COLUMN - De regeringsdeelname van D66 doet de democratie geen deugd. Vooral Kajsa Ollongren, vicepremier en minister van Binnenlandse Zaken, lijkt het wantrouwen dat toch al heerst jegens Den Haag flink aan te willen moedigen.
Ze kwam met een amper onderbouwd verhaal over nepnieuws en vond dat de EU desinformatie moest ‘ontmaskeren’ en bestrijden, schijnbaar zonder zich af te vragen of zoiets wel een (supra-)nationale taak moet zijn. Dat het bureau dat de EU daartoe heeft opgericht, meteen ook legitieme media – waaronder Radio 1 en De Gelderlander – onder de nepnieuwsverspreiders rekende, deed haar argumenten geen goed.
Ollongren gaf de tegenstanders een gratis schot voor open doel. ‘Wil de overheid dan soms bepalen wat er gepubliceerd mag worden?’ joelden GeenStijl, The Post Online en Thierry Baudet, allemaal geduchte verspreiders van haat, wantrouwen, complotdenkerij en aangedikt nieuws. En zo maakte ze de discussie hoe de overheid zich beter kan verhouden tot nepnieuws, propaganda en haat kapot voordat-ie fatsoenlijk was begonnen.
Dat D66 de kooltjes voor Rutte uit het vuur moest halen en juist die partij de afschaffing van het referendum verdedigde, was pijnlijk, maar kennelijk de prijs die de partij wilde betalen voor regeringsdeelname. Wat je ook van het referendum vindt: dat instrument na de eerste de beste keer dat het volk ernaar greep, gelijk weer afschaffen nadat de uitkomst je niet beviel, is een hoogst pijnlijke oplossing – zeker voor D66, voor wie het referendum altijd tot de kroonjuwelen heeft behoord. Geen wonder dat je als volk dan gaat denken dat je mening hooguit telt wanneer een partij iets van je wil, maar dat je verder vooral je kop moet dichthouden.
Dan Ollongrens pleidooi voor de Sleepwet, de Wet op de Inlichtingen- en Veiligheidsdiensten. Bij Nieuwsuur legde ze uit dat we een nieuwe wet nodig hebben, omdat de oude “eigenlijk nog van het pre-internet tijdperk” dateert en dat je onder die wet de kabel niet kunt aftappen. Dat is een regelrechte leugen: kabelverkeer van verdachten mag allang worden afgetapt.
De tegenstanders van de Sleepwet verzetten zich tegen heel iets anders: die wet maakt het ongericht aftappen van een hele wijk mogelijk, geeft inlichtingendiensten de optie om computers van buitenstaanders te hacken, en alle aldus verworven informatie kan ongefilterd aan buitenlandse diensten worden doorgeven. Geen wonder dat Amnesty bezorgd is: Erdogans diensten willen vast graag een kopietje om Turkse Nederlanders op te sporen die zich tegen zijn regime verzetten.
Afgelopen week maakte Ollongren bekend dat ze, ondanks herhaaldelijk aandringen van experts die hadden vastgesteld dat de verkiezingssoftware waarmee de stemmen worden geteld aan alle kanten lek is, die niet had laten aanpassen. Ze zag namelijk geen probleem. Zo dom – maar vooral: het recept om achterdocht te bevorderen, en het vertrouwen in verkiezingen en democratie te ondermijnen.
Deze column van Karin Spaink verscheen eerder in Het Parool.
Reacties (23)
Om te huilen hoe D66 zich laat gebruiken, hebben ze dan niets geleerd van de PvdA?
Niet waar, laat ik het zo formuleren, de apperatuur die het tappen mogelijk maakt zit zo hoog in het netwerk bij de providers dat ze feitelijk heel Nederland in 1 keer kunnen tappen. (En dat dus ook doen)
@1: En ze hebben niets van hun eigen geschiedenis geleerd. D66 werd na deelname aan Kok II destijds ook zwaar afgestraft door de kiezer. Ze vielen destijds geloof ik terug tot maar 4 zetels. Dat kwam precies omdat ze ook toen deden wat ze nu doen: zwenken als een blad aan een boom, en een politiek van “zo de wind waait waait mijn jasje”.
@3: Maar hebben wel wat bereikt.
