Kunst op Zondag en de drie van Amsterdam

Dit is het laatste zomervakantiebericht in de serie ‘de drie van’. Hiervoor heb ik de trein gepakt naar Amsterdam. Voor Kunst op Zondag bezocht ik daar Museum STRAAT, Art Zuid en Museum van Loon. Inhoudelijk drie totaal verschillende bezoeken. Museum STRAAT viert de Braziliaanse zomer. Amsterdam Sculptuur Biënnale, ARTZUID 2025 viert Amsterdam 750 jaar en in Museum Van Loon strooit de Amerikaanse Kehinde Wiley met bloemen. [caption id="attachment_359790" align="aligncenter" width="450"] Museum van Loon, Flourish met Kehinde Wiley © foto's Wilma Lankhorst.[/caption] Flourish van Kehinde Wiley Velen zegt de naam Kehinde Wiley in ons land nog niet zo veel. Maar als ik zeg dat hij de maker is van het portret van voormalige VS-president Barack Obama, gaat er vaak een lichtje branden[*]. Flourish is de eerste solotentoonstelling van Wiley in ons land. Wiley kreeg van het museum de opdracht om acht nieuwe portretten voor deze tentoonstelling te maken. Hij geeft met zijn schilderijen een visueel antwoord op de portretcollectie en de historische interieurs van Museum Van Loon. Wiley verbindt de westerse portretkunst, het Nederlandse koloniale verleden en de hedendaagse kunst. De VOC en de WIC De familie Van Loon, sinds 1884 eigenaar van het grachtenpand, heeft in het verleden het grote geld verdiend met onder andere handel in Suriname. Willem van Loon was in 1602 een van de oprichters van de VOC. Een eeuw later was Jan van Loon bewindhebber van de WIC. [caption id="attachment_359791" align="aligncenter" width="450"] Museum van Loon Kennismaking met Kehinde Wiley © foto's Wilma Lankhorst.[/caption] Museum van Loon en Suriname Wiley heeft Suriname bezocht en heeft met verschillende familieleden van tot slaafgemaakten gesproken. Wiley ‘ontmoet’ zijn modellen op de straat, hij sprak ze aan en nodige ze uit voor een fotosessie. Op de kleurrijke doeken zie je de Surinaamse inwoners omgeven door kleurrijke lokale bloemen en planten. De werken van Wiley hangen in de historische kamers van het grote grachtenpand aan de Keizersgracht. Dat maakt deze tentoonstelling ook bijzonder. In de kelder van het museum worden doorlopend video’s gedraaid over de geschiedenis van Museum Van Loon, de familie Van Loon en afstammelingen van Surinaamse families. Flourish van Kehinde Wiley is nog tot en met 31 augustus 2025 te zien in Museum van Loon. Kijk hier voor de details. MK is geldig. [*] Er is nog een andere reden waardoor er bij mensen nu een lichtje gaat branden als ze de naam Kehinde Wiley horen. In het Museum Tijdschrift las ik dat de Amerikaanse kunstenaar wordt beschuldigd van (seksueel) grensoverschrijdend gedrag. Citaat Museumtijdschrift: "Kun je ‘Flourish’ dan nog wel met goed fatsoen bezoeken? Wel als je vaart op het morele kompas van museumdirecteur Schunselaar, die ‘gelooft in onschuld totdat het tegendeel wordt bewezen’ en geen ‘trial by museum’ wil voeren". [caption id="attachment_359792" align="aligncenter" width="450"] Museum STRAAT sfeerbeelden © foto Wilma Lankhorst.[/caption] Vier de Braziliaanse zomer in Museum STRAAT Voor street art en graffiti Museum STRAAT steken we met de pont het IJ over. Op de voormalige NDSM-werf in Amsterdam-Noord vind je Museum STRAAT in een oude scheepsloods. De vloeren zijn er ongelijk, de ruimtes hoog en breed, het hele complex telt  8.000 m2. Jaarlijks nodigt het museumteam nationale en internationale street art en graffiti artiesten uit om life in het museum een werk te maken. De vaste collectie met meer dan 180 werken, van meer dan 170 verschillende kunstenaars, worden er tijdelijke tentoonstellingen georganiseerd. Er zijn op dit moment drie tijdelijke exposities, twee ervan laten je kennismaken met de Braziliaanse zomer: Pixacão, Resistance & Rebellion en Brazilian Soul, NALATA x STRAAT. [caption id="attachment_359794" align="aligncenter" width="450"] Museum STRAAT Braziliaanse zomer met Pixaçao © foto WilmaLankhorst.