Het Saillant | Duurzaam moet duidelijker

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

SaillantLOGOMensen gaan niet duurzaam leven door het wapperen met cijfers over CO2-uitstoot of fijnstofnormen. Het moet hen raken op de plek waar het de meeste pijn doet: de portemonnee.

Een IJslandse vulkaan heeft zojuist een belangrijk argument voor duurzaam leven omver geblazen. De Eyjafjallajokull (of hoe dat ding ook mag heten) blaast as we speak waarschijnlijk meer stofdeeltjes de lucht in dan alle aardse dieselmotoren bij ekaar, en een hoeveelheid CO2 waar we, als we de Europese normen aanhouden, een compleet continent voor moeten compensatieherbossen.
Oke, om eerlijk te zijn heb ik geen flauw idee wat de milieuschade is van deze uitbarsting, maar dat de goede wil van miljoenen Priusrijders in een etmaal zinloos is gebleken, lijkt me duidelijk.
Maar zelfs zonder onze IJslandse vriend, heb ik nooit begrepen waarom wij zo moreel verplicht worden om onze CO2-schuld te compenseren.

Natuurlijk ben ik geen klimaatscepticus of heb ik zo’n hekel aan de planeet of de mensheid dat ik hen een zo kort mogelijk leven gun. Ik denk alleen dat het doel (geen klimaatverandering, of in ieder geval langzamer) voor de meeste mensen te abstract is voor het accepteren van het middel (minder gebruik van fossiele brandstoffen). Als we midden in de winter snijbonen willen eten, dan halen we ze uit Israel of Egypte, en worden ze met het vliegtuig ingevlogen. Als we een flinke hoeveelheid snijbonen kopen, dan halen we ze met de auto op bij de supermarkt een kilometer verder. Dit gedrag, zeg maar het Westers Luxesyndroom, wordt niet aangepast door te schermen met CO2-uitstoot. Waarom zou ik de auto niet pakken als een IJslandse vulkaan per uur een miljoen keer meer uitstoot dan ik ooit kan?

Het doemscenario is gewoon te abstract. Bij zure regen, of directe milieuvervuiling was het duidelijk: vissen in de sloot stierven, er waren minder vogels dan vroeger en gifschandalen als Lekkerkerk en Bopal ramden de boodschap wel binnen. Straks lopen onze kinderen rond met waterhoofden, extra ledematen of gekke bultjes. Klimaatverandering, hoe bedreigend ook, heeft niet die impact. Warmer weer, wie wil dat nou niet?

Maar het probleem zal zich vanzelf oplossen. De olieprijzen blijven stijgen, en zitten alweer op de pre-crisis prijzen. Dat zal ongetwijfeld doorgaan. Daarom worden straks ook de vliegtuig-vervoerde snijbonen fors duurder, en alle andere spullen die worden geproduceerd of vervoerd met gebruik van fossiele brandstof. Dan moeten we weer wachten tot de zomer voor de snijbonen. En die halen we dan met onze goedkoop rijdende electrische of waterstofauto op bij de supermarkt één kilometer verderop.
En dan hopen dat die vulkanen zich een beetje rustig houden.

Reacties (25)

#1 Peter

De omslag komt vanzelf. Grondstoffen raken op; de mensheid wordt gedwongen anders te leven.

We kunnen er beter vanuit gaan dat het klimaat op holt slaat, en dan bedenken hoe we zoveel mogelijk mensen dat feit kunnen laten overleven.

  • Volgende discussie
#2 KJ

Een gesanctioneerde Sargasso auteur die zo ongecensureerd cynisch schrijft over milieu-maatregelen ? Dat moet een grap zijn – een oefening in ‘de advocaat van de duivel’ spelen. Sorry, maar dit geloof ik niet.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#3 Richard

De uitstoot van CO2 uit vulkanen valt in het niet bij de menselijke uitstoot. Menselijke uitstoot wordt nu geschat op zo’n 26,4 Gigaton per jaar, vulkanen 0,3 gigaton. Een factor honderd verschil.

Kijk onder andere hier: http://www.newscientist.com/article/dn11638-climate-myths-human-co2-emissions-are-too-tiny-to-matter.html

Fijnstof is alleen schadelijk als het door mensen wordt ingeademd. Van een wolk boven zee op 8km hoogt wordt niemand misselijk.

