Voetbal is een teamsport, maar toch is er altijd de obsessie met individuen. De fascinatie omtrent figuren als Christiano Ronaldo en Lionel Messi is een perfect voorbeeld. Als een team beide zou hebben, wat voor monsterachtige prestaties zouden er dan wel niet geleverd kunnen worden? Dat zaken niet zo simpel werken en dat een voetbalteam meer is dan een som van haar beste spelers is echter vaak genoeg bewezen. Van Marwijk zal wellicht een van zijn sterren moeten opofferen om meer uit het team te halen. Bij deze een stevige tactische bespiegeling.
Zie de Galacticos van Real Madrid. Rond 2003 stonden daar wereldspelers als Owen, Beckham en met Zidane, Ronaldo en Figo de beste voetballers ter wereld van de afgelopen drie jaar onder contract. Toch werden zij tot 2007 geen kampioen. Tegen die tijd waren al deze spelers, op Beckham na, allen alweer gevlogen. Hoe kan het dat deze verzameling van topvoetballers zichzelf nooit met een titel of Champions League heeft beloond? Het vertrek van Makelélé in 2003 wordt als één van de belangrijkste redenen gezien. Maar wat de situatie misschien nog wel beter illustreert is het gebruik van de spelers.Owen was bij Liverpool zo goed omdat hij Gerrard achter zich had. Beckham was bij Manchester United als rechtermiddenvelder een klassieke ruit gewend, met een solide rechtsback (Gary Neville) achter zich. Zidane speelde bij Juventus met Deschamps, vervolgens Davids en later bij Real Madrid met Makelele op het middenveld. Ronaldo en Figo waren door hun leeftijd wat van hun ‘touch’ kwijt, maar de Braziliaan leed ook enigszins onder de gebrekkige samenwerking met Spaans spitsenfenomeen Raúl en Figo moest plots strijden om een plaats met de eerder genoemde Beckham, waarbij de Engelsman vaak ook nog maar naar het midden werd geschoven. Een positie die hij bij lange na niet zo goed beheerste als die van flankspeler. De verdere onderlinge strubbelingen van de mannen met de grote ego’s hielpen ook niet bepaald mee.
Het Nederlands Elftal zit met eenzelfde soort problemen. Sneijder speelde in 2010 formidabel bij Internazionale met een lopende man op de flank (Eto’o), een diepe goaltjesdief voor zich (Milito) en een verdedigend doch voetballend sterk blok achter hem met Cambiasso en afwisselend Stankovic en Thiago Motta. Robin van Persie excelleerde de afgelopen anderhalf jaar met eerst steekpasskoning Fabregas en vervolgens de controlerende maar creatieve middenvelder Alexandre Song achter zich, met als constante factor de pijlsnelle Walcott op rechtsbuiten, die zowel assists afleverde als het centrum opzocht wanneer de ‘spits’ een andere plek op het veld bekleedde. Arjen Robben is bij Bayern München meer gaan scoren dan ooit, omdat Philip Lahm over hem heen kwam en de flank opzocht, zodat hij naar binnen kon trekken en in het centrum gevaar kon stichten. Bijkomend voordeel is dat er werd gespeeld zonder echte nummer 10, zodat er altijd ruimte voor hem is om in te duiken. Van der Vaart speelt bij Tottenham Hotspur daarentegen weer op de nummer 10 positie achter een grote spits, met twee levensgevaarlijke flankspelers (Bale en Lennon) en zowel een strateeg (Modric) als een controleur (Parker) achter zich, waardoor hij op zijn positie alle vrijheid heeft om zijn creativiteit tot volle wasdom te laten komen. Huntelaar heeft in het afgelopen half jaar meer gescoord dan de 2,5 jaar daarvoor bij elkaar. Hoe dat kan? Hij heeft een tweede spits naast zich (Raúl) en met spelers als Pukki, Fuchs, Draxler en Farfán goede voorzetten vanaf de flanken. En dan is er nog Afellay, een man die door verscheidene omstandigheden weinig aan spelen toe is gekomen, maar bij Barcelona leert spelen met een valse nummer negen (Messi) en vele positiewisselingen met onder andere Iniesta en spelers als Villa, Pedro en Cesc Fabregas.
