‘De veroorzakers van de crisis gaan vrijuit, de rekening wordt bij de gewone man gelegd!’ De woorden van SP-fractievoorzitter Agnes Kant naar aanleiding van de begroting galmen na. De 57-jarige Jos is al bijna drie decennia actief als docent techniek-metaalbewerking in het praktijkonderwijs. In 1977 wás er tenminste nog een gewone man, verzucht Jos. In een Opel Kadett. Die blikken Corned Beef at en naar de Kampeer en Caravan RAI ging. Alleen maar om te kijken.
‘Maar het is toch zeker zo,’ zegt Davy, de 43-jarige buurman van Jos. Vandaag wordt Davy’s zoontje Jeffrey 5 jaar. ‘Ik heb er recht op.’
‘Waarop?’ vraagt Jos voorzichtig.
‘Om op mijn 65e met pensioen te gaan, natuurlijk.’ Jeffrey gooit verveeld een handvol demonische plastic poppetjes, verkregen bij aankoop van talloze liters Wicky, kilo’s halfomhalf en een actieverpakking Senseopads, over de schutting.
Jos gaat terug in de tijd, toen hij de overstap van de metaalindustrie naar het praktijkonderwijs maakte. De buurman was toen nog maar net een verveelde tiener, niet de 43-jarige officemedewerker die hij nu is. De officemedewerker die zijn collega’s tot vervelens toe bestookt met irritante, komisch bedoelde foto’s op Hyves. Die Jochem Myer nadoet bij de koffieautomaat. Die een wuppie op zijn monitor heeft geplakt en op zijn mobiel een lollige ringtone van de Gebroeders Ko heeft. Die stiekem uit het magazijn van zijn werk pakken wc-papier en doosjes post-its meeneemt. ‘Mijn baas belazert mij toch zeker ook.’
Eenvoudig is het niet voor de zelfverklaard progressieve Nederlander – waartoe ik mezelf gemakshalve reken – om zich staande te houden in de verhitte discussie over de islam. Jarenlang kwam vanuit de linkerflank kritiek op godsdienst in al zijn facetten. Onze ouders lachten maar wat graag om de blasfemische grollen van Wim T. Schippers’ dronken dominees in de jaren zeventig. Reves Ezelproces? Hulde! Kamerdebatten over de vraag of de slang wel of niet gesproken had werden afgedaan als ridicuul.
Maar anno 2009 voelt de linksliberaal zich geneigd het voor de moslimzondebok op te nemen, juist omdat alle discussies ongenuanceerd door elkaar lopen. Conclusie: links (ook ik maak me daar ‘schuldig’ aan!) doet aan ‘hyperemancipatie’ van de moslims, Wilders doet het tegenovergestelde. Terwijl Nederland als liberaal en vrij land de grenzen wagenwijd open zou moeten stellen voor vrijdenkers in den vreemde. Journalistes die zweepslagen krijgen in Soedan, Iraniërs die vluchten voor het bewind, homoseksuele Egyptische balletdansers die angst hebben om omgebracht te worden.
‘Houd de deuren open voor intellectuelen.’ Het is makkelijker gezegd dan gedaan. Waar trek je een grens? En doe je niet aan een griezelige selectie door pak ‘m beet de schrijvers, de acteurs en de journalisten te wenken en de loodgieters te weren? Een heikel punt. Maar hier moet je grofweg de conclusie trekken dat een loodgieter zijn werk kan uitvoeren zonder hete adem van de staat. De intellectueel wordt in de gaten gehouden, gevolgd en in het ergste geval vervolgd. Zij zijn in het beste geval afhankelijk van het werk van Amnesty International en mogelijke grillen van politieke lobby’s. Eigenlijk zouden zij erop moeten kunnen vertrouwen dat Nederland en West-Europa in zijn geheel bij uitstek een gebied is waar men welkom is en waar het politieke klimaat van het land van herkomst te bekritiseren valt, en mogelijk zelfs te beïnvloeden.
‘Familie en vrienden typeren Tates als antiburgerlijk en anti-alles. Documenten, boeken, aantekeningen en tatoeages suggereren wel dat hij affiniteit had met rechts-radicale ideeën. Zo verdiepte Tates zich in de oude Noordse volkeren en in het runenschrift. Ook las hij werken van Nietzsche en Celine, maar ook heel andere dingen, aldus het rapport.’ (Bron: NOS)
Heel andere dingen. De Veronicagids? GeenStijl? Schold hij soms hele commentboxen vol? Nee. Karst had geen internet. Ik zie Karst weer zitten, net zoals ik hem kort na de aanslag zag. Voor zich uit starend. Leeg. Emotieloos.
Louis-Ferdinand Céline. In twaalf jaar geen boek meer van ingezien. Reis naar het Einde van de Nacht, Dood op Krediet: alsof de pagina’s besmeurd zijn met zure regen en zwarte modder. Zullen boekhandels vandaag bezoek kunnen verwachten van hen, de Karsten, telgen uit de marge? De Karsten die we niet kennen. Beleefd schrapen ze hun keel en vragen de boekhandelaar: ‘Hebt u misschien iets van Céline?’
