Gastauteur

2.333 Artikelen
3 Waanlinks
25 Reacties
Achtergrond: Jay Huang (cc)
Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Obama grijpt Osama; was dat nu zo moeilijk?

Op Sargasso plaatsen we regelmatig gastbijdragen. Dit maal een stuk van M. (journalist/historicus)

“Daar gaat de buurt”, twitterde de in Abbottabad woonachtige Amerikaan Sohaib Athar, nadat hij had ontdekt dat hij uren eerder nietsvermoedend live verslag had gedaan van operatie Geronimo, waarbij terreurleider Osama bin Laden door Amerikaanse Navy Seals werd gedood. “Oh oh, nu ben ik die persoon die live de aanval op Osama versloeg en het niet eens wist. Daar komen de mailtjes van de media al. Zucht”, schreef Athar, die besefte dat het soort toevalligheidjes waarvan hij nu het ‘slachtoffer’ was geworden kunnen leiden tot een storm van media-aandacht en ongevraagde kortstondige roem.

Maar ja, dat is de pech die je hebt als je als Amerikaan om de hoek blijkt te wonen bij de meest gezochte schurk ter wereld, een schurk die een kleine tien jaar eerder nadrukkelijk heeft laten weten weinig op te hebben met jouw land. Opmerkelijk is het wel dat Aithar de wereld live op de hoogte kon stellen van de operatie tegen de man die zich jarenlang in dit Pakistaanse stadje schuil kon houden.

Dat Bin Laden zich ophield in Pakistan, dat altijd heeft benadrukt dat het de terreurleider nooit een toevluchtsoord heeft geboden, werd al langer aangenomen. Het vermoeden bestond dat hij zich verborgen hield in het onrustige Pakistaanse stammengebied bij de grens met Afghanistan, een onherbergzaam gebied waar de Pakistaanse autoriteiten weinig invloed hebben. Maar dat Bin Laden woonde in een kapitale villa in een welvarend stadje op enkele uren afstand van Islamabad, mét een militaire academie op een steenworp afstand, verraste velen.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Slum Stories – Het ware verhaal

Af en toe biedt Sargasso ook ruimte voor stukken van andere aard. In dit stuk vraagt men aandacht voor de problematiek van sloppenwijken waar o.a. Amnesty ook actie op voert.

Wat is jouw beeld bij een sloppenwijk?
Waar denk je aan?
Google can read your mind! Toets voor de grap maar eens ‘sloppenwijk’ in op Google Afbeeldingen. Helaas zeggen deze afbeeldingen zo weinig. Letterlijk. Wie wonen er in deze huisjes? Waar gaan ze naar de WC? Hoe voelt dat, de dreiging van naderende bulldozers?

Een stem voor een zesde van de wereldbevolking
Slum Stories geeft juist deze bewoners de kans om hun stem te laten horen. Wereldwijd wonen meer dan een miljard mensen in een van de 200.000 informele nederzettingen die we ‘sloppenwijk’ noemen. Dat is een zesde van de wereldbevolking. In 2030 is dat aantal nog eens verdubbeld.

Onveilig
Sloppenwijken hebben vaak dezelfde kenmerken: ontoereikende huisvesting, slechte riolering, gebrek aan water en elektra, overbevolking en criminaliteit. Er heerst een gevoel van onveiligheid, met geweld door zowel criminele bendes als de politie. En bewoners kunnen ieder moment, zonder waarschuwing, uit hun huis worden gezet. Per jaar overkomt dit wereldwijd zo’n twee miljoen mensen.

Bruisend
De filmpjes op Slum Stories laten juist een andere kant zien. Sloppen zijn niet alleen misdaad, drugshandel en geweld. Sloppen zijn ook bruisend, vol leven, inventiviteit, dromen en ambities. De persoonlijke verhalen van deze bewoners zijn inspirerend, je voelt de energie, ziet de prestaties en staat versteld van de ideeën.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Facebook en de tirannie van het intieme

Een gastbijdrage van Hans Schnitzler, publicist en filosoof. Het stuk is overgenomen van Netkwesties.

Haar 1048 Facebook-vrienden konden niet voorkomen dat Simone Back, een 42-jarige vrouw uit Engeland, vorig jaar op eerste kerstdag zelfmoord pleegde. Haar bericht dat ze een overdosis slaappillen genomen had, ontlokte bij haar Facebook-vrienden eerder beschimpingen dan mededogen.

Ze had een keuze, en zelfmoord om een relatie vond men geen goede reden. De publieke verontwaardiging in Groot Brittanië was groot. Hoe kon het dat niemand van haar virtuele vriendenschare te hulp was geschoten?

