Productinnovatie gone wrong: de kruidnootreep

De kruidnotenreep van Bolletje lijkt op het eerste gezicht een onschuldige seizoensgril. Een reepvorm, tien aan elkaar geplakte kruidnoten en negen van die repen in een zakje. Briljant, maar ik zie toch vooral een symptoom van hoe de markt is uitgegroeid tot een laboratorium voor overbodige innovaties die vooral het klimaat en de portemonnee raken. Niet omdat de ingrediënten anders zijn, maar omdat de vorm dat wel is. En die vorm kost grondstoffen, energie en transport. De kruidnoot wordt steeds vierkanter, de wereld erachter steeds krommer. Het begint al bij het prijsverschil. De kleine zak kruidnoten van Bolletje kost bij Albert Heijn 1,19 voor 200 gram. De kruidnotenreep kost 1,99 voor 155 gram. Je betaalt dus ruim het dubbele per gram. De productie zal niet veel duurder zijn, maar de reepvorm heeft marketingwaarde. Althans dat denken ze bij Bolletje vermoed ik. Dat je de pepernoten niet meer hoeft te tellen, bijvoorbeeld. De consument moet geloven dat hij iets handigs koopt, iets bijzonders, pepernoten die zich gedragen als een reep en dus automatisch een soort functioneel aura krijgen, en daarmee kunnen concurreren met andere repen zoals Mars en Twix, waar de nietige pepernoot dat op zichzelf niet kan. Dat prijsverschil heeft ook een milieukant. Losse kruidnoten hebben één verpakking. De kruidnotenreep heeft negen individuele wikkels plus een buitenzak. Extra folie, extra verwerking, extra transportvolume. Allemaal materiaal dat na een paar seconden scheuren eindigt in de afvalstroom. De industrie noemt het gemak, de realiteit is dat dit soort producten de hoeveelheid verpakkingsafval jaar na jaar laat stijgen. Het is moeilijk uit te leggen waarom we ons druk maken over plastic rietjes en tasjes, terwijl we tegelijkertijd accepteren dat een seizoenssnack per hap wordt ingepakt. En dan is er nog de klimaatschaduw die achter elk “handig verpakt reepje” hangt. Elke extra verpakking vraagt energie. Elke nieuwe productvariant vraagt nieuwe productielijnen, nieuwe transportstromen en een constante stroom aan marketing om het bestaan ervan te rechtvaardigen. De klimaatimpact van één zak kruidnotenrepen is natuurlijk niet rampzalig op zichzelf, maar de optelsom van duizenden van dit soort marginale innovaties is dat wel. We schuiven als consument steeds verder op in de richting van producten die vooral verkoopbaar zijn, niet noodzakelijk. Dat wordt ons gepresenteerd als keuzevrijheid, terwijl het in feite een vernauwing van de opties is: steeds meer verpakt, steeds meer add-ons, steeds minder eenvoud. Het grappige is dat de reep inspeelt op een traditie die draait om delen, om handjes kruidnoten, om iets dat losjes en zonder fratsen werd gegeten. Nu krijgen we portiecontrole. De industrie zegt dat het handig is voor onderweg, maar eigenlijk is het vooral handig voor de omzet. Wie kruidnoten wil, koopt een zak. Wie kruidnotenrepen koopt, koopt het idee dat snacken een vorm van efficiëntie moet zijn. Je mag het eten. Je mag het lekker vinden. Maar laten we ophouden te doen alsof deze reep onschuldig is. Het is geen innovatie. Het is geen modern gemak. Het is een kleine, perfect leefbare absurditeit die iets groters verraadt: onze bereidheid om meer te betalen voor meer afval en minder product. Dat is misschien wel de nieuwste Nederlandse traditie. Naast klagen over dit soort producten natuurlijk.

Door: Foto: Wouter Supardi Salari on Unsplash

Closing Time | Wizkid

, door

Met het eerste document uit de formatie lijkt me dit even een prettig nummer.

Links zal wel ff diep adem halen, argh de natuur en die kerncentrales waar geen investeerder voor is en ook geen oplossingen biedt.

Rechts huilt traantjes want hun heilige hra wordt afgepakt én terecht, deze jonge generatie moet ook wonen, én rekening rijden, wat een rechtse nachtmerrie toch :)

Maar goed die analyse laat ik over aan de betere schrijvers hier, en ik neem even plaats achter de draaitafel.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Mededeling

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Foto: Quinn Dombrowski (cc)

Wat we (niet) weten over het basisinkomen

, door

We beginnen dit stukje met een artikel op de Correspondent. Tim ’s Jongers schreef enkele dagen geleden een artikel over het basisinkomen, met daarin de Wet van ’s Jongers*: naarmate een online discussie over armoede langer duurt, is er altijd wel iemand die begint over het basisinkomen.

