Kunst op Zondag | BRUTUS | Rotterdam

De teerling is geworpen. De ‘pax Americana’ is voorbij, zoals de Duitse bondskanselier – in tegenstelling tot de meeste Europese leiders – hardop durfde te constateren.1) De Amerikanen hebben Europa definitief de bons gegeven, schrijft Laurien Crump over de recent gepubliceerde Amerikaanse veailigheidsstrategie. De National Security Strategy van de VS is niet alleen “The Longest Suicide Note in American History”,2) maar ook de meest pijnlijke scheidingsverklaring in de Europese geschiedenis. Als Vance zijn toespraak op de veiligheidsconferentie in München, de ruzie met Zelensky in de Oval Office, de telefoontjes tussen Trump en Poetin, de Alaskatop en het 28-puntenplan nog niet voldoende tekenen aan de wand waren, dan zou de National Security Strategy toch een wake-up call moeten zijn: de Amerikaanse liefde voor het liberaal-democratische Europa is voorgoed voorbij. Europa is in Amerikaanse ogen zwak, slachtoffer van “civilisational erasure”, en de Europese Unie “ondermijnt politieke vrijheid en soevereiniteit”.3) Tegelijkertijd is de National Security Strategy een liefdesverklaring. Een liefdesverklaring aan rechtspopulisme, aan big tech, en aan alle krachten die het liberaal-democratische Europa ondermijnen. Het onverhulde enthousiasme van het Kremlin over dit Amerikaanse document spreekt boekdelen.

Deze ‘strategie’ is daarmee ook een oorlogsverklaring aan het liberaal-democratische Europa. Het ‘traditionele gezin’, een afkeer van de Europese Unie en migranten, en een liefdesverklaring aan autocraten vormen de bouwstenen voor een veiligheidsstrategie. In deze cultuuroorlog staan de Russen en de Amerikanen aan de ene kant en het liberaal-democratische Europa aan de andere. De Amerikanen verheffen het tot integraal onderdeel van hun veiligheidsstrategie om ‘patriottische partijen’ – lees: rechts-populistische – te steunen. Dit is geen loze kreet. Ze doen het al. De Amerikanen hebben de rechts-populistische president van Polen, Nawrocki, mede in het zadel geholpen. Vance heeft de extreemrechtse Alice Weidel (AfD) op de veiligheidsconferentie in München openlijk gesteund, aan de vooravond van de Duitse verkiezingen nota bene. Elon Musk heeft – toen nog als adviseur van Trump – een reisje naar het Verenigd Koninkrijk gemaakt om Nigel Farage een steuntje in de rug te geven, en niet zonder resultaat: Reform UK staat nu bovenaan in de Britse peilingen. Een historisch dieptepunt, en tot voor kort ondenkbaar. En hoe zat het eigenlijk met het onderonsje tussen Trump en Wilders op de NAVO-top in Den Haag in juni? Behalve Poetin, zullen ook Geert Wilders, Marine le Pen, Alice Weidel, Nigel Farage, Robert Fico en Viktor Orban een vreugdedansje hebben gedaan. Deze rechts-radicale as ondermijnt het Europa zoals we dat kennen fundamenteel. Daarom is veiligheidsstrategie levensgevaarlijk.