Sommigen woonden om de hoek! En dan het cynisme van al die reacties, onbestaanbaar! Het geval werd breed uitgemeten, zowel in de media als in het publieke debat raakte men er nauwelijks over uitgesproken. Hoe was dit in vredesnaam mogelijk? 1048 vrienden! En dan dit? Hypocrisie of zelfverblinding? Waarschijnlijk een combinatie van beide. Geloofde men werkelijk dat een meer dan duizendkoppig netwerk van vrienden en kennissen garant zou staan voor de redding van de persoon in kwestie? Veronderstelde men echt dat iemand die online en in realtime een dergelijke mededeling doet, offline gered had moeten worden?

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Nederland is af

De inrichting van Nederland is zo goed als af, stelt econoom Elisabeth Ruijgrok. Het land is in de fase van groot en klein onderhoud gekomen. Dit inzicht is nog niet tot veel ambitieuze plannenmakers doorgedrongen. Zij begrijpen maar niet dat kosten-batenanalyses keer op keer laten zien dat voor de belastingbetaler de kosten van nieuwe, grote projecten de baten overtreffen. Het is daarom logisch dat zij de logica van kosten en baten graag inruilen voor ‘visie’ en emotie.

Gezond verstand vs. ‘visie’ en emotie
Onlangs constateerde Louise Fresco in de Kohnstammlezing dat in de Nederlandse politiek (investerings)beslissingen genomen worden op grond van emotie in plaats van op basis van “de beste, per definitie altijd onvolledige kennis”. Marcel van Dam voegt hier in de Volkskrant aan toe dat de beleving belangrijker is dan feiten en dat soms wetenschappers impliciet politiek bedrijven. De vraag is hoe het zover heeft kunnen komen? Er bestaat immers een rationeel alternatief om te beslissen over investeringen in windmolenparken, woningbouwprojecten, wegaanleg en het onder water zetten van polders: de maatschappelijke kostenbatenanalyse (MKBA).

De MKBA is een instrument dat uiteraard niet perfect is, maar wel rationele informatie oplevert. Een geavanceerde vorm van gezond verstand met wat ‘best practice’-getallen. De methode wordt in Nederland regelmatig toegepast. Dit heeft als voordeel dat kritisch gekeken wordt naar projecten die volgens de initiatiefnemers vanwege doelstellingen van duurzaamheid of andere bestuurlijke ambities hoe dan ook doorgang moeten vinden. Vooral voor projecten gericht op gebiedsontwikkling die subsidie uit het Fonds Economische Structuurversterking nodig hebben blijkt keer op keer dat zij de belastingbetaler meer kosten dan hij of zij er in termen van welvaart en welzijn voor terug krijgt.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Land van beloften

Deze gastbijdrage is van de New Yorkse fotograaf René Clement. Binnenkort publiceert hij het fotoboek Promising Land. Onderaan vindt u een diaserie met werk daaruit.

cheerleadersWhen I first passed through Orange City, Iowa, in 2004 I had the strangest experience. I had unexpectedly found myself in a small town peppered with windmills, houses with Dutch stair-step gable fronts and an abundance of tulips. And since it was a Sunday, there was not a living soul to be seen on the streets of this small community guided by an unshakable Dutch Reformed tradition. My curiosity was peaked. What’s going on here?

When I returned to New York, I did my research and learned that Dutch immigrants had founded this Iowa town in 1870.  They had come from the Dutch settlement of Pella, Iowa, in search of promising land whose fertile soil would enable them to grow crops and make a viable living. By 1936, the people of Orange City began to fear they were losing their Dutch cultural identity, and in response started an annual Tulip Festival to celebrate their national roots. Today this festival has grown into a  three-day fair, replete with parades, a thousand volunteers decked out in traditional costume, and a mix of Dutch culinary treats that mingle with the smell of hamburgers on the grill. Online, I was transfixed by fascinating pictures of people in traditional costume walking the streets; it felt as if a classic Dutch-master painting had been brought to life on the great plains of the United States.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Simplisme leidt niet tot beter onderwijs

Een gastbijdrage van Hartger Wassink, universitair docent bij het Ruud de Moor Centrum van de Open Universiteit. Deze bijdrage is een aangepaste versie van een bijdrage in het NRC van zaterdag 23 april. Op zijn eigen site schrijft hij over onderwijs en management.

