Het nut van worst-case scenario’s, of: waarom dijken niet worden berekend op de gemiddelde waterhoogte

Klimaat is een belangrijk thema in Nederland, tegenwoordig. Ook in Elsevier. De boodschap is daar steevast dat een stevige aanpak van klimaatverandering geen goed idee is. Die boodschap wordt nogal eens gebracht met de holle retoriek en drogredenen die we kennen uit het pseudosceptische repertoire. Dat is jammer. Klimaat en klimaatbeleid zijn belangrijke onderwerpen, waarover een constructief en inhoudelijk debat zou moeten worden gevoerd. Holle retoriek en drogredenen helpen daarbij niet, ze saboteren een serieus debat juist. Onlangs (betaalmuur) had Simon Rozendaal, oudgediende bij Elsevier, de beurt om iets te schrijven. Er is één punt uit dat stuk waar ik wat dieper op in wil gaan: de bewering[1] dat er “altijd voor het meest extreme scenario” wordt gekozen. Het lijkt me overdreven om te zeggen dat dat altijd het geval is, maar het gebeurt best vaak. Mijn opvatting van wetenschapsjournalistiek zou zijn dat er duidelijk wordt gemaakt waarom dat zo is. Door te wijzen op het verschil tussen een scenario en een voorspelling, bijvoorbeeld. En door te wijzen op het belang van worst-case scenario’s in wetenschap en beleid bij het analyseren, het afwegen en het zo nodig beheersen van risico’s. Risico impliceert onzekerheid: het kan mee- en het kan tegenvallen. Er zijn goede redenen waarom de mogelijke tegenvallers vrijwel altijd zwaar meewegen in de uitkomst van een risico-analyse. Risico is kans maal gevolg; een kleine kans vermenigvuldigd met een enorm gevolg kan een aanzienlijk risico betekenen. Dus krijgen zulke scenario’s de nodige aandacht.

Door: Foto: go_greener_oz (cc)
Quote du Jour

Quote du Jour | Klimaatwerklozen

, door

 

 

Jesse Klaver is levensgevaarlijk bezig, hij staat te liegen, en is straks verantwoordelijk voor 50.000 ‘klimaatwerklozen’. Hij verspreidt fake news en dat moet gezegd worden.

Hans de Boer, voorzitter van de werkgeversorganisatie VNO-NCW, reageerde gisteren op NPO Radio 1 op de initatiefwet van GroenLinks voor een CO2-belasting voor de “grote industrie”, waarvan de opbrengst is bestemd is voor verlaging van de energierekening van burgers.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

Mededeling

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Foto: Ontwikkeling van de CO2 emissies in Nederland en doelen uit klimaatzaak en IPCC rapport 1,5 graden. copyright ok. Gecheckt 02-03-2022

De erfenis van Rutte 2: het Urgenda vonnis

, door

NIEUWS - In alle ophef over de verwachte impact van het klimaatakkoord zouden we bijna vergeten dat het PBL komende vrijdag met nieuwe prognoses voor de CO2 emissie in 2020 komt. 2020 is een belangrijk jaar, omdat de staat onder Rutte 2 in 2015 in de klimaatzaak, die Urgenda had aangespannen, door de rechtbank op de vingers werd getikt over haar klimaatbeleid. De rechtbank sprak uit dat de CO2 emissie in 2020 ten minste 25% lager moet liggen dan in 1990. Dit vonnis werd in 2018 in hoger beroep bevestigd. De staat is inmiddels in cassatie tegen de uitspraak. Dat neemt niet weg dat het vonnis uitgevoerd moet worden.

Benodigde CO2 reductie

In november berekende ik dat de staat zo’n 17 megaton extra CO2 zou moeten reduceren om te voldoen aan de uitspraak in de klimaatzaak. De NOS meldde gisteren dat er waarschijnlijk 9 megaton extra CO2 reductie nodig is, waarmee ik er dus fors naast zat met mijn inschatting. Wat dan wel weer prettig is voor Kabinet Rutte 3 na de tegenvaller van 1,2 megaton uit de chemische industrie van vorig jaar. PBL komt vrijdag met de definitieve cijfers. Deze zijn dus lastig verborgen te houden tot na de provinciale statenverkiezingen in maart, zoals met de doorrekening van het klimaatakkoord lijkt te gebeuren. CPB en PBL geven aan dat deze waarschijnlijk pas na de verkiezingen beschikbaar is.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Klimaatakkoord: PVV en FvD naaien De Burger gerust mee

, door en

Sargasso staat voor hopeloze nuance, maar soms moet je gewoon man en paard benoemen. Zoals welke partijen willens en wetens een betere verdeling van de lasten van het klimaatakkoord afwijzen. Want vergeet niet dat dit, in tegenstelling tot klimaatverandering, wél een politieke keuze is.



