Wolfstijd

‘Zonder wrok of haat aan de dag te leggen, moet het gedrag van de Amerikanen kille vijandigheid en afkeuring uitdrukken. De Duitsers moet duidelijk worden gemaakt dat zij verantwoordelijk zijn voor de Tweede Wereldoorlog, en dat het hen niet vergeven dat ze andere volkeren onder hun heerschappij afschuwelijk hebben onderdrukt.’ Aldus een richtlijn voor Amerikaans militair personeel, even voor het einde van de oorlog. Verbroedering tussen de overwinnaars en de verslagen Duitsers moest te allen tijde voorkomen worden. Dat was de gulden regel. Een hand geven, snoep uitdelen, gezamenlijk feest vieren – het was allemaal verboden. Want álle Duitsers waren in principe schuldig aan de oorlog. Ze waren militaristisch en autoritair; ze hadden allemaal achter de Führer aangelopen en waren allemaal door het nazisysteem gehersenspoeld.

Door: Foto: Deutsche Fotothek‎, CC BY-SA 3.0 DE creativecommons.org licenses by-sa 3.0 de, via Wikimedia Commons
Quote du Jour

Quote du Jour | Aleppo opbouwen

, door

“Aleppo should not focus on investor-led fantasies of what the city might be but concentrate on rebuilding families, their businesses and the local economy.”

Vooralsnog lijkt de ellende in Aleppo alleen maar toe te nemen, maar in Budapest is een team van (Syrische) academici al bezig met de planning van de wederopbouw. De groep werkt aan software die vluchtelingen en achterblijvers in staat moet stellen de schade in detail te inventariseren – niet alleen in het al goed gedocumenteerde historische centrum, maar vooral in de volkswijken daaromheen. Lessen uit de wederopbouw van Beirut en Sarajevo moeten ertoe leiden dat de focus komt te liggen op het leefbaar maken van de stad voor gewone burgers.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

Mededeling

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Foto: Al Jazeera English (cc)

‘Gaza verkeert op de rand van een totale ineenstorting’

, door

Er is geen enkel groot bouwproject uitgevoerd sinds de zomer. Geen huizen, scholen of ziekenhuizen. Er is geen sprake van wederopbouw. Gaza heeft 1,5 miljoen ton cement nodig en tot nu toe werd er niet meer binnengelaten dan 27,000 ton. Dat cement mocht alleen gebruikt worden voor het repareren van kleine schade, voor ongeveer 17,000 mensen. En de mensen die het cement kregen moesten het ook uit eigen zak betalen. Er werd gezegd dat ze het later terug zouden krijgen, maar dat is natuurlijk niet gebeurd.

Er zijn op dit moment nog zo´n 60,000 mensen die wonen in schoolgebouwen, en tienduizenden die bij buren of familieleden inwonen. Het komt voor dat 50 mensen in één huis wonen. Leerlingen kunnen niet naar school, ouders hebben geen werk en veel mensen hebben niet eens geld om eten te kopen. Dit is een gigantisch sociaal probleem. In sommige opzichten zijn de consequenties van de oorlog nog destructiever dan de oorlog zelf. Gaza verkeert op de rand van een totale ineenstorting.

Dat zijn de woorden van Omar Shaaban, een van de oprichters van een nieuwe groepering die zich Aid Watch Palestine (AWP) noemt. De groep stelt zich ten doel zicht te krijgen op de internationale hulpverlening aan Gaza die naar de mening van AWP dringend aan herstructurering toe is.

Foto: Jim Forest (cc)

‘Wederopbouw Gaza kost $ 7,8 miljard en gaat minimaal vijf jaar duren’

, door

ACHTERGROND - De herbouw van de Gaza-strook zal 7.8 miljard dollar gaan kosten en zeker vijf jaar gaan duren. Tenminste, als Israël de blokkade van Gaza volledig opheft. Dat heeft een groep experts van The Palestinian Economic Council for Development and Reconstruction becijferd. Gewoonlijk begeleidt en overziet deze groep van dertien experts projecten die door donors worden gefinancierd.

De groep heeft een document van tweehonderd pagina´s gepubliceerd waarin de hulpverlening en wederopbouw worden gekoppeld aan de strategie voor duurzame ontwikkeling om de werkloosheid en armoede van de 1,8 miljoen inwoners van de Gazastrook terug te dringen. In het document worden de rechtstreekse verliezen door Israëls aanval becijferd op 4,4 miljard dollar. Daarnaast zou volgens de Groep nog eens 3,02 miljard dollar nodig zijn voor het ontwikkelen van noodzakelike inrastructuur voor Gaza, zoals een haven en een ontziltingsinstallatie voor de drinkwatervoorziening.