De avond dat de NRC kopte dat het voortgezet onderwijs in de gevarenzone zat, zat ik met een groep schoolleiders in een restaurant. De kop van het artikel en ook de aantijgingen die verderop in het stuk gedaan werden, vielen niet goed. De onvrede over het artikel ging verder dan alleen de onaangename ervaring om publiekelijk aan de schandpaal genageld te worden wegens vermeende slechte prestaties. Het is vooral het aanhoudende simplisme in de discussie over het onderwijs dat de schoolleiders stoorde, en de vaststelling dat de inspectie hier kennelijk aan mee meent te moeten doen.

In het artikel wordt Annette Roeters, hoofdinspecteur van het onderwijs, geïnterviewd naar aanleiding van de meest recente rapportage over de resultaten van het voortgezet onderwijs. Zij doet voorkomen alsof de problemen in het voortgezet onderwijs groot zijn, maar dat de oplossing niet zo ver weg is, als de scholen maar iets beter op hun resultaten zouden letten. Daarmee verengt ze het debat over ‘goed onderwijs’ tot de smalst denkbare opvatting van kwaliteit van het onderwijs: de hoogte van de scores van Nederlandse leerlingen op taal en rekenen.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Brief Donner: Slechts voorlopige stop opslag vingerafdrukken?

Een gastbijdrage van Dirk Poot, kandidaat voor de Piratenpartij bij de afgelopen Tweede Kamerverkiezingen. De bijdrage is ook op zijn site te lezen.

Veel sites juichten vanmorgen dat de centrale opslag van vingerafdrukken van de baan is. Toch lijkt enige scepsis over wat de minister nu echt van plan is op zijn plaats. Enkele kanttekeningen bij de vingerafdrukkenbrief die minister Donner vandaag verstuurde.

Het is goed dat Donner een einde maakt aan de verplichting om vingerafdrukken af te staan voor een identiteitskaart. Op dit gebied stonden Nederland en Letland alleen in Europa. Helaas erkent de minister niet dat Nederland ook als enige veel verder gaat dan de EU-richtlijn die nadrukkelijk slechts over 2 vingerafdrukken spreekt, die bovendien niet centraal opgeslagen mogen worden.

Het is geen goed teken dat ruim een kwart van de tekst een verdediging is van het centraal opslaan van reisdocumenten. Nergens spreekt de minister zich uit tegen de centrale opslag van vingerafdrukken of andere biometrische gegevens. Donner lijkt de biometrische gegevens uiteindelijk gewoon ook centraal te willen gaan vastleggen. Eén van slotconclusies luidt dat de vorming van een centrale reisdocumentenadministratie zijn voornaamste doel blijft.

Het stoppen van de opslag van vingerafdrukken wordt op pagina 5 van de brief uitdrukkelijk als tijdelijke maatregel aangekondigd. De bezwaren die vanuit de samenleving en Europa tegen de opslag van vingerafdrukken worden geuit, spelen in deze brief van de minister geen enkele rol.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Oorlog is business

Dit is de tweede gastbijdrage van Martin Broek. Zijn eerste bijdrage kreeg een staartje (zie na dit stuk).

De militairen zijn te loyaal en laten zich nauwelijks horen. Het is een kreet die de afgelopen weken in de gesprekken over bezuinigingen regelmatig te horen was. Maar dat valt mee: woordvoerders van de bonden worden gehoord; en kranten als Algemeen Dagblad en Telegraaf dienen als spreekbuis om de kwaadheid via chocolade letters op de voorpagina’s naar buiten te brengen. Bovendien hebben ze een batterij deskundigen die ingezet worden om tegen het afglijden van Nederland te waarschuwen. Dan is er nog minister van Defensie Hillen. Hij gaf zelf het slechte voorbeeld door zijn eigen bezuinigingen te honen. Hij werd hierbij afgelopen zondag door Kamerlid Knops van het CDA in het programma Buitenhof geholpen. Het CDA blijft staan voor een krachtig leger.
Dat wordt er mee uitgestraald.

Toch moet je twijfelen aan de steun van de nationale elite voor de troepen zelf. Steun voor krijgsmacht vertaald zich niet automatisch naar steun voor de militairen. In de brief van Hillen gaat een pagina over een belangrijke verandering in de structuur van Defensie.
“Niet-strategische onderhoudsactiviteiten worden zoveel mogelijk uitbesteed,” schrijft hij (p.9). Dat heeft voordelen. Defensie betaalt voor wat geleverd wordt en hoeft niet de pensioenen en wachtgelden neer te tellen. Bovendien einde klus, einde werk. Dat heet flexibilisering van de arbeid. Het neoliberalisme dringt steeds verder het leger binnen. Daarmee is het krijgsmacht niet alleen de harde hand achter dit economische model, maar is de ziel van de leger er ook slachtoffer van.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Juist risicovolle banken zijn dure banken

Een gastbijdrage van Arnoud Boot (UvA) en Rens van Tilburg (SOMO). Het stuk is met wat vertraging overgenomen van Me Judice. Het heeft tot kamervragen geleid.

