 3 maart. Het eerste wat ik doe als ik wakker word is kijken wat er afgelopen nacht in Kyiv is gebeurd. Ik was bang dat het Russische leger de stad was binnengevallen. Tenslotte staat het 60 km lange konvooi al een paar dagen bij de stad.
‘Het was hetzelfde zoals de afgelopen acht nachten,’ laat Ada weten. ‘De vijand zit niet in Kyiv, alleen de buitenwijken worden aangevallen. Waar wij zitten zijn we veilig, hier vallen geen bommen. Maar we horen ze natuurlijk wel vallen.’

‘Onze troepen hebben bij de grenzen ervoor gezorgd dat die klootzakken zich moesten terugtrekken!’, klinkt Viktor triomfantelijk, om meteen daarop te zeggen dat het echt nog gevaarlijk is. ‘Het zijn maar kleine stappen tot onze overwinning. We geloven het steeds meer. Maar het is verdrietig dat mensen lijden. Dat onze huizen, wegen, bruggen en andere infrastructuur compleet worden vernietigd. Eigenlijk kan ik nog steeds niet geloven dat dit gebeurt.’

“Nooit meer”?

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Vorige Volgende