Overzicht

P.J. Cokema

1.383 Artikelen
181 Waanlinks
2.670 Reacties
Achtergrond: Jay Huang (cc)
P.J. Cokema is het pseudoniem van Peter de Jonge. Hoewel geen fervent voorstander van pseudoniemen, toch deze internet-identiteit aangenomen, omdat er erg veel Peter de Jonges op het world wide web te vinden zijn.

Tot juli 2018 werkzaam geweest in de dak- en thuislozenopvang. Blogt sinds 9 januari 2006 op zijn eigen website Peterspagina (voorheen Codes, keuzes en maakbaarheid). Onder het pseudoniem P.J. Cokema voegde hij zich in 2008 als gastlogger bij GeenCommentaar, waar hij in mei 2011 toetrad tot de vaste groep redacteurs.

Na de fusie met Sargasso verzorgde hij sinds oktober 2011 de wekelijkse rubriek Kunst op Zondag, nu nog 1 tot 2 keer per maand. Daarnaast zijn binnenlands bestuur en de gezondheidszorg de belangrijkste aandachtsgebieden voor zijn artikelen.

Tevens initiatiefnemer van de Blogparel (tot 2014), de blogprijs voor stukjes die lezers eerst doen lachen en vervolgens tot nadenken stemmen.

Closing Time | Naar Sargasso en terug

, door

Een zeemensliedje gemaakt voor de EuroFISHion Song Contest, bij de viering van de Wereld Vismigratiedag 2020.

Dit liedje beschrijft de levenscyclus van de paling, een trekvis die naar de Sargassozee zwemt om aldaar nakomelingen te verwekken, die terugzwemmen naar het ouderlijk leefgebied.

Evenals andere trekvissen (denk aan de zalm, houting, fint, spiering, zeeprik, zeeforel, steur) wordt de migratie van de paling gehinderd door dammen, stuwen en sluizen. En mede door vervuiling door stedelijk en industrieel afvalwater is het aantal trekkende zoetwatervissen is tussen 1970 en 2020 wereldwijd met meer dan 80% afgenomen.

Foto: VPRO Zomergasten met Herman Koch Foto © Bas Losekoot

Zomergasten 2025 met Herman Koch

, door

[Lees hier de recensie van Zomergasten met Herman Koch]

De VPRO sluit de Zomergastenserie van dit jaar af met schrijver Herman Koch.

Alweer een schrijver? Da’s dan de derde in deze 2025-editie. In de vorige uitzendingen hadden we al schrijver, columnist, programmamaker Özcan Akyol en schrijver, journalist Simon Kuper.

Bij de 200ste Zomergasten (vorig jaar, met acteur Pierre Bokma) maakten we al gewag van het feit dat schrijvers (auteurs) lijstaanvoerders zijn van de top-10 meest voorkomende beroepen in Zomergasten. Die positie is dit seizoen dus verstevigd.

Met Herman Koch, die de laatste jaren lijkt te schrijven of zijn leven er van  af hangt. Excuses voor deze wat morbide formulering, maar sinds 2020 heeft Koch prostaatkanker onder de leden en sindsdien zijn er vijf romans van hem uitgekomen. En hij is nog hard aan het werk aan nieuwe boeken.

Griet op de Beeck zal vanavond wellicht vragen of er enig verband zit tussen zijn ziekte en zijn arbeidsdrift. Het zou zomaar kunnen: als een mens ineens niet meer zeker is van de uiterste houdbaarheidsdatum en nog barst van de ideeën, ja, dan ga je hard aan de slag. In een eerder interview lezen we dat het eigenlijk min of meer toevallig zo kwam:

Foto: © Rijksoverheid Kabinet Schoof bordesfoto - foto Valerie Kuypers (foto bewerkt)

Schoof hoeft niet naar meerderheden te scharrelen

, door

COLUMN - De brokstukken van kabinet Schoof hoeven geen meerderheden in de Tweede Kamer bij elkaar te scharrelen om het land te blijven besturen.

Het kabinet leunt op 32 zetels in de Tweede kamer (de gezamenlijke grootte van VVD en BBB fracties). Maar in veel gevallen kan het kabinet rekenen op steun van de rechterflank in de Kamer. Die rechtse groep is samen goed voor 76 zetels. Een krappe meerderheid, maar hoe dan ook een meerderheid:.

PVV (37), VVD (24), BBB (8), FvD (3), SGP (3), JA21 (1)

Zetelroof

De BBB had tot voor kort 7 zetels, maar is een zeteltje rijker geworden dankzij de zetelroof van Agnes Joseph (die recent overstapte van NSC naar BBB).

