Overzicht

Krispijn Beek

222 Artikelen
170 Waanlinks
1.005 Reacties
Ik ben een geboren en getogen Rotterdammer. Ik chargeer graag. Ik blog vanaf 2004 op mijn eigen website. Sinds 2013 ben ik redactielid van Sargasso.

Voor Sargasso schrijf ik over duurzame ontwikkeling. Onderwerpen die ik behandel variëren van de emissies van ontgassen door de binnenvaart (lang lopende serie), duurzaam bouwen en duurzame energie. In dat laatste kader het ik een aantal jaar artikelen van Craig Morris over de Duitse Energiewende vertaald, uiteraard met toestemming van de auteur.

De serie over emissies van ontgassen door de binnenvaart heeft o.a. geleid tot Tweede Kamervragen. Mijn artikelen over de soort duurzame energie die de rijksoverheid inkoopt waren voor WISE reden om vervolgonderzoek te doen, wat eind 2013 tot een voorpagina artikel in De Volkskrant leidde.

Ik heb een achtergrond als milieu-econoom en heb zowel bij de overheid, in het bedrijfsleven en bij de Tweede Kamerfractie van GroenLinks gewerkt. Momenteel werk ik voor de provincie Zuid-Holland. Bijdragen aan Sargasso zijn op persoonlijke titel.
Je kan me ook volgen op Sargasso's Mastodon instance.
Foto: Tõnu Mauring (cc)

Verschillende wegen naar nul op de meter

, door

ACHTERGROND - Vanuit verschillende hoeken werken energie- en bouwbedrijven de laatste jaren aan het realiseren van energiebesparing in de bebouwde omgeving. De initiatieven en nieuwe bedrijven vliegen je om de oren.

In grote lijnen vallen deze initiatieven uiteen in drie categorieën: de eerste categorie focust op het traditionele idee dat inzicht in het energielabel van de woning en het verbruik aanzet tot gedrags- of bouwkundige veranderingen en zodoende tot energiebesparing leidt.

De tweede groep initiatieven focust op directere lijnen met de bronnen die hun duurzame energie opwekken. De derde categorie concentreert zich op de energierekening als financieringsbron voor het realiseren van verdere, structurele energiebesparing.

Groep 1: Energielabel leidt tot energiebesparing

Tot deze groep reken ik het programma Meer Met Minder en voorlichtingsorganisatie MilieuCentraal. Op basis van inzicht in het energielabel of berekeningen op basis van kengetallen rekenen ze je voor wat je kunt besparen door een maatregel te treffen. Wanneer ik de testjes of vragenlijsten van dit soort sites invul, word ik meestal wat droef. Op basis van onze woning en gezinssituatie overschatten ze ons energieverbruik schromelijk en de berekeningen van mogelijke besparingen kloppen dus ook zelden. Met als dieptepunt de site die me aanraadde een zonneboiler te installeren, terwijl ik bij woningkenmerken in had gevuld dat we een zonneboiler hebben…

Groep 2: Directere lijnen met energiebronnen

Waan van de dag

Geniet van de pauze in klimaatverandering, zolang die nog duurt…

, door

… want zodra de klimaatverandering weer inzet, gaat de opwarming van de aarde de rest van de eeuw door. Dat is althans de conclusie van twee nieuwe studies.

The slowdown in global warming since 1997 seems to be driven by unusually powerful winds over the Pacific Ocean, which are burying heat in the water. But even if that happens again, or a volcanic eruption spews cooling particles into the air, we are unlikely to see a similar hiatus.

Waan van de dag

Conventionele energiecentrales binnen 10 tot 20 jaar overbodig

, door

Volgens analisten van UBS zijn conventionele energiecentrales binnen 10 tot 20 jaar overbodig als gevolg van de prijsdaling van zonne-energie, energieopslag en elektrische auto’s. In een briefing aan cliënten schrijven ze dat de ontwikkeling van deze drie technologieën de wijze waarop elektriciteit wordt geproduceerd, gedistribueerd en opgeslagen verandert. Volgens de analisten zijn conventionele elektriciteitscentrales te log en inflexibel om in deze nieuwe omgeving te overleven, ook noemen ze conventionele elektriciteitscentrales “irrelevant”. In 2025 is elektriciteit:

Lesje klimaatwetenschap door Amerikaanse senator

, door

Nadat de Amerikaanse senator Inhofe weer eens zijn twijfel over klimaatwetenschap ter berde heeft gebracht geeft  senator Whitehouse een goede, wetenschappelijk onderbouwde reactie. Met als (niet wetenschappelijk, maar wel vermakelijk) hoogtepuntje z’n uithaal naar het Petition Project, waar 31,000 wetenschappers –waaronder 9,000 met een PhD — een petitie hebben ondertekend waarin staat dat “there is no convincing scientific evidence that human release of carbon dioxide will, in the forseeable future,  catastrophic heating of the Earth’s atmosphere.” De reactie van Whitehouse:

I’m told that among the names on that petition are the Spice Girls and people from Mash. It’s almost a comedic effort.

