Uit onderzoek blijkt dat 89% van de nieuwsberichten over onderzoeken uit lulkoek bestaat. Dat kunt u niet geloven, maar uit een ander onderzoek blijkt dat 67% van u denkt dat dat toch waar is. Niet dat het wat uitmaakt. Journalisten op internet zijn zoveel gefocust op het snel brengen van triviaal nieuws dat enige vorm van factchecking achterwege wordt gelaten.
Een collega van me vertelde me laatst dat ze alleen nog groenten at uit pakjes en blik. “Want in verse groenten zitten bacteriën die er zelfs door het koken niet uitgaan.” Ze had het onderzoek op internet gelezen, dus het was waar. De betweter in mij wilde haar de onzinnigheid van die denkwijze duidelijk maken, maar mijn moeite was tevergeefs. Mijn betoog was te ingewikkeld voor de simpele feiten die het internet-onderzoek, dat ongetwijfeld is betaald door een fabrikant van vriesvoedsel, haar bood.
Collega in kwestie is werkzaam in de media, dus u kunt wel nagaan wat er gebeurt wanneer leuke onderzoekjes (“Volvorijders hebben minder last van zweetvoeten” of “Vrienden wijzen nooit op een slechte adem” op haar bureau belanden. Juist, die gaan ongecheckt online. En ze is daarin geen uitzondering. Al jaren worden we doodgegooid met de meest onzinnige onderzoekjes die kant noch wal raken. De meeste halen de serieuze kranten godzijdank niet, maar de meeste nieuwssites plaatsen ze ongezien en -vooral- zonder zelf maar met de onderzoekers te bellen.
Dat gebeurde bijvoorbeeld ook met het non-onderzoek “Mannen met een iPhone hebben meer seks”. Het gezond verstand zou zeggen dat het tegenovergestelde waar is, maar de media pikte het op, en publiceerde het ongecheckt. Dat was een vergissing, want het onderzoek heeft waarschijnlijk nooit bestaan.
Al bijna twee etmalen is de as van de IJslandse vulkaan niet meer uit het nieuws weg te slaan, maar van de mediaberichten worden we sinds uur 1 niet veel wijzer. De voor de hand liggende vragen worden gesteld: hoe groot is de uitbarsting? Wat is de schade voor de economie? Waarom kan een vliegtuig niet vliegen in een aswolk?
Maar volgens verschillende experts in de Sargasso Cloud wordt er te weinig verder gevraagd. Sterker nog: er zijn deskundigen die van mening zijn dat het vliegverbod het best kan worden omschreven als hysterisch paniekvoetbal.
Hierbij de vragen die wèl gesteld hadden moeten worden:
Kan een vliegtuig blijven vliegen door uitgespuwde vulkaanas?
Dat ligt aan de plek van het vliegtuig tov de vulkaan. Er zijn slechts een paar gevallen bekend van vliegtuigen die in de problemen kwamen door vulkaanas in de lucht. In alle gevallen ging het om een toestel dat minder dan enkele honderden kilometers van de vulkaan vloog. De IJslandse vulkaan is zo’n 2000 kilometer van het Nederlandse luchtruim verwijderd.
Bij welke concentratie vulkaanas in de lucht kan een straalmotor blijven draaien?
Niemand die het weet. Daar is nog nooit onderzoek naar gedaan. Er bestaat dus ook geen signaleringssysteem dat piloten kan waarschuwen dat de concentratie asdeeltjes te hoog wordt om verder te vliegen.
Mensen gaan niet duurzaam leven door het wapperen met cijfers over CO2-uitstoot of fijnstofnormen. Het moet hen raken op de plek waar het de meeste pijn doet: de portemonnee.
Een IJslandse vulkaan heeft zojuist een belangrijk argument voor duurzaam leven omver geblazen. De Eyjafjallajokull (of hoe dat ding ook mag heten) blaast as we speak waarschijnlijk meer stofdeeltjes de lucht in dan alle aardse dieselmotoren bij ekaar, en een hoeveelheid CO2 waar we, als we de Europese normen aanhouden, een compleet continent voor moeten compensatieherbossen.
