In de het vorige deel in deze serie over de eurocrisis heb ik laten zien dat bezuinigen en hervormen verkeerd uitpakt: de werkloosheid in de eurozone is nu veel hoger dan in andere geïndustrialiseerde landen. In dit deel kijk ik naar de gevolgen van de euro op de handel tussen de eurolanden. ‘Ergens in Frankrijk loopt een grens, de knoflookgrens’, kopte Trouw een jaar geleden heel fraai. Deze grens splijt Europa en is onoverbrugbaar zeggen de eurosceptici.
OPINIE - De spraakmakende Tsjechische econoom Tomás Sedlácek hield gisteren de 32ste Van der Leeuwlezing. Op de website van de Volkskrant de ingekorte versie van zijn lezing.
Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.
REPORTAGE - Geen geur van verschaald bier of het geluid van gillende meisjes en scheurende gitaren, maar het moddervette Franse accent van ’s werelds meest bejubelde wetenschapper, de econoom Thomas Piketty, vulde eergisteravond de Amsterdamse poptempel Paradiso. In gesprek met Joris Luyendijk toonde Piketty zich allesbehalve de ‘rockstereconoom’ waarvoor hij zo vaak wordt uitgemaakt, aldus Lennaert Rooijakkers.
Het is waar, biecht Thomas Piketty tegen het einde van de avond op. De titel van zijn gisteren in Nederlandse vertaling verschenen magnum opus Kapitaal in de 21e eeuw is slecht gekozen. In het vuistdikke boek (bijna zevenhonderd pagina’s) bespreekt de Fransman immers vooral de economische ontwikkelingen van de negentiende en twintigste eeuw. ‘Maar ja, het bekt nu eenmaal lekker: Kapitaal in de 21e eeuw. Anders koopt niemand dat ding,’ merkt hij droogjes op.
Dan serieus: ‘De titel doet misschien vermoeden dat ik probeer de toekomst te voorspellen, maar dat is niet waar. Wat ik heb geprobeerd te doen is om alle vormen van bezit, kapitaal en rijkdom in de afgelopen twee eeuwen te analyseren. Of dit nu om land, aandelen of slaven gaat, alles moest aan bod komen om zo goed mogelijk te begrijpen wat bezit is en welke mate van rijkdom dat heeft gebracht. Ik heb dit in historisch perspectief geplaatst met als doel te omschrijven wat deze ontwikkelingen betekenen voor de situatie waarin wij nu, in de 21e eeuw, zijn terechtgekomen en tot welke welvaartsongelijkheid dit heeft geleid. Daarom heb ik voor deze titel gekozen en daarom is het werk ook zo dik.’
De lucky few die Piketty in levende lijve mochten aanschouwen, zien de Fransman met journalist Joris Luyendijk in gesprek gaan en vervolgens vragen van het publiek beantwoorden. Volgens Luyendijk had Paradiso moeiteloos vijf keer uitverkocht kunnen worden, zo groot is de vraag naar kaarten geweest. De presentator zelf kreeg afgelopen week nog allerlei mailtjes van mensen die hij al in jaren niet had gesproken: of hij nog een plaats op de gastenlijst kon regelen. Het zegt genoeg over de status van Piketty. Al wil Luyendijk niet over een hype spreken. ‘Een hype is iets vluchtigs, als een parfum die je opspuit en die morgen weer verdwenen is. Dit werk van Piketty is veel meer dan dat.’
Oliemaatschappijen kampen nu nog met grote voorraden die zijn aangeschaft toen de olieprijs nog hoger lag. Die zullen zij volgens de marktdeskundige niet zomaar tegen een lagere prijs van de hand doen. Hoewel de prijs van ruwe olie steeds verder zakt, is de daling van de benzineprijs aan de pomp al ruim een week tot stilstand gekomen.
Of er voor automobilisten nog lagere prijzen in het verschiet liggen is volgens brandstofexpert Paul van Selms van de consumentenorganisatie koffiedik kijken. Daarvoor moet de olieprijs langere tijd structureel laag blijven.
“De oude dure voorraden van oliemaatschappijen moeten immers eerst op”, aldus Van Selms.
De ‘marktdeskundige’ die in bovenstaande berichten aan het woord komt, is in beide gevallen is Paul van Selms. Hij werkt bij UnitedConsumers.
Wie een beetje in de nieuwshistorie graaft, zal varianten op dit bericht vinden bij iedere sterke daling of stijging van de olieprijs. En daar zitten een aantal problematische kanten aan.