Karst is niet de gedroomde moordenaar. Geen moslim. Geen jonge gamer. Geen activist. Geen perverseling die al jaren stiekem de lijken in zijn tuin verborg. Alle ingrediënten voor een zachtmoedige loner. Een Suzuki Swift, een baantje als vorkheftruckchauffeur, een nieuwbouwwoning in een dorp: niet bepaald de ingrediënten van een slasher. En dan is hij ook nog eens dood. Geen lynchpartij meer denkbaar, geen politieke partij die zijn bloed wil zien. Want we hebben het bloed al gezien.
Is Wilders stiekem een indo of rellerige losbol met krullende mat? Het zal wel. Veel interessanter is de naar voren geschoven nummer 9 op de lijst van de PVV: Richard de Mos (33). Hij mag Barry Madlener vervangen, die naar Brussel gaat voor belangrijke zaken. Richard de Mos was tot 2007 leraar op basisschool De Spoorzoeker in Den Haag. De man die prat gaat op de traditionele onderwijsmores, lijkt zelf moeite te hebben met de Nederlandse taal én logica.
De PVV-fractie is een vat vol tegenstrijdigheden. Van een voormalig eigenaar van een geflopt multicultureel radiostation (Martin Bosma en diens Colorful FM), een gesjeesde tv-presentator met een hart voor dieren (Dion Graus) tot een kunstenares met een neosocialistisch gevangenisplan (Fleur Agema). En daar is nieuwkomer De Mos, die Barry Madlener in de Tweede Kamer gaat opvolgen. Grootse plannen voor het onderwijsbestel had De Mos toen hij zich in 2006 aandiende bij de PVV. Mos bemoeit zich nu niet direct meer met onderwijs, want hij neemt Madleners portefeuille over (V&W en VROM). Maar in het kort nog even de onderwijsagenda van de PVV: het vmbo moet afgeschaft en de mavo moet terug (vmbo-t is nagenoeg exact hetzelfde als de mavo, maar goed), de ROC’s (mbo) moeten afgeschaft en er moeten ambachtsscholen en tuchtscholen komen. Alle modieuze onderwijssystemen moeten terug in de mand.
Het zomerreces is voorbij. De tandwielen bij zowel de regerings- als oppositiepartijen draaien op volle toeren tijdens heidag en brainstormsessie. Wat wordt de koers? Vanochtend liet VVD-fractievoorzitter Mark Rutte in het radio 1-programma Dit is de dag het ‘nieuwe’ geluid van de liberale partij horen. In plaats van de neergaande angstspiraal van de ex-vvd’er Wilders kiest Rutte voor een andere, maar niet minder strijdvaardige toon. Één die best nog succesvol zou kunnen worden. Gaat de VVD stuivertje wisselen?
Daar lijkt het stiekem wel een beetje op; van het Reagan-ideaal naar het Obama-ideaal. Hoewel Rutte al vaker nieuwe geluiden met veel bombarie bracht, zou een nieuwe draai aan het liberalisme daadwerkelijk gevolgen in het politieke klimaat kunnen hebben. Juist nu Wilders volgens Maurice de Hond in de peilingen zakt (Poppetje gezien, kastje dicht), zou Rutte zich, vrij naar D66, kunnen storten op een hernieuwde tactiek.
Dynamiek en optimisme, met die instrumenten gaf Rutte vanochtend de aftrap voor het nieuwe politieke seizoen. Luister het interview op Radio 1 hier. De economische crisis en de onderbuik zouden we volgens Rutte te lijf moeten gaan met een hernieuwd elan, niet met de ‘sp en boerenpartij-achtige’ oplossingen van Wilders. ‘Mensen snakken naar perspectief,’ zo zei Rutte. ‘Anti-islam, anti-elite, het zal allemaal wel. Oneliners en platte teksten slaan aan als er geen grote verhalen meer zijn. Ik vind dat Nederland zich moet bekennen tot een vernieuwingsagenda.’ Even later roemt Rutte de kersverse burgemeester Aboutaleb, die als tiener uit het Marokkaanse Rifgebergte naar Nederland toog: ‘Dat vind ik een Nederlands succesverhaal. Een simplistisch sentiment als van Wilders deel ik niet. Mij interesseert het niet welk geloof je hebt. Het gaat om toekomst en geen afkomst, wat maak jij ervan?’
Het tijdschrift J/M heeft dankzij een (naar eigen zeggen) representatief onderzoek aangetoond dat ouders met kinderen in het basis- en voortgezet onderwijs strengere docenten willen. ‘Meer dan de helft van de ouders meent dat het huidige onderwijs niet het uiterste uit kinderen haalt. Slechts 5 procent vindt dat het echt goed gaat,’ aldus het onderzoeksbureau in dienst van J/M. De bezorgde ouders zijn zelfs voorpaginanieuws in de Volkskrant van dinsdag 25 augustus. Een libertijns ideaal in het onderwijs is kennelijk geen goede voedingsbodem meer.