Dat de coalitie en de gezagsgetrouwe christenfundamentalisten van de SGP eensgezind zijn in het belasten van de burger in plaats van het bedrijfsleven (hoi Klaas!) weten we natuurlijk al, maar de rol van de overige partijen is ook interessant. Vooral de rol van de PVV en het FvD vallen hierin op. Aan de ene kant roepen dat ze vinden dat De Burger onevenredig belast wordt, maar aan de andere kant gewoon keihard elk voorstel tot een betere verdeling afserveren en zelf met niets komen ter vervanging. Zo kennen we onze populistjes weer: hard schreeuwen, maar als puntje bij paaltje komt toch gewoon aan de leiband van de industrie lopen.

En ja, je kan tegenwerpen dat deze partijen tegen de “klimaathysterie” in het algemeen zijn, maar dat laat onverlet dat ze dan nog zouden kunnen proberen de gevolgen van deze onzinnige fait accompli voor hun achterban te verzachten. Maar nee, zelfs dat is ze te veel gevraagd. Doe dan zoals de SP: wijs het klimaatakkoord principieel af, maar laat wel merken dat je pal staat voor je achterban en niet voor de belangen van de industrie. Of kom met een amendement of wetsvoorstel voor afschaffen van de energiebelasting en de opslag duurzame energie.

Doneer!

Mededeling

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Waan van de dag

Huizen bouwen van hout draagt bij aan lagere CO2 uitstoot

, door

The Economist geeft een korte uiteenzetting waarom bouwen met hout bijdraagt aan een lagere CO2 uitstoot. Dit heeft voor een behoorlijk groot deel te maken met het bouwproces:

Cement-making alone produces 6% of the world’s carbon emissions. Steel, half of which goes into buildings, accounts for another 8%.

And the standards only count the emissions from running a building, not those belched out when it was made. Those are thought to account for between 30% and 60% of the total over a structure’s lifetime.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

De vergroening van de aarde – over de bomen, het bos en andere zaken

, door

ACHTERGROND - door Hans Custers
Klimaatverandering vergroening fig. NVDI-indez Bron Matthias Forkel

De aarde vergroent. Daar zijn zo ongeveer alle deskundigen het wel over eens. En het is weinig aannemelijk dat de natuur uit zichzelf besloten heeft om maar eens een tandje bij te schakelen. Het ligt er dus dik bovenop dat die vergroening het – deels bedoelde en deels onbedoelde – gevolg is van menselijke activiteiten.

Tot zover het eenvoudige deel van het verhaal. Want wie er wat dieper induikt ziet al snel dat het knap ingewikkeld is om op wat meer detailniveau te begrijpen wat er precies gebeurt. Bijvoorbeeld omdat er zoveel factoren meespelen, die elkaar ook nog eens kunnen beïnvloeden. Maar ook omdat het nog niet zo makkelijk is om die vergroening te meten, of zelfs maar te definiëren. Een artikel dat in november verscheen in Nature Ecology & Evolution illustreert dat: Enhanced peak growth of global vegetation and its key mechanisms van Huang et al..

De complexiteit van het onderwerp en de verschillen tussen onderzoeksmethodes verklaren waarschijnlijk waarom de resultaten van verschillende studies nogal uiteenlopen, of dat op het eerste gezicht lijken te doen.

In 2016 constateerden Zhu et al., weliswaar met een forse onzekerheidsmarge, dat CO2-fertilisatie de belangrijkste oorzaak van de vergroening was. Huang et al. komen tot een ander resultaat. Volgens hen zijn drie factoren, elk in min of meer gelijke mate, samen verantwoordelijk voor ongeveer 60% van de vergroening. Behalve CO2-fertilisatie spelen ook de depositie van stikstof en landbouw een rol van betekenis. Ook veranderingen van temperatuur, hoeveelheid neerslag en de hoeveelheid invallend zonlicht kunnen van invloed zijn.

Foto: actor212 (cc)

Nieuw klimaatmanifest: je raadt nooit wat wij (niet) vonden

, door en

24 mensen schreven een alarmerend klimaatmanifest. Wij bekeken de namenlijst.

Het is december, traditioneel de tijd voor het jaar van manifesten en pietities. Zal wel iets te maken hebben met de extra vrije tijd die mensen hebben. Hoewel, dit manifest was al een tijdje onderweg, want dit Nieuw Klimaat Alarm (sic) zag afgelopen – iets te warme – zomer al het licht. We kunnen alvast verklappen dat het geen manifest is dat de overheid oproept méér te doen tegen klimaatverandering. Maar op de een of andere manier kwam het nu pas in het nieuws. De Telegraaf omschreef de groep ondertekenaars als “24 professoren, ingenieurs en andere experts”, RTL Nieuws promoveerde ze naar “24 wetenschappers”.


Nu zegt het niet direct iets dat iemand de titel professor heeft – wat is iemands vakgebied? Hetzelfde geldt voor de titel ingenieur: OK, je bent afgestudeerd aan een technische universiteit, maar dat maakt je nog geen wetenschapper, laat staan expert. Een wetenschapper is ook niet per definitie expert op het gebied van klimaat of energietransitie.

Met andere woorden: wie zijn deze mensen? Wij googleden en turfden en geven je de droge cijfers.

