Jos van Dijk

1.183 Artikelen
604 Waanlinks
3.602 Reacties
Achtergrond: Jay Huang (cc)
Was tot 2012 docent in het HBO.
Schrijft over Europa en over het vrije verkeer van informatie.
Publiceerde in 2007 "Dit kan niet en dit mag niet; een kroniek van belemmering van de uitingsvrijheid in Nederland." Voortgezet op de website: http://freeflowofinformation.blogspot.com/
Publiceerde in 2016 "Ondanks hun dappere rol in het verzet. Het isolement van Nederlandse communisten in de Koude Oorlog" voortgezet op de website http://nederlandsecommunisten.nl/#site-header
Foto: Alex Ranaldi (cc)

“Italiaanse delicatessen gediscrimineerd”

ELDERS - Hoe lang blijft centrum-links in Italië nog aan de macht?

Het is ongetwijfeld een topper geweest in de conversatie tijdens het Italiaanse kerstdiner: het in Europa aan populariteit winnende Nutriscore-systeem voor voedingsproducten. Met de kleuren van het stoplicht moet de consument bij elk product geattendeerd worden op de al dan niet aanwezige, voor de gezondheid riskante hoeveelheden zout, vet en suiker. Dat zou uiteindelijk tot een gezonder voedingspatroon moeten leiden, is de gedachte. Maar Matteo Salvini, leider van de rechtse Lega, waarschuwde vlak voor kerst op de Italiaanse televisie voor een nieuw complot van de EU tegen zijn land. Volgens hem is het een ‘geheim plan’ om Italiaanse delicatessen zoals olijfolie, Parma ham en Parmezaanse kaas te discrimineren.

Batterij-systeem

Salvini zit sinds een paar maanden in de oppositie, maar op dit punt krijgt hij toch steun van de centrum-linkse regering van de Democratische Partij en zijn voormalige coalitiegenoot de Vijfsterrenbeweging M5Stelle. Minister van Landbouw Teresa Bellanova liet weten tegen de Nutriscore te zijn. Haar regering is voorstander van een ander etiketteringssysteem met batterij-tekens om aan te geven wat er in het product zit. Dat systeem zal, als het al wordt opgemerkt door de consument, het boodschappen doen niet bepaald versnellen. Toch wil Bellanova aan de hand van wetenschappelijk onderzoek een poging doen haar collega’s in de andere lidstaten ervan te overtuigen dat je met dit systeem de consumenten beter kunt opvoeden ‘in plaats van hen te straffen’.

Foto: SP (cc)

De aftakeling van de Nederlandse rechtsstaat

OPINIE - Zorgen over de kwaliteit van de rechtsstaat in Europa worden gewoonlijk geassociëerd met ontwikkelingen in landen als Polen en Hongarije. Niet ten onrechte. Maar nadat ik vorige week had geschreven over nieuwe wetgeving in Polen die -opnieuw- de onafhankelijkheid van de rechtspraak dreigt aan te tasten kwam ik dit artikel van Marc Chavannes tegen bij De Correspondent. ‘Als het aan de regering ligt gaat u vooral niet naar de rechter’, staat er boven. ‘Hoe minder rechtspraak hoe beter,’ is volgens Chavannes het uitgangspunt van minister Sander Dekker (VVD) van Rechtsbescherming.

Dit gaat niet over de onafhankelijkheid van de rechtspraak, zoals in Polen, maar wat Chavannes over het beleid van Dekker te berde brengt lijkt mij zeker ook wel reden tot zorgen over de Nederlandse rechtsstaat. Het begint met de bereikbaarheid van rechtbanken. In 2012 waren er nog 54 kantongerechten op een gemiddelde afstand van 5-10 kilometer. In 2019 zijn er nog 31 over. Sommigen mensen moeten daarvoor 60 km. reizen. Is dat erg? Is schaalvergroting altijd slechter? Kijk naar ziekenhuizen en andere zorginstellingen; daar weegt de afstand toch een stuk zwaarder, zou je zeggen.

OK. Maar er is meer. Griffierechten zijn verhoogd en wel zodanig dat mensen er van afzien conflicten over kleinere bedragen voor de rechter te brengen. Dit treft de middenstander meer dan de multinational. Dekker is verder uiteindelijk onder druk door de knieën gegaan om meer geld ter beschikking te stellen voor de sociale advocatuur. De Nederlandse Orde van Advocaten: ‘De maatregel die het kabinet nu heeft getroffen lenigt de eerste nood maar is geen duurzame oplossing.’ Uit een enquête van Orde van Advocaten blijkt dat nog maar 5 procent van de jonge advocaten een toekomst ziet in de sociale advocatuur. Dat betekent grote onzekerheid voor de rechtsbijstand voor laagstbetaalden. Klassejustitie dreigt.