Laten we ten eerste vaststellen dat het huidige onderwijsstelsel inderdaad op kritiek mag rekenen. Maar tegelijk moeten we dat compenseren met evenveel lof. Dag in dag uit staat de docent in zijn klas te zwoegen, en dat al jaren lang. Afgaand op de krantenberichten, peilingen en onderzoeksresultaten uit de Nederlandse geschiedenis is er altijd wat aan te merken op de meesters en juffen. Sinds de invoering van de Wet op het voortgezet onderwijs (geuzennaam: de Mammoetwet) in 1968 begon het onderwijs vorm te krijgen zoals we het nu kennen. Daarvoor was het onderwijs überhaupt elitair en verzuild.
De ouders van nu zijn ontevreden. Over de school van hun kroost. Althans, dat beweert onderzoeksbureau Qrius. ‘Scholen moeten strenger, ordelijker en gedisciplineerder zijn. Zo ziet 80% graag de strenge, maar rechtvaardige docent terug in de klas. Volgens 61% zou het helpen als leraren zich niet meer bij de voornaam laten noemen en 56% van de ouders pleit voor het herinvoeren van strafregels. Ruim eenderde vindt dat de school van hun eigen kind te soft optreedt tegen pesters en grote monden. Volgens de meeste ouders worden hun kinderen zeker niet overvraagd. Dat de druk om te presteren te groot is, vindt 60% dan ook ‘’onzin”.’
Bewoners van stadsdeel De Baarsjes in Amsterdam, waartoe de schrijver van dit stukje ook gerekend kan worden, kregen onlangs een brief in de bus van stadsdeelvoorzitter Godfried Lambriex. In deze brief wordt een training aangeboden, gericht op het omgaan met hangjongeren. “Met behulp van een acteur worden situaties meteen nagespeeld en wordt besproken wat het effect is van de verschillende manieren van aanspreken.”
Al eerder schreef ik over de overlast door wat ik in dit artikel liederlijk kutjochies noemde. Voorbeelden uit de randstedelijke pleinen en nissen te over: troep van het grofvuil dat uit verveling stukgeslagen wordt, het gerace met scooters, het gehang, het gejengel, het geschreeuw. Aanpak vanuit de gemeente is tot nu stukje bij beetje steeds positiever gebleken. Het blijft behelpen, maar een losgeslagen banlieu is de wijk in Amsterdam-West vooralsnog nooit geweest. Nieuwe ondernemers rukken op, pleinen en straten worden opgeknapt en regelmatig fietst Oom agent of een straatcoach met baard op een mountainbike langs.
Elk initiatief dat de situatie rond jongeren in de wijk bevordert juich ik toe. Soms slaat men de plank mis. Neem het debacle rond Youth for Christ, of het initiatief om jongeren een baantje aan te bieden bij de bloemenveiling in Aalsmeer, inclusief bustocht. Het bleek zinloos. De training ‘Omgaan met jeugd in de openbare ruimte’, compleet met tips en adviezen om met de straatjeugd om te gaan van trainer Hans Kaldenbach zal ongetwijfeld succesvol zijn voor hulpverleners, jongerenwerkers en onderwijzers. Maar buurtbewoners van De Baarsjes? De cynicus uithangen laat ik nu even aan anderen over, ik doe even een slordige schatting.
Het lijkt een flauwe grap van Thomas van Aalten, maar bewoners van Haarlemmermeer zijn deze week verrast door een opvallende, 25 pagina’s tellende folder. Rinus Beusenberg (artiestennaam Riny Bay) legt in deze folder niet alleen uit hoe je kunt afvallen volgens de Riny Bay methode (dankzij ‘de jumpcounter en andere artikelen’), ook legt het vermaarde multitalent uit waarom je op hem moet stemmen tijdens de gemeenteraadsverkiezingen.
“Geef de jeugd een eerlijke kans”! vertelt een sticker op de folder. En dat is pas het begin.
De toon werd ooit gezet door Jacobse en Van Es, Fortuyn zette de beweging in gang. De anti-bestuurlijke boze burger die de beleidsmakers wel eens een lesje zal leren. Door de politiek in te gaan en die om zeep te helpen. Zo ook Rinus Beusenberg alias Riny Bay uit de gemeente Haarlemmermeer. Maar wat staat er nu precies in zijn folder, behalve tips voor afvallen?
“Waarom ik stel dat de Gemeente Haarlemmermeer doodziek is, kunt u in de toekomst zien in de documentaire POLITIEKE TERREUR. In deze documentaire wil ik alles laten zien wat een ondernemer of anders gezegd; een burger kan meemaken wanneer je gemangeld en geterroriseerd wordt door de overheid. […] Vele slachtoffer gingen mij voor. […] Zodra de vele rechtszaken die ik voer tegen de gemeente Haarlemmermeer, haar (oud-)bestuurders en (oud-)ambtenaren achter de rug en afgerond zijn, zal de documentaire worden aangeboden bij de landelijke omroepen, in ieder geval vlak voor de verkiezingen van 2010.”
