P.J. Cokema

1.389 Artikelen
181 Waanlinks
2.680 Reacties
Achtergrond: Jay Huang (cc)
P.J. Cokema is het pseudoniem van Peter de Jonge. Hoewel geen fervent voorstander van pseudoniemen, toch deze internet-identiteit aangenomen, omdat er erg veel Peter de Jonges op het world wide web te vinden zijn.

Tot juli 2018 werkzaam geweest in de dak- en thuislozenopvang. Blogt sinds 9 januari 2006 op zijn eigen website Peterspagina (voorheen Codes, keuzes en maakbaarheid). Onder het pseudoniem P.J. Cokema voegde hij zich in 2008 als gastlogger bij GeenCommentaar, waar hij in mei 2011 toetrad tot de vaste groep redacteurs.

Na de fusie met Sargasso verzorgde hij sinds oktober 2011 de wekelijkse rubriek Kunst op Zondag, nu nog 1 tot 2 keer per maand. Daarnaast zijn binnenlands bestuur en de gezondheidszorg de belangrijkste aandachtsgebieden voor zijn artikelen.

Tevens initiatiefnemer van de Blogparel (tot 2014), de blogprijs voor stukjes die lezers eerst doen lachen en vervolgens tot nadenken stemmen.
Foto: Plenaire zaal Tweede Kamer, foto Dassenman, CC BY 4.0 via Wikimedia Commons.

Voort met de nieuwe Tweede Kamer

Gisteren: dat waren dus de verkiezingen. Vandaag: er worden zetels gevierd en katers verwerkt. Morgen: en nu is het wachten op de definitieve samenstelling van de Tweede Kamer. Het spoorboekje ziet er zo uit:

6 en 7 november: de commissie voor het Onderzoek van de Geloofsbrieven controleert de processen-verbaal van de stembureaus.
7 november: Kiesraad stelt definitieve verkiezingsuitslag vast.
10 november: de commissie voor het Onderzoek van de Geloofsbrieven controleert de geloofsbrieven van alle gekozen Kamerleden.
11 november: afscheid van vertrekkende Kamerleden.
12 november: installatie nieuwe Tweede Kamer en tijdelijke Kamervoorzitter.

Het verkiezingsreces is formeel voorbij, toch beperkt de huidige Tweede Kamer zich tot commissievergaderingen. De plenaire vergaderingen beginnen pas bij de beëdiging van de nieuwe Tweede Kamer (12 november).

Met een zetelverdeling op basis van de exitpoll [1], zal de nieuwe Tweede Kamer hoogstwaarschijnlijk verlost zijn van de tamelijk grote hoeveelheid hoofdelijke stemmingen en hinderlijk oponthoud bij de besluitvorming achterwege blijven.

Als er bij het reguliere stemmen (bij handopsteken, ofwel fractiegewijs) 75 voor- en 75 tegenstemmen blijken te zijn, gaat men over tot hoofdelijke stemming. Dat kan in dezelfde vergadering of, in een van de volgende vergaderingen.

De huidige Tweede Kamer telde gemiddeld zo’n 5 hoofdelijke stemmingen per maand. Dat lijkt weinig, maar ze nemen wel veel tijd in beslag. Er moet eerst twee keer bij handopsteken worden gestemd. Bij de dan volgende hoofdelijke stemmingen moesten er 137 tot maximaal 150 namen [2] worden opgelezen.

Foto: Klimaatmars Banner 26 oktober 2025

Klimaatmars

In Den Haag is de Klimaatmars van start gegaan met een programma met sprekers en Spinvis. Daarna volgt een 3 km lange tocht door Den Haag.
Om zo vlak voor de verkiezingen de politici er aan te herinneren dat het klimaat geen ondergeschoven kindje van de rekening mag zijn.

Voor wie er niet bij kan zijn: hier de livestream:

Hieronder kunt u uw berichten kwijt als deelnemer aan de mars en als toeschouwer langs de kant of bij de livestream

Foto: ChatGPT Image stempotlood stembiljet

Nieuwe politieke partijen – de debutanten: Partij voor de Rechtsstaat

In de media zie en hoor je bovenal de vijftien partijen die nu al in de Tweede Kamer zitten. Maar u bent misschien op zoek naar een alternatief? Misschien zit dat tussen de zeventien andere partijen die 29 oktober hopen op uw stem.

Denk aan de stugge volhouders en herintreders, aan de afsplitsers of aan de enige twee echte debutanten, waarvan in ons vorig artikel Ellect al is belicht. Vandaag richten we ons op de Partij voor de Rechtsstaat, hierna te noemen als PvdR.