[/caption] Pixação: Resistance and Rebellion De tijdelijke exposities vind je aan de rechterkant van de loods. Ze zijn ondergebracht in de zogenaamde Groundwork-Space. Pixação ontstond in Brazilië als een vorm van volksuitdrukking aan het begin van de 20e eeuw. In de late jaren ’70 groeide dit initiatief in Rio de Janeiro uit tot een jeugdbeweging afkomstig uit de stedelijke rafelranden. Begin jaren ’80 verspreidde het zich naar São Paulo. In deze wereldstad ontwikkelde de (vaak jeugdige) straat artiesten een eigen kenmerkende vorm: monochrome, rechte en hoekige letters. Op de video’s zie je hoe met gewaagde technieken zoals klimmen en abseilen, de pixadores van de stedelijke architectuur een strijdtoneel voor symbolisch verzet maakten. Pixação: Resistance and Rebellion is nog tot en met zondag 31 augustus te zien in de Groundwork-Space van STRAAT Museum. De expositie is toegankelijk met een regulier toegangsticket. [caption id="attachment_359793" align="aligncenter" width="450"] Museum STRAAT Braziliaanse zomer © foto Wilma Lankhorst.[/caption] Brazilian Soul: NALATA x STRAAT Om de Braziliaanse zomer nog meer luister bij te zetten is op 15 augustus jl. een tweede expositie geopend, Brazilian Soul. Het idee voor deze expositie komt voort uit de samenwerking van Museum STRAAT tijdens de 5de editie van het internationale street art festival NALATA 2024 in Sã0 Paulo. Een festival als NALATA kennen wij in ons land niet. Tijdens dit jaarlijkse  acht dagen durende artistieke festival transformeren de publieke ruimtes in São Paulo tot een openlucht museum. NALATA viert de Zuid-Amerikaans urban art met nationale en internationale artiesten en met nationale en internationale bezoekers. Tijdens de afgelopen vijf edities zijn 64 street art werken gemaakt in de straten van São Paulo [caption id="attachment_359795" align="aligncenter" width="450"] Banana Cósmica (2024) © Zehpalito STRAAT Museum © foto Zephalito[/caption] Nu komt Brazilië naar Amsterdam Speciaal voor de 5e editie is een NALATAxSTRAAT House, een pop-up museum gebouwd. Hier ontstond een mix, noem het een ‘fusion’ van de artistieke werelden van São Paulo en Amsterdam. Een jaar later is het tijd voor een tegenbezoek. NALATA-curator Luan Cardoso selecteerde tien kunstenaars die eerder deelnamen aan het festival in São Paulo. Van Dolores Esos, Mag Magrela, Pri Barbosa, Deco Treco,  Enivo, h Lobot  en Mundano is werk te zien dat in 2024 het pop-up museum Casa NALATAxSTRAAT werd getoond. Daarnaast maken Speto en Tinho  in Amsterdam in het museum nieuwe, locatie gebonden werken. Het tiende werk de opblaasbare sculptuur Banana Cósmica (2025) van Zéh Palito was te zien tijdens het openingsweekend. Brazilian Soul: NALATA x STRAAT is tot en met 31 oktober 2025 te zien in Museum STRAAT. Kijk hier voor de details. [caption id="attachment_359784" align="aligncenter" width="450"] Welkom op ARTZUID 2025 © foto's Wilma Lankhorst.[/caption] Amsterdam Sculptuur Biënnale, ARTZUID 2025 Voor onze derde expositie reizen we van noord naar zuid. Tijdens de negende editie van de Amsterdam Sculptuur Biënnale, ARTZUID 2025 wordt de 750ste verjaardag van Amsterdam uitbundig gevierd. De twee centrale thema’s van deze editie zijn vrijheid en tolerantie. Begrippen waarom Amsterdam eeuwen lang bekend staat, of moet ik zeggen stond. Helaas neemt de factor ‘tolerantie’ de laatste jaren wat af volgens het meest recente PRIDE-onderzoek. Op ARTZUID ervaar je hoop, liefde en warmte. Het Informatiepaviljoen vind je op Minervalaan 1. Het is handig om hier een plattegrond te kopen. Je kunt natuur ook thuis de ART ZUID app (tegen betaling) downloaden. [caption id="attachment_359785" align="aligncenter" width="450"] ARTZUID 2025 in het Gelderlandplein © foto's Wilma Lankhorst.