Oke, om eerlijk te zijn heb ik geen flauw idee wat de milieuschade is van deze uitbarsting, maar dat de goede wil van miljoenen Priusrijders in een etmaal zinloos is gebleken, lijkt me duidelijk.
Maar zelfs zonder onze IJslandse vriend, heb ik nooit begrepen waarom wij zo moreel verplicht worden om onze CO2-schuld te compenseren.
Natuurlijk ben ik geen klimaatscepticus of heb ik zo’n hekel aan de planeet of de mensheid dat ik hen een zo kort mogelijk leven gun. Ik denk alleen dat het doel (geen klimaatverandering, of in ieder geval langzamer) voor de meeste mensen te abstract is voor het accepteren van het middel (minder gebruik van fossiele brandstoffen). Als we midden in de winter snijbonen willen eten, dan halen we ze uit Israel of Egypte, en worden ze met het vliegtuig ingevlogen. Als we een flinke hoeveelheid snijbonen kopen, dan halen we ze met de auto op bij de supermarkt een kilometer verder. Dit gedrag, zeg maar het Westers Luxesyndroom, wordt niet aangepast door te schermen met CO2-uitstoot. Waarom zou ik de auto niet pakken als een IJslandse vulkaan per uur een miljoen keer meer uitstoot dan ik ooit kan?
De meeste bezuinigingsvoorstellen van de ambtenaren leveren pas over enkele jaren geld op. Voor andere zijn langdurige grondwetswijzigingen nodig. Om in kantoortaal te spreken: pluk dus het laaghangend fruit en verhoog de belastingen!
Laat ik één ding voorop stellen: Ik geloof helemaal niet dat er 35 miljard bezuinigd moet worden. Ik heb een gezond en volkomen terecht wantrouwen tegen economen (een soort gespecialiseerde historici die een extra vak glazenbollenkijken en overaleenmeningoverhebben hebben gevolgd, tenminste, sommigen) en als er een overheidsinstantie is die zo snel mogelijk afgeschaft moet worden, dan is het het Centraal Planbureau (de náám alleen al!). Bovendien krijgen we, als ik me niet vergis, nog wat geld van een paar vikingen en een stel banken. Kijk, dat scheelt alweer.
Maar goed: for the sake of argument, stel dat de Nederlanders dit bedrag (35 miljard) de komende jaren moeten ophoesten, om onze kinderen er in de toekomst niet mee op te zadelen. We leggen de lasten niet bij bedrijven of btw of weetikwat, maar verhogen de inkomstenbelasting. En gezien het feit dat de meeste maatregelen uit het ambtenarenpakket pas in de toekomst geld opleveren, nemen we een redelijke betalingstermijn.
Dus: verdeel die 35 miljard over de 7,31 miljoen huishoudens in Nederland (bron) en verdeel de last over tien jaar. Dan houden we een kleine 480 euro per jaar over, oftewel 40 euro gemiddeld per maand per gezin. Oke, naar percentage, dus de lagere inkomens iets minder en de hogere iets meer. Is dat nou zo erg?
Iedere politicus die refereert aan de Wil van het Volk heeft gewoon geen goede argumenten. Dat volk bestaat niet.
“Als we het luisteren naar burgers draaien gaan noemen, dan ga ik nog wel vaker draaien.” Dat zei CDA-kamerlid Ger Koopmans vandaag in stand.nl (5.30), daags nadat zijn fractie een driedubbele axel maakte over de kilometerheffing. Maar de stem des volks, bekend onderdeel van het programma, zette Koopmans flink te kijk. Op twee na vonden de inbellende vrachtwagenchauffeurs, dames-op-leeftijd en dagelijkse filerijders het jammer dat die heffing er niet kwam. En wat Koopmans heftig ontkende is natuurlijk een feit: het CDA is bang om in de verkiezingstijd De Telegraaf als tegenstander te krijgen. En hoe goed die luisteren naar de Stem des Volks op de redactieburelen staat inmiddels wel vast.