Het NSC moet trouwens nog vervangers zien te vinden voor de eveneens vertrokken Kamerleden Soepboer en Boomsma, die overstappen naar respectievelijk de Friese Nationale Partij en JA21. OP moment van dit schrijven telt de NSC-fractie geen 19 maar 17 leden.

Het wordt voor Schoof en consorten in twee gevallen pas echt een probleem:
1 – Als een van de oppositiepartijen ter rechterzijde geen steun geeft bij bepaalde besluiten. Wat dat betreft moet het kabinet vooral de SGP en FvD te vriend zien houden.

Foto: VPRO Zomergasten met Femke Halsema Foto © Bas Losekoot

Zomergasten 2025 met Femke Halsema

, door

Hoe laveert een burgemeester tussen de moord op een jong meisje en een feestelijk zeilevenement? Twee onderwerpen die meerdere dagen de landelijke pers haalden. Zul je zien dat  Griet op de Beeck de kersverse actualiteit aangrijpt om Femke Halsema, VPRO’s Zomergast van vanavond, door te zagen over wat de burgemeester daar allemaal bij voelt.

Alle burgemeesters krijgen met het lief en leed in hun gemeenten te maken. Een bloemetje bezorgen bij een 75 jaar getrouwd stel, medeleven en troost brengen bij families wiens dierbaren noodlottig zijn omgekomen, linten doorknippen en kransen leggen.

De doorsnee-agenda van een burgemeester staat er vol mee. Tot zover niets bijzonders. Maar ben je burgemeester van Amsterdam dan sta je ook in de spotlights van de landelijke pers. Want hee, Amsterdam is wel de hoofdstad van Nederland. En ‘onze’ hoofdstad is natuurlijk van ons allemaal.

Van vrijgezellenfeestjesvierende mannen in piemelpakken tot selfmade kapiteins die tijdens Sail met duizenden bootjes het IJ en Amsterdamse grachten teisterden. En dat is nog maar een deel van de massa die Amsterdam trakteert op “drukte, rumoer, gedoe, botsingen, demonstraties”.

Daar vindt de burgmeester wel wat van. “Het hoort erbij, maar de stad moet geen pretpark worden.” En “de toeristenindustrie verdrukt de bruisende stad”, Minder leuk ook: “Overmatig toerisme maakt het moeilijk om nog non-conformist te zijn: toeristen lachen sekswerkers en dragqueens uit.” (bron: Welingelichte kringen).

Foto: VPRO Zomergasten met Uğur Ümit Üngör Foto © Bas Losekoot

Zomergasten 2025 met Uğur Ümit Üngör

, door

Vanavond misschien wel de minst bekende, maar meest boeiende Zomergast van dit jaar: Uğur Ümit Üngör, historicus en hoogleraar Holocaust- en Genocidestudie.

Uğur Ümit Üngör is dus expert in zaken die het verstand van een gewoon mens ver te boven gaan, maar die ons wel raken. Wat er in Gaza gebeurt vinden we natuurlijk meer dan verschrikkelijk, maar wat begrijpen we er nou echt van?

Dat geldt natuurlijk voor alle genocidaal geweld, van vroeger en nu, waar ook ter wereld. Wat wil Uğur Ümit Üngör met zijn Zomergastenavond bereiken? Op Instagram en Tik Tok legt hij het uit:

Ik hoop dat de kijkers een gevoeld van opgewekte grimmigheid overhouden aan mijn avond.
Dat ze niet vervallen in wanhoop maar dat ze ook niet denken: Het gaat allemaal lekker in de wereld.

Hij heeft het spoorboekje van de uitzending al in zijn hoofd:

We gaan samen afdalen in die materie. Maar we gaan er ook samen weer uit omhoogkomen. Aan het einde van de avond moeten kijkers het gevoel hebben dat ze een inzicht hebben gekregen in de vreselijke dingen die mensen doen, maar dat ze niet wanhopig hoeven te worden. Want precies als je kijkt naar de onmenselijkheid van mensen, dan zie je juist ook dáár onze menselijkheid terugkomen.

Closing Time | Grenzen, wat is daar eigenlijk mee?

, door

Mathangi Arulpragasam, ook bekend als Maya en onder haar artiestennaam M.I.A., wat zoveel betekent als ‘Missing in action’  of ‘Missing in Acton’, doet hier een simpel, maar treffend stukje filosofie. Je kan het lang en breed over allerlei prangende zaken hebben, maar één vraag volstaat om er toch eens iets langer over na te denken.

Dus als iemand roept  “Brandende kwestie!”, vraag je gewoon “Wat is daarmee?”

Closing Time | Zingen om te overleven

, door

Vandaag werd herdacht dat 80 jaar geleden de Japanse bezetting van het toenmalige Nederlands-Indië ten einde kwam.

