Israëls geheime wapen: taal

De genocide in Gaza gaat gewoon door, ondanks dat er een 'wapenstilstand' is. Israël blijft aanvallen, maar met een verschil: de aanvallen heten nu volgens Israël 'antiterreuroperaties'. Een manier van praten die maar al te gemakkelijk wordt overgenomen door westerse media.  Zo wordt maar weer eens pijnlijk duidelijk hoe ook taal een wapen is in het conflict, en dat dat wapen vaak in één richting schiet. Want als Palestijnen weerstand bieden tegen zo'n operatie heet dat 'een inbreuk op het bestand' en gebruikt Israël het als excuus om te reageren met bombardementen, sorry, nieuwe 'antiterreuroperaties' op totaal ongerelateerde doelen waarbij honderden mensen omkomen, en waarschuwt dat 'verdere inbreuken niet worden getolereerd'. Dit is niet nieuw, wie het nieuws volgt, ziet het al langer. Bijvoorbeeld bij een kop als: “Israëlische gijzelaars vrijgelaten, Palestijnse gevangenen uitgewisseld.” Dat lijkt neutraal, maar dat is het niet. Een gijzelaar is iemand die onschuldig vastzit, iemand die onterecht wordt vastgehouden door barbaren. Een gevangene daarentegen, dat is iemand die  'iets' heeft gedaan. Een verdachte, een misdadiger, of minstens iemand die door een rechter is veroordeeld. Maar de Palestijnse gevangenen waar hier over gesproken wordt, zijn in veel gevallen nooit aangeklaagd, laat staan berecht. Kinderen van dertien, jongeren die een spandoek vasthielden, vrouwen die bij een checkpoint werden opgepakt omdat ze de verkeerde achternaam hadden. Toch noemt het journaal hen gevangenen, alsof het allemaal keurig volgens het recht is verlopen. Een Israëlische aanval is precies, gericht, noodzakelijk, ook al komen er vele burgers bij om het leven. Een Palestijnse raket is blind, barbaars, zinloos geweld. De ene kant heeft een ministerie van Defensie, de andere slechts 'militanten'. Zo wordt zelfs het woord 'leger' een privilege dat niet voor iedereen geldt. Doden in Israël zijn door Palestijnse militanten vermoorde burgers, mannen, vrouwen, kinderen en krijgen in de media vaak direct een gezicht. In Gaza zijn de slachtoffers meestal anoniem en omgekomenen als 'ongelukkige bijvangst' van een 'noodzakelijke militaire operatie' . Het is een patroon dat decennia meegaat en onze blik vormt zonder dat we het merken. Als taal steeds opnieuw bevestigt wie de 'beschaafde' partij is, dan wordt de rest automatisch gedegradeerd tot decor van de beschaving. De oorlog in Gaza is niet alleen een strijd om het voortbestaan van een volk, maar ook om betekenis. En zolang nieuwsredacties blijven spreken in woorden die de macht dienen, zal de waarheid bezet blijven.

Door: Foto: Ash Hayes on Unsplash

Closing Time | Depeche Mode – Shake the Disease

Ik moet zeggen dat ik Depeche Mode helemaal vergeten was. Als ik niet op zoek was gegaan naar Alan Parsons had ik ze niet gemist. Wat best raar is, want de CD The Singles 81-85 bevat hartstikke vette muziek.

Ook raar omdat een drijvende kracht, Vince Clark (edit, met dank aan Okto), gewoon een held is die ook Yazoo en Erasure heeft opgericht. “Oohoohoo Sometimes, the truth is harder than the pain inside” Wat heb ik veel gedanst op dat nummer! En Depeche Mode is toch echt geen niche-bandje of zo. Ze hebben nog samengewerkt met Anton Corbijn en zijn tot ver in de jaren ’90 knettersuccesvol geweest. Ook al was Vince Clarke toen al pleitos, de zang van Dave Gahan is iconisch (wel een junkie, how cliché) en de band is inspiratie geweest voor helden als Moby en de techno-scene. Ik heb deze cd ook echt grijsgedraaid.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Foto: Stadsmuseum Doetinchem, sfeerbeeld Huis van de wereld © foto Wilma Lankhorst.