Ik snap je bezorgdheid, Michiel. De effecten van klimaatverandering treden op over langere tijdschalen, en zijn niet overal hetzelfde. Om vroeg (nu!) in te grijpen is een breed gedragen sense-of-urgency nodig. Het herhalen van onwaarheden en misinterpretaties helpen daar echter niet bij. Doe je research.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#4 GoedeMorgenDezeMorgen

@3, en hoe scoren vulkanen met zure regen tov ons menschen?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#5 Rik

@1 Precies, oorlog!

:-D

@2 Ja, ik sta er ook van te kijken

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#6 Gezellig
  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#7 Richard

@4
Zure regen wordt veroorzaakt door SO2 emissies, en geven een regionaal effect. SO2 lost op in waterdruppeltjes en komt neer als zwavelzuur. SO2 heeft dus een relatief korte verblijfstijd in de atmosfeer, en zullen dus ook een relatief kleine afstand afleggen. (al gaat het dan nog steeds om duizenden kilometers. Natuurlijke bronnen kunnen behoorlijk wat in de atmosfeer gooien (rampzalig veel), maar het blijven incidenten. Menselijke bronnen (kolencentrales zonder filter bijv) stoten een continue stroom uit. CO2, daarentegen heeft een langdurig en globaal effect.

ik kan niet zo een-twee de hoeveelheden vinden, maar wat belangrijk is te beseffen is dat het effect van SO2 plaatsgebonden is, en dat milieu-effecten daar ook van af hangen. De pluim die nu boven de Noordzee hangt zal waarschijnlijk niet veel doen met de black triangle in Tjechie. En omdat het om een redelijk korte exposure gaat zal het effect niet te vergelijken zijn met de continue vervuiling uit de vorige eeuw.

Een uitbarsting zo nu en dan is geen reden om niks aan je uitstoot te doen. Het risico dat een catastrofe zich voordoet is toch geen reden om zelf die catastrofe dan maar te veroorzaken?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#8 Cabron A

Och, zo’n KJ 2, nu al weer verontwaardigd omdat iemand iets schrijft waar hij niet direct verontwaardigd van kan worden.

Goed Saillant verder. het soort politici dat bij dit soort realpolitiek past, zijn alleen zo moeilijk te vinden. cramer, maar dan in alles omgekeerd.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#9 S’z

Wa’s me dat nu weer een binaire stelling. Cognitief lukt niet, dan maar pecuniair. Alsof je niet kunt enthousiasmeren op een schaal die mensen begrijpen, nl. bepaalde stukken gedrag. Waar gaan die transition towns anders over?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#10 JSK

Klimaatverandering, hoe bedreigend ook, heeft niet die impact. Warmer weer, wie wil dat nou niet?

Em… die idioot hete zomers in Australie of de steeds vroegere bosbranden in Zuid Europa? En ohja: overstromingen, migrerende ziekteverwekkers, etc etc.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#11 AntonB

Het probleem lost zich inderdaad vanzelf op. dus we hoeven er ook geen dure subsidie’s tegen aan te gooien, dat remt alleen maar. De mensen gaan vanzelf wel zonnepanelen op hun dak leggen als dat kan concureren met netstroom.

Bij de boontjes is het maar de vraag of wij nog wel genoeg landbouwgrond hebben om onszelf te voeden even aannemend dat we dan ook stoppen met teelt in kassen. Bovendien zijn honderdduizenden Egyptische boeren zonder ons brodeloos, en gaat ze waarschijnlijk over op veel meer vervuilende industrie om hun gezin te onderhouden.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#12 Hal Incandenza

@AntonB
Er zijn meer dan 13 miljoen varkens in Nederland, dan eten we die toch?

@KJ
“Een gesanctioneerde Sargasso auteur die zo ongecensureerd cynisch schrijft over milieu-maatregelen ?”

Je begrijpt er weinig van hoe dat gaat, schrijven hierzo.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#13 Michiel Maas

De kasteelt stapt op dit moment al grotendeels over op zonne-energie en aardwarmte voor de verwarming. Sterker nog, er zijn al kassen die energie leveren aan het net. Dus dat zie ik wel goed komen.