Het ‘stemmenorkest’ was een groep vrouwen in het Japanse interneringskamp op Sumatra, die bij gebrek aan instrumenten bekende klassieke muziekstukken gingen zingen. De arrangementen werden geschreven door Margaret Dryburgh en Norah Chambers op kleine stukjes papier. Er werd stiekem geoefend, maar de Japanners stonden toch een concert toe.

Niet alle vrouwen hebben het kamp overleefd, de arrangementen wel en die worden tot op vandaag de dag nog door talrijke koren gezongen.

Foto: VPRO Zomergasten met Eva Crutzen Foto © Bas Losekoot

Zomergasten 2025 met Eva Crutzen

, door

Sargasso’s recensie leest u hier.

“Zware, universele thema’s, zoals rouw, eenzaamheid en buiten de boot vallen, op een lichte manier vertellen”. Dat wordt vanavond de insteek van Eva Crutzen voor haar Zomergastenavond.

Eva Crutzen is cabaretière, zangeres, actrice en sinds vorig jaar ook regisseuse en producent. Bekend van televisieseries als Promenade, Klikbeet en Tropenjaren. Vorig haar verscheen de zesdelige televisieserie ‘Bodem’, door haarzelf geschreven, geproduceerd en geregisseerd.

Zware thema’s op een lichte manier vertellen. En wel hierom (uit interview met Anouk Kragtwijk voor het NRC, 12 februari 2020):

Ik heb een allergie voor sentimentaliteit. Dat wordt soms zo lelijk gedaan. Ik ben bang om pathetisch te worden. Dat mensen het idee krijgen dat ik mijn verdriet uitmelk.

Het gaat dan over ‘Opslaan als’, een van haar meest persoonlijke cabaretvoorstellingen over het fenomeen ‘herinneringen’.

Bleven herinneringen maar voor altijd scherp, mijmert Eva Crutzen (30) in café de School in Amsterdam. De stem van haar moeder, de geur van haar haar

Op jonge leeftijd (11 jaar) verloor Eva Crutzen haar moeder en 20 jaar later merkt ze dat herinneringen aan haar moeder vervagen. “Dat vind ik zo schrijnend, alsof ik haar voor een deel verlies”.
Toch is er geen houdbaarheidsdatum aan rouw, zegt ze in een interview bij Kunststof, naar aanleiding van over de serie ‘Bodem’, waarin het thema rouw centraal staat

Foto: Poster Boy (cc)

Terug van zomerreces voor Gaza debat

, door

ANALYSE - Op verzoek van de SP onderbreekt de vaste commissie voor Buitenlandse Zaken de zomervakantie voor een debat over de crisis in Gaza. Het debat is vanmiddag live te volgen via de website van de Tweede Kamer en de app Debat Direct.

De fracties van GroenLinks-PvdA, VVD, D66, CDA, SP, DENK, PvdD, ChristenUnie, Forum voor Democratie en Volt stemden in met het verzoek. De fracties van PVV, NSC, BBB en SGP waren tegen. Van JA21 was geen reactie ontvangen.

Dat was een week eerder wel anders. Een soortgelijk verzoek van GL-PvdA en D66 haalde geen meerderheid.

GL-PvdA, D66, SP, DENK, PvdD, en Volt stemden in met het verzoek. PVV, NSC, BBB en SGP waren tegen en van VVD, CDA, ChristenUnie, FvD en JA21 waren geen reacties ontvangen.

Vertaald naar Kamerzetels (23-juli = verzoek GL-PvdA, D66, 29-juli verzoek SP):

Wat was er in één week veranderd? Het verzoek (23 juli) van GL-PvdA en D66 was aldus gemotiveerd:

Volgens de VN zijn de afgelopen weken meer dan 1000 Palestijnen in Gaza vermoord die in de rij stonden voor voedsel, elke dag sterven mensen door geweld en hongersnood, en de Israëlische regering zet de plannen voor een etnische zuivering voort
Vorige week hebben de Europese ministers van buitenlandse zaken geen enkele sanctiemaatregel ingesteld tegen Israël, in afwachting van verbetering van de situatie. Aangezien daar duidelijk geen sprake van is, willen we een debat met de minister

Foto: VPRO Zomergasten met Simon Kuper Foto © Bas Losekoot

Zomergasten 2025 met Simon Kuper

, door

[Lees hier de recensie van Zomergasten met Simon Kuper]

Wat is de link tussen Özcan Akyol (de vorige Zomergast), Matthijs van Nieuwkerk en Simon Kuper, VPRO’s Zomergast van komende avond?

Dat er een dingetje was tussen Özcan Akyol en Matthijs van Nieuwkerk werd vorige week wel duidelijk toen presentator Griet op de Beeck daarover door begon te zagen. En vervolgens gingen veel reacties meer daar over, dan over de rest van het programma. Jammer.