En PvdA en SP worden “afgestraft” zonder enige deelname what so ever. Denk trouwens dat je de lokale uitslagen echt los moet zien van de landelijke politiek. Hier heeft D66 verloren (denk ik) omdat het college waar ze de grootste partij was weinig heeft bereikt en de lijsttrekker iedereen behalve D66 zelf de schuld hiervan gaf.
Tsja, ik begrijp ook niet zo goed waarom D66 zich op deze manier in de hoek laat zetten door Rutte. Ze hebben 7 jaar lang kunnen zien hoe onze pindakaasverkoper het klaarspeelt: laat steeds weer de andere partij opdraaien voor het beleid dat je zelf zo graag wil, zodat je kiezers geen flauw idee meer hebben waar ze eigenlijk op stemmen.
Het is zo doorzichtig … komende vrijdag is Rutte “toevallig” afwezig bij de ministerraad, zodat Ollongren alle vragen over het referendum mag gaan afhandelen, en in de media dus lekker de schuld zal gaan krijgen van beleid dat zij eigenlijk helemaal nooit gewild heeft.
Iedere progressieve persoon moet hier eigenlijk even goed over gaan nadenken. Los van wat je vind van D66, al dat gebash leidt er alleen maar toe dat de VVD vaster in het zadel komt te zitten. Zou het niet eens tijd worden om je peilen te richten op de echte aanstichters van de ellende ? Of willen we nog een corrupt graaikabinet over vier jaar ?
@1: Nee hoor. Het kroonjuweel dat ze *echt* wilden hebben, kennelijk, de laat-maar-dood-gaan-wetten van mevrouw de ex-bekende-Nederlander, hebben ze gekregen. En kennelijk was dat genoeg wisselgeld.
Wat ik raar vind aan D’66, lichtelijk absurd zelfs, is hoe de adel daar tegenwoordig allemaal samen hokt. Wat is dat toch?
@7: VVD, laat staan FvD en PVV zijn veelst te volks. En daarnaast was (is) de adel altijd kosmopolitisch ingesteld: dan is D66 de ideale partij. Nationalisme is iets voor de kleine luyden, mensen die vastzitten aan hun geboortegrond.
@8: De adel van tegenwoordig is natuurlijk ook niet meer de adel van pakweg een eeuw of 6-7 terug, toen het daar nog in was om er horigen op na te houden en geregeld de lui van een dorp verder de kop in te slaan, omdat ze daar andere kleurtjes in hun vlag hadden.
Nu willen ze vooral belasting kunnen blijven ontwijken en daarvoor ben je bij D66 gewoon net zo goed aan het juiste adres als bij de VVD, want fiscaal is D66 gewoon een rechtse partij.
@4: Precies. En CDA en CU betalen ook niet ‘de prijs voor het regeren’. Dus dat argument wat ik las bij de Volkskrant vanochtend, is ook onzin. D’66 betaalt de prijs voor algemeen principeloos, nepotistisch en pluchegeil gedrag.
D66 is het Purschuim van de politiek, handig als vulling maar ook niet meer als dat.
@10: Maar het CDA is de VVD-met-den-bijbel, van oudsher twee handen op één buik, en de achterban kan zich prima vinden in hardvochtig VVD-beleid. Die lopen dus niet zo snel weg als het CDA mede-uitvoering geeft aan VVD-beleid. De CU achterban is ook trouw, en al lang blij dat er op moreel-ethisch gebied wat binnen is gehaald.
Van D66 zou je, misschien als naieve buitenstaander, meer mogen verwachten. Onderwijs, klimaat, bestuurlijke vernieuwing, progressieve ethiek. Maar elke keer pleuren ze dat, als ze op het pluche mogen aanschuiven, achteloos in de vuilnisbak, om trots te roepen dat ‘ze verantwoordelijkheid hebben genomen!’ En elke keer staan ze na de rit met nog een handjevol zetels. Insanity is doing the same thing over and over, expecting different results, of zoiets.
D66 trapt in de PvdA-val van het proberen uit te leggen waarom je compromissen hebt moeten sluiten en/of op bepaalde gebieden van standpunt bent veranderd. Uit puur electorale overwegingen kan je je veel beter kan op de vlakte houden, inhoudelijke vragen ontwijken en omleiden naar inhoudsloze one-liners. Stelling nemen en je profileren kan je ook met Zwarte Piet vage beloften als meer veiligheid, hogere max. snelheid op de weg en minder belasting of regels.