[/caption] Extra locatie Gelderlandplein Een blik op de kaart leert ons direct dat de negende editie veel ruimer is opgezet dan de voorafgaande edities. Op Station Amsterdam Zuid huren we een OV-fiets. We fietsen eerst naar het Gelderlandplein. Let op dit is geen plein maar een winkelcentrum. In en om de beveiligde ruimtes van dit winkelcentrum vind je sculpturen van onder andere Alicia Kwade, Ai Weiwei,  Erwin Wurm, Daniel Firman en Kaws. [caption id="attachment_359786" align="aligncenter" width="450"] Water (2023) © Ronald Westerhuis © foto's Wilma Lankhorst.[/caption] Glanzende waterdruppels Op de route terug naar Amsterdam Zuid staan we oog in oog met de sculptuur ‘Water’ (2023) van Ronald Westerhuis. De gestapelde waterdruppels staan glimmend voor The Pluse of Amsterdam een gecombineerd appartementen- en kantoorgebouw met een stadsbos op hoogte https://vorm.nl/the-pulse-stadsbos-op-hoogte. Voor Station Amsterdam-Zuid richting stad, heten de Mensbloemen van Adelheid en Huub Kortekaas ons andermaal welkom. Iets verderop in het groen staat de Kettingreactie van Isa van Lier. Van Lier omschrijft dit werk als een poort naar een andere wereld. De handgemaakte bollen, in alle kleuren van de regenboog en voorzien van smileys, vormen een cirkel, een metafoor voor de vele schakels van een oneindig bewegende cyclus. [caption id="attachment_359788" align="aligncenter" width="450"] Horizons © Jean Marie Appriou © foto's Wilma Lankhorst.[/caption] Ruimteschip en aliens Op het grasveld bij het ART ZUID informatiepaviljoen richting het Hilton hotel sta je oog in oog met Nachhut (2011) van de Duitse kunstenaar Neo Rauch.  Je ziet een hybride wezen half man, half dier, sjokken met twee jerrycans in zijn handen met een blik op oneindig. Rechts schuin achter dit beeld ontdek je Horizons (2013) een groot aluminium schip van de Fransman Jean Marie Appriou. Het schip zeilt de lucht in, de roeispanen hangen hulpeloos in de lucht. Aan boord staan twee figuren met een astronauten-helm op. De kunstenaar noemt ze exonauten, een samengesteld woord van exoot en astronaut. [caption id="attachment_359789" align="aligncenter" width="450"] ARTZUID 2025 Aliens in Amsterdam? © foto's Wilma Lankhorst.[/caption] Samurai Als je nu rechts de Apollolaan inloopt, sta je even verderop oog in oog met wat ik, in eerste instantie, interpreteer als twee aliens ‘Respect’ en ‘Integrity’ van Carin Scholten. Scholten zelf zegt hierover: “Respect en Integriteit zijn twee sculptuur uit de serie van zeven die geïnspireerd zijn op de waarden van de Samurai. De traditionele Japanse principes die richting geven aan de gedachten en acties van de Samurai. Naast respect en integriteit zijn dat eer, loyaliteit, eerlijkheid, compassie en moed. [caption id="attachment_359787" align="aligncenter" width="450"] An Olympic Forest © Cristobal Gabarron © foto Wilma Lankhorst.[/caption] Mijn omfiets-tip Als je toch een fiets hebt, trap dan even om voor ‘An Olympic Forest’ (1996) van de Spaanse kunstenaar Cristobal Gabarron. Wie meerdere edities van Art Zuid (2013 - 2017) heeft gezocht, herkent zijn kleurrijke werk. Amsterdam Sculptuur Biënnale, ARTZUID 2025 is nog tot en met 21 september 2025 te bezoeken. Kijk hier voor de details. Deze beeldenroute is 24/7 geopend en in principe gratis te bezoeken. Wie een routemap of catalogus wil kopen, ondersteunt met deze aankoop de financiering van het tweejaarlijkse evenement. De map  (€ 4)  en de catalogus (€ 10) zijn hier online te koop of in het Informatiepaviljoen. De ARTZUID app kun je hier downloaden. © tekst en foto’s Wilma Lankhorst. © gebruik van de afbeeldingen met dank aan en met toestemming van Museum van Loon, Museum STRAAT, ARTZUID, alle genoemde kunstenaars en bruikleengevers.