Nul klimaatwetenschappers

Allereerst: niemand van deze 24 mensen is klimaatwetenschapper. Geen? Helemaal niemand? Nee. En ja, dat verraste ons ook, want we hadden op zijn minst verwacht nog een verdwaalde meteoroloog te vinden. Maar kijk zelf maar na. Des te opvallender omdat deze mensen de huidige stand van klimaatwetenschappen niet helemaal lijken te onderschrijven, hoewel ze daar in het manifest verder niet zoveel woorden aan vuil maken.

Steun ons!

Mededeling

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Waan van de dag

Klimaatmanifest: The curious case of Prosper Ego

, door

Het klimaatmanifest “Nieuw Klimaat Alarm” wordt er niet transparanter op. Vorige week toonden wij al aan dat de autoriteitsclaims van de opstellers op drijfzand berusten, nu blijkt dat er na publicatie van het manifest nog drie namen zijn toegevoegd. Zie hier het manifest zoals het online stond op 29 december en vergelijk dat gerust het huidige manifest (screenshot).

De lijst met ondertekenaars van het Nieuw Klimaat Alarm

Natuurlijk staat het ze vrij om medestanders toe te voegen, maar een van de toegevoegde namen is Prosper Ego. Ook hij is geen wetenschapper of expert, maar wel al sinds 23 januari 2015 overleden. Dit roept nogal wat additionele vragen op: Waarom voeg je een overleden iemand toe als ondertekenaar? En waarom pas dagen nádat het manifest al in de publiciteit is gekomen en maanden later dan de datum van ondertekening?

Foto: Bron: https://pixabay.com/nl/zonsondergang-achtbaan-rit-silhouet-958145/

Niets doen is geen optie

, door

COLUMN - De afgelopen week was een rollercoaster voor me. Van een flinke piek naar een diep dal. En ik deed wat ik dan altijd doe; in mijn schulp kruipen. Telefoon uit, alles negeren en gewoon doen of ik alleen op de wereld ben. Recupereren, focussen op de kleine dingen, een stukje wandelen, genieten van de mooie lucht als de zon op of onder gaat. Proberen dat hormonale gedoe in mijn lijf te manipuleren, want dat is toch waar je stemming van afhangt. Ik heb geprobeerd de dingen weer op een rijtje te krijgen. Wat nog niet helemaal gelukt is. Zoals dat vaak het geval is, heb ik nog een lange weg te gaan. Maar vandaag kreeg ik een kerstcadeautje van De Correspondent wat een zeker inzicht gaf, dat het niet allemaal hopeloos is. Dat kleine stapjes óók vooruitgang zijn.

Klimaatverandering en doemscenario’s

Het artikel gaat over klimaatverandering, iets waar we op dit moment zo’n beetje mee doodgegooid worden. Terecht natuurlijk, gezien alle doemscenario’s die de ronde doen en hoe we de consequenties beginnen te voelen. Lekker warm weer is voor de meeste mensen nog positief (hoewel ik met lede ogen aanzag hoe mijn tuin verpieterde, terwijl ik ook beducht was om te sproeien door het water tekort), in tegenstelling tot de stijgende energierekening volgend jaar, die ons allemaal raakt en waar ik zelf ook niet bepaald vrolijk van word.

Foto: Toshiyuki IMAI (cc)

Wereldtemperatuur | Update november 2018

, door

DATA - Terwijl het boterzachte klimaatakkoord in Nederland nog steeds niet definitief is, laat staan breed gedragen wordt, gaat de opwarming rustig door.

Veel aandacht bij de grafieken over de opwarming gaat uit naar de pieken aan de bovenkant. Maar het is leerzaam om te kijken wat de onderkant van de grafiek doet. Het is bijna 5 jaar geleden dat het onder de 0,3 kwam en tien jaar geleden dat het onder de 0,1 kwam.
Ook al zitten we nu lager dan de piek van 2016, het dal zit hoger als zo’n beetje alle 30 jaar voor 2014.

Oh, en de langjarige gemiddelden, behalve die voor 3 jaar, bereikten nieuwe hoogtepunten. Dat is het signaal.


Om het in deze donkere dagen aan het eind van het jaar nog wat somberder te maken, hier nog wat artikelen. Een artikel over een eerdere periode waarin de temperatuur stevig steeg. Dat bleef niet zonder gevolgen. Nog eentje. En eentje over het steeds sneller smelten van het ijs op Groenland. En tot slotte eentje over de pauze in de opwarming die geen pauze was, en terloops duidelijk uitlegt wat de rol van de mens is versus andere factoren.

Het overzicht van de wereldwijde temperatuurafwijkingen is gebaseerd op de metingen van RSS MSU TLT 4.0, GISS – gistemp v3, Hadcrut4 (4.6), NCDC, Copernicus ERA interim en JMA. We nemen daar maandelijks het gemiddelde van en bepalen ook nog het lopende gemiddelde over alle metingen van 36 maanden (drie jaar) , 132 maanden (elf jaar) en dertig jaar. Let op: het gaat hier om gemiddelde afwijkingen over meerdere reeksen met verschillende referentieperiodes. Getallen bieden dus alleen een indicatie van de trend.

Vorige Volgende