Als Nederland iets nodig heeft na de komende verkiezingen, dan is het wel een partij die de rechtsstaat echt serieus neemt. Zou deze nieuwe politieke partij dat kunnen zijn?
Daarover later meer, maar eerst, helaas, een minpunt. De partij heeft, tot op het moment van dit schrijven, geen zelfstandige openbaar toegankelijke website. [1] Wie meer van de partij wil weten moet naar de Instagram, Facebook of via LinkedIn naar de Linktree-pagina van de partij. Daar vindt u dan het partijprogramma.

Wie geen toegang heeft tot een van de platforms moet zich behelpen met de Wikipedia (heeft de kandidatenlijst) en de Rijksuniversiteit Groningen, die de flyer heeft gekopieerd die het beknopte  verkiezingsprogramma weergeeft. Meer informatie haalden we uit de spaarzame lokale nieuwsbronnen, die Daniëlle Tulp, oprichtster en lijsttrekster, interviewden.

Foto: ChatGPT Image stempotlood stembiljet

Nieuwe politieke partijen – de debutanten: Ellect

Wie de 15 nu in de Tweede Kamer zittende partijen zat is, kan natuurlijk een stem uitbrengen op een van de 17 andere partijen die 29 oktober op de stembiljetten staan.

Misschien gunt u een van de drie partijen die eerder in de Kamer zaten, maar hun zetel kwijtraakten een herkansing? Of een van de drie stugge volhouders die al langer meedoen maar tot nu toe nog geen zetel haalden? Lees meer over herintreders en volhouders.

Of vindt u dat een aantal afsplitsers terecht hun oude partij hebben verlaten en komen ze nu met een beter alternatief? Lees hier meer over de partijen die uit een afsplitsing zijn voortgekomen.

Vandaag nemen we een kijkje bij de eerste van twee partijen die echt nieuw zijn, in die zin dat ze niet eerder deelnamen aan verkiezingen. De debutanten bij de verkiezingen van 29 oktober zijn ELLECT en de Partij voor de Rechtsstaat.

Partij tegen mensenhandel

ELLECT – “staat voor waardigheid, rechtvaardigheid, leiderschap met integriteit. verantwoordelijkheid. Ellect is verenigd tegen onrecht,  uitbuiting, machtsmisbruik, pedofielen, mensenhandel” aldus de website.

Ellect is opgericht door Joana Amoah, tevens de lijstrekker. Ze is ook bekend als ‘Apostel Joanne Ameh’, zijnde de voorgangster en leidinggevende van ‘God Own Ministries Worldwide’, een internationaal netwerkje van kleine kerkgemeenchappen.

Foto: ChatGPT Image stempotlood stembiljet

Nieuwe politieke partijen – de afsplitsers

Op 29 oktober kunt u een keuze maken uit 27 partijen. Wordt het een van de 15 partijen die nu in de Tweede Kamer zitten? Of gaat u voor ‘iets compleet anders’ en stemt u op een van de 12 andere partijen?

Die 12 deelnemende partijen aan de Tweede Kamerverkiezing 2025 kunnen we indelen naar:
Herintreders, volhouders, afsplitsers en gloednieuwe partijen (debutanten). De herintreders (3) en volhouders (ook 3 ) hebben we in een vorig artikel al behandeld. Vandaag belichten we de afsplitsers.

De Linie

De Linie – opgericht door Gerard van Hooft, een van de hoofdrolspelers in de tumultueuze conflicten waarbij 50PLUS haar Tweede Kamerzetels verloor. Van Hooft zou in 2023 lijstrekker van de ouderenpartij worden, maar werd door het bestuur terzijde geschoven. Na een hoop gedonder werd Van Hooft bij een online stemming alsnog tot lijsttrekker gebombardeerd.

50PLUS verloor, kwam niet meer in de Tweede Kamer. Van Hooft slikte de bittere pil maar reageerde manmoedig: “We gaan de partij reorganiseren en we komen nog sterker tevoorschijn als dan we nu weg zijn gegaan”.

Nu heeft hij samen met Dick Schouw De Linie opgericht. Ze kennen elkaar van 50PLUS waar Schouw vorig jaar als bestuurslid afscheid van nam omdat hij het bestuurswerk niet langer kan combineren met zijn gewone werk.

Foto: ChatGPT Image stempotlood stembiljet

Twaalf partijen – herintreders, volhouders en nieuwelingen

Sinds 2012 houdt Sargasso bij hoeveel nieuw elan middels de Tweede Kamerverkiezingen de politieke arena in Den Haag wil bestormen. We zagen in juli al vijf, later nog eens vier ambitieuzen zich melden bij de Kiesraad.