Door: Foto: Warm welkom op ARTZUID 2025 door de Mensbloemen van © Huub en Adelheid Kortekaas © foto Wilma_Lankhorst

Closing Time | Blue (cover)

, door

 “I’m blue, Da ba dee da ba di..” – afijn, jullie kennen ‘em wel. Maar niet zo! Ik was afgelopen weekend op Dynamo Metalfest, en tot mijn opperste verbazing waagden de Italianen van Fleshgod Apocalpyse, bekend van hun onnavolgbare cross-over van klassieke muziek en brute death metal, zich aldaar aan een cover van Blue (da ba dee), oorspronkelijk van Eifel 65. Dat had ik blijkbaar even gemist, dat dit bestond. Omdat er misschien meer mensen zijn voor wie dat geldt: laat mij jullie uit jullie onzalige onwetendheid verlossen!

Foto: Mariia Shalabaieva on Unsplash

Wat de hel is er met onze social media gebeurd?

, door

ACHTERGROND - Ja, dat: wat de hel is er met onze social media gebeurd lieve mensen? Ik klink wellicht als een nostalgische oude zak, maar… het was ooit leuk. En nuttig!

Laat ik beginnen met Facebook. Toen ik een account aanmaakte, meer jaren geleden ‘than I care to remember’, zoals de Engelsen het zo fraai zeggen, was het mooi. Een platform om in contact te blijven met alle oude bekenden en vrienden die niet alleen over het hele land verspreid waren (daar was Hyves toen nog voor – link voor de jongeren onder jullie), maar ook voor de internationale contacten. Als enthousiast lid van een internationale geschiedenisstudentenvereniging had ik kennissen door heel Europa, en Facebook was een ideaal vehikel om met mensen in contact te blijven.

Houten horloges

Maar op een gegeven moment werd het een beetje raar. Het begon met de advertenties. Ik weet nog dat ik een keer, ik denk een jaar of vijf terug, een reclame zag voor een horloge van hout. Grappig, dacht ik. Ik wist niet dat dat kon, het zag er best mooi uit, en ook een beetje ecohippie. Ik dus klikken, om te zien wat het precies was. Dom, jij de lezer had dat vast verstandiger gedaan, maar ik klikte. Naar een best grappige site met veel mooie horloges, die ik even bekeken heb, en toen ging ik weer weg.

Foto: VPRO Zomergasten met Eva Crutzen Foto © Bas Losekoot

Zomergasten 2025 met Eva Crutzen

, door

Sargasso’s recensie leest u hier.