Voor wie kan het werken?

Hij heeft een punt. Er is een groep vocale pleitbezorgers voor dit systeem. (Mocht je er meer over willen weten, klik dan vooral hier voor het uitgebreide dossier op Sargasso.) Waar ik ’s Jongers in het verleden wel eens verweten heb wat al te cynisch over het basisinkomen te zijn, is zijn laatste bijdrage erg genuanceerd. Hij beschrijft de stand van de wetenschap en constateert twee dingen: ten eerste dat het voor mensen in diepe armoede niet echt lijkt te werken. Dat blijkt met name uit recent onderzoek uit de VS: het basisinkomen doet vrijwel niets voor de mensen, in die experimenten. Tegelijkertijd beschrijft hij hoe uit een Duits experiment blijkt dat er wel allerlei voordelen zijn van een basisinkomen, wanneer de deelnemers niet vooraf al in armoede leven. Zoals  een betere mentale gezondheid en een toename van vrijwilligerswerk.

Er is wel één ding dat me een beetje puzzelt, als u me een lelijk anglicisme toestaat. En dat is de mate waarin onderzoek gegeneraliseerd wordt naar andere contexten, met name door journalisten. Het mooiste voorbeeld daarvan is Rutger Bregman. Toen hij rond 2013 een belangrijke rol vertolkte met het op de (mainstream) agenda zetten van het basisinkomen, deed hij dat met grote stelligheid: het basisinkomen, dat was de toekomst voor de sociale zekerheid, en de oplossing voor o.a. flexibilisering, globalisering en het toegenomen wantrouwen in de verzorgingsstaat.

Foto: © Peter Cox (met toestemming fotograaf)

Kunst op Zondag | Mounira Al Solh | A land as big as her skin

, door

Het Bonnefanten museum te Maastricht heeft tot 11-1-2026 een prachtige expositie van Mounira Al Solh, een multidisciplinair kunstenares uit Libanon|Syrië|Nederland. Haar werk omvat tekeningen, schilderijen, borduurwerk, performance en video-installaties, en verkent thema’s als migratie, trauma, feminisme en identiteit.

© Peter Cox

Al Solh (1978) wordt geboren tijdens de burgeroorlog in Beiroet, Libanon. Geweld, soms explosief maar vaker sluimerend vormt haar jeugd naar volwassenheid. Creativiteit is haar antwoord hierin. Als kind nieuwsgierig en open naar verschillende materialen en kleur creëert ze haar magische wereld.

In woorden moeilijk te beschrijven want het wordt een meer diverse wereld naarmate zij naar vrouw groeit. Emoties verbeeldt in mythische verhalen, culturele kleuren die ontmoetingen vertellen in expressies waar leven en verlies dansend samenkomen.

© Peter Cox

In 1989 door het voortdurende geweld, verlaat de familie van Mounira Al Solh Beiroet; het gezin emigreert naar Damascus in Syrië. Al Solh studeert schilderkunst aan de Libanese Universiteit in Beiroet (van 1998 tot 2001) en beeldende kunst aan de Gerrit Rietveld Academie in Amsterdam (2003-2006).

Haar werk is deels beïnvloedt door Picasso en zijn antwoord op het bombardement in Guernica. Zwart witte wanhoop waar het werk van Al Solh een weg blijft zoeken naar licht en een eigen realiteit die zij verweeft in textiel, kleurijke sculpturen, schilderijen.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Mededeling

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Closing Time | Andreas Scholl | How Sweet the Moonlight

, door

How Sweet the Moonlight komt uit Akte V, de slotakte van De Koopman van Venetië. Lorenzo zegt dit in de tuin van Belmont, waar hij en Jessica de nacht doorbrengen na hun huwelijk. 

De Koopman van Venetië is een toneelstuk van William Shakespeare en later tot opera gecomponeerd door André Tsjaikovski die in 2013 in première ging.

How Sweet the Moonlight wordt gezongen door Andreas Scholl, een countertenor. Scholl wordt gezien als een uitzonderlijk wereld talent maar hij ziet zichzelf niet zozeer als operazanger, meer als zanger die ook opera zingt. Grappig genoeg noemt Scholl als zijn muzikale helden Howard Jones, OMD , New Order en de Pet Shop Boys.

