Op 8 maart van dit jaar kwam de Europese Commissie met de nieuwe Europese Green Paper on Energy. De aanleiding was voornamelijk het dichtdraaien van de Russische gaskraan vorig winter. In de Green Paper voert het uniformeren van de Europese energiemarkt de boventoon. De Europese elektriciteitsmarkt moet competitief worden met een gelijk speelveld en een geïntegreerd elektriciteitsnet. Na 8 maart volgde een lange open consultatieronde waar 1860 reacties opkwamen (klik voor verslag). Gisteren werd de Green Paper on Energy eindelijk in het Europese parlement besproken. Het Europese parlement heeft de green paper grotendeels goedgekeurd, maar vraagt nog om een aantal aanpassingen van de de Europese Commissie:
Amsterdam, woensdag 13 December
Geachte ondernemers,
Gisteren was er dankzij u in het nieuws eindelijk bezinning over de te volgen politieke koers in de komende vier jaar. U constateert ook dat er in het politieke debat en in de partijprogramma’s wederom niet genoeg aandacht is voor de milieuproblemen die onze samenleving bedreigen. Gezien de ernst van de problematiek, die groter is dan welke andere ook, is dit op zijn zachtst gezegd zorgelijk.
In uw brief aan de politiek vraagt u dan ook van een nieuw kabinet om daadkrachtig beleid te vormen ten gunste van het duurzaam beheren van onze natuurlijke systemen. Een oproep die mij dunkt iedereen toe kan juichen. Toch kijken velen in onze samenleving hier met een scheef oog naar. Een groot gedeelte van uw bedrijven zijn immers geen toonbeeld van duurzaamheid. In het kader van het Amerikaanse gezegde “Put your Money where your mouth is” lijkt het mij dan ook meer dan gepast dat u meer gaat investeren in een duurzamere bedrijfsvoering op Nederlands én wereldwijd niveau.
Dit is mogelijk door het nu ontstane samenwerkingsverband in een gezamenlijk initiatief om te zetten. In de Verenigde Staten verleidt de federale milieubescherming met succes de grootste Amerikaanse bedrijven uit de Fortune-500 bedrijvenlijst om hun aandeel in ingekochte & zelf opgewekte duurzame elektriciteit te verdubbelen. Onder andere IBM, Monsanto, Starbucks, DuPont, Yahoo! en Nike hebben zich aangesloten bij dit initiatief.
Wie had dat nou kunnen bedenken, Amerikanen die tot inkeer komen over hun olieverslaving, het lijkt wel een bijna dood ervaring. Surreëel tot en met, deze keer zonder Bush met zijn rhetoriek om olie te gaan halen van de maan i.p.v. uit het Midden-Oosten. Nee de mannen en vrouwen van de conservatieve denktank “The council on foreign relations” roepen op tot olie-realisme:
“U.S. energy policy has been plagued by myths, such as the feasibility of achieving ”energy independence” through increased drilling or anything else. For the next few decades, the challenge facing the United States is to become better equipped to manage its dependencies rather than pursue the chimera of independence. The issues at stake intimately affect U.S. foreign policy, as well as the strength of the American economy and the state of the global environment. But most of the leverage potentially available to the United States is through domestic policy. Thus, the Independent Task Force devotes considerable attention to how oil consumption (or at least the growth in consumption) can be reduced and why and how energy issues must become better integrated with other aspects of U.S. foreign policy.”
De Europese leiders leunen rustig achterover, ze zijn weer in slaap gesust na het gasprobleem in Oekraïne. Niet dat ze veel kunnen doen, Rusland zet Europa momenteel schaakmat als het gaat om de levering van aardgas. Deel 2 van een drieluik over de toenemende invloed van Rusland in de wereld dankzij aardgas.
Deel 2) De Gaspec, Rusland en haar opkomende gas-alliantie met Algerije en Iran.
Tot eergisteren was het allemaal pure speculatie. Rusland die de gaslanden achter zich schaart om zoveel mogelijk controle over de toekomstige gasmarkt te krijgen. Tot eergisteren.. want toen lekte een geheim rapport van topeconomen van de NAVO. Rusland zou in de beginfase zijn om een Gaspec te vormen samen met Libië, Algerije, Qatar, Iran en Centraal Azië. Eerder waarschuwde het Internationaal Energie Agentschap hiervoor.
Het vormen van een gaskartel is eigenlijk heel makkelijk, Qatar, Rusland & Iran bezitten samen 56% van de gasreserves in de wereld, pak daar nog een paar kleine strategische spelers bij, en je hebt de gasmarkt van de wereld in handen. Om Europa politiek te chanteren is Algerije van centraal belang, omdat zij de 2de leverancier van gas is aan de EU, na Rusland. De geluiden in de media zijn alleen divers, velen doen de mogelijke Gaspec af als grootscheepse onzin, waaronder uiteraard de Russen zelf. Zij gebruiken hiervoor woordvoerder Dmitry Peskov, dezelfde man die de verheerlijking van verkrachting door Putin even in context probeerde te plaatsen.