Meer feitenlijk is zijn uithaal naar de verdachtmakingen van samenzwering door NASA en het Amerikaanse leger om klimaatverandering als ‘waar´ aanvaard te krijgen.

Bron: Climate Progress.

Foto: Martha de Jong-Lantink (cc)

Bestaan er lokale ontgasverboden in de provincie Utrecht?

, door

In tegenstelling tot wat de Gemeente Utrecht beweert, lijkt er binnen haar grenzen geen sprake te zijn van een ontgasverbod.

De afgelopen anderhalf jaar heb ik me verdiept in het dossier ontgassen door de binnenvaart. Vandaag een lezersvraag van drie maanden geleden en een inkijkje in de wijze waarop ambtenaren van de gemeente Utrecht hun wethouders informeren. Het antwoord komt pas nu, omdat dit een dossier is waar je soms lang moet wachten op antwoord van de overheid. Het record staat op naam van de gemeente Rotterdam die precies 365 dagen nodig had om vragen van GroenLinks te beantwoorden.

De vraag van de lezer was: Klopt het dat er een lokaal ontgasverbod is in Nigtevecht, behorende tot de gemeente Stichtse Vecht, en dat Rijkswaterstaat dat handhaaft? De lezer in kwestie was van plan om een huis te kopen in Nigtevegt (gelegen langs het Amsterdam-Rijnkanaal, een rijksvaarweg). De lezer had van buurtbewoners te horen gekregen dat er in Nigtevecht niet ontgast mag worden. Alleen klopt dat ook? Duurzaam Nigtevegt wist van niks.

Ongeveer tegelijkertijd vroeg ik wethouder Van Hooijdonk (GroenLinks) van de gemeente Utrecht via Twitter of de gemeente Utrecht ook last had van emissies door ontgassen. Ze antwoordde vrij snel (en met trots op het ambtelijk apparaat) dat Utrecht geen plaatsen voor stilliggend ontgassen heeft aangewezen, dat ontgassen binnen de bebouwde kom verboden is en dat Rijkswaterstaat handhaaft op het Amsterdam-Rijnkanaal.

De regelgeving

Foto: Pieter van Marion (cc)

RIVM past officiele emissiecijfers ontgassen binnenvaart aan

, door

ACHTERGROND - Sargasso beschikt over stukken waaruit blijkt dat het RIVM, naar aanleiding van het rapport van CE Delft, de emissiecijfers van ontgassen door de binnenvaart met een factor tien omhoog bijstelt. De cijfers voor 2013 ontbreken nog, deze zouden half mei gepubliceerd worden. De cijfers tot en met 2012 (in bezit Sargasso) laten duidelijk zien dat de Vereniging van de Nederlandse Chemische Industrie (VNCI) vorig jaar onterecht het frame hanteerde dat de emissies als gevolg van ontgassen door de binnenvaart gedaald zijn.

Volgens de oude cijfers was de emissie als gevolg van ontgassen in 2012 179.300 kg, na bijstelling gaat het om 1.909.290 kg. Weliswaar gaat het slechts om 1,3% van de totale nationale emissie van vluchtige organische stoffen, maar het gaat vaak wel om stoffen met schadelijke gezondheidseffecten, zoals bijvoorbeeld benzeen, of emissies met effecten op de drinkwaterkwaliteit, zoals MTBE. Het gaat bovendien om emissies die zich concentreren rond gebieden met veel binnenvaart en (petro)chemie, zoals Moerdijk, de Drechtsteden, de regio Rijnmond en Amsterdam.

Ontgassen_VOS_emissie

Wat is ontgassen ook al weer?

Ontgassen is nodig omdat er in de tanks van schepen die chemicaliën en aardolieproducten vervoeren ladingrestanten en ladingdampen achterblijven nadat de tanks geleegd zijn. De schepen worden na het lossen met ladingrestant en ladingdamp weggestuurd van de terminal. Om een volgende lading te kunnen laden moet een schipper vaak laten zien dat het schip gasvrij is. Om dat te bereiken moeten de ladingrestanten en ladingdampen uit het ruim verdwijnen. Dat kan op verschillende manieren, bij een tankschoonmaakbedrijf of door de tanks te luchten in de buitenlucht. Dat laatste heet ontgassen (soms eufemistisch omschreven als schoonmaken in de buitenlucht, ventileren of droogblazen).