Ten eerste gaat het hier om een belangenorganisatie. Deze organisatie heeft als doel de prijs van consumentenproducten zo laag mogelijk te krijgen voor haar klanten. Dat klinkt nobel, maar het is natuurlijk gewoon een organisatie met een duidelijk doel. Ze zijn dus niet objectief. Dus om woordvoerders van UnitedConsumers (UC) steeds op te voeren als ‘marktdeskundige’ geeft een vertekend beeld.
Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.
In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.
Zo stelt William C. Dudley, de topman van Federal Reserve of New York, voor.
Bankiers hebben immers, zo meent Dudley, stelselmatig wetten overtreden om hun persoonlijke bonussen te vergroten.
Ook een leuk detail: de boete gaat volgens dit voorstel naar de bankiers persoonlijk en niet naar hun werkgevers. Dan staat er tenminste wat op het spel voor deze jongens.
COLUMN - In de serie Kiezen en Delen kijken Joël en Eva elke woensdag met gedragseconomische blik naar alledaagse beslissingen. Deze column verschijnt ook op Sciencepalooza.
Geld weggeven, aan een goed doel of als fooi voor goede service, kan heel bevredigend zijn. Maar je kunt je ook gedwongen voelen. In een pizzeria in New York gaf ik ooit veertig procent fooi – per ongeluk, want ik wist best dat twintig procent daar de norm was. Ik wist alleen niet dat pizzeria’s de norm vaak al bij de rekening optellen.
De hoogte van een fooi wordt grotendeels bepaald door wat iemand denkt dat normaal is. Daarom ziet de bediening van restaurants graag ‘tweetjes’ als gasten. De betalende partij wil geen kleinzielige indruk maken op de ander, wat het personeel ten goede komt.
Bij grotere groepen zien nog meer mensen wat jij bijlegt. Je zou verwachten dat daardoor iedereen meer fooi geeft, maar het tegenovergestelde is waar. Hoe groter de groep, des te minder fooi komt er per persoon op tafel – iedereen verwacht dat de ander zijn verantwoordelijkheid neemt.
Die onlogische neiging om ons te verstoppen achter andermans rug treedt ook op in levensbedreigende situaties. Als er meer toeschouwers zijn, is de kans kleiner dat één van hen een kind uit het water redt: het zogenaamde bystander effect (de kans op hulp is omgekeerd evenredig aan de hoeveelheid potentiële redders) zorgt voor lamlendigheid. Als het echt nodig was, zou iemand anders toch wel iets doen?
Dat kan! Sargasso is een collectief van bloggers en we verwelkomen graag nieuw blogtalent. We plaatsen ook regelmatig gastbijdragen. Lees hier meer over bloggen voor Sargasso of over het inzenden van een gastbijdrage.
When I bump into youths, they ask me, you know, ‘What am I supposed to do in a situation?’ I say, look, having something unpaid on your CV is very worth it because that’s the one thing you can do to counteract this scarring effect. Get some real-life experience even though you’re discouraged, even if it’s for free.
Stephen Poloz, hoofd van de centrale bank van Canada, heeft nuttig advies voor jongeren die in het huidige economische klimaat geen werk kunnen vinden.
Luxleaks: Belastingvlucht bedrijven onthuld.
Veel van de trucs hier beschreven waren natuurlijk al bekend door het boek “Het belastingparadijs“.
Na Liborgate, dient het volgende bankschandaal zich aan: wisselkoersmanipulatie:
De derde kwartaalcijfers van banken maken één ding duidelijk: het volgende wereldwijde bankschandaal, in casu het manipuleren van de wisselkoersen, gaat zorgen voor een stormachtig najaar. De ene na de andere grootbank kondigde afgelopen week reserveringen aan van vele honderden miljoenen om tot een schikking te komen met toezichthouders. De emmer is inmiddels gevuld met bijna 9 miljard euro, maar daar kunnen nog miljarden bijkomen. Analisten van Citigroup spraken onlangs zelfs over een totaalbedrag van omgerekend 33 miljard euro.
Het onderzoek naar de manipulatie van wisselkoersen is voortgekomen uit het vorige grote bankschandaal: het manipuleren van de Libor-rente. Tijdens dat onderzoek kwamen er ook signalen binnen over misstanden op de ongereguleerde valutamarkt waar dagelijks voor 5300 miljard dollar aan valuta wordt verhandeld.
De Nederlandse economie zal dit jaar iets minder sterk groeien dan eerder geraamd. Voor 2014 komt de economische groei naar verwachting uit op 0,9 procent. Eerder was een groeicijfer van 1,2 procent voorspeld.
”Na enkele beloftevolle tekenen in de tweede helft van 2013, wankelt het economisch herstel in Nederland in 2014 en de vooruitzichten zijn fragiel”, staat dinsdag te lezen in de jongste ramingen van de Europese Commissie over de economische ontwikkelingen in de EU-landen, de zogeheten herfstprognose.
Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.
Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.