Kunst op Zondag blikt vooruit op Achterhoeks Museumweekend

Van 14 tot en met 16 november wordt het eerste Museumweekend in de Achterhoek georganiseerd. Maar liefst 21 musea verdeeld over de gehele Achterhoek zetten hun deuren dat weekend open. Naast lopende exposities worden er allerlei workshops aangeboden: van wandelen tot aan tafel met Nadia Zerouali in Museum STAAL (Almen) en van een rondleiding in Museum MORE (Gorssel) met Eus tot journalist voor een dag in het Nationaal Museum voor de Tachtigjarige Oorlog in Groenlo. Voor Kunst op Zondag legde ik mijn oor te luister om te ontdekken waarom het extra leuk is om in het weekend van 14 t/m 16 november naar de Achterhoek te komen.

Achterhoek_Groenlo Sfeerbeeld Nationaal Museum Tachtigjarige Oorlog © foto NMTO

Groenlo, sfeerbeeld Nationaal Museum Tachtigjarige Oorlog © foto NMTO.

Musea, kastelen en boerderijen

Sinds ik weer in de Achterhoek woon, maak ik met mijn partner regelmatig een verkenningstocht om ‘de nieuwe’ Achterhoek te leren kennen. Ik vertrok hier op mijn 18de en kwam hier ruim veertig jaar later in 2019 opnieuw wonen. Vond ik het hier op mijn 18de op z’n zachtst gezegd saai, nu verrast de streek me steeds weer. Het aantal musea is enorm gegroeid en de kwaliteit ook. Zo zijn enkele boerderijen, kerken en landhuizen nu getransformeerd tot een museum. De kerk in Groenlo is nu het Nationaal Museum van de Tachtigjarige Oorlog. Het in Amsterdamse stijl gebouwde Postkantoor van Doetinchem is nu het Stadsmuseum. Als je wilt weten waar cultuurliefhebbers de mosterd halen kun je het mosterd museum in Doesburg bezoeken of hier de site van Musea Achterhoek bekijken.

Foto: Alex Knight on Unsplash

Chatbots gebruiken meer naamwoorden

COLUMN - Kun je herkennen of een tekst geschreven is door een computer? Ja, zegt een groep onderzoekers in een recent online geplaatst artikel. Tenminste, als je een computer hebt die het herkennen voor je kan doen.

De onderzoekers lieten mensen en chatbots een aantal taalopdrachten doen. Zo moesten ze teksten herschrijven in de stijl van een schoolopstel of een Wikipedia-artikel. Hoe succesvol waren ze erin? Chatbots bleken hun teksten wel licht aan te passen aan het genre, maar veel minder dan de mensen deden. Dat valt in ieder geval op een statistische manier vast te stellen: als je kijkt naar wat voor woorden er gebruikt worden, dan zit er bij de teksten van chatbots minder variatie.

Een belangrijk verschil tussen mensen en chatbots was, los van het gekozen genre, dat chatbots een veel ‘naamwoordelijker stijl’ hadden. Ze gebruikten meer zelfstandig naamwoorden (‘huis, genre, chatbot’), meer zogeheten nominalisaties (‘werken is een genot’ in plaats van ‘ik werk graag’) en bijvoeglijk naamwoorden werden vaker bij een zelfstandig naamwoord gezet (‘het mooie huis’) dan in het gezegde (‘het huis is mooi’). Mensen deden veel meer met werkwoorden (‘het huis schittert in de zon’).

Simuleren

Wat verklaart nu dit verschil? Die chatbots hebben de taal immers van ons geleerd, wat verklaart dan dat ze dingen op zo’n specifieke manier anders doen? De onderzoekers wijzen erop dat het gebruik van veel zelfstandig naamwoorden een tekst erg rijk aan informatie maakt: ieder zelfstandig naamwoord benoemt een zaak of een idee, hoe meer je daarvan geeft, hoe meer informatie in de tekst. Werkwoorden geven je zin wat dat betreft meer lucht.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Closing Time | Delamitri – Be My Downfall

Found it! Die cd van Alan Parsons bedoel ik, samen met Depeche Mode, Jethro Tull en Talking Heads, die dus allemaal niet op mijn lijst staan, nah, wat een omissie. Maar die lagen dus naast mijn gettoblaster, blijkbaar heb ik die…nee, echt niet, dat ding heb ik in geen jaren gebruikt, waarom zou ik, ik heb een paar goeie speakers met bass-woofer op mijn werkplek staan. Ik snap er nix van! Oh wacht, ik wil ‘m verkopen, waarschijnlijk had ik bedacht dat ik dan toch even een paar cd’tjes moet afluisteren om zeker te weten dat ’t kreng nog werkt. Heb ik nog niet gedaan dus. Eigenlijk moet ik dan ook de cassettespeler checken, ik heb nog wel ergens bandjes liggen…in de schuur denk ik…

Foto: Mark Vletter (cc)

Buitenlandbeleid: De respons op een kantelende wereldorde

De wereldorde is de afgelopen twee jaar in rap tempo aan het kantelen, de defensie-uitgaven worden flink opgeschroefd, in Nederland namen honderdduizenden mensen deel aan de Gazaprotesten en de spanningen over Gazabeleid leidden tot de val van een reeds gevallen kabinet. Ondanks dat lijkt het buitenlandbeleid zoals gebruikelijk een ondergeschikte rol te spelen in de verkiezingscampagnes, constateert Laurien Crump.

