Vorige week heeft onze planeet haar zeven miljardste bewoner erbij gekregen. Een mooie aanleiding om een oud artikel over Robert Malthus (1766-1834), demografie en het ontstaan van de sociale wetenschappen af te stoffen. Malthus is als een van de weinigen erin geslaagd het natuurwetenschappelijke, wetmatige verklaringsmodel toe te passen in de menswetenschappen. Dit is het zevende en laatste deel van het stuk, het geheel verscheen eerder in 2007 in Filosofie en bedrijf.
Cairo
De politieke wil om iets aan de groeiende wereldbevolking te doen en zo de opmars van ‘het grote leger der vernietiging’ te beletten, blijkt in de westerse landen tegenwoordig veel geringer te zijn dan in de jaren vijftig, maar is niet geheel afwezig. Dankzij de consensus die in Cairo is geschapen, mogen we voorzichtig gaan hopen dat de pessimistische VN-prognose niet bewaarheid zal worden. In elk geval kunnen we er zeker van zijn, dat de voorspellingen uit de vroege jaren vijftig niet in vervulling zullen gaan. Toen werd namelijk verwacht dat de bevolkingsgroei onveranderd op twee procent per jaar zou liggen, zodat er in 2050 twintig miljard mensen zouden zijn.
Voor het eerst in de wereldgeschiedenis is de bevolkingsgroei geremd. Maar het is slechts een eerste stap en het valt te hopen dat de mensheid er in de komende decennia in slaagt de groei tot stilstand te brengen. Als dat lukt, zullen toekomstige, ongetwijfeld talrijke, generaties die op het laatste kwart van de twintigste eeuw terugkijken, misschien vaststellen dat toen een prestatie van formaat is geleverd.
Maar het zou niet onze verdienste zijn. We zijn immers gewaarschuwd door Robert Malthus, wiens prognose een schoolvoorbeeld is van een ‘self-defeating prophecy’, een voorspelling die mensen zó doet schrikken dat ze hun gedrag aanpassen, waardoor de voorspelling uiteindelijk niet uitkomt. Als we succesvol zijn geweest, komt het omdat we staan op de schouders van reuzen.
(Wordt vervolgd)
Lees deel 1 hier, deel 2 hier, deel 3 hier, deel 4 hier, deel 5 hier en deel 6 hier.
Reacties (4)
De link naar deel 5 is hier net zo weigerachtig als in deel 6 :(
Soms wil je geen gelijk hebben. Soms.
Ervan uitgaande dat ‘wordt vervolgd’ voor dit 7e deel ironisch is bedoeld, wil ik Sargasso bedanken voor deze interessante en informatieve serie. Een tijdje terug werden mijn opvattingen hierover op dit forum door iemand afgedaan als de achterhaalde ideeën van Malthus. De eerlijkheid gebiedt te zeggen dat ik nog niet van de man had gehoord.
Als je op internet leest hoe mensen die de mythe dat de aarde overbevolkt is geloven dit tegen willen gaan dan snap je hoe de holocaust ten stand is gekomen.
Er waren in nazi-duitsland immers ook teveel mensen en ze hadden lebensraum nodig.
Berlitz, wil je er even een ironie tekentje bijdoen voordat ik bijna ga denken dat je een heel eng persoontje bent met een misplaatst gevoel voor humor?