Foto: IoSonoUnaFotoCamera (cc)

Buigen voor Trump

, door

COLUMN - Tot een jaar of vijf geleden kon je in Nederland voor de rechter gedaagd worden als je een buitenlands staatshoofd beledigde. Tenminste, als die op dat moment in Nederland op bezoek was. In 2020 is het desbetreffende artikel 118 lid 1 uit het Wetboek van Strafrecht gehaald. Dat artikel was in de plaats gekomen van een verderstrekkend verbod op de belediging van een ‘bevriend staatshoofd’ dat in 1978 is afgeschaft.

Die afschaffing is terug te voeren op strafzaken over beledigingen van de Amerikaanse President Johnson. De kritiek dat Johnson een ‘moordenaar’ zou zijn wegens het door Amerika gevoerde Vietnambeleid, was verboden volgens artikel 117 van het Wetboek van Strafrecht. De vervolgingen voor beledigingen van de Amerikaanse president leidden tot maatschappelijke onvrede. Omdat ‘moordenaar’ niet mocht, scandeerde men tijdens Vietnam-demonstraties ‘Johnson molenaar’. In het parlement gaf minister Polak aan dat ‘artikel 117 niet is toegesneden op de moderne staatsrechtelijke situaties.’

Het verbod op het beledigen van een bevriend staatshoofd is eerder in de vorige eeuw een paar maal toegepast. De roman- en toneelschrijver Maurits Dekker is in 1938 veroordeeld tot een geldboete van 100 gulden omdat hij in het pamflet Hitler. Een poging tot verklaring de Duitse dictator een clown, leugenaar, harlekijn, koekebakker had genoemd. Tweede Kamerlid Lou de Visser. De Visser stond terecht omdat hij Rijkspresident Paul von Hindenburg de ‘grote slachter van 1914-1918’ die ‘honderdduizenden de dood in heeft helpen drijven’ zou hebben genoemd. In beide gevallen moest een veroordeling voorkomen dat de vriendschappelijke betrekkingen met andere, en dan met name sterkere, buitenlandse machten geschaad zouden worden.

Foto: DL314 Lin on Unsplash

Zaterdag Nacht C🌟medy

, door

Jackie Fabulous praat speed snuivend snel maar no worries, er is ondertiteling in het Armeens.

How to find a husband is een hilarische standup comedy over hoe alles perfect samen moet vallen als je sex hebt als 51 jarige, de shock van Viagra die maar niet uitgewerkt lijkt te raken, de vragenlijst tijdens sex en last but not least,  masturberen mannen bij de magnetron want waarom staat daar hun tube crème?

4 fragmenten in een tsunamie van woorden, so fasten your seatbelts and give it up forrrrrr miss Fabulous !

☆☆☆

☆☆☆

☆☆☆

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Mededeling

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Foto: Suzy Brooks on Unsplash

Het Amerikaanse imperialisme is nooit weg geweest

, door

De verwachting dat de Verenigde Staten zich onder Trump minder met het buitenland zouden gaan bemoeien is niet uitgekomen. “Het grote misverstand over het isolationisme van de Amerikaanse president ­Donald Trump” schreef Michael Pherson een jaar voor het einde van Trump I,  “is dat hij de VS zou willen terugtrekken uit de wereld en niet meer militair zou willen ingrijpen. Dat heeft hij nooit beweerd. Het isolationisme van Donald Trump is veel prozaïscher: hij grijpt nog steeds graag in, alleen mag het niet te veel kosten: niet te veel geld en vooral niet te veel levens. Dat is de kern van America First. Offers zijn voor anderen.” Dat is tijdens Trump II niet anders geworden. De zelf verklaarde kandidaat voor de Nobelprijs voor de Vrede zoekt in zijn voorstellen voor de oplossing van grote conflicten vooral naar aanknopingspunten voor Amerikaanse zakenbelangen. Europese NAVO landen moeten met de 5%-norm voor Defensie grote offers brengen om de dreiging van concurrerende grootmachten Rusland en China af te wenden. Met wapenaankopen in de VS. Trumps Gaza-plan zit vol cadeaus voor zijn schoonzoon en vastgoedmagnaat Kushner. In het 28-punten plan vrede in Oekraïne claimt de VS 100 miljard dollar van de Russische tegoeden om te investeren in het herstel van Oekraïne. De helft van de winst gaat naar de VS. ‘Het is een cynisch verdienmodel om winst te behalen over de rug van een bezette mogendheid’, schrijft Laurien Crump, buitenlandexpert aan de Radboud Universiteit.

Closing Time | Rakim

, door

Dead Can Dance is een van de weinige bands die live net zo goed (zo niet beter) klinkt als op de studioplaat. Dat is uiteraard ook te danken aan de geluidstechnici.

Doe het veilig met NordVPN

Mededeling

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Doneer!

Mededeling

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Volgende