Nee, niet zes graden kouder wassen. Een zes graden hogere temperatuur op aarde, daar gaat het om. Want ik ben zo bij de tijd dat ik de National Geographic documentaire “6 degrees that could change the world” heb gezien (inmiddels is er ook een boek uit met de titel “Zes graden”; kost slechts 5 euro, zelden zo’n goedkope bron van kennis gezien). Daarin wordt per graad temperatuurstijging bekeken wat de gevolgen voor het leven op aarde zouden zijn. Bij zes graden stijging loopt het al slecht af. Heerlijk, ik ben dol op apocalyptische SF. Want het blijft allemaal koffiedik kijken natuurlijk. Toch denk ik dat deze documentaire een stap in de goede richting is. Evengoed spreekt er nog een tamelijk behoudende kijk op grootschalige natuurkundige processen uit.
Om te beginnen is de voorspelling van de klimaatverandering erg lineair. Uitgaande van bijna één graad stijging in de afgelopen 100 jaar voorspelt men een geleidelijke verandering. Dat is misschien toch iets te optimistisch. Het klimaat zoals wij dat nu kennen is een systeem in evenwicht. Verstoor het iets, bijv. door een verpletterende vulkaanuitbarsting, en het regelt zich binnen afzienbare tijd weer terug naar de evenwichtsituatie. Volgens Stuart Kauffman is er echter geen continue reeks van evenwichttoestanden, maar gapen er kloven van chaos tussen de opeenvolgende “eilanden van stabiliteit”, zoals hij dat noemt. Nu is het gezien de geologische geschiedenis van de aarde heel aannemelijk dat de volgende eilanden eerder plus of min zes graden verderop liggen (de laatste grote ijstijd duurde immers lekker lang) dan twee graden. Dat betekent dat het klimaat bij minder dan zes graden temperatuurstijging misschien uiteindelijk nog terugkomt in de huidige situatie, zij het na een periode van chaos (de kloof die overgestoken moet worden). Het betekent vrijwel zeker dat we grote rampen kunnen voorkomen, als we de uitstoot van broeikasgassen de komende 15-20 jaar zo ver weten te stabiliseren, dat de temperatuurstijging niet boven de twee graden komt.
Verder wordt er in de documentaire te weinig rekening gehouden met elkaar versterkende processen. Nu zijn die natuurlijk ook verdomd moeilijk te voorspellen omdat we zoiets op die schaal niet zelf meegemaakt hebben. Maar denk bijv. eens aan het smelten van de permafrost, waardoor heel veel methaan vrij komt, ook een broeikasgas. Of denk eens aan de gevolgen van het stilvallen van de warme golfstroom. Daarover zijn de meest uiteenlopende voorspellingen gedaan, die één ding gemeen hebben, het wordt er alleen maar erger op. Stel nu eens dat alle elkaar versterkende processen bij twee graden temperatuurstijging tot een plotselinge versnelling van de opwarming leiden. Dan is het waarschijnlijk te laat om nog op de rem te trappen. Reden te meer om snel in te grijpen. En dan goed ingrijpen natuurlijk, door alternatieve energie te stimuleren die geen broeikasgas produceert.
De documentaire eindigt met een litanie van ellende: hongersnoden, overstromingen, drinkwatertekorten, volkverhuizingen, oorlogen. Soortgelijke onheilsvoorspellingen steken de afgelopen tijd de kop op in de media (deze week nog op Sargasso: klimaatverandering werkt conflict Europa-Rusland in de hand). Lang voorspelde conflicten over schoon drinkwater beginnen zich al af te tekenen. Het vergt ook niet veel fantasie om te bedenken dat volken die in het verdomhoekje zitten wel eens met harde hand op zoek zouden kunnen gaan naar een betere plek.
Hoe kijken de lezers tegen dit zes graden verhaal aan? Zijn jullie bang?
- Helemaal niet. Wat een onzin zeg. De aarde kan best voor zichzelf zorgen. Ik ben dat gezeik van die linkse drammers nu zo zat dat ik de grootste Hummer ga kopen die ik kan vinden.
- Niet echt. We waren net op weg naar een nieuwe ijstijd. Dankzij CO2 kunnen we dat mischien voorkomen. We moeten wel op zoek naar alternatieven voor olie, want die wordt me echt te duur.
- Best wel. Over honderd jaar ziet de situatie er dus niet rooskleurig uit. Op naar McDonalds nu het nog kan. En kanker stelt dan ook niks meer voor.
- Help. Ik ben bang dat het een ramp wordt en wel veel sneller dan iedereen denkt of hoopt. Kan ik mee op de eerste missie om een verre planeet te koloniseren?
[poll=134]
Reacties (5)
Bang: Helemaal niet. Neemt niet weg dat een zeer onprettig toekomstscenario voor de komende eeuw me onvermijdelijk lijkt. En dan is het niet echt heel erg van belang tegen welke limiet we dan precies aanlopen; is het die van het klimaat niet, dan is het wel een andere.
Het lijkt me ook zeer onwaarschijnlijk dat we de CO2-uitstoot weten te temperen, laat staan stabiliseren. Terwijl we de CO2-uitstoot sterk moeten verminderen om echte problemen te voorkomen. Op dat vlak bespeur ik geen enkel serieus initiatief. Je vindt hooguit hier en daar een enkel westers land dat toch al belachelijk veel CO2 uitstootte, dat een marginaal verschil weet te bewerkstelligen (zoals Nederland of Californie).
Het is zowat fysiek onmogelijk om echt bang te zijn voor iets dat zo langzaam verloopt over zo’n lange tijd. Ook als je verstand zegt dat er goede redenen zijn om wel bang te zijn…
Angst is natuurlijk ook niet bedoeld voor dit soort lange termijn situaties. Pragmatisme en rationaliteit zijn dan veel geschiktere survivaltools.
@2, ik voel toch zeker wel angst voor de gevolgen van hoe wij met de aarde omgaan (alhoewel ik als beta blijkbaar vaak moeite heb om gevoelens onder woorden te brengen, omschrijf ik voor mijzelf dit gevoel toch heel duidelijk als ‘angst’). En ik denk dat het angst is omdat de rationaliteit mij verteld dat ‘ik’ hier te weinig invloed op heb, te weinig invloed om de toekomst van het nageslacht veilig te stellen (zoals zmc schrijft).
Maar ik vind de poll – zoals zo’n beetje alle polls over milieu – kansloos ongenuanceerd… Maar goed, dat mag :-)
We praten echt over de menselijke maat. Een klimaat bekijken op basis van 30 jr is echt kul. We zitten nu in de zomer van een grote cyclus. Dit betekent gewoon dat het warmer is of wordt. Het hele Co2 verhaal is gewoon business. Wetenschappers stellen dat de uitstoot tijdens een warme periode altijd achter loopt, het is een cyclus van 800 jr. Lees het boek, de menselijke maat eens, zeer interessant leesvoer, zeker voor Al Gore.
Als het klimaat verandert komt dat volgens mij door onze zon. Niet door de mens.
Hoe zit het eigenlijk met het voorspellen van het weer, bijvoorbeeld het weer over twee weken van nu?