Griet op de Beeck viel overigens niet bij iedereen in de smaak. Tja, een vrouw, een Belg en dan hoef je niet lang op denigrerende opmerkingen te wachten.

Er waren mensen die haar onverstaanbaar vonden vanwege haar Vlaamse tongval. Wie die muggen wil ziften komt vanavond aan zijn trekken. De Zomergast van vanavond heeft een licht, nauwelijks merkbaar accent. Logisch als je zijn levensloop leest:

Geboren in Oeganda, uit liberale Zuid-Afrikaans Joodse ouders met een Brits paspoort. In 1976 verhuisd naar Nederland. Op zijn zestiende verhuisde hij naar Londen, studeerde geschiedenis en Duits in Oxford. Was later Kennedy Scholar aan Harvard in de VS. Nu woont hij al weer dik twintig jaar in Parijs en is Frans staatsburger.

Journalist en schrijver Simon Kuper (spreek uit op zijn Engels: Sajmon Koepahr) ziet zich niet als Brit, niet als Fransoos, ook niet als Nederlander, maar als wereldburger. Als journalist schrijft hij onder andere voor het Britse kranten als Financial Times en The Observer, het Franse Le Monde en het Nederlandse NRC.

Foto: ChatGPT Image stempotlood stembiljet

Daar komen de ‘nieuwe’ partijen

, door

ANALYSE - Sargasso speurt sinds 2012 bij elke Tweede Kamerverkiezing naar nieuwe partijen. In de aanloop naar  de TK-verkiezingen in oktober gaan we dat ook deze keer weer doen.

In  een vorig artikel wezen we op vijf politieke partijen, die niet eerder aan de TK-verkiezingen deelnamen, maar wel geregistreerd staan bij de Kiesraad. Inmiddels zijn daar vier partijen bij gekomen.

Wie politieke ambities heeft moet snel zijn. Vier augustus is de laatste dag dat men nog de partijnaam kan laten registreren bij de Kiesraad. Een krap maandje later (1 september) moet de waarborgsom voor de kandidaatstelling betaald worden en 15 september moeten de definitieve kandidatenlijsten ingeleverd zijn.

Een overzichtje van de vier recentelijk geregistreerde ‘nieuwelingen’.

1. Partij Helder

Deed een poging eerder mee te doen onder de naam Groen Rechts. De partij haalde toen het stembiljet niet. Men was te laat begonnen met de voorbereidingen en kreeg te weinig ondersteuningsverklaringen om in genoeg kiesdistricten deel te nemen.

Vanaf maart 2023 heeft men aan een doorstart gewerkt en nu heeft de partij helder wat men wil en met welke mensen men politiek Den Haag denkt op te schudden.

De partij staat lange termijnoplossingen voor en afficheert zich als een middenpartij: “Wij hebben daarbij geen grootse linkse idealen die toch niet gerealiseerd gaan worden. En zijn ook niet van het rechts populisme dat elke samenwerking uit de weg gaat of roept dat ze gehinderd worden door wetten (die nota bene door rechtse partijen zijn aangenomen de laatste 15 jaar)”.

Foto: VPRO Zomergasten met Özcan Akyol Foto © Bas Losekoot

Zomergasten 2025 met Griet Op de Beeck en Özcan Akyol

, door

[Lees hier de daadwerkelijke recensie!]

Ook deze zomer laaft Sargasso zich aan VPRO’s Zomergasten. Het programma begon in 1988, beleefde vorig jaar de 200ste uitzending en wordt sinds 2011 op Sargasso belicht met een korte voorbeschouwing en een recensie.

Deze zomer heeft de VPRO een voormalige Zomergast bereid gevonden het programma te presenteren: Griet Op de Beeck. Zij zat in 2016 tegenover presentator Thomas Erdbrink aan tafel.

Ze is, lezen we in de VPRO-gids, gevraagd voor deze klus omdat de VPRO kennelijk iemand zocht die een zachtere kant heeft (refererend aan haar werk als therapeute). Griet op de Beeck:

Ik denk dat juist in deze tijd waarin er zo veel verschrikkelijks aan de hand is en het bij momenten zo beangstigend kan zijn en zo donker en zo hard en zo polariserend, dat het heel fijn is als je met een zachte, empathische blik gaat zoeken naar de nuance. Daar is vaak zo weinig ruimte voor. Het is dit of het is dat. Nee, er ligt een hele wereld tussen en dat is het stuk dat mij ook het meest interesseert. Dus de keuze voor mij is wel een keuze voor een programma dat een andere benadering heeft dan om de polarisatie keihard uit te spelen

Volgende