Rusland heeft ondertussen de banden met Algerije flink aangehaald. Afgelopen augustus ondertekenden Gazprom en Sonatrach, het staatsenergiebedrijf van Algerije, een “memorandum of understanding”. De Russische en Algerijnse energiegiganten willen op het gebied van exploratie, productie, transmissie & distributie van aardgas en olie in Algerije, Rusland en andere landen meer gaan samenwerken. De exacte details zijn zoals gewoonlijk niet bekend. Een jaar eerder werdt er in Algerije een nieuwe wet aangenomen, waarin is vastgelegd dat Sonatrach een aandeel van minstens 51% moet verkrijgen in alle productiecontracten. Daarmee behoudt de staatsmaatschappij haar invloed op de olie & gas sector. Naast meer samenwerking op het gebied van energie hebben de Russen ook voor miljarden aan wapens verkocht aan Algerije in het begin van 2006. Sommigen speculeren dat de wapens gedeeltelijk geruild zijn voor meer toegang tot olie & gasvelden in Algerije.
Mark Rutte probeert het weer een keertje, de kiezers in een trouw interview te overtuigen van zijn warme hart voor het milieu. In het interview kwamen in eerste instantie de standaard VVD geluiden, inzet op kolenvergassing en kernenergie. In een last attempt probeert Rutte nog even te melden hoe geweldig innovatie is, in de VS hebben ze immers de Hybride SUV van Ford die 1 op 12 rijdt! Nu alleen nog maar zorgen dat een machtig VVD’er de Duitse autolobby op zijn knieën krijgt, wellicht een taak voor Rita?
In sterk contrast met Nederland qua milieubeleid, zien we dat onze Europese vrienden in Brussel een ware tsunami der energie-efficiëntie aan het ontketenen zijn. Voorheen konden we op dit gebied alleen Hallelujah Europa zeggen wegens de Ecolabels en lage minimum energie efficiëntie eisen.
Nu moet in 2020 t.o.v. 2005 de Europese Unie als geheel 20% minder energie verbruiken. Een plan dat jaarlijks 100 miljard euro op gaat leveren. In 2005 verbruikte de Europese Unie nog 1750 Miljoen ton aan olie equivalenten (mtoe) aan energie per jaar, dat moet omlaag naar 1500 Mtoe tegen 2020. Dat komt neer op een extra jaarlijkse energiebesparing van 1.5%, welke volgens Eurocomissaris Piebalgs technisch en economisch haalbaar is.
Hiermee wordt de discussie over energiebesparing die in Nederland al meer dan een jaar loopt in een klap van de tafel geveegd! Het begon toen ex-Minister Economische Zaken Brinkhorst in juli 2005 met een half procentje meer besparing per jaar aankwam bovenop de 1 procent die we nu al halen in Nederland. Dat was volgens hem het meest realistisch haalbare. Na veel kritiek van kamerleden is er eindelijk gekeken of een procent extra besparing per jaar mogelijk was door Energie Onderzoek Centrum Nederland. Nu alle politieke partijen eindelijk zover zijn dat ze een procent extra besparing hebben vastgelegd in de verkiezingsprogramma’s, is dat ook alweer achterhaald.
Het is niet onbekend dat de Saoedi’s de Amerikaanse hofleverancier zijn van olie. Het laatste jaar leek dat iets af te zwakken toen Bush aankondigde dat de VS maar wat minder afhankelijk moest worden van het zwarte goud uit het Midden Oosten. Mede doordat Iran meermalen dreigde dat ze olie weleens als een politiek wapen wil gaan gebruiken. De Saoedi’s lijken hier een oplossing voor gevonden te hebben. In een presentatie voor diverse veiligheid- en overheidsagentschappen van de Verenigde Staten kondigde Saoedi Nawaf Obaid het volgende aan:
Saoedi Arabië is haar verhoging in de olieproductie veel sneller aan het verwezenlijken dan eerder vermeldt. Krijgen we dan toch nog een oorlog in Iran, net voordat Bush uit het zadel gewipt zou worden in de komende Amerikaanse presidentsverkiezingen?
De Europese leiders leunen rustig achterover, ze zijn weer in slaap gesust na het gasprobleem in Oekraïne. Niet dat ze veel kunnen doen, Rusland zet Europa momenteel schaakmat als het gaat om de levering van aardgas. Deel 1 van een drieluik over de toenemende invloed van Rusland in de wereld dankzij aardgas.
Deel 1) De ex-Sovjet Staten, controle over de exportpijpleidingen naar Europa
Na Wit Rusland, Armenië, Litouwen, Estland, Letland, Moldavië en Oekraïne is nu Georgië aan de beurt. De boodschap is helder, zodra er een leveringscontract voor aardgas afloopt dwingt Rusland haar “klanten” tot een keuze. Of je betaalt steeds meer, tot aan de Europese marktprijs van 250 dollar per duizend kubieke meter, of je geeft een stuk van je infrastructuur, vrijwel gratis, aan Rusland. Het doel is tweeledig, ten eerste wil Rusland zoveel mogelijk controle krijgen over haar exportpijpleidingen naar Europa die ze door de val van de Sovjetunie verloren is. Ten tweede heeft Rusland veel meer inkomsten nodig, om moeilijk winbare gasreserves af te tappen omdat de productie in haar grote oude gasvelden hard terugloopt. Poetin weet dat de ex-Sovjet staten de marktprijs niet kunnen betalen en dus wel door de knieën moeten gaan. Hieronder een overzicht van de ontwikkelingen in de afgelopen twee jaar.