Uiteindelijk leverden 32 partijen hun kandidatenlijsten in bij de Kiesraad. Behalve de 15 partijen die nu in de Tweede Kamer zitten, deden dus 17 andere partijen een poging door te stoten naar het stembiljet.

Dat lukte er maar twaalf, want na controle van de lijsten en waarborgsommen bleven er in totaal 27 partijen over die op het menu van 29 oktober a.s. staan.

Deelnemende partijen Tweede Kamerverkiezing 29 oktober 2025: 15 partijen zitten nu in de Tweede Kamer. De overige 12 partijen kunnen we als volgt indelen:

Herintreders

Drie partijen zaten eerder in de Tweede Kamer:

50PLUS – de ouderenpartij deed in 2012 voor het eerst mee en haalde twee zetels. Met lijsttrekker Henk Krol ging het in 2017 naar vier zetels en daarna was het over met de pret: 2012 – 1 zetel, 2023 – nul zetels.  Het aanhoudende geruzie binnen de partij trekt natuurlijk maar erg weinig kiezers.

Met de kersverse lijsttrekker Jan Struijs (voormalig voorzitter politievakbond) denkt men het tij te kunnen keren. De partij is in elk geval groot genoeg om met 50 kandidaten in 19 kieskringen mee te doen.

Closing Time | Naar Sargasso en terug

Een zeemensliedje gemaakt voor de EuroFISHion Song Contest, bij de viering van de Wereld Vismigratiedag 2020.

Dit liedje beschrijft de levenscyclus van de paling, een trekvis die naar de Sargassozee zwemt om aldaar nakomelingen te verwekken, die terugzwemmen naar het ouderlijk leefgebied.

Evenals andere trekvissen (denk aan de zalm, houting, fint, spiering, zeeprik, zeeforel, steur) wordt de migratie van de paling gehinderd door dammen, stuwen en sluizen. En mede door vervuiling door stedelijk en industrieel afvalwater is het aantal trekkende zoetwatervissen is tussen 1970 en 2020 wereldwijd met meer dan 80% afgenomen.

Foto: VPRO Zomergasten met Herman Koch Foto © Bas Losekoot

Zomergasten 2025 met Herman Koch

[Lees hier de recensie van Zomergasten met Herman Koch]

De VPRO sluit de Zomergastenserie van dit jaar af met schrijver Herman Koch.

Alweer een schrijver? Da’s dan de derde in deze 2025-editie. In de vorige uitzendingen hadden we al schrijver, columnist, programmamaker Özcan Akyol en schrijver, journalist Simon Kuper.

Bij de 200ste Zomergasten (vorig jaar, met acteur Pierre Bokma) maakten we al gewag van het feit dat schrijvers (auteurs) lijstaanvoerders zijn van de top-10 meest voorkomende beroepen in Zomergasten. Die positie is dit seizoen dus verstevigd.

Met Herman Koch, die de laatste jaren lijkt te schrijven of zijn leven er van  af hangt. Excuses voor deze wat morbide formulering, maar sinds 2020 heeft Koch prostaatkanker onder de leden en sindsdien zijn er vijf romans van hem uitgekomen. En hij is nog hard aan het werk aan nieuwe boeken.

Griet op de Beeck zal vanavond wellicht vragen of er enig verband zit tussen zijn ziekte en zijn arbeidsdrift. Het zou zomaar kunnen: als een mens ineens niet meer zeker is van de uiterste houdbaarheidsdatum en nog barst van de ideeën, ja, dan ga je hard aan de slag. In een eerder interview lezen we dat het eigenlijk min of meer toevallig zo kwam:

Foto: © Rijksoverheid Kabinet Schoof bordesfoto - foto Valerie Kuypers (foto bewerkt)

Schoof hoeft niet naar meerderheden te scharrelen

COLUMN - De brokstukken van kabinet Schoof hoeven geen meerderheden in de Tweede Kamer bij elkaar te scharrelen om het land te blijven besturen.

Het kabinet leunt op 32 zetels in de Tweede kamer (de gezamenlijke grootte van VVD en BBB fracties). Maar in veel gevallen kan het kabinet rekenen op steun van de rechterflank in de Kamer. Die rechtse groep is samen goed voor 76 zetels. Een krappe meerderheid, maar hoe dan ook een meerderheid:.

PVV (37), VVD (24), BBB (8), FvD (3), SGP (3), JA21 (1)

Zetelroof

De BBB had tot voor kort 7 zetels, maar is een zeteltje rijker geworden dankzij de zetelroof van Agnes Joseph (die recent overstapte van NSC naar BBB).