Subsidies, daar ben ik dan weer heel erg voor. Nogmaals, geld is de Grote Motivator, en om artificieel de prijs van zonnecollectoren omlaag te brengen werkt dus ook.

Ik denk alleen niet dat mensen de auto laten staan of geen Peruaanse asperges kopen omdat er in Zuid-Europa steeds vroeger bosbranden zijn of Tuvalu onder water staat. Hoe reëel die problemen ook zijn.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#14 seven

Olie raakt vanzelf op, de markt (prijs) lost (als het technisch en economisch kan) het (als de politiek niet in de weg loopt) vanzelf op.
Blij dat klimapaniek teruggaat naar meer realistische proporties. 10, 17 cm extra zeeniveau over 100, 200 jaar. De mens kan dat niet voorkomen is mijn idee, grotendeels natuurlijke oorzaken sturen het (imho). Kan je wel in paniek de schoorstenen omdraaien waardoor je juist 25 tot 40 procent extra fossiel verbruikt, maar de extra energieschaarste daardoor is veel erger dan die co2 gewoon de lucht in ipv de bodem. Schrijf dat CCS (co2 opslag) eens kapot, duur, verspillend, gevaarlijk, bedacht om door te gaan met kolen en teveel cap and trade-belangen (bubble-economie , handel in lucht.. daar zijn we iig het toch over eens?

CO2, It’s not the end of live as we know it.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#15 seven

Dan nog liever gewoon kolen en bruinkool (ivm roet, mijnen etc) (net zoals cfk’s )verbieden, keep it simpel.. Zal China wel niet doen, maar liever kern dan kolen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#16 JSK

Olie raakt vanzelf op, de markt (prijs) lost (als het technisch en economisch kan) het (als de politiek niet in de weg loopt) vanzelf op.

Helemaal niet, de bekende voorraden zijn een veelvoud van wat er totaal door de mens de lucht in is gepompt. Dacht trouwens dat je niet in antropogene klimaatverandering gelooft, wat doe je hier dan?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#17 Richard

@ Seven
De markt produceert altijd een prijs en een distributie-patroon. Of dat een wenselijk patroon is, staat niet van te voren vast.

Systeem-shock gaat gepaard gebrekkige informatie en grote risico’s met betrekking tot de beschikbare “resources” (geld, energie, vraag , aanbod, grondstoffen)
Economen noemen dat graag marktfalen, maar eigenlijk is het beleidsfalen. Een prachtige illustratie hiervan is de waarde-vernietiging en economische krimp in Rusland. Hard-line economen hebben het graag over het gebrek aan ondernemerszin en corruptie als oorzaken van het “marktfalen”, feit blijft dat een schoksgewijze invoering van de markt (achteraf bezien) niet het beoogde effect had. De “tool” werkte gewoon niet.
Als er niet van staatswege geinvesteerd wordt in alternatieve energie, dan zal de overgang naar een olie-onafhankelijke maatschappij schoksgewijs gaan, oftewel: the end of life as we know it.
Overigens ben ik het met je eens dat CCS dikke kul is.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#18 Peter

Het lost zich inderdaad op want vroeg of laat zullen we terecht overstappen op kernenergie. Er is geen andere keuze, al roepen nog wat linkse fossielen dat die er wel is…

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#19 Michiel Maas

En rechtse fossielen zeuren altijd over kernenergie. Er is weliswaar geen simpele oplossing, maar er is wel een oplossing.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#20 lmgikke

Zolang niemand serieus de complete energie keten van een product doorrekent is klimaat beleid onzin.

Onze overheid organiseert bijvoorbeeld klimaatstraatfeesten. Dat is onzin ten top. We moeten dingen laten ipv dingen doen, dat is de truc. zolang dat besef er niet is, heeft klimaatbeleid geen zin.