@12: Het CDA heeft anders een van de meest principiële politici opgeleverd van de laatste jaren: Pieter Omtzigt. Die ook wanneer geconfronteerd met fractie-discipline, gewoon voet bij stuk hield. Jouw ongenuanceerde reactie is wat ongenuanceerd. Maar ik vermoed dat dat komt omdat je er niet ook maar over denkt om CDA (bijvoorbeeld) te stemmen.
@14:
“Het CDA heeft anders een van de meest principiële politici opgeleverd van de laatste jaren: Pieter Omtzigt. ”
Lol … de man van de pensioenleugens en het liegen over MH17 getuigen. Maar op zich, principieel is het wel voor een CDA-er: hoe dan ook, het volk moet en zal bedrogen worden.
@Spam, D66 (en voorheen de PvdA) probeert niet uit te leggen dat een compromis gesloten is, maar presenteert het akkord alsof hij het zelf een goed plan vindt.
@16 lees voorbij de “en/of” aub.
Aan ieder besluit gaan overwegingen en overleg vooraf. Uiteindelijk maak je de keuze die je het beste vindt. Ofwel vanwege de inhoud, ofwel vanwege de gevolgen voor andere discussies en ontwikkelingen.
De gemaakte keuze kan natuurlijk de verkeerde zijn, maar PvdA en D66 hebben de neiging die keuze luidruchtig te gaan verdedigen of de voorafgaande discussie nog even lekker door te laten lopen. In het kader van de transparantie en het serieus nemen van de kiezer misschien wel een hele mooie neiging, maar desastreus voor je algehele publieke imago.
@10: Nou ja, “prijs betalen”.. regression to the mean speelt ook wel een rol. Als je flink bent gegroeid kan je alleen weer omlaag.
Het grotere nieuws is de sterke groei van Denk, PvdD en de rechtse splinters (FvD, groep de Mos) en de opeenvolgende nederlagen van de PvdA. Daar lijkt iets structureels (ipv conjunctureel) aan de hand te zijn.
Hypothese: partijen worden afgestraft door hun kiezers, niet door de kiezer. Als in: de D66 achterban pikt denk ik wel een goed gerationaliseerde draai op privacy en directe democratie. Bezuinigingen op zonnepanelen of onderwijs is een ander verhaal.
@18: Mijn hypothese: iedere bestuurslaag heeft zijn eigen firmament nodig. In feite waren de lokale afdelingen van de landelijke partijen altijd al overbodig, en voor zover niet overbodig, alleen maar omdat zij a) in feite toch al een lokale partij waren, en/of b) ervaring met zich meebrachten.
Nu de lokale partijen ook ervaring aan het opbouwen zijn, worden de landelijke partijen in feite overbodig in het lokale bestuur. Dat wordt versterkt doordat het landelijk bestuur in feite ‘leegloopt’ – de landelijke uitvoerende/wetgevende machten zijn druk bezig om hun verantwoordelijkheden af te schuiven naar de EU en de gemeenten.
Ik denk dat we iets soortgelijks gaan zien met de EU. Nu zijn daar betekenisloze coalities van landelijke partijen die ‘iets met elkaar hebben’ (maar dat in feite niet doen). Er moet zich daar een eigen firmament gaan vormen.
@2: Sterker nog: Volgens mij kunnen ze bij AMS-IX zo’n beetje de hele EU en de Russische Federatie aftappen.
@20: Klopt, maar het gaat om de leugen van ‘we tappen een wijk’, dat kan technisch helemaal niet, het kleinste gebied is al minimaal een provincie.
@21: dank voor de uitleg!
Referendum zijn domme instrumenten die niet werken. Zelf bij een stembureau gezeten, waar geen gemeenteraad meer hoefde gekozen te worden. Dus vooral tegenstemmers komen opdagen. Net zoals Oekraïne referendum.
Er waren mensen die zeiden dat ze dachten dat het kabinet moest aftreden bij een nee-uitslag. Ook waren ze boos dat ze geen Wilders konden stemmen.
O ja, dat wantrouwen, de gemeenteraadsverkiezingen waren bij ons al geweest. Dat moest een links complot geweest zijn, want zij waren niet geïnformeerd.
Lachwekkend, dat domme volk. Gewoon weer terug naar 19 e eeuw, naar mensen met bezit die alleen mogen stemmen.
Goethe was ook al bang voor de massa, wat hij juist had gezien. Ben altijd vrij links geweest, ook actief. Nu een conservatief. Die gewoon lacht om al die onnozelheid.