Het NSC moet trouwens nog vervangers zien te vinden voor de eveneens vertrokken Kamerleden Soepboer en Boomsma, die overstappen naar respectievelijk de Friese Nationale Partij en JA21. OP moment van dit schrijven telt de NSC-fractie geen 19 maar 17 leden.

Het wordt voor Schoof en consorten in twee gevallen pas echt een probleem:
1 – Als een van de oppositiepartijen ter rechterzijde geen steun geeft bij bepaalde besluiten. Wat dat betreft moet het kabinet vooral de SGP en FvD te vriend zien houden.

Foto: VPRO Zomergasten met Femke Halsema Foto © Bas Losekoot

Zomergasten 2025 met Femke Halsema

Hoe laveert een burgemeester tussen de moord op een jong meisje en een feestelijk zeilevenement? Twee onderwerpen die meerdere dagen de landelijke pers haalden. Zul je zien dat  Griet op de Beeck de kersverse actualiteit aangrijpt om Femke Halsema, VPRO’s Zomergast van vanavond, door te zagen over wat de burgemeester daar allemaal bij voelt.

Alle burgemeesters krijgen met het lief en leed in hun gemeenten te maken. Een bloemetje bezorgen bij een 75 jaar getrouwd stel, medeleven en troost brengen bij families wiens dierbaren noodlottig zijn omgekomen, linten doorknippen en kransen leggen.

De doorsnee-agenda van een burgemeester staat er vol mee. Tot zover niets bijzonders. Maar ben je burgemeester van Amsterdam dan sta je ook in de spotlights van de landelijke pers. Want hee, Amsterdam is wel de hoofdstad van Nederland. En ‘onze’ hoofdstad is natuurlijk van ons allemaal.

Van vrijgezellenfeestjesvierende mannen in piemelpakken tot selfmade kapiteins die tijdens Sail met duizenden bootjes het IJ en Amsterdamse grachten teisterden. En dat is nog maar een deel van de massa die Amsterdam trakteert op “drukte, rumoer, gedoe, botsingen, demonstraties”.

Daar vindt de burgmeester wel wat van. “Het hoort erbij, maar de stad moet geen pretpark worden.” En “de toeristenindustrie verdrukt de bruisende stad”, Minder leuk ook: “Overmatig toerisme maakt het moeilijk om nog non-conformist te zijn: toeristen lachen sekswerkers en dragqueens uit.” (bron: Welingelichte kringen).

Foto: VPRO Zomergasten met Uğur Ümit Üngör Foto © Bas Losekoot

Zomergasten 2025 met Uğur Ümit Üngör

Vanavond misschien wel de minst bekende, maar meest boeiende Zomergast van dit jaar: Uğur Ümit Üngör, historicus en hoogleraar Holocaust- en Genocidestudie.

Uğur Ümit Üngör is dus expert in zaken die het verstand van een gewoon mens ver te boven gaan, maar die ons wel raken. Wat er in Gaza gebeurt vinden we natuurlijk meer dan verschrikkelijk, maar wat begrijpen we er nou echt van?

Dat geldt natuurlijk voor alle genocidaal geweld, van vroeger en nu, waar ook ter wereld. Wat wil Uğur Ümit Üngör met zijn Zomergastenavond bereiken? Op Instagram en Tik Tok legt hij het uit:

Ik hoop dat de kijkers een gevoeld van opgewekte grimmigheid overhouden aan mijn avond.
Dat ze niet vervallen in wanhoop maar dat ze ook niet denken: Het gaat allemaal lekker in de wereld.

Hij heeft het spoorboekje van de uitzending al in zijn hoofd:

We gaan samen afdalen in die materie. Maar we gaan er ook samen weer uit omhoogkomen. Aan het einde van de avond moeten kijkers het gevoel hebben dat ze een inzicht hebben gekregen in de vreselijke dingen die mensen doen, maar dat ze niet wanhopig hoeven te worden. Want precies als je kijkt naar de onmenselijkheid van mensen, dan zie je juist ook dáár onze menselijkheid terugkomen.

Closing Time | Grenzen, wat is daar eigenlijk mee?

Mathangi Arulpragasam, ook bekend als Maya en onder haar artiestennaam M.I.A., wat zoveel betekent als ‘Missing in action’  of ‘Missing in Acton’, doet hier een simpel, maar treffend stukje filosofie. Je kan het lang en breed over allerlei prangende zaken hebben, maar één vraag volstaat om er toch eens iets langer over na te denken.

Dus als iemand roept  “Brandende kwestie!”, vraag je gewoon “Wat is daarmee?”

Volgende