Panopticon de Film
, door
DOCUMENTAIRE - De film over (het gebrek aan) privacy. Lees ook het interview met maker Peter Vlemmix.
De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.
In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.
Foto:
Jay Phagan (cc)
Kijklust en cameratoezicht
, door
Vrouwen zijn in de publieke ruimte onderwerp van kijklust. Niet door nafluitende mannen, maar door bewakingscamera’s. Dit is slechts een van de perverse gevolgen van cameratoezicht, stelt Karin Spaink. Het artikel is ook in Parool verschenen.
Onderzoek wijst steevast uit dat bewakingscamera’s criminaliteit niet doen afnemen. Dat we er niettemin zo dol zijn, is te wijten aan twee kapitale, elkaar tegensprekende denkfouten: enerzijds gaan we ervan uit dat mensen volkomen rationeel zijn, anderzijds dat ze zich niet aanpassen.
Geweld op straat is bij uitstek irrationeel: geen aanvaller of hooligan die eerst zijn pakkans berekent voordat-ie los gaat. Dieven zijn wél calculerend, maar geven hun stiel heus niet op vanwege camera’s. Ze zetten een muts of capuchon op, of verleggen hun werkterrein. (De stijging van gewelddadige overvallen in woonhuizen houdt rechtstreeks verband met de betere beveiliging van drukke straten, banken en winkels.)
Cameratoezicht heeft pluspunten. Wanneer mensen weten dat ergens bewakingscamera’s zijn, voelen ze zich vaak veiliger. En soms – hoewel minder vaak dan we denken – vergemakkelijken camerabeelden de opsporing. De vraag is wel of een illusie plus gering rendement de inzet van zoveel geld en menskracht legitimeert.
Dat prangt des te meer omdat cameratoezicht principiële nadelen heeft. Ons beeld van misdaad verschuift erdoor naar lijfelijke criminaliteit, naar spektakelmisdaad. Fraude, oplichting, omkoping, chantage, belastingontduiking – kortom: witteboordencriminaliteit – vang je niet met camera’s; zulke misdaden raken letterlijk uit ons zicht.
Foto:
Jay Phagan (cc)
U wordt gezien (1): Panoptische surveillance
, door
Surveillance is in zijn meest basale vorm het systematisch waarnemen en vastleggen van de aanwezigheid of het gedrag van iemand. Het roept al snel associaties op van camerabewaking, of van agent bromsnor die de lokale hangjongeren in de smiezen houdt. Maar er zit zo veel meer in. We kunnen in totaal vijf vormen van surveillance onderscheiden: panoptische surveillance, dataveillance, synoptische surveillance, sousveillance en zelfveillance. Vandaag panoptische surveillance.
Een bekend voorbeeld van panoptische surveillance is George Orwell’s dystopie 1984. Alle partijleden ? het ontwikkelde deel van de bevolking ? staan onder continu toezicht van het ’telescherm’. Controleurs kunnen op afstand ongezien en op ieder moment meekijken wat iemand doet in huis of kantoor, op straat of in bad, in de kantine of het buurthuis. Onduidelijk is echter of ze dat ook doen. Winston Smith, de antiheld van het boek, beschrijft de onzekerheid die het continue toezicht met zich meebrengt: “It was terribly dangerous to let your thoughts wander when you were in any public place or within range of a telescreen. The smallest thing could give you away. A nervous tic or an unconscious look of anxiety, a habit of muttering to yourself ? anything that carried with it the suggestion of abnormality, of having something to hide. In any case, to wear an improper expression on your face (to look incredulous when a victory was announced, for example) was in itself a punishable offence. There was even a word for it in Newspeak: facecrime, it was called.” Het zijn dit soort indrukwekkende en griezelige beelden die de idee van Big Brother in ons collectief bewustzijn heeft geklonken.
Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.
In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.
Trailer Panopticon de Film
, door
DOCUMENTAIRE - Filmmaker Peter Vlemmix lanceert op 25 oktober de film Panopticon, waarin hij op zoek gaat naar de vele manieren waarop onze privacy geschonden wordt. Check alvast de (spannende) trailer. ‘Privacy is een spannend onderwerp, daar hoort een spannende trailer bij,’ zegt Vlemmix.
Lees donderdag 4 oktober het interview met Peter Vlemmix over privacy en zijn film op Sargasso.
De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.
Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.
Dat kan! Sargasso is een collectief van bloggers en we verwelkomen graag nieuw blogtalent. We plaatsen ook regelmatig gastbijdragen. Lees hier meer over bloggen voor Sargasso of over het inzenden van een gastbijdrage.