Om het plan werkbaar te maken, moet echter aan diverse voorwaarden worden voldaan. Eén van de belangrijkste daarvan is dat de Israëlische blokkade, die sinds 2006 van kracht is en die mede in stand wordt gehouden door Egypte, volledig wordt opgeheven en dat de bewegingsvrijheid van personen en goederen – waaronder bouwmaterialen – volledig wordt gegarandeerd.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Mededeling

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Foto: copyright ok. Gecheckt 04-10-2022

Wederopbouw

, door

Een gastbijdrage van Karin Spaink, die ook verschenen is in Het Parool, eveneens te lezen op haar site.

Mijn ouders waren kinderen toen de Tweede Wereldoorlog uitbrak. Ze overleefden die oorlog met groot verlies.

Ze leerden wat verraad en lafbekkerij is, hoe valsheid en hypocrisie werken, en wat het belang is van dapperheid en saamhorigheid. Ze leerden ver voor hun tijd dat bevelen opvolgen en je verstand uitschakelen waarschijnlijk betere overlevingskansen bieden dan naar eer en vermogen handelen, maar ook dat overleven niet alles is en dat je geweten zich niet zomaar laat sussen.

Toen de oorlog brak vierden ze – elk apart – uitgelaten feest, Begin jaren vijftig verloofden ze zich en trouwden een paar jaar later. Van een eigen huis was geen sprake. Ze trokken vanzelfsprekend bij een van de ouderparen in en deelden de zolder met eerder getrouwde stellen.

Kort voor mijn geboorte vonden ze een eigen onderkomen. Ze telden achttienduizend gulden neer voor een koopwoning, een bedrag dat hun vermogen ver te boven ging. Maar het was wederopbouw: elke uitgave nu was een investering in de toekomst. Mijn ouders meenden oprecht dat die vooruitgangsgedachte gold: hun aankoop was een investering in hun nazaten. Hun kinderen hadden van meet af aan bezit!

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Aan de slag

, door

Martijn Dekker doet als promovendus onderzoek naar datgene wat mensen in conflictgebieden doen om hun eigen veiligheid te verbeteren. Hij reiste hiertoe af naar de Gazastrook, maar door de oorlog is hij gestrand in Jeruzalem. Vandaag deel drie van zijn belevingen, eerder al te lezen op zijn VU-blog.

Het leven gaat door, ook met een gat in het plafond (Foto: Flickr/Amir Farshad Ebrahimi)

De signalen begonnen vorige week steeds sterker in de goede richting te wijzen, maar toch veroorzaakte de doortastendheid en snelheid waarmee Israël unilateraal een staakt-het-vuren afkondigde een lichte schok. De mededeling van Hamas dat zij zich er niks van aan zouden trekken, zorgde er echter meteen weer voor dat een gevoel van gelatenheid zich meester van me maakte. Maar toen Hamas een dag later alsnog ook een unilaterale wapenstilstand afkondigde, begon ik er zowaar in te geloven dat er echt veranderingen aan zaten te komen.

Het wordt rustiger
Vanmorgen, na een telefoontje met Ali in Gaza, kreeg het positivisme pas eindelijk een beetje de overhand. Hij vertelde me dat het een rustige nacht was geweest, stiller nog dan die daarvoor, en hij had zowaar weer in zijn eigen slaapkamer geslapen. Toen ik hem vroeg of hij al beweging zag komen in de Israëlische linies, zei hij dat ze zelfs al helemaal weg waren. Het leger heeft zich inmiddels teruggetrokken tot de grensgebieden, zo’n 200 a 300 meter van de grens met Israël. Ali verwachtte dat als het rustig zou blijven, het grootste deel van de troepen de komende drie dagen compleet uit Gaza wordt teruggetrokken, in lijn met wat premier Olmert beloofd heeft.

Het stelt de inwoners van Gaza in staat om weer op te krabbelen en de schade op te nemen. Ik stelde me zo voor dat mensen langzaam, nog lichtelijk verdoofd, verbaasd en knipperend met de ogen uit hun huizen tevoorschijn zouden komen, maar Ali vertelde me dat het inmiddels een drukte van jewelste is. Het lijkt alsof iedereen tegelijkertijd in de auto is gestapt om zo veel mogelijk inkopen te doen en cash te halen. Alles wat thuis op was en in winkels of markten verkrijgbaar is, wordt ingeslagen. Daarnaast, schrijft Ali in een later mailtje, zijn de mensen ook naar buiten gegaan om van de “vrijheid” te genieten, zonder zich zorgen te hoeven maken over bommen en kogels.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Mededeling

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

Mededeling

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Doneer!

Mededeling

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.