Overigens is het veel nuttiger het te hebben over de beschikbaarheid van eindige voorraden fossiele brandstof ipv zoiets abstracts als opwarming van de aarde. Dat laatste gaat namelijk over een gemiddelde temperatuur, en niet over de plaatselijke temperatuur. Daardoor verliest de bevolking de interesse.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#21 lmgikke

@16 JSK

De voorraden raken wel degelijk op, ze zijn namelijk eindig. Met een stijgend verbruik van 7% per jaar houdt dit in dat als we nu de helft verbruikt hebben het over 10 jaar op is. (fictief voorbeeld).

En voorraad cijfers zijn onbetrouwbaar. OPEC landen krijgen hun productie quotum o.b.v. voorraad, daarmee wordt voorraad een politiek instrument.
Voor bedrijven staat voorraad voor bedrijfswaarde, en daardoor is ook dat cijfer niet betrouwbaar.

Als iets 100 KM onder de grond zit is het voorraad, wil niet zeggen dat we het ook zomaar kunnen winnen. Als het 2 vaten olie kost om 1 vat olie te winnen, dan is het onzin dat vat te gaan winnen. En dat is toch echt met veel van de voorraden het geval.

Lees je eens een keer onbevooroordeeld in in het fenomeen Peak Oil. Wat dat dat gaat komen (of wellicht al is geweest) is een zekerheid. Overigens is het zeer lastig cijfers over de wereld olieproductie per jaar te vinden. Zelf heb ik daar in 2007 onderzoek naar gedaan om tot de conclusie te komen dat het jaar van de feitelijk hoogste productie tot nu toe het jaar 2001 was. En met de crisis van 2008 tm nu is dat cijfer n.a.w. niet meer gepasseerd. Daarmee zou het goed kunnen zijn dat Peakoil in 2001 is geweest.

Tot slot even een wiskunde les over groei en voorraad:

De exponentiële functie

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#22 lmgikke

@15

Even wat feiten over kernenergie:

1 kWh obv kernenergie heeft 70% van de CO2 uitstoot van 1 kWh door een kolencentrale.

Dit komt door het delven van de uranium en plutonium erts en het transport er van.

Plutonium en Uranium erts komt netzoals de meeste olie uit politiek gevoelige landen.

O.b.v. de huidige vraag naar plutonium en uranium erts is er een voorraad voor ruim 100 jaar. Als echter de vraag naar erts stijgt. En dat gaat gebeuren met de huidige expansie van het aantal kerncentrales. Dan krimpt die voorraad drastisch.

Daarnaast speelt ook de beperkte verrijking capaciteit een rol. Urenco in Almelo is een van de grootste verrijkers ter wereld, echter zit hun capaciteit voor de komende jaren helemaal vol.

Dit alles wil niet zeggen dat ik tegen kern energie ben. Ik zie het als een mooie tussenstap in de richting van een duurzame samenleving.

Want zeg nu zelf. Is het verstandig te wachten met de omschakeling als de prijzen voor energie de pan uit reizen en we te maken hebben met tekorten en stroomuitval? Laten we het nu doen, nu de prijzen redelijk laag zijn en we een (nu nog) stabiele energie infrastructuur hebben.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#23 JSK

@Imgikke:

Lees je eens een keer onbevooroordeeld in in het fenomeen Peak Oil.

Wat ik zeg heb ik uit het boekje van Peak Oil adepten Middelkoop en Koppelaar (ja ik heb dat vod gekocht). Zij zeggen dat we met niet-conventionele energiebronnen vele decennia vooruit kunnen. Zie ook:

A 2005 estimate set the total world resources of oil shale at 411 gigatons — enough to yield 2.8 to 3.3 trillion barrels (520 km3) of shale oil.[2][3][4][5] This exceeds the world’s proven conventional oil reserves, estimated at 1.317 trillion barrels (209.4×10^9 m3), as of 1 January 2007.[21]

bron: wiki

Daarmee zeg ik niet (lees: *niet*) dat de huidige consumptie duurzaam is, maar dat het CO2-probleem niet zichzelf oplost zoals seven suggereert. Verder weet je wat je met die exponentiele functie mag doen D-bag.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#24 esgigt

Het enige dat in Nederland duurzaam is, is de te hoge belastingheffing… en dat kunnen ze nog niet eens CO2-neutraal!

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#25 S’z

Eens met #13. Cognitieve benadering heeft geen zin, ingrijpen op het routineuze gedrag wel.

  • Vorige discussie