Met weinig kapitaal en een balanstotaal van bijna zes keer het nationaal inkomen schuiven banken het risico op de staat. Alleen met een forse verhoging van het eigen vermogen van banken wordt de financiële sector weer gezond. Basel III is daarom slechts het begin, stellen Arnoud Boot en Rens van Tilburg.

De Tweede Kamer lijkt in slaap gevallen. De belangrijkste discussie over onze financiële sector – hoe maken we hem veilig? – wordt niet gevoerd. Nederlandse banken werden voorafgaand aan de crisis soms gefinancierd met maar 2 procent eigen vermogen1. Toezichthouders willen dit – met het zogenoemde Basel III akkoord – verhogen naar 5 à 7 procent.  Er is weinig fantasie nodig om te beseffen dat op deze manier nog steeds volstrekt onacceptabele risico’s blijven bestaan. Een bedrijf met 93 à 95 procent schuld en een paar procent eigen geld valt zo om. Banken hebben nog altijd veel vrijheid om naar eigen inzicht uiterst risicovolle activiteiten te ontplooien. De verschaffer van eigen vermogen, de aandeelhouder, staat vrij machteloos als de leiding van de bank besluit het genomen risico ‘zomaar’ te vergroten. Daarom is een dergelijk kapitaalniveau bepaald niet comfortabel. Nederland moet, met zijn financiële sector van meer dan vijfmaal het nationaal inkomen, Zwitserland volgen en veel hogere kapitaaleisen afdwingen.

Basel is het minimum
De kapitaaleisen waarover wordt gesproken zijn minimumeisen. Iedereen, dus ook Nederland, kan hogere eisen stellen. De Tweede Kamer heeft daarom geen excuus om niet zelf het initiatief te nemen. Het parlement kan zich niet verbergen achter de ‘machteloosheid’ van Nederland binnen het grote Europa die centraal staat in het Europa-debat. De Tweede Kamer wacht de stresstesten van banken af. Die testen moeten laten zien of banken voldoen aan de laagste kapitaalniveaus. Dat is heel mooi, maar welk eigen plan heeft de Kamer? Het parlement moet bepalen welke veiligheid het van het bankwezen verlangt in plaats van zich in slaap te laten sussen door stresstesten, die – als ze ook maar enigszins lijken op die van vorig jaar – niet bepaald informatief zijn.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Verslag conferentie kabinetsformatie

Deze bijdrage hebben we overgenomen van Publiekrecht en Politiek.

Afgelopen woensdag belegde de Staten-Generaal een miniconferentie over kabinetsformaties in de oude vergaderzaal van de Tweede Kamer. Er was nogal wat staatsrechtelijk kaliber uitgerukt, waardoor het aardig werd om de interactie met de actieve politici te bestuderen. Het ging meteen al mis toen Mariette Hamer de termijn waarin de Kiesraad de verkiezingsuitslag officieel vaststelt en de oude kamer de geloofsbrieven van de nieuwe kamer onderzoekt, ‘de acht dagen’, aanwees als een grote veroorzaker van de problemen. ‘Als formalisme opgetuigde politieke onwil,’ haalde prof. Van den Berg meteen uit. Hamer trok zich verschrikt terug achter haar ‘worsteling’ met het probleem. Verbeet ondernam nog een reddingspoging door te vertellen over de onmogelijkheid om daags na de verkiezing fatsoenlijk met een kamerfractie te spreken, maar daarmee werd volgens mij juist een heel ander nut van de acht dagen bewezen. Van een geheel andere orde was Senator Arjan Vliegenthart. Hij combineerde scherpe politieke stellingname met inhoudelijke kennis, en schudde waar nodig ook nog even Kuypers ontbinding van de Eerste Kamer uit de mouw. Eigenlijk had hij naast Kox in de Staatsrecht Senator Stemwijzer voor de SP moeten zitten.