“Zware, universele thema’s, zoals rouw, eenzaamheid en buiten de boot vallen, op een lichte manier vertellen”. Dat wordt vanavond de insteek van Eva Crutzen voor haar Zomergastenavond.

Eva Crutzen is cabaretière, zangeres, actrice en sinds vorig jaar ook regisseuse en producent. Bekend van televisieseries als Promenade, Klikbeet en Tropenjaren. Vorig haar verscheen de zesdelige televisieserie ‘Bodem’, door haarzelf geschreven, geproduceerd en geregisseerd.

Zware thema’s op een lichte manier vertellen. En wel hierom (uit interview met Anouk Kragtwijk voor het NRC, 12 februari 2020):

Ik heb een allergie voor sentimentaliteit. Dat wordt soms zo lelijk gedaan. Ik ben bang om pathetisch te worden. Dat mensen het idee krijgen dat ik mijn verdriet uitmelk.

Het gaat dan over ‘Opslaan als’, een van haar meest persoonlijke cabaretvoorstellingen over het fenomeen ‘herinneringen’.

Bleven herinneringen maar voor altijd scherp, mijmert Eva Crutzen (30) in café de School in Amsterdam. De stem van haar moeder, de geur van haar haar

Op jonge leeftijd (11 jaar) verloor Eva Crutzen haar moeder en 20 jaar later merkt ze dat herinneringen aan haar moeder vervagen. “Dat vind ik zo schrijnend, alsof ik haar voor een deel verlies”.
Toch is er geen houdbaarheidsdatum aan rouw, zegt ze in een interview bij Kunststof, naar aanleiding van over de serie ‘Bodem’, waarin het thema rouw centraal staat

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Mededeling

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Closing Time | Grenzen, wat is daar eigenlijk mee?

, door

Mathangi Arulpragasam, ook bekend als Maya en onder haar artiestennaam M.I.A., wat zoveel betekent als ‘Missing in action’  of ‘Missing in Acton’, doet hier een simpel, maar treffend stukje filosofie. Je kan het lang en breed over allerlei prangende zaken hebben, maar één vraag volstaat om er toch eens iets langer over na te denken.

Dus als iemand roept  “Brandende kwestie!”, vraag je gewoon “Wat is daarmee?”

Naar binnen kijken bij een buitenstaander | Zomergasten met Simon Kuper

, door

RECENSIE - ‘Ik ben een hele kleine mier in een mierenhoop die eeuwig duurt. Maar ik doe wat ik doe en ik geniet ervan’, zei Simon Kuper tijdens de tweede aflevering van Zomergasten. Wat hij doet? Schrijven. Historische (sport)boeken en columns voor The Financial Times om precies te zijn. Waarin hij, in de geest van George Orwell, zo helder mogelijk de waarheid probeert te vertellen in de ijdele hoop de boven ons gestelden op betere gedachten te brengen.

Tot voor kort (en tot mijn schande) had ik nog nooit van de mier genaamd Simon Kuper gehoord. Heel toevallig bespraken ze onlangs in de podcast The Shitshow het boek Bringing Up Bébé: One American Mother Discovers the Wisdom of French Parenting van Pamela Druckerman die, zo vertelde Shitshow-host Stéphanie Hoogenberk, de vrouw van Simon Kuper was. Daardoor wist ik dat Simon Kuper, hoewel in een Engelstalig gezin geboren, accentloos Nederlands sprak. Meer wist ik niet.