Een evenredig klimaatdebat

, door

Wanneer de media aandacht besteden aan klimaatverandering en klimaatsceptici wordt meestal een even groot aantal voor- als tegenstanders uitgenodigd. De redenering daarachter is dat dit een evenwichtig debat oplevert met oog voor alle kanten van de zaak. John Oliver laat in zijn HBO show Last Week Tonight zien hoe een statistisch verantwoord debat tussen voor- en tegenstanders van klimaatverandering er uit ziet. Hij baseert zich daarbij op de studie naar wat als oorzaak voor klimaatverandering wordt gezien in peer-reviewed literatuur.

Bron: MotherJones.

Waan van de dag

National Defense Resource Council lanceert fossielvrije beursindex

, door

De divest beweging in de VS kan een nieuw wapenfeit bijschrijven: de National Defense Resource Courcil (NDRC) heeft samen met BlackRock en FTSE Group de eerste beursindex zonder fossiele energiebedrijven gelanceerd. Het gaat om bedrijven die niet actief zijn in winning en ontginning van fossiele brandstoffen.

Volgens de NDRC is de index een nieuw middel om beleggers te helpen om hun kapitaal fossiel vrij te investeren. BlackRock gaat de index gebruiken bij het samenstellen van investeringsportefeuilles voor beleggers die fossiel vrij willen investeren. De index bevat momenteel 25 Nederlandse bedrijven, in de factsheet is niet terug te vinden welke dat zijn.

Foto: DIVatUSAID (cc)

De strijd om de onderkant van de energiemarkt

, door

De winstgevendheid van energiecentrales op kolen en gas in Europa, de VS en Australië staat in toenemende mate onder druk door de opkomst van hernieuwbare energie. Net als de tabaksindustrie verleggen mijnbouw- en oliebedrijven hun focus naar ontwikkelingslanden. Zowel Peabody Energy Inc. (een van de grootste kolenbedrijven van de  VS) als Exxon Mobile verklaarde recent dat fossiele energiebronnen belangrijk zijn voor een betaalbare energievoorziening voor de armen.

Het enige probleem voor bedrijven in olie, kolen en gas is dat de marktontwikkeling ze niet meezit. Een recente studie van Kepler Chevreux laat zien dat deze bedrijven zelfs onder het business as usual-scenario van het Internationaal Energie Agentschap, dat wil zeggen zonder klimaatbeleid, forse verliezen kunnen verwachten. Paradoxaal genoeg worden die verliezen alleen maar hoger als de prijs van fossiele brandstoffen stijgt. Dus hoe hoger de olieprijs, hoe hoger het verlies volgens Kepler Chevreux wordt.

De oorzaak daarvan heeft alles te maken met de opkomst van duurzame energiebronnen. De geest is uit de fles en in een toenemend aantal gebieden in de wereld is elektriciteit van zon- en wind, eventueel aangevuld met een micro-grid, goedkoper dan het traditionele elektriciteitsmodel van grote kolen-, gas- en oliecentrales met een groot elektriciteitsnetwerk. Met als bijkomende uitdaging: de kostprijs van zon- en windenergie daalt, terwijl de kostprijs van kolen, olie en gas stijgt door een combinatie van regelgeving en het opraken van makkelijk winbare voorraden.

Waan van de dag

Nederland is een fossiel landje

, door

Alle retoriek over duurzame energie en het Nationaal Energieakkoord ten spijt: Nederland is volgens het Internationaal Energie Agentschap (IEA) een fossiel kikkerlandje.

Het totaal aan levering van primaire energie (TPES Total Primary Energy Supply) voor Nederland in 2012 was 78.6 Mtoe (Million tonne of oil equivalent – het equivalent van de hoeveelheid energie die vrijkomt bij het verbranden van een miljoen ton olie). Het aandeel van hernieuwbare energie was 5.3% van het TPES. Daarvan komt 4.7% van biobrandstoffen en afval, 0.5% van windenergie en 0.1% zonne-energie. Daarmee scoort Nederland onder het gemiddeld van 8,8% hernieuwbare energie van de bij de IEA aangesloten landen.

Waan van de dag

Olieopslag bedreigt natuurgebied en drinkwatervoorziening

, door

Al veertien dagen borrelt er olie op in het nabij Enschede gelegen Duitse natuurgebied Amtsvenn. Volgens Tubantia wijzen de onderzoeken op een lekkage van een zoutholte waarin 140 miljoen liter ruwe olie is opgeslagen. Inmiddels zijn olierestanten aangetroffen in grondwater en sloten, is een kikkerpoel vervuilt en zijn 6 koeien overleden na het drinken van water met olie.

Akzo en Argos hebben plannen om onder het Enschedese industriegebied Marssteden 70 miljoen liter gas en olie op te gaan slaan in zoutcavernes.

Vorige Volgende