Goed, de conclusie van dit alles is dat deze topspelers bij hun club excelleren of excelleerden onder compleet andere omstandigheden dan elkaar en dat hierdoor het inpassen van een ideaal systeem een helse klus is voor bondscoach Bert van Marwijk. Helemaal omdat bij het leeuwendeel van de net genoemde spelers het systeem grotendeels om hen heen gebouwd is. Er zullen dus ego’s gekrenkt moeten worden. Want de sterspelers op hun favoriete positie neerzetten zorgt enkel voor een overbevolkt aanvallend middenveld en onderbezette flanken. De keuze die er dan ook gemaakt moet worden gaat niet zozeer enkel over Huntelaar en Van Persie, maar ook over Sneijder, Robben, Van der Vaart en Afellay. Wie vult wie het beste aan en zijn er mindere goden als Kuijt, Narsingh en Luuk de Jong die hierbij een rol anders kunnen invullen waardoor zij wel degelijk een positievere inbreng kunnen hebben dan de zogeheten supersterren in de aanval?
Het is een weinig benijdenswaardige positie waarin van Marwijk verkeert, ook al is het dan één van luxe. Maar zoals Frankrijk ooit wereldkampioen werd zonder Cantona en Internazionale met de verkoop van Ibrahimovic een betere ploeg werd, zo zal de bondscoach misschien ook wel één of wellicht meer van zijn sterren moeten offeren om het optimale te behalen.
Dit stuk is geschreven door Michiel Jongsma en kun je ook teruglezen op Soccer Department.
Foto Flickr cc Marcel Oosterwijk
Reacties (3)
Kan er hier niet een knop komen waarbij je automatisch alle berichten die voetbal-gerelateerd zijn, kan negeren?
goed idee. En dan meteen ernaast een knop waarmee zeikerige metareacties aan het zicht onttrokken worden.
Kom op. De een leest hier graag de tachtigste post over klimaatsverandering of waarom Wilders toch wel/niet een faqscist is. De ander tankt hier ook wel eens bij als het om voetbal, auto’s of muziek gaat.
Dank u, mb! Precies wat ik denk.
Voetbal is inderdaad meer dan een collectie sterspelers. De conclusie in de voorlaatste alinea deel ik. De discussie over het Nederlands elftal concentreert zich op de spitsen en op de defensie, maar er is meer aan de hand.
Bert van Marwijk doet veel dingen goed. Hij probeert een team te bouwen dat naar een toernooi toewerkt. Om die reden zul je tussen het WK en dit komende EK niet echt veel debutanten hebben kunnen zien die mochten blijven, want ik denk dat het meer een beetje aftasten was voor wat er na het EK moet gebeuren. De nieuwkomers Narsingh, Willems en Vlaar zullen denk ik niet veel speeltijd krijgen tijdens dit EK. Het andere waar Bert al sinds hij bondscoach werd mee bezig is, is het spelsysteem 4-2-3-1. Het is logisch dat als je daar mee aan de slag gaat niet alleen je spelers er op uitzoekt, maar ook al je trainingen en wedstrijden er op afstelt. En dat zie je ook gebeuren. Komt er nog bij dat een vaste groep met een goede sfeer ook wonderen doet. En dat bij elkaar is nu waar Bert ook z’n problemen van ondervindt.
Want sterspeler of niet, je kunt zelfs als je perfect fit bent, ook gewoon de vorm missen. En Bert heeft in het verleden al laten zien dat hij dat tracht de doorbreken door zo’n speler met een vormcrisis toch in de basis te houden, maar soms werkt dat niet, of zelfs averechts. Denk maar aan van Persie op het afgelopen WK. Hij was nog altijd balvast, had nog altijd een prima overzicht en kreeg toegegeven wel veel rare ballen (of helemaal niets), maar zijn afwerking liet het helemaal afweten en hij werd steeds pissiger. De tweede factor waar Bert tegen aan loopt is dat vertrouwde krachten ook wat ouder worden en dus langzamer. Ik zie dat bij nagenoeg de hele ploeg, behalve bij Afellay (logisch met zijn leeftijd) en Robben (maar die had al die tijd al een dubbele turbo). De ploeg opeens verjongen doet Bert niet, om eerder genoemde, legitieme redenen.
Ook al lopen op de voetbalsites de commentaren over van de meningen en opstellingen en dat Bert moet ophoepelen na dit EK. Ik wanhoop niet. Ik had een paar andere keuzes gemaakt voor de vermoedelijke basis-11 van straks, maar ik denk dat de vormcrisis van Sneijder wel eens opgelost kan worden. Dat Mathijsen nog wat langer of opnieuw geblesseerd blijft en dat Huntelaar een gouden wisselspeler kan zijn. Pas na het EK moeten er wat spaanders vallen, ben ik bang. Al is het wel om precies dezelfde redenen die Bert hanteerde voor het samenstellen van het huidige Oranje.