In het RTL-televisiedebat van zondagavond 19 oktober werden wonen, migratie en zorg als de drie belangrijkste thema’s belicht. Er valt op het gebied van buitenlandbeleid echter wel degelijk wat te kiezen. Dat komt met name door de manier waarop en de mate waarin de grootste partijen de veranderingen op geopolitiek niveau meewegen. In dit artikel worden die verschillen geanalyseerd, aan de hand van de verkiezingsprogramma’s van de partijen die volgens de huidige peilingen tot de vijf grootste behoren (PVV, CDA, GroenLinks-PvdA, D66 en de VVD).

Oekraïne

Op het gebied van Oekraïne is de overeenstemming het grootst. Alle partijen in kwestie zijn het erover eens dat Rusland de agressor is en Oekraïne volop gesteund moet blijven worden. Zelfs de PVV heeft steun aan Oekraïne expliciet opgenomen in het verkiezingsprogramma in tegenstelling tot het PVV-programma uit 2023. Wilders gaat nog een aanzienlijke stap verder dan voorheen door de NAVO “de hoeksteen van ons defensie- en veiligheidsbeleid” te noemen en daarmee het atlantisme dat al tijdens de Koude Oorlog hoogtij vierde te omarmen. Volgens de PVV moet Turkije echter uit de NAVO – een vanuit PVV-perspectief logische, doch irreële maatregel, die vooral voor de bühne lijkt te zijn – en volgens GroenLinks-PvdA en de VVD moet Oekraïne er juist in.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Closing Time | Ozzy Osbourne – Patient nr. 9

VIDEO - Oh oh! Ik moet toch de strakke volgorde (ahum) van mijn lijst weer even onderbreken. Voor Ozzy. Die komt óók in mijn collectie voor, met een oud album, maar ik móet ‘m nu ook echt even aandacht geven.

Niet per se omdat die O van “Oh oh” wel goed uitkomt als inleiding, en ook niet vanwege de titel en de tekst van het nummer, hoewel die zeer toepasselijk is voor mijn gemoedstoestand op dit moment; Patient nr. 9 zit in een gekkenhuis, en zo voel ik me zo langzamerhand ook. Murw gebeukt door dit achterlijk(e) rechtse land…

Closing Time | Electioneering

Een sardonisch liedje over verkiezingen en dan vooral over cynische politici die zich ineens in allerlei bochten wringen om in het gevlei te komen bij de gewone man, de kiezer dus.

Het is erg geestig geschreven, met verwijzingen naar hoe George H. Bush zijn eveneens Republikeinse tegenkandidaat Reagan begin jaren tachtig wegzette als een prutser.

I go forwards

You go backwards

And somewhere we will meet.

Closing Time | The Alan Parsons Project – Games People Play

Krijg nou de vinkentyfus! Ik lees net – rijkelijk laat, ik weet het, het is nogal druk in mijn hoofd op het moment – de reacties op mijn CT van 14 oktober, en daarin wordt Alan Parsons’ Turn of a Friendly Card genoemd. Die hebbik ook! Zeker weten! Maar waar is die?? Het is één van mijn lievelingscd’s! Hellup!

Nee hullie kunnen mij daar niet mee helpen natuurlijk, maar potverdriedubbeltjes dit vind ik toch wel ff een dingetje. Nou moet ik dus mijn hele huis overhoop halen om dat kreng te vinden, want ik kan ’t niet uitstaan dat ie pleite is.

Closing Time | Crowded House – Four Seasons in One Day

Ik had beloofd om gewoon een mooi liedje te kiezen, en ja oké, het is een heel mooi liedje van Crowded House, maar nu ik even goed naar de tekst luister is het tóch weer ietwat politiek:

Smiling as the shit comes down
You can tell a man from what he has to say
Everything gets turned around
And I will risk my neck again, again

Je ontkomt er bijna niet aan lijkt wel…nee dat ligt toch aan mijn Zweefteverige hoofd geloof ik, ik zie ze zo langzamerhand vliegen haha…ahum. Het nummer op de cd dat hierop volgt begint met:

Vorige Volgende