Tijdens de conferentie stonden twee verhoudingen centraal: Tweede Kamer vs. koning en Eerste Kamer vs. de rest. In beide gevallen lagen de belangrijkste elementen van het probleem vrij snel op tafel.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Atoomstroom of groene stroom

In het kader van 25 jaar Tsjernobyl en het nieuwe Nederlandse verlangen naar een tweede kerncentrale brengt VUconnected een webspecial over kernenergie. Journalist Jeroen Kuiper gaat op zoek naar de verbanden en verhalen achter de actualiteit. Hij zag kerncentrales en opslagplaatsen van nucleair afval in Nederland, Finland en Tsjernobyl. Hij was in ondergrondse opslagplaatsen voor kernafval in Duitsland en bezocht uraniumafvalbergen in de VS. Van 5 tot 26 april schrijft hij elke dag een nieuwe bijdrage hier, een selectie van deze bijdragen verschijnt ook op Sargasso.

Compleet overstappen van atoomstroom op elektriciteit uit andere energiebronnen, gaat dat? Onze oosterburen denken van wel. In Duitsland komt ongeveer 23 procent van alle stroom uit kernenergie; momenteel is 16 procent van alle energie bij de Duitsers ‘groen’. In Nederland komt vier procent van onze stroom uit eigen kernenergie. Met het geimporteerde atoomstroom uit Frankrijk komen we uit op ongeveer tien procent. Ongeveer tien procent van de Nederlandse stroom komt uit wind, zon en biomassa.

Dicht
Onze oosterburen zijn nu van plan compleet uit de kernenergie te stappen. De vaak als besluiteloos bekritiseerde bondskanselier Merkel heeft de smaak echt te pakken, en wil dat Duitsland definitief afscheid neemt van de kernenergie. En, bijna ongelooflijk: politiek gezien bestaat daarvoor een grote meerderheid. Niet alleen de acht oudste, inmiddels van het stroomnet gehaalde kerncentrales moeten uitgeschakeld blijven, ook de negen recentere centrales moeten dicht, is de planning. Onze buren bakkeleien nog wel over de vraag wannéér de centrales van het net moeten gaan. Oppositiepartij de SPD wil dat uiterlijk 2021 alle kerncentrales dicht zijn. De Duitse Groenen vinden uiteraard dat het al duidelijk eerder kan: volgens hen kunnen alle kerncentrales al in 2017 dicht. Merkel wil zich nog niet op een datum vastleggen.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Kernbommen en atoomtests

In het kader van 25 jaar Tsjernobyl en het nieuwe Nederlandse verlangen naar een tweede kerncentrale brengt VUconnected een webspecial over kernenergie. Journalist Jeroen Kuiper gaat op zoek naar de verbanden en verhalen achter de actualiteit. Hij zag kerncentrales en opslagplaatsen van nucleair afval in Nederland, Finland en Tsjernobyl. Hij was in ondergrondse opslagplaatsen voor kernafval in Duitsland en bezocht uraniumafvalbergen in de VS. Van 5 tot 26 april schrijft hij elke dag een nieuwe bijdrage hier, een selectie van deze bijdragen verschijnt ook op Sargasso.

Dat waren nog eens tijden, de jaren vijftig, zestig, zeventig en tachtig. Toen kon je nog in een afgelegen kolonie een kernbom testen. Of een schip met milieu-activisten opblazen. Of kernwapens in Nederland stationeren, en dat ontkennen. Het lijkt allemaal lang geleden, maar het is nog behoorlijk dichtbij.

Testveteranen
Èèn van de eerste en heftigste atoomtests aller tijden vond plaats in 1958. De Britse soldaat Vincent Prust was erbij toen op 28 april dat jaar de grootste waterstofbomtest aller tijden werd uitgevoerd op Christmas Island in de Stille Oceaan. Prust en andere soldaten werden die ochtend na het ontbijt met vrachtwagens tot op tien mijl van burst point getransporteerd. Daar kregen ze witte overalls om aan te trekken, waarmee ze er als ´een stelletje Ku Klux Klan-aanhangers´ uitzagen. Kort voor de explosie kregen de soldaten het bevel te knielen en hun handen als vuisten voor hun ogen te houden. Volgens Prust bestond de explosie uit een reusachtige steekvlam. `We voelden de hitte als een golf over ons heen trekken.`Hij kon de botten in zijn vingers als op een röntgenfoto zien. Daarna mochten de soldaten opstaan en de atoompaddestoel bekijken. Sommigen droegen zonnebrillen, anderen niet. `Nog dagenlang dreven dode vissen langs het strand.` Zo`n 30 procent van de Britse soldaten die bij de explosie aanwezig waren, stierf jong. Een deel van de testveteranen, verenigd in de Britisch Nuclear Terst Veterans Association, vecht nog altijd voor erkenning en schadevergoeding.

Vorige Volgende