Vegetarische kipstukjes toegestaan

Minister Bruins heeft aan de Tweede Kamer gemeld dat hij geen problemen heeft met vleestermen voor vegetarische producten.

‘Uit een juridische analyse is gebleken dat er ruimte is voor het gebruiken van namen van vleesproducten, mits uit de benaming duidelijk is dat het om een vegetarische variant gaat. De vermelding van ‘vegetarische kipstukjes’ is derhalve toegestaan, uitsluitend vermelden van de term ‘kipstukjes’ voor een vegetarische variant mag niet. Deze interpretatie van wetgeving zal worden opgenomen in het webdossier voedselinformatie dat begin 2020 op de website van de NVWA zal worden gepubliceerd.’

Foto: Grzegorz Żukowski (cc)

Rechters in Polen de mond gesnoerd

ELDERS - Polen blijft de EU tarten

Opnieuw gingen woensdag in Polen duizenden mensen de straat op om te protesteren tegen wetgeving van de PiS-regering die tot doel heeft meer grip te krijgen op de rechterlijke macht. Een nieuwe wet moet rechters verbieden kritiek te leveren op politieke beslissingen, op door PiS opgerichte en overgenomen tribunalen of de controversiële Raad voor de Rechtspraak, een gepolitiseerd orgaan dat over rechtersbenoemingen gaat. De Poolse Hoge Raad heeft onlangs zowel deze Raad als een nieuw tuchtkamer veroordeeld. De Raad bepaalde dat de tuchtkamer „geen gerecht is binnen EU- en nationaal recht” en het benoemingsorgaan „niet onpartijdig en onafhankelijk is”. Ook het Europese Hof heeft zich kritisch uitgelaten over de nieuwe instellingen. Een eerdere veroordeling van een pensioenmaatregel voor Poolse rechters door het Europese Hof heeft wel geleid tot aanpassing van de PiS-wetgeving.

De Poolse premier Mateusz Morawiecki waarschuwde voor chaos in de rechtspraak als rechters de benoeming of de uitspraken van andere rechters in twijfel gaan trekken. ‘Welk ander Europees land zou zoiets tolereren’, vroeg hij in reactie op de protesten. President Andrzej Duda, die zich voorbereidt op de campagne voor zijn herverkiezing, zei over de rechters: ‘het niveau van hun leugens en hun hypocrisie verbijstert me’.

Foto: duncan c (cc)

Nietzsche en het populisme

RECENSIE - Is het populisme met zijn simpele, oppervlakkige stellingen, zijn botheid en leugenachtigheid wel een diepzinnige filosofische analyse waard, vroeg ik me af. Sybe Schaap gaat in zijn boek Het wendbare verleden;Nietzsche in postmoderne tijden diep in op het denken van hedendaags populisten. Hij grijpt daarvoor terug op Friedrich Nietzsche, de 19e eeuwse filosoof en cultuurcriticus die volgens Schaap zijn tijd ver vooruit was. Nietzsche’s filosofie biedt aanknopingspunten voor het begrijpen van het postmoderne denken dat van grote invloed is op het populisme. Schaap schrijft op een hoog abstractieniveau en geeft slechts spaarzaam actuele voorbeelden van het populistisch denken dat hij probeert te duiden. Dat is jammer voor de leesbaarheid, maar anderzijds ook wel begrijpelijk als je een politieke stroming wilt analyseren en daarbij niet de aandacht wil afleiden met incidentele uitspraken van min of meer toevallige vertegenwoordigers. Want -bij nader inzien heeft Schaap me wel overtuigd van de waarde van zijn onderneming- het populisme is gegeven zijn invloed en aanhang wel degelijk belangrijk genoeg om dieper op in te gaan. En dan, voor een goed begrip, juist los van de dagelijkse tweets en provocerende oneliners van hedendaagse representanten. Schaap maakt het echter niet makkelijk voor degenen die niet gewend zijn aan filosofische betogen.

Verbreding Ring Utrecht slokt stikstofruimte Veluwe op

De Kerngroep Ring Utrecht heeft laten uitrekenen hoeveel meer stikstofdepositie er alleen al komt als de A27/A12 Ring Utrecht wordt verbreed.

Een ongewijzigde uitvoering van het plan om de Ring Utrecht te verbreden zorgt er voor dat op grote delen van de Veluwe meer stikstof neerslaat dan de snelheidsbeperking tot 100 km/u oplevert.

Vandaag beslist de Eerste Kamer over de stikstof-spoedwet van het kabinet waarin ook de uitbreiding van de A27 is opgenomen.

Foto: IoSonoUnaFotoCamera (cc)

Authenticiteit en oprechtheid in de politiek

OPINIE - Factcheckers van de Washington Post telden in april van dit jaar al 10.000 leugens van president Trump sinds zijn aantreden in 2017. Opmerkelijk is dat die overvloed aan leugens geen enkele invloed heeft op de populariteit van de Amerikaanse president. Liegen loont kennelijk. Volgens de krant maakte Trump zich er in de loop van de tijd dan ook eerder meer dan minder schuldig aan.

Nu kennen we het omzeilen of achterhouden van de waarheid van alle politici en van alle tijden. Maar het geval Trump is toch wel wat anders in die zin dat hij openlijk en zonder enige schaamte leugens debiteert via Twitter of op persconferenties ook als de waarheid wijd en zijd bekend is dan wel eenvoudig achterhaald kan worden. Trump bluft en provoceert….en wint. Even schaamteloos als hij zijn tegenstanders en critici wegzet met botte, onbeschofte scheldpartijen, vooral tegen de pers die hem -zoals het in een liberale democratie hoort- blijft corrigeren. Maar ook scheldpartijen doen geen afbreuk aan zijn populariteit. Wat is hier aan de hand?

In het boek Falend Licht laten de Bulgaarse filosoof Ivan Krastev en de Amerikaanse politicoloog Stephen Holmes zien wat er in de afgelopen drie decennia is misgegaan nadat het einde van de Koude Oorlog de verwachting had gewekt dat de liberale democratie over de hele wereld zou zegevieren. Krastev en Holmes analyseren in hun boek naast het populisme en illiberalisme in Midden- en Oost-Europese landen zoals Hongarije, Polen, de voormalige DDR en Rusland ook de politieke cultuur in de Verenigde Staten sinds de verkiezing van president Donald Trump. Daarbij proberen ze ook een verklaring te geven waarom Trump zich leugens en scheldpartijen kan permitteren zonder zijn aanhang te verliezen.

EU top akkoord met klimaatplannen Timmermans

De EU-top heeft zich met een paar mitsen en maren achter de klimaatplannen van de Commissie geschaard.

Hongarije en Tsjechië scharen zich uiteindelijk toch achter het Europese klimaatdoel. Polen echter stribbelt nog altijd tegen en krijgt extra tijd. Transitiegeld en de rol van kernenergie waren de belangrijkste struikelpunten, aldus het FD (€)

Het compensatiefonds wordt later behandeld bij de begrotingsbesprekingen. De besluiten geven landen zoals Tsjechië de ruimte voor nieuwe kerncentrales als bijdrage aan de terugdringing van CO2.

Foto: Demarit (cc)

Finland onder vrouwelijke leiding

ELDERS - Finland breekt records.

De nieuwe Finse premier Sanna Marin (34) is de jongst zittende premier ter wereld. Zij leidt een vijfpartijen-coalitieregering met uitsluitend vrouwelijke partijleiders. Slechts een van hen is boven de 35. Het nieuwe kabinet telt twaalf vrouwen en zeven mannen en Finland heeft daarmee in Europa het hoogste aantal vrouwen in de regering (hier nog een lijstje feiten over vrouwen in de politiek).

Marin, vice-voorzitter van de sociaal-democratische partij, vervangt haar partijgenoot Antti Rinne, een oud-vakbondsman die nog geen jaar premier was van de coalitieregering. Hij moest onlangs aftreden omdat hij in de afhandeling van een arbeidsconflict het vertrouwen had verloren van de Centrumpartij, de meest rechtse partner in de centrum-linkse regering.

Marin trekt de Finse regering nog wat verder naar links, is de verwachting. Ze wordt door links en rechts gewaardeerd voor haar klare taal. Rechts denkt dat ze het met haar ‘dogmatische linkse ideologie’ moeilijk zal krijgen om compromissen te sluiten. Sinds de verkiezingen van april dit jaar is de Finse regering in handen van een coalitie van de sociaal-democraten (SDP), de Groenen, de Centrumpartij, de Linkse Alliantie en de Zweedse Volkspartij. De SDP was bij de verkiezingen de grootste partij en bleef de extreemrechtse Ware Finnen net voor. De Centrumpartij, de grote verliezer in april, kan het ook de nieuwe premier nog lastig maken als ze te ver naar links uitwijkt.

Vorige Volgende