De ultieme buitenstaander

Simon Kuper portretteert zichzelf tijdens deze fraaie avond als ultieme buitenstaander. Beide ouders kwamen uit liberaal Joodse gezinnen in Zuid-Afrika die tegen de apartheid waren, maar wel genoten van de priviliges die zij als blanken konden genieten. Om hun milieu te ontvluchten, gingen ze antropologie studeren in Engeland en leefden een paar jaar in een hutje in Botswana. Toen Simon zes was, verhuisde het gezin naar Leiden. Een kleine negen jaar later gingen zijn ouders weer naar Engeland, maar mocht Simon in Nederland blijven, bij een Nederlands gezin, waardoor hij een uniek inkijkje kreeg in onze samenleving. Inmiddels woont hij al meer dan twintig jaar in Parijs, een stad waar hij niet per se van houdt, maar waar hij destijds voor een ton een huis kon kopen.

Foto: VPRO Zomergasten met Simon Kuper Foto © Bas Losekoot

Zomergasten 2025 met Simon Kuper

, door

[Lees hier de recensie van Zomergasten met Simon Kuper]

Wat is de link tussen Özcan Akyol (de vorige Zomergast), Matthijs van Nieuwkerk en Simon Kuper, VPRO’s Zomergast van komende avond?

Dat er een dingetje was tussen Özcan Akyol en Matthijs van Nieuwkerk werd vorige week wel duidelijk toen presentator Griet op de Beeck daarover door begon te zagen. En vervolgens gingen veel reacties meer daar over, dan over de rest van het programma. Jammer.

Griet op de Beeck viel overigens niet bij iedereen in de smaak. Tja, een vrouw, een Belg en dan hoef je niet lang op denigrerende opmerkingen te wachten.

Er waren mensen die haar onverstaanbaar vonden vanwege haar Vlaamse tongval. Wie die muggen wil ziften komt vanavond aan zijn trekken. De Zomergast van vanavond heeft een licht, nauwelijks merkbaar accent. Logisch als je zijn levensloop leest:

Geboren in Oeganda, uit liberale Zuid-Afrikaans Joodse ouders met een Brits paspoort. In 1976 verhuisd naar Nederland. Op zijn zestiende verhuisde hij naar Londen, studeerde geschiedenis en Duits in Oxford. Was later Kennedy Scholar aan Harvard in de VS. Nu woont hij al weer dik twintig jaar in Parijs en is Frans staatsburger.

Journalist en schrijver Simon Kuper (spreek uit op zijn Engels: Sajmon Koepahr) ziet zich niet als Brit, niet als Fransoos, ook niet als Nederlander, maar als wereldburger. Als journalist schrijft hij onder andere voor het Britse kranten als Financial Times en The Observer, het Franse Le Monde en het Nederlandse NRC.

Doneer!

Mededeling

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Closing Time | Kelsey

, door

Meer moois van de Zomerfeesten/Valkhof Festival. Kelsey speelde daar een thuiswedstrijd, want het zijn Nijmegenaren. Ze omschrijven zichzelf als ‘a blend of chaotic Hardcore and Post-Metal, brought with a DIY Punk attitude’. Dat willen jullie natuurlijk ook horen, toch?

 

Closing Time | Slift

, door

Eén van de vele mooie aan de Zomerfeesten in Nijmegen (ja, officieel inmiddels de Vierdaagsefeesten, maar ach) is dat er op maandag op het Valkhof Festival, gehouden op een prachtige plek in een park tussen de middeleeuwse ruïnes) op maandagavond altijd herrie wordt geprogrammeerd.* Eerder leidde dat bijvoorbeeld tot Closing Times zoals deze.

De afgelopen editie maakte ik kennis met Slift: een Frans gezelschap, dat allerlei stijlen door elkaar gooit en er een mooi geheel van brouwt. En nu mogen jullie er ook van genieten.

Closing Time | Suffer Our Dominion

, door

Tja… als zelfs de black metal bands beginnen te zingen dat we onze moeder aarde grondig naar de kloten aan het helpen zijn, dan is er echt wat aan de hand. Black metal, weet u nog? Vrij extreem subgenre van de metal, herkenbaar aan de hoge (krijs)vocalen, de vaak matige productie van de muziek en een bezongen thematiek die vooral de duivel, de hel, o ja